Het Nieuwe Werken: beter voor medewerkers en milieu
Mensen staan centraal in Het Nieuwe Werken. Dankzij deze nieuwe manier van werken zitten medewerkers beter in hun vel, werken ze efficiënter en zijn ze productiever. Dat gaat niet vanzelf. Zo zijn bijvoorbeeld ICT-middelen en ondersteuning van het management nodig.
Moderne technologieën zorgen voor aanzienlijke veranderingen bij bedrijven en in het privéleven van mensen. In het geval van Het Nieuwe Werken, waarover ondernemingen en organisaties zich momenteel buigen, speelt een aantal zaken een rol. “Het gaat niet alleen om het inzetten van technologische middelen of een andere huisvesting, als je medewerkers de mogelijkheid geeft om waar en wanneer dan ook te kunnen werken”, zegt Esther van Zeggeren, directeur marketing, strategie en innovatie bij de Zakelijke Markt van KPN. “De mens staat centraal in Het Nieuwe Werken. Het belangrijkste is dat wordt nagedacht over de manier waarop mensen samenwerken als ze niet meer dagelijks van negen tot vijf in een gezamenlijk kantoor hun arbeid verrichten. Er zijn natuurlijk voordelen. Wanneer medewerkers bijvoorbeeld een deel van de week vanuit huis werken, zitten ze minder in de auto, zijn ze minder tijd kwijt in de file, of kunnen ze eventueel eerst hun kinderen naar school brengen. Bijzonder is dat dit resulteert in een hogere productiviteit. Mensen delen hun tijd beter in en werken veel effectiever. Ze zijn namelijk geconcentreerd op het resultaat.”
Vitaliteit
Een niet te onderschatten extra voordeel is dat mensen beter in hun vel zitten als ze de mogelijkheid krijgen om hun tijd en werkplek zelf in te delen. De vitaliteit van medewerkers neemt toe. Uit het medewerkerbetrokkenheidsonderzoek van KPN blijkt dat medewerkers die meedoen aan Het Nieuwe Werken bijvoorbeeld significant meer betrokken zijn. Ook zien ze meer mogelijkheden voor persoonlijke groei en loopbaanontwikkeling. De overgang naar een andere manier van werken gaat echter niet altijd zonder slag of stoot. “Er bestaat geen vast stramien waar organisaties zich aan kunnen conformeren”, zegt Van Zeggeren. “Verschillende medewerkers zullen verschillend reageren op de veranderende omstandigheden. Waar de een zich met gemak aanpast aan flexibele werktijden en werkplekken, zal de ander meer moeite hebben om te wennen. Er gaat een leer- en gewenningsproces aan vooraf.”
Managementattitude en eigen ervaring
Het management moet zorgen dat duidelijke afspraken over productiviteit, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid worden gemaakt en nagekomen. Er verandert op zich niets aan de werkrelatie van werknemers met de organisatie, en ook de verstandhouding tussen het bedrijf en zijn leveranciers blijft hetzelfde; wat anders wordt zijn de werkomstandigheden. “Als manager word je geacht jouw teamleden te faciliteren”, legt Van Zeggeren uit. “Je kunt niet langer meer sturen op aanwezigheid van medewerkers – wat als je erover nadenkt geen enkele garantie biedt voor output en productiviteit. Het vraagt om een andere managementattitude. Je moet sturen en toetsen op resultaat.” KPN ondersteunt zijn eigen medewerkers hierbij door bijvoorbeeld workshops te organiseren over het onderwerp, door ruimten te creëren waar collega’s elkaar informeel kunnen ontmoeten als ze op kantoor zijn en ook door middel van een intern socialmediaplatform, waarop medewerkers ook als ze op andere locaties werken informeel contact kunnen houden. Van Zeggeren: “Ruwweg zie ik dat sommige collega’s direct vanaf dag één overstappen op Het Nieuwe Werken en daar heel gelukkig mee zijn. Anderen doen er iets langer over om te wennen, terwijl een derde groep er om verschillende redenen helemaal niets mee heeft. Ze hebben bijvoorbeeld geen mogelijkheid om thuis te werken. En soms laten specifieke werkzaamheden van een bedrijf Het Nieuwe Werken niet toe.”
