Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Advertorial – Ernst & Young

Al bijna honderddertig jaar ademt Ernst & Young ondernemerschap in alles wat het doet. De organisatie ondersteunt zowel ondernemers binnen als buiten haar portfolio op het lastige pad naar succes. Een sleutelrol is hierbij weggelegd voor de eigen wereldwijde benchmark van kennis en ervaring.


In de globale markt bruist het van de ondernemersambitie, maar is het pad naar succes allerminst gemakkelijk begaanbaar. Omdat de meeste ondernemers maar één keer de gooi vanuit de spreekwoordelijke garage naar het marktleiderschap doen, missen ze meestal de kennis en ervaring om de vele hobbels en valkuilen het hoofd te bieden. Met zijn dienstverlening maakt Ernst & Young het pad voor hen beter begaanbaar. “We zijn één wereldwijde firma met één winst-en-verliesrekening en één gezamenlijke backoffice: we kennen letterlijk geen landsgrenzen”, illustreert partner Wolfgang Paardekooper de kracht van de multinational. “Die structuur is uniek binnen onze branche. We kunnen daardoor alles uit de kast halen om ondernemerschap optimaal te ondersteunen, waar dan ook ter wereld.”

Benchmark

Kennis speelt een essentiële rol binnen Ernst & Young. Het bedrijf beschikt over een ongeëvenaarde benchmark waarin jarenlange ervaring en continu geactualiseerd onderzoek samenkomen. “We destilleren hier de algemene patronen uit die kunnen bijdragen tot ondernemerssucces”, licht partner Andrea Vogel toe. “Zo hebben we het Exceptional Enterprise Model ontwikkeld op basis van bevindingen over de manier waarop bedrijven als Google, Dell en Starbucks marktleider zijn geworden. Die weg is voor iedere onderneming natuurlijk anders, maar dit model is zo krachtig in zijn voorspellende waarde dat het bijna een handleiding is. Met deze kennis kunnen we voor iedere ondernemer, ongeacht in welke sector hij actief is, een momentopname maken die met grote waarschijnlijkheid voorspelt welke uitdaging hij spoedig op zijn pad gaat vinden.”
Of het nu gaat om beginnende bedrijven of multinationals als Coca-Cola: Ernst & Young begeleidt alle soorten ondernemers bij hun specifieke uitdagingen. “Voor de sleutelmomenten van start-up, groeifinanciering en beursgang hebben we bijvoorbeeld multidisciplinaire specialistenteams op het gebied van private equity en IPO samengesteld”, vertelt Vogel. “Het opzetten van een organisatie, een private-equityconstructie of het voorbereiden op een beursgang vormt een complex vraagstuk. Onze experts zorgen dat deze processen vlot verlopen zonder het belang van ondernemerschap uit het oog te verliezen. Maar ook marktleiders kloppen bij ons aan vanwege onze specialistische kennis. Dat kan gaan om een wereldwijde fiscale organisatie, automatisering of risicobeheersing. We bieden hen één accountmanager en één heldere aanpak, waarin onze wereldwijde kennis geïntegreerd en op elkaar afgestemd is.”

Sparringpartner

Het Exceptional Enterprise Model stelt Ernst & Young in staat om proactief te handelen. Met deze kennis kan het concern ondernemersrisico’s sterk verminderen. Als voorbeeld noemt Paardekooper de wetenschappelijk vastgestelde hoofdoorzaak van faillissementen: een onbeheerste groei. “Een ondernemer wiens afzet ineens de hoogte inschiet, krijgt binnen zijn organisatie te maken met groeistuipen”, legt hij uit. “Dit is een natuurlijk proces in de vorming van een bedrijf, maar je moet als ondernemer wel op tijd acteren om bijvoorbeeld de backoffice mee te laten groeien. Anders ontstaat er een bottleneck en resulteert je groei uiteindelijk in neergang.”
Hoe goed Ernst & Young ook kan anticiperen op de ontwikkeling van een organisatie, het bedrijf beschikt niet over een glazen bol. Regelmatig overleg met cliënten is dan ook een pre. “We ambiëren immers de rol van kritische sparringpartner”, vertelt Paardekooper. “Zeker als een ondernemer binnen zijn organisatie geen gelijkwaardig klankbord heeft, kunnen wij hem zo een spiegel voorhouden. We vertellen wat hij goed doet, maar leveren ook opbouwende kritiek op punten waar het beter kan of de ondernemer zelfs risico’s loopt. Willen we onze expertise op volle kracht inzetten, dan is het dus een voorwaarde dat een ondernemer ons tijdig vertelt waar hij strategisch naartoe wil.