Milieu en maatschappij
“De meeste mensen passen zich toch snel aan de nieuwe omstandigheden aan, zien de voordelen en maken daar ook gebruik van”, zegt Van Zeggeren. “Tijd- en plaatsonafhankelijk werken biedt ook een bedrijf voordeel. De huisvestingskosten en reisvergoedingen zijn bijvoorbeeld veel lager. Bovendien draagt het bij aan het maatschappelijk en sociaal belang. Het is onderdeel van de oplossing voor bijvoorbeeld de mobiliteitsproblematiek. Als er minder woon-werkverkeer is, zijn er ook minder files, zodat het milieu en de economie er wel bij varen. Vergeet niet dat er ook sprake is van een nieuwe generatie werknemers voor wie laptops, smartphones en internet doodgewoon zijn. Duurzaamheid, milieubewustzijn, een betere balans van werk en privé, en eigen verantwoordelijkheid staan voor hen voorop. Zij hechten net zo veel waarde aan welzijn als aan welstand. Als organisatie moet je hen daarin ondersteunen. Nu noemen we dat nog Het Nieuwe Werken, maar over een aantal jaar is het volledig ingeburgerd.”
KPN is niet alleen zelf bezig met het implementeren van Het Nieuwe Werken in de eigen organisatie. “Wij beschikken ook over de infrastructuur, de technologie en de knowhow om onze klanten te ondersteunen bij Het Nieuwe Werken. Verschillende bedrijven hebben uiteraard verschillende behoeften, al naar gelang hun grootte, branche en vorm van dienstverlening. Als toonaangevende leverancier van ICT-diensten, vooral door de samenwerking met Getronics, kan KPN er met de juiste ICT-oplossingen aan bijdragen om Het Nieuwe Werken tot een succes te maken.”
KPN
Zakelijke Markt
Postbus 30000, 2500 GA Den Haag
Telefoon: (070) 343 43 43
E-mail: [email protected]
www.kpn.com/zakelijk
Arthur Mensch (ceo Mistral AI) kiest bewust zijn eigen pad in gevecht met AI-reuzen uit de VS en China
Premium - Als iets duidelijk wordt uit de paniek die de Chinese AI-startup DeepSeek veroorzaakt in de VS, dan is het dat Europa zelf meer big tech nodig heeft. Laat dat nu precies de droom zijn van Arthur Mensch. De co-founder en ceo van het Franse Mistral AI timmert behoorlijk aan de weg. Een profiel.
Om dit bericht te kunnen lezen moet je ingelogd zijn
Vestibulum id ligula porta felis euismod semper. Donec ullamcorper nulla non metus auctor fringilla. Duis mollis, est non commodo luctus, nisi erat porttitor ligula, eget lacinia odio sem nec elit. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus.
Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Morbi leo risus, porta ac consectetur ac, vestibulum at eros. Etiam porta sem malesuada magna mollis euismod. Curabitur blandit tempus porttitor. Maecenas sed diam eget risus varius blandit sit amet non magna.
Vergeet diploma’s – dit is wat je echt moet weten van nieuwe medewerkers
In samenwerking met TNO - Het grootste personeelstekort in vijftig jaar vraagt om nieuwe oplossingen. TNO start daarom een uniek experiment dat de arbeidsmarkt op zijn kop kan zetten. 'Als we kunnen aantonen dat deze aanpak werkt, kan dat een katalysator zijn voor de hele Nederlandse arbeidsmarkt.'
Joost van Genabeek is senior research scientist work & health bij TNO. Foto: Getty Images / TNO
Voor het eerst sinds de jaren 70 zijn er structureel meer vacatures dan werkzoekenden. Deze situatie is uniek in de geschiedenis van de Nederlandse arbeidsmarkt. ‘2021 was het kantelpunt’, zegt Joost van Genabeek, senior research scientist work & health bij TNO. ‘Sindsdien is er een absoluut arbeidstekort: minder mensen dan het aantal vacatures. De context van de arbeidsmarkt is dus ineens erg anders geworden.’