Ondernemersprijs

Ernst & Young stimuleert het ondernemerschap op brede basis. Het concern spreekt en schrijft er opiniërend over, maar belegt ook regelmatig bijeenkomsten om onderzoek en marktontwikkelingen te bespreken. “Recentelijk hebben we ons Europese onderzoek naar de kracht van familiebedrijven gepresenteerd”, noemt Vogel als voorbeeld. “Die studie toonde aan dat dit soort bedrijven goed presteert door een unieke cliëntrelatie, een langetermijnplanning, innovatie en loyaal personeel. We hebben deze bevindingen voorgelegd aan wetenschappers en Nederlandse ondernemers, met een voor alle partijen inspirerende en leerzame discussie als resultaat.”
Met de Entrepreneur Of The Year-verkiezing, die in vijftig landen wordt gehouden, zet Ernst & Young ieder jaar succesvolle ondernemers op het podium. “De wedstrijd is leuk, maar het gaat toch vooral om netwerken”, zegt Paardekooper. “Voor de Nederlandse finalisten hebben we een sociëteit opgericht, die twee keer per jaar op Nyenrode bijeenkomt. Het is echt exclusief voor ondernemers bedoeld; commerciële partijen komen er niet tussen. Ook wij blijven als faciliterende partij op de achtergrond. In internationaal verband heeft Ernst & Young dit jaar voor het eerst voor (oud-)finalisten van de competitie uit Europa, het Midden-Oosten, Afrika en India een forum georganiseerd waarin toonaangevende sprekers hun visie gaven over de rol die ondernemerschap kan spelen bij essentiële kwesties als scholing van de bevolking. Hiermee bewijst Ernst & Young eens te meer dat ondernemerschap rotsvast in onze cultuur verankerd is.”

Ernst & Young

Boompjes 258, 3011 XZ Rotterdam
Postbus 2295, 3000 CG Rotterdam
Telefoon: 088-407 10 00
www.ey.nl
 

De evolutionaire fout die zelfs de beste managers maken: ‘Je moet echt dieper dat brein in’

Waarom moeten bazen undercover om hun eigen bedrijf te begrijpen? Evolutiepsycholoog Leon Schaepkens vertelt in podcast De Werkprofessor hoe managers de oerbehoeften negeren die al 10 miljoen jaar in ons DNA verankerd zitten.

leiderschap leon schaepkens
Foto: Getty Images

‘Undercover Boss is een fantastisch leuk programma, maar het is eigenlijk best raar dat een baas undercover moet om te ontdekken hoe het is in zijn bedrijf.’ Deze observatie van Leon Schaepkens vat kernachtig samen wat er vaak misgaat in organisaties: leiders die niet weten wat er speelt op de werkvloer.

In de podcast De Werkprofessor met Wendy van Ierschot deelt Schaepkens zijn visie op leiderschap, gebaseerd op zijn boek 10 miljoen jaar leiderschap. Als evolutiepsycholoog, bestuurskundige én jurist brengt hij een uniek perspectief: ons leiderschapsgedrag is diep verankerd in ons evolutionaire verleden.

Zes basisbehoeften

‘Tien miljoen jaar geleden zijn onze voorouders zo’n beetje begonnen op die savannes in Afrika’, vertelt Schaepkens. ‘Als je dan kijkt naar de afsplitsingen – chimpansee, bonobo en later de mens – dan zie je een sterke behoefte aan zes basisbehoeften.’

Die zes basisbehoeften (veiligheid, verbondenheid, waardering, autonomie, zelfexpressie en grenzen) zijn volgens Schaepkens ‘echt heel sterk in ons DNA opgeslagen’. Ze bepalen hoe we functioneren in groepen en reageren op leiderschap. Het probleem is dat moderne managementtheorieën vaak aan de oppervlakte blijven en deze diepere drijfveren negeren.

‘In mijn praktijk was ik bezig met de bekende managementtheorieën, en daar is niks mis mee. Maar ze blijven wel aan de bovenkant, zeg maar, aan de vernislaag van ons brein’, legt hij uit. ‘Je moet toch echt dieper dat brein in om mensen mee te krijgen in bepaalde veranderingen.’

Lees ook: 7 excuses van mensen die niet willen veranderen (en hoe daarmee om te gaan)

Veiligheid als basis

Van alle basisbehoeften is veiligheid volgens Schaepkens de meest fundamentele. Zonder gevoel van veiligheid zullen medewerkers niet open zijn, geen initiatief nemen en niet innoveren.