‘Je kunt niet meer denken vanuit een teveel aan mensen. Lange tijd werd bijvoorbeeld gedacht dat een beetje frictiewerkloosheid nuttig zou zijn voor de arbeidsmarkt, omdat mensen vaak niet direct een nieuwe baan vinden na een ontslag. Die ruimte zorgt dan voor een beetje ruimte in vraag en aanbod. We hebben nu echter te weinig goed inzetbare werklozen, waardoor het vastloopt.’
Van diploma’s naar skills
De oplossing ligt volgens Van Genabeek in een transitie naar een ‘skills-based arbeidsmarkt’, waarbij niet diploma’s maar kennis en vaardigheden centraal staan. ‘Het gaat erom dat we precies in kaart brengen welke kennis, vaardigheden, competenties en gedragsaspecten nodig zijn om werk uit te voeren. Dit klinkt abstract, maar is juist heel concreet. Door te kijken naar wat mensen daadwerkelijk kunnen in plaats van alleen naar diploma’s, kunnen we de arbeidsmarkt efficiënter maken.’
Die benadering kan de personeelskrapte op drie manieren aanpakken. ‘Je kunt meer mensen voor meer uren aan het werk krijgen, ook degenen die nu aan de kant staan. Daarnaast kun je technologie inzetten om processen te optimaliseren. Maar de grootste winst zit in het verbeteren van de match tussen mens en werk.’
Digitaal reisdocument voor de arbeidsmarkt
Een belangrijk instrument in het creëren van betere en diepere matches is het skills-paspoort, een soort digitaal reisdocument voor de arbeidsmarkt. ‘Werkgevers willen meer weten dan alleen of iemand een diploma heeft’, zegt de TNO-expert. ‘Een skills-paspoort laat zien welke vaardigheden iemand beheerst én op welk niveau. Dit moet wel gevalideerd worden. Werkgevers willen zien dat een professional bepaalde skills echt onder de knie heeft.’
Een concreet voorbeeld van de transitie naar een skills-based arbeidsmarkt is te vinden in de technieksector. ‘De metalektro-sector kampt met enorme arbeidstekorten, nóg groter dan in andere branches’, vertelt Van Genabeek. ‘Na langdurige onderhandelingen tussen cao-partijen is vorig jaar besloten om een grootschalig experiment op te zetten met skills-paspoorten.’
Grootste skills-ontwikkeltraject in Nederland
TNO heeft eerst een verkennend onderzoek uitgevoerd om de mogelijkheden in kaart te brengen. ‘We hebben verschillende aanbieders van skills-paspoorten geanalyseerd en ontwerpprincipes opgesteld dat we met hen hebben besproken. Voor de tweede fase, die dit jaar van start gaat, gaan we drie verschillende technische concepten uitproberen bij een flink aantal bedrijven, werknemers en leidinggevenden.’
Het project is volgens Van Genabeek uniek in zijn omvang. ‘Dit is momenteel het grootste implementatie- én ontwikkeltraject in Nederland op het gebied van skills-paspoorten. We gaan verschillende vormen van validatie testen, van ‘zachte’ validatie via online tests tot ‘harde’ validatie van aantoonbare vaardigheden.’
Katalysator voor bredere implementatie
De eisen voor het skills-paspoort zijn streng. ‘Het moet interoperabel zijn, wat betekent dat gegevens gemakkelijk uitwisselbaar zijn tussen verschillende systemen. Daarnaast moet er een sterke validatiekant zijn, waarbij kennis en vaardigheden betrouwbaar kunnen worden beoordeeld. Eigenaars van het paspoort moeten ook hun gegevens op een veilige manier kunnen delen met werkgevers en andere belanghebbenden.’
Het succes van dit project kan grote gevolgen hebben, ziet Van Genabeek. ‘We zien dat andere sectoren met personeelstekorten, zoals de zorg, defensie en de politie, met grote belangstelling kijken naar dit experiment. Als we kunnen aantonen dat deze aanpak werkt, kan dat een katalysator zijn voor bredere implementatie in de hele Nederlandse arbeidsmarkt.’
Stevige databasis
Om de transitie naar een skills-based arbeidsmarkt mogelijk te maken, werkt TNO aan een stevige databasis. ‘We zijn betrokken bij CompetentNL, een samenwerkingsverband met onder meer UWV, SBB en CBS’, legt Van Genabeek uit. ‘Hierin ontwikkelen we een skills-ontologie: een gestructureerd overzicht van vaardigheden en kennis die nodig zijn voor beroepen en opleidingen in Nederland. CompetentNL vormt hiermee een gefundeerde basis voor het verwezenlijken van betere matches op de arbeidsmarkt.’
De rol van artificial intelligence is hierbij volgens Van Genabeek van groot belang. ‘We gebruiken AI-gerelateerde methodes om data te verwerken én te analyseren. Maar we zorgen ook voor kwaliteitsborging: het is essentieel dat deze AI-systemen uitlegbaar en eerlijk zijn.’
De rol van TNO in deze transitie is bijzonder, benadrukt Van Genabeek. ‘We hebben een unieke kennis- en marktpositie. We zijn niet alleen goed op de hoogte van de relevante data en kennis over arbeidsmarkt en opleidingen, maar weten ook hoe deze toegepast kunnen worden in de praktijk. Met de drie ankers van data, kennis en implementatie, zijn er weinig partijen die een integrale innovatie aanpak van arbeidstekorten kunnen organiseren.’
‘Voor de buitenwereld hebben we een hele duidelijke rol te spelen. Het combineren van technische én sociale innovatie: dat is onze kracht. TNO ontwikkelt zelf geen tools. Wel helpen wij marktpartijen om hun tooling effectief te maken. We gaan niet iets concreets bouwen, maar kunnen wel aangeven waaraan het moet voldoen.’
Technologie alleen is niet genoeg, stelt Van Genabeek. ‘Je kunt alles technisch goed regelen, maar dan weet je nog niet of het goed gebruikt wordt. De sociale innovatiekant wordt vaak onderschat. Het gaat erom dat werknemers en leidinggevenden deze skills-benadering daadwerkelijk in de praktijk gaan toepassen.’
Kansen voor nieuwkomers
De skills-based benadering biedt ook nieuwe kansen voor arbeidsmigranten en andere nieuwkomers op de arbeidsmarkt. ‘Als je alleen maar kijkt naar diploma’s, hebben deze mensen vaak geen kans’, zegt Van Genabeek. ‘Door te focussen op skills kun je hun capaciteiten beter benutten en voorkomen dat ze onder hun niveau werken.’
Hij wijst op succesvolle initiatieven zoals SkillLab, een startup die zich richt op het in kaart brengen van vaardigheden van nieuwkomers. ‘Dit soort innovatieve bedrijven laat zien dat een skills-based aanpak werkt. Ze groeien snel omdat ze een reëel probleem oplossen.’
‘Haal geen oud functieprofiel uit de la’
Voor bedrijven die willen beginnen met skills matching, heeft Van Genabeek een duidelijk advies. ‘Start met een grondige analyse van je eigen functies. Kijk niet alleen naar kennis, maar ook naar houding, gedrag en aanvullende vaardigheden. Wees kritisch en haal niet zomaar een oud functieprofiel uit de la. Kijk naar het huidige en toekomstige werk en gebruik beschikbare data om dit te objectiveren.’
Daarnaast is het belangrijk om een lerende organisatie te worden. ‘Mensen leren continu tijdens het werk, formeel én informeel. Zorg voor afwisselend werk, want dan leren mensen meer én beter. Als je van een bedrijf een lerende omgeving maakt, hoef je je minder zorgen te maken over het vinden van goede mensen, zelfs in een krappe arbeidsmarkt.’
Kopieergedrag
De urgentie van een skills-based benadering wordt versterkt door internationale ontwikkelingen, ziet van Genabeek. ‘We zitten in Nederland in een riante positie: mensen met talent komen vanuit heel Europa hier naartoe vanwege het hoge loonniveau. Maar die positie kan snel veranderen als je het hen moeilijk maakt hier aan de slag te gaan. Heel Europa vergrijst en andere landen kampen met vergelijkbare arbeidstekorten.’