‘Als je je onveilig voelt, dan ga je zeker niet de dag daarna open zijn,’ zegt hij. ‘Wat leidinggevenden vaak willen: “Ben open, vertel mij anders.” Dat ga je niet doen. Je gaat ook niet innovatief zijn.’

werkprofessor leon schaepkens
Leon Schaepkens is te gast bij Wendy van Ierschot in de nieuwste aflevering van de podcast De Werkprofessor.

De oplossing klinkt simpel: wees aanwezig, emotioneel stabiel en duidelijk. In de praktijk blijkt dit echter een grote uitdaging. Veel managers zitten volgens Schaepkens gevangen in wat hij de ‘vergaderreflex’ noemt – ze zijn fysiek wel aanwezig, maar mentaal afwezig.

‘Wat ik veel zie is dat mensen weliswaar aanwezig willen zijn, maar de hele tijd occupied met andere dingen’, zegt hij. ‘Dus dat ze gewoon op hun mobiel zitten of achter hun eigen computer en niet zo goed een houding weten te geven met wat dan aanwezig zijn is.’

Autonomie versus structuur

Een andere interessante observatie betreft autonomie. Hoewel zelfsturing en autonomie als modern leiderschapsprincipe worden gepresenteerd, plaatst Schaepkens hier kanttekeningen bij.

‘Wat je weleens ziet bij moderne leiderschapsgoeroes: “Je moet iedereen autonomie geven.” Maar veel mensen kunnen autonomie niet aan’, stelt hij. ‘Er zijn mensen die in principe weinig autonomie aankunnen. Dan moet je eigenlijk taakgericht zijn.’

Hij pleit voor een gedifferentieerde aanpak: sommige medewerkers floreren bij vrijheid, anderen hebben juist behoefte aan duidelijke taakomschrijvingen en kaders. De kunst is om te herkennen wie wat nodig heeft.

Grenzen stellen

Over kaders gesproken: het belang van duidelijke grenzen wordt volgens Schaepkens vaak onderschat. Grenzen bieden structuur en houvast, maar te veel regels verstikken creativiteit en innovatie.

‘Grenzen zijn het kader waarbinnen mensen hun vrijheid kunnen pakken’, legt hij uit. ‘Schiet het door, heb je veel te veel, dan krijg je die beroemde bureaucratie. Heb je te weinig, dan hebben mensen te weinig houvast.’

De balans vinden is essentieel. Om in Schaepkens’ woorden te blijven: ‘Rijdt Max Verstappen met vierkante wielen of rijdt hij met ronde wielen? Als hij ronde wielen heeft, gaat hij hard vooruit, dan wint hij.’

Zijn advies voor leiders die willen verbeteren? Begin bij jezelf. ‘Je moet jezelf eerst leren kennen. Dus wat zijn jouw basisbehoeften waar je last van hebt? Welke basisbehoefte heb jij een tekort aan? Ieder mens heeft dat.’ Alleen vanuit die zelfkennis kun je beter leiding geven aan anderen.

‘Het zijn makkelijke dingen om te zeggen, maar moeilijke dingen om te doen’, besluit Schaepkens. ‘Juist omdat je je als leider moet leren kennen.’

Drie takeaways uit de podcast:

  • Zelfkennis is de eerste stap naar beter leiderschap. Leiders die hun eigen basisbehoeften en reactiepatronen onder druk begrijpen, kunnen effectiever leidinggeven en een gezondere werkomgeving creëren.
  • Leiderschap gaat niet over status, maar over betrokkenheid. Fysiek en mentaal aanwezig zijn, luisteren en actief meedoen in de organisatie zijn cruciaal om vertrouwen en verbondenheid te creëren.
  • Echte autonomie vereist duidelijke grenzen. Vrijheid zonder kaders werkt niet; leiders moeten de juiste balans vinden tussen richting geven en ruimte laten om medewerkers te laten groeien.

Beluister de nieuwste aflevering van de podcast ‘De Werkprofessor’. Of abonneer je via de podcast-app van jouw keuze. Nieuwe afleveringen verschijnen elke twee weken op maandag.

Heb je vragen of input? Neem dan contact op met Wendy van Ierschot via [email protected]. Benieuwd naar de volgende gast in ‘De Werkprofessor’ of wil jij als eerste de teaser van de volgende aflevering horen? Volg dan ‘De Werkprofessor’ op LinkedIn.