Van Genabeek is desondanks voorzichtig optimistisch. ‘Het gaat niet van de ene op de andere dag, maar ik zie dat er beweging komt. Vooral in sectoren met grote tekorten groeit het besef dat het anders moet. Als we kunnen laten zien dat de skills-based benadering werkt, zullen anderen volgen.
Raymond Cloosterman maakte van Rituals een wereldmerk: ‘Bij Unilever heeft hij echt wel leren rekenen’
Waar zijn merk innerlijke rust en vertraging propageert, wil Rituals-oprichter Raymond Cloosterman juist dóór. Harder, sneller, meer. Hij bouwde er een wellness-imperium mee op dat het afgelopen jaar de omzetgrens van 2 miljard euro passeerde. Maar opgepast: 'Rituals moet geen zelffeliciterend genootschap worden.'
Rituals-oprichter en ceo Raymond Cloosterman wil 'altijd winnen'. Foto: Rituals
Het zal geen verrassing zijn dat Raymond Cloosterman – ‘Mr. Rituals’ – een man van rituelen is. Elke ochtend twee minuten ijskoud douchen voor een mentale wake-upcall. Elke avond vijf minuten in een kaarsvlam staren, om daarna zen in bed te stappen. Kaarsmeditatie heet het, en voor wie er ook aan wil beginnen, heeft het cosmeticamerk een tutorial. Met Rituals-kaarsen, uiteraard.
Die rituelen hebben Cloosterman veel gebracht. Hij bouwde er een verwenimperium mee op van meer dan 1.000 winkels, 3.300 shop-in-shops en vijf wellnesspraktijken, actief in meer dan dertig landen. Rituals slechtte in 2021 de magische omzetgrens van 1 miljard euro, om de omzet drie jaar later alweer te verdubbelen. In 2024 noteerde Rituals een omzet van van 2,1 miljard euro, na een groeispurt van 21 procent in vergelijking met jaar ervoor. Cloosterman mikt voor 2025 op wereldwijd 243 nieuwe winkels.
Retailondernemer Roland Kahn, de eigenaar van Coolinvestments, maakt er een diepe buiging voor. ‘Hij is een van de weinige Nederlanders die het voor elkaar heeft gekregen om een wereldmerk neer te zetten. Op Heineken na kan ik geen enkel ander bedrijf noemen waar dat is gelukt.’
Geen producten, maar momenten voor jezelf
Platgeslagen draait dat wereldmerk om de verkoop van badschuim, douchegel en geurstokjes. Maar Rituals is veel meer dan dat, zegt retailstrateeg René Repko. Hij werkte als marketingdirecteur voor retailers als Hema, Action en State of Art en was tussen 2014 en 2016 cmo bij Rituals. Een rol waarin hij nauw samenwerkte met Cloosterman. Die omschrijft hij als ‘een van de beste marketeers van de planeet’.
‘Raymond snapt het merkdenken als geen ander. Rituals verkoopt geen producten, maar momenten voor jezelf. Daarom zijn mensen bereid om een bepaald bedrag te betalen voor een ogenschijnlijk simpel product als een pot bodycream of geurkaars’, aldus Repko.
De aantrekkingskracht zit in het verhaal erachter. Bijna elke productlijn is gebaseerd op een traditioneel ritueel. Waar Rituals hiervoor eerst uit oosterse culturen putte, komen de invloeden nu vanuit de hele wereld. Met een aankoop haal je een persoonlijke wellness-ervaring in huis, is het idee. ‘Hij heeft het creatieve proces omgedraaid’, zegt Repko. ‘Eerst het verhaal, dan het product.’
Raymond Cloosterman: van Unilever naar ondernemer
Dat voelde Cloosterman in 2000 goed aan, toen hij een goedbetaalde baan bij Unilever inruilde voor een onzeker ondernemersavontuur.
Hij maakte snel carrière bij de Brits-Nederlandse multinational. Na een studie bedrijfseconomie begint hij als assistent-brandmanager op de verzorgings- en huishoudafdeling. Hij wordt er in 1993 verkoopdirecteur en klimt vervolgens op tot general manager food en vice president ‘new business’. Een rol waarin hij de wereld over reist, op zoek naar kansen voor Unilever, en op een nieuwe trend stuit.
Het is het tijdperk van de powervrouwen en hun emmer begint over te lopen. Ze zoeken naar de juiste balans tussen carrière, familie, vriendschappen en tijd voor zichzelf. Het begrip me-time raakt in zwang. Dat brengt hem op een idee: wat als ik daar een merk omheen bouw? Met body-, beauty- en homeproducten voor momenten van ‘klein genieten’.
Marketingpraatje of oprecht verhaal?
Briljante marketing of doorvoelt hij dat echt zo? Waar zijn merk staat voor innerlijke rust en vertraging, wil Cloosterman juist dóór. Harder, sneller, meer. ‘Hij is supercompetitief. Altijd al geweest’, zegt retaildeskundige Rupert Parker Brady. ‘In werk en sport, hij wil altijd winnen.’
Dat blijkt: kort na de opening van zijn eerste winkel, aan de Amsterdamse Kalverstraat, verkondigt Cloosterman al dat dat er in 2020 duizend moeten zijn. Ook al blijft dat eerste filiaal in de begindagen met moeite overeind en duurt het vier jaar voor er een tweede winkel bij komt. Inmiddels opent Rituals bijna vijf winkels per week.
Raymond Cloosterman bij de opening van een nieuwe Rituals-vestiging. Foto: Rituals
Dat verhaal heeft ook een andere kant. Cloosterman verloor zijn vader op 9-jarige leeftijd. Dat heeft hem gevormd, heeft hij meermaals in interviews verteld. Het is de bron van zijn tomeloze ambitie: hij wil intens leven, iets neerzetten voor het te laat is. ‘Niet alleen voor mezelf, ook voor mijn pa.’
Het vroege overlijden van zijn vader leert hem ook dat geluk niets met geld te maken heeft. ‘Het gaat om momenten pakken, mooie mensen om je heen.’
Die oprechtheid voel je, zegt Kahn. ‘Als ik hem zie, is dat altijd aan een tafel vol leuke mensen. Hij is een mensenmens, ik heb die man nog nooit iets anders zien doen dan lachen.’ Een marketingpraatje en oprecht verhaal hoeven elkaar volgens hem niet uit te sluiten. ‘Marketing is de vertaling van ondernemerschap. Als jij het niet echt meent, hoelang denk je dan dat klanten erin trappen?’
Kwestie van lange adem
Unilever vindt het idee interessant, maar geen match met de eigen activiteiten. Pionieren binnen zo’n groot, beursgenoteerd concern is dan ook een lastig verhaal. Nieuwe takken moeten binnen een paar jaar renderen en dat lukt de meeste startups niet. Cloosterman heeft de blik veel verder op de horizon.
Dat moet ook wel, want de eerste tien jaar zijn volgens Repko ‘marginaal’. ‘Pas tien tot vijftien jaar na de oprichting begon het merk echt te vliegen. Dat vraagt om een lange adem. Daar kun je geen aandeelhouders bij gebruiken die in je nek hijgen.’
Hoe bleef Rituals al die tijd overeind? Door wat er werd verdiend terug te stoppen in het bedrijf, denkt Repko. Het bedrijf keert pas sinds een paar jaar dividend uit. ‘En hij had een rijke schoonfamilie die kon helpen’, voegt Parker Brady lachend toe. Cloosterman is getrouwd met Jumbo-topvrouw Colette van Eerd, met wie hij de liefde voor marathonlopen en vier kinderen deelt. Het gezin verdeelt zijn tijd tussen het Brabantse Bommelerwaard en het Belgische Knokke.