Frans Everts (Shell Nederland): ‘Mensen weten maar een stukje van ons verhaal’

Premium - Voor Shell is de publieke opinie in Nederland best ingewikkeld. De Nederlandse president-directeur Frans Everts brengt daarom een 'disproportionele hoeveelheid tijd' buiten de deur door. Wat hem nog altijd verbaast, is dat 'het beeld wat mensen van Shell hebben bijna altijd incompleet is'.

frans everts shell nederland
Foto: Shell

Gratis verder lezen?

Maak snel en eenvoudig een gratis account en krijg toegang tot premium artikelen.

Of heb je al een account? Log dan in.

Om dit bericht te kunnen lezen moet je ingelogd zijn

Vestibulum id ligula porta felis euismod semper. Donec ullamcorper nulla non metus auctor fringilla. Duis mollis, est non commodo luctus, nisi erat porttitor ligula, eget lacinia odio sem nec elit. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus.

Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Morbi leo risus, porta ac consectetur ac, vestibulum at eros. Etiam porta sem malesuada magna mollis euismod. Curabitur blandit tempus porttitor. Maecenas sed diam eget risus varius blandit sit amet non magna.

Tijdelijke kapitein voor Jumbo: retailveteraan Tom Heidman wordt interim-ceo

Jumbo haalt voormalig C1000-topman Tom Heidman binnen als interim-ceo. De door de wol geverfde retailspecialist moet de supermarktketen op koers houden tijdens de zoektocht naar een nieuwe, vaste kapitein. ‘Iemand die voor lange termijn verbonden zal zijn aan ons familiebedrijf.’

tom heidman ceo jumbo
Tom Heidman gaat Jumbo tijdelijk leiden. Ondertussen gaat de zoektocht naar een vaste ceo door. Foto: Jumbo

De zoektocht naar een nieuwe kapitein voor Jumbo is begonnen. Retailveteraan Tom Heidman neemt de zaken tijdelijk waar als interim-ceo, tot het familiebedrijf een definitieve opvolger voor vertrekkend topman Ton van Veen heeft gevonden.

Hij start op 1 maart en zal nog een maand met Van Veen samenwerken. Daarna trekt de ‘vierde zoon’ van Jumbo-grondlegger Karel van Eerd de deuren in Veghel achter zich dicht. Dat meldt de gele grootgrutter bij de presentatie van het jaarverslag.

Jumbo en Heidman zijn goede bekenden. Heidman was betrokken bij de overnames van Super de Boer en C1000; bij die laatste formule was hij destijds ceo. De bedrijven werkten ook samen voor de oprichting van inkooporganisatie Bijeen. De topman was ook vijf jaar commissaris bij Rituals; eigenaar Raymond Cloosterman is getrouwd met Jumbo-telg Colette van Eerd.

Lees ook: Raymond Cloosterman maakte van Rituals een wereldmerk

Retail en wijn

Heidman is een door de wol geverfde retailspecialist. Na studies bedrijfskunde en bedrijfseconomie start hij zijn loopbaan in de retail eind jaren 80. Die carrière krijgt snel vleugels. In 1994 krijgt hij de leiding over slijterijketen Gall & Gall, daarna volgen directierollen bij Albert Heijn. Hij is zeven jaar ceo van de voormalige retailholding Retail Network (onder andere Prenatal, Perry Sport) en zwaait vier jaar de scepter bij C1000.

Vervolgens slaat hij een andere weg in met het besluit om zich meer op non-executive rollen te focussen, waaronder commissariaten bij sausmaker Remia en kruidenleverancier Euroma. Hij koopt ook een wijngaard in Toscane, Renzo Marinai, die hij flink uitbreidt. Daarmee combineert hij twee grote liefdes: wijn en Italië.

Redder in crisistijd

Een volle agenda dus, maar van het aanbod van Jumbo ging zijn retailhart naar eigen zeggen sneller kloppen. ‘Daarvoor maak ik graag ruimte’, stelt hij in een aankondiging. Het is niet de eerste keer dat Heidman als interimmer naar voren stapt. Hij deed het al eens bij slachterij Vion, waar hij een crisis moest bezweren, schrijft het AD. Het bedrijf stond op opvallen na overnames die niet het gewenste resultaat opleverden.

Ook Jumbo bevindt zich in roerige wateren. Jaren kon het niet op bij de grootgrutter uit Veghel, die zich in een kleine twintig jaar opwerkte van lokale speler tot de tweede supermarkt van Nederland met bijna 700 winkels. Tot er een paar jaar geleden zand in de motor kwam. Dat begon met de arrestatie van voormalig topman Frits van Eerd, die verdachte is in een witwaszaak.

Veel te duur

Maar belangrijker was misschien nog wel dat Jumbo, dat zich altijd liet voorstaan op zijn betaalbare aanbod, volgens kenners te duur was geworden. Veel te duur. Het bedrijf werd links en rechts ingehaald door prijsvechters als Dirk van den Broek, Nettorama, Vomar en natuurlijk Aldi en Lidl.

Dat besefte ook Ton van Veen, die het stokje van Van Eerd overnam. ‘Terug naar Jumbo zoals Jumbo bedoeld is’ werd de kern van zijn strategie.

Lees ook: Is de aanval van Jumbo op Albert Heijn definitief mislukt?

Heidman kijkt er (dan nog) vanaf de zijlijn naar. ‘Een verstandige keuze’, zei hij vorig jaar tegen vakblad Retailtrends. ‘Jumbo kijkt naar de markt, de consument en de competitie en beseft dat men de formule tegen het licht moet houden.’

De Brabantse super was altijd van de vaste lage prijzen, maar in tijden waarin consumentenbestedingen onder druk staan, springen klanten volgens hem eerder op de fiets voor promoacties met hoge kortingen. ‘Zonder kun je niet meedoen.’

Voorzichtig herstel

Het moet tot groot chagrijn hebben geleid in Veghel: Jumbo verliest al drie jaar op rij marktaandeel en leverde het afgelopen jaar voor het eerst in heel lange tijd ook omzet in. Die kwam uit op 10,7 miljard euro, een daling van 2,7 procent. Met het verbod op de tabaksverkoop in supermarkten per 1 juli vorig jaar liep het bedrijf naar eigen zeggen 400 miljoen euro aan omzet mis.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Los van die dip lijkt de koers van Van Veen vruchten af te werpen. Door kostenbesparingen, waaronder het schrappen van 350 banen op het hoofdkantoor, en een scherpere inkoop ontstond ruimte om voor 150 miljoen euro aan prijsverlagingen door te voeren.

Ook de nettowinst steeg licht: van 22 miljoen euro in 2023 naar 28 miljoen euro in 2024 – al is dat op een miljardenomzet nog steeds wat magertjes, en niet te vergelijken met de winsten die in de hoogtijdagen werden behaald. Ander lichtpunt: in België schreef de supermarkt in 2024 voor het eerst ook zwarte cijfers, een jaar eerder dan verwacht.

Jacht op marktaandeel

Komend jaar wordt de jacht op het heroveren van marktaandeel ingezet, blijkt uit het meerjarenplan. En gaat de zoektocht naar een vaste ceo door. ‘Iemand die voor lange termijn verbonden zal zijn aan ons familiebedrijf’, zegt Colette Cloosterman-Van Eerd.

Welke eigenschappen de nieuwe kapitein van Jumbo in elk geval moet hebben? Bij Retailtrends reflecteerde Heidman daar al op. ‘Leiders van retailorganisaties waren van huis uit misschien vooral gericht op de korte termijn’, zegt hij. ‘Dat werkt niet meer. Je moet een combinatie hebben: een toekomstbestendige langetermijnstrategie neerzetten en binnen die visie de korte termijn weten te managen. Tussen dat dualisme moet je laveren.’

Lees ook: Wie volgt Ton van Veen op bij Jumbo? Dit zijn 6 kandidaten

CSRD: Last of kans? Dit vinden NS en Renewi ervan

In samenwerking met Renewi - Bedrijven kunnen er niet meer omheen: de nieuwe EU-regels (CSRD) verplichten ze om hun impact op mens en milieu inzichtelijk te maken. Is dit een administratieve last of juist een kans om slimmer en duurzamer te ondernemen? NS en Renewi lopen voorop en delen hun ervaringen, valkuilen en tips.

sacha göddeke mulder ns sanders leenders renewi
Sacha Göddeke-Mulder, directeur Duurzaam Ondernemen bij de NS, en Sander Leenders, commercieel directeur Benelux bij Renewi.

Sander Leenders is commercieel directeur Benelux bij Renewi en Sacha Göddeke-Mulder directeur Duurzaam Ondernemen bij de Nederlandse Spoorwegen. Wat zijn hun inzichten, voortgang en tips?

Wat houdt de CSRD precies in?

Sander Leenders (Renewi): ‘De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn die bedrijven vanaf 2024 verplicht stelt te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Ik zie de CSRD niet alleen als een verplichting, maar juist als een enorme kans om duurzaamheid structureel te verankeren in bedrijfsvoering. Het gaat niet alleen om het voldoen aan regelgeving, maar om het creëren van een toekomstbestendig bedrijfsmodel waarin duurzaamheid centraal staat. CSRD is geen eindpunt, maar een startpunt voor verdere verduurzaming.’

Sacha Göddeke (NS): ‘Ik zie de CSRD vooral als een kans om te verbeteren. Je moet heel precies rapporteren over je duurzaamheidsinspanningen, van uitstoot tot governance. Dat is niet eenvoudig, maar op den duur geloof ik dat dit veel kan opleveren. Het biedt waardevolle inzichten en stimuleert bedrijven om van elkaar te leren.’

Wat doen jullie op het gebied van circulariteit, één van de onderwerpen binnen CSRD?

Göddeke: ‘Bij NS zijn we zuinig met grondstoffen. Door circulair ontwerpen en circulair inkopen hebben we minder (nieuwe) grondstoffen nodig en voorkomen we afval in de toekomst.’

Leenders: ‘Ons motto is: afval bestaat niet. Afval zien we als grondstof. Op dit moment recyclen we 66,2 procent van het afval, en we hebben de ambitie om dat naar 75 procent te brengen.

Is de CSRD een lust of een last?

Leenders: ‘Duurzame en commerciële impact gaan uiteindelijk hand in hand. Wij en klanten zoals NS hebben al heel hoge duurzaamheidsambities. Nu we hier uitgebreid over moeten rapporteren, kost dat extra tijd. Maar uiteindelijk brengt de CSRD versnelling: door inzichtelijk te maken waar verbeteringen mogelijk zijn. Zo kunnen we uiteindelijk sneller grote stappen zetten.’

Göddeke: ‘Het is veel werk, maar vooral een lust. Mijn team besteedt de helft van de tijd aan meten en rapporteren. Dit noem ik “vertragen om te versnellen”. Als we onze administratie nu op orde brengen, hebben we later meer inzicht in welke duurzaamheidsinitiatief de meeste impact heeft. Bovendien verplicht de richtlijn ook bedrijven die minder met duurzaamheid bezig waren om ermee aan de slag te gaan. Dat is een groot voordeel. Vanwege de ketenverplichting hebben wij duurzaamheidsdata nodig van bijvoorbeeld retailers op onze stations. Dat zijn grote bedrijven als Albert Heijn en Hema, maar ook eenmanszaken. Dankzij CSRD hebben we meer info, spreken we dezelfde taal en wordt verduurzaming nog meer een gezamenlijk doel.’

Samenwerking tussen Renewi en NS, hoe pakken jullie het minimaliseren van restafval aan?

Renewi en NS werken al vijf jaar samen om restafval te minimaliseren door zoveel mogelijk te scheiden voor recycling. Leenders: ‘Afval is slechts een deel van de CSRD, maar wel heel tastbaar aspect. Ons Renewi EcoSmart-team helpt NS dagelijks met verduurzaming. We proberen, testen, verbeteren. Vaak beginnen we met een kleine pilot, bijvoorbeeld op één stationslocatie. Wanneer die slaagt, breiden we uit. We hebben bijvoorbeeld de afvalscheiding van stations nog verder uitgebreid. Zo zamelen we bijvoorbeeld etensresten gescheiden in op stations als er een professionele keuken is. Op kantoren en werkplaatsen heeft onze samenwerking in twee jaar tijd al geleid naar 19 procent minder restafval door onder andere betere scheiding van papier en etensresten.’

ns afvalbakken
NS realiseerde een daling van 19 procent restafval op kantoor met nieuwe afvalscheidingsbakken en heldere communicatie.

Göddeke: ‘De samenwerking omvat meer dan alleen afval. We leren hoe de afvalstromen lopen, of de afvalstromen zuiver zijn en wat we kunnen doen om afval te verminderen. Op dit moment werken we samen aan CSRD. Zo leren we data te delen met ketenpartners.’

Wat zijn concrete projecten die zorgen voor minder afval?

Leenders: ‘We werken aan slimme afvalscheiding op meerdere manieren. Zoals met containers die gesplitst zijn in twee of drie soorten afvalstromen. Betere scheiding aan de bron, verhoogt het recyclingpercentage. Zo hebben we speciale containers waar bijvoorbeeld over de datum brood in kan zonder dat het uitgepakt hoeft te worden. Dat is extra logistiek voor ons, maar maakt recycling voor de retailers op de stations makkelijker.’

Göddeke: ‘Gedragsverandering en bewustwording spelen een grote rol. We gebruiken data om te analyseren hoe afval wordt weggegooid en passen vervolgens verpakkingen en prullenbakken aan. Zo stimuleren we personeel, reizigers en retailers om beter te recyclen. Daarnaast zetten we in op het voorkomen van afval. Reizigers kunnen hun waterflessen gratis bijvullen bij watertappunten op stations en krijgen korting wanneer ze hun eigen beker meenemen voor een kopje koffie. Hierdoor maken we duurzame keuzes aantrekkelijker én verminderen we de afvalberg.’

Leenders: ‘Ons motto is: afval bestaat niet. Afval zien we als grondstof. Op dit moment kunnen we 66,2 procent van het afval recyclen, en we hebben de ambitie om dat naar 75 procent te brengen.’

ns tafeltennistafel recycling
Afval bestaat niet voor NS. Deze tafeltennistafel is gemaakt van 20 jaar oude treinvloeren, die vrijgekomen zijn bij de modernisering van dubbeldekkers.

Wat is jullie belangrijkste tip voor andere bedrijven?

Göddeke: ‘Zie rapporteren op CSRD vooral als een kans. Maak inzichtelijk hoe je ervoor staat en met welke partners in de keten je moet samenwerken. Een belangrijke verandering is namelijk dat bedrijven niet langer alleen naar hun eigen activiteiten kijken, maar naar de gehele waardeketen. Dit betekent ook de impact van leveranciers en productieprocessen. Kijk naar circulaire ketenoplossingen en focus op samenwerking binnen ecosystemen om impact te verminderen. Dat is niet eenvoudig, dus begin op tijd.’

Leenders: ‘Met afval reduceren kun je vandaag al beginnen. Bijvoorbeeld door goed naar je inkoopproces te kijken welk afval er binnenkomt via leveranciers. Begin klein met een pilot. Laat zien dat het kan en loont. Zoek partners en leer van elkaar. Je kunt het niet alleen.’

Tijdelijke kapitein voor Jumbo: retailveteraan Tom Heidman wordt interim-ceo

Jumbo haalt voormalig C1000-topman Tom Heidman binnen als interim-ceo. De door de wol geverfde retailspecialist moet de supermarktketen op koers houden tijdens de zoektocht naar een nieuwe, vaste kapitein. ‘Iemand die voor lange termijn verbonden zal zijn aan ons familiebedrijf.’

tom heidman ceo jumbo
Tom Heidman gaat Jumbo tijdelijk leiden. Ondertussen gaat de zoektocht naar een vaste ceo door. Foto: Jumbo

De zoektocht naar een nieuwe kapitein voor Jumbo is begonnen. Retailveteraan Tom Heidman neemt de zaken tijdelijk waar als interim-ceo, tot het familiebedrijf een definitieve opvolger voor vertrekkend topman Ton van Veen heeft gevonden.

Hij start op 1 maart en zal nog een maand met Van Veen samenwerken. Daarna trekt de ‘vierde zoon’ van Jumbo-grondlegger Karel van Eerd de deuren in Veghel achter zich dicht. Dat meldt de gele grootgrutter bij de presentatie van het jaarverslag.

Jumbo en Heidman zijn goede bekenden. Heidman was betrokken bij de overnames van Super de Boer en C1000; bij die laatste formule was hij destijds ceo. De bedrijven werkten ook samen voor de oprichting van inkooporganisatie Bijeen. De topman was ook vijf jaar commissaris bij Rituals; eigenaar Raymond Cloosterman is getrouwd met Jumbo-telg Colette van Eerd.

Lees ook: Raymond Cloosterman maakte van Rituals een wereldmerk

Retail en wijn

Heidman is een door de wol geverfde retailspecialist. Na studies bedrijfskunde en bedrijfseconomie start hij zijn loopbaan in de retail eind jaren 80. Die carrière krijgt snel vleugels. In 1994 krijgt hij de leiding over slijterijketen Gall & Gall, daarna volgen directierollen bij Albert Heijn. Hij is zeven jaar ceo van de voormalige retailholding Retail Network (onder andere Prenatal, Perry Sport) en zwaait vier jaar de scepter bij C1000.

Vervolgens slaat hij een andere weg in met het besluit om zich meer op non-executive rollen te focussen, waaronder commissariaten bij sausmaker Remia en kruidenleverancier Euroma. Hij koopt ook een wijngaard in Toscane, Renzo Marinai, die hij flink uitbreidt. Daarmee combineert hij twee grote liefdes: wijn en Italië.

Redder in crisistijd

Een volle agenda dus, maar van het aanbod van Jumbo ging zijn retailhart naar eigen zeggen sneller kloppen. ‘Daarvoor maak ik graag ruimte’, stelt hij in een aankondiging. Het is niet de eerste keer dat Heidman als interimmer naar voren stapt. Hij deed het al eens bij slachterij Vion, waar hij een crisis moest bezweren, schrijft het AD. Het bedrijf stond op opvallen na overnames die niet het gewenste resultaat opleverden.

Ook Jumbo bevindt zich in roerige wateren. Jaren kon het niet op bij de grootgrutter uit Veghel, die zich in een kleine twintig jaar opwerkte van lokale speler tot de tweede supermarkt van Nederland met bijna 700 winkels. Tot er een paar jaar geleden zand in de motor kwam. Dat begon met de arrestatie van voormalig topman Frits van Eerd, die verdachte is in een witwaszaak.

Veel te duur

Maar belangrijker was misschien nog wel dat Jumbo, dat zich altijd liet voorstaan op zijn betaalbare aanbod, volgens kenners te duur was geworden. Veel te duur. Het bedrijf werd links en rechts ingehaald door prijsvechters als Dirk van den Broek, Nettorama, Vomar en natuurlijk Aldi en Lidl.

Dat besefte ook Ton van Veen, die het stokje van Van Eerd overnam. ‘Terug naar Jumbo zoals Jumbo bedoeld is’ werd de kern van zijn strategie.

Lees ook: Is de aanval van Jumbo op Albert Heijn definitief mislukt?

Heidman kijkt er (dan nog) vanaf de zijlijn naar. ‘Een verstandige keuze’, zei hij vorig jaar tegen vakblad Retailtrends. ‘Jumbo kijkt naar de markt, de consument en de competitie en beseft dat men de formule tegen het licht moet houden.’

De Brabantse super was altijd van de vaste lage prijzen, maar in tijden waarin consumentenbestedingen onder druk staan, springen klanten volgens hem eerder op de fiets voor promoacties met hoge kortingen. ‘Zonder kun je niet meedoen.’

Voorzichtig herstel

Het moet tot groot chagrijn hebben geleid in Veghel: Jumbo verliest al drie jaar op rij marktaandeel en leverde het afgelopen jaar voor het eerst in heel lange tijd ook omzet in. Die kwam uit op 10,7 miljard euro, een daling van 2,7 procent. Met het verbod op de tabaksverkoop in supermarkten per 1 juli vorig jaar liep het bedrijf naar eigen zeggen 400 miljoen euro aan omzet mis.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Los van die dip lijkt de koers van Van Veen vruchten af te werpen. Door kostenbesparingen, waaronder het schrappen van 350 banen op het hoofdkantoor, en een scherpere inkoop ontstond ruimte om voor 150 miljoen euro aan prijsverlagingen door te voeren.

Ook de nettowinst steeg licht: van 22 miljoen euro in 2023 naar 28 miljoen euro in 2024 – al is dat op een miljardenomzet nog steeds wat magertjes, en niet te vergelijken met de winsten die in de hoogtijdagen werden behaald. Ander lichtpunt: in België schreef de supermarkt in 2024 voor het eerst ook zwarte cijfers, een jaar eerder dan verwacht.

Jacht op marktaandeel

Komend jaar wordt de jacht op het heroveren van marktaandeel ingezet, blijkt uit het meerjarenplan. En gaat de zoektocht naar een vaste ceo door. ‘Iemand die voor lange termijn verbonden zal zijn aan ons familiebedrijf’, zegt Colette Cloosterman-Van Eerd.

Welke eigenschappen de nieuwe kapitein van Jumbo in elk geval moet hebben? Bij Retailtrends reflecteerde Heidman daar al op. ‘Leiders van retailorganisaties waren van huis uit misschien vooral gericht op de korte termijn’, zegt hij. ‘Dat werkt niet meer. Je moet een combinatie hebben: een toekomstbestendige langetermijnstrategie neerzetten en binnen die visie de korte termijn weten te managen. Tussen dat dualisme moet je laveren.’

Lees ook: Wie volgt Ton van Veen op bij Jumbo? Dit zijn 6 kandidaten