Veel meer is niet bekend; de ondernemer houdt zijn privéleven goed afgeschermd. ‘Hij weet het persoonlijke goed te scheiden van zijn publieke profiel als ondernemer’, vindt Parker Brady. ‘Hij vliegt niet uit de bocht, hij is heel straight en nuchter.’
Moeilijke eerste jaren van Rituals
Volgens de retaildeskundige is het een publiek geheim dat Rituals tijdens de moeizame eerste jaren financieel werd bijgestaan door vrienden en (schoon)familie. Jumbo-familie Van Eerd springt ook bij als Cloosterman tijdens de coronalockdowns zijn winkels moet sluiten. In hun supermarkten, en in die van Albert Heijn, staan een maand later (april 2020) al tijdelijke Rituals-displays.
‘Mensen gunden hem de omzet’, zegt Parker Brady. ‘Raymond kan heel goed de ‘oorlogsstand’ aanzetten en in crisismodus alles op alles zetten om er weer bovenop te komen. Op dat moment waren ze bezig met de ontwikkeling van House of Rituals – hun vlaggenschip in Amsterdam, dat winkel, spa en restaurant ineen is. Dat ging in oktober 2020 open, midden in coronatijd. Een ongekend huzarenstukje.’
De ondernemer heeft ook veel te danken aan Unilever. Die wil zijn concept niet opnemen, maar er wel in investeren. Voor twee jaar althans, omdat winst uitblijft.
De drie musketiers
Gesteund door zijn oud-werkgever beginnen Cloosterman, collega Marcel van Groningen en studievriend Rolf de Gier in 2000 voor zichzelf, in een kelder voor graffiti aan de Herengracht. Datzelfde jaar openen ze hun eerste winkel. Een jaar later komt operationeel directeur Arjen Schouten erbij, die zich inkoopt, en in 2008 stapt Neil Ebbutt aan boord als director travel retail.
De drie musketiers, zo noemt Repko het trio Van Groningen, Schouten en Ebbutt. Samen runnen ze de ‘achterkant’ van het bedrijf: de dagelijkse operatie, financiën, in- en verkoop, inclusief het voor Rituals belangrijke travel retail- en wholesalekanaal, waarin de deals met luchtvaartmaatschappijen hotels en warenhuizen zijn ondergebracht.
‘Dat is bepalend geweest voor het succes’, zegt Repko. ‘Raymond weet heel goed waar zijn kracht ligt en waar niet. Hij is creatief en visueel sterk: de branding, het assortiment, de winkels – wat de klant ziet en koopt, daar ligt zijn passie. Al blijft het een commerciële man, geen designer of artdirector. Bij Unilever heeft hij echt wel leren rekenen.’
Raymond Cloosterman kleedt zich graag als een echte zakenman. Foto: Rituals
Bijna obsessief-compulsief
Die passie schurkt tegen het obsessief-compulsieve aan, zegt Cloosterman tegen De Tijd. Zijn hobby? Een slecht ingerichte winkel strak maken. Lampen verzetten, kasten verschuiven. ‘Tot de flow weer klopt. Heerlijk.’ Parker Brady maakt de vergelijking met Amazon-oprichter Jeff Bezos. ‘Beiden proberen hun bedrijf te leiden alsof het dag één is. Nooit tevreden, dicht op de winkelvloer. Retail draait om details.’
Dat gevoel voor stijl en detail komt terug in zijn manier van kleden. Kostuums, colberts, een pochet, glimmend gepoetste gespschoenen of loafers. ‘A Dutch version of James Bond’ in de woorden van het Amerikaanse tijdschrift Vanity Fair.
‘Een beetje ijdel is hij wel’, beaamt Repko. ‘Maar dat mag.’ Daar voelt hij zich lekker bij, voegt Parker Brady toe. ‘Dit is hoe hij vindt dat een zakenman zich hoort te kleden.’ Wat hij verder deelt met de Britse geheim agent: het is een charmeur. ‘Het is moeilijk om nee tegen hem te zeggen.’
Cloostermans compagnons hebben inmiddels afscheid genomen van het bedrijf. Medeoprichters Rolf de Gier en Marcel van Groningen zeiden Rituals in 2012 en 2022 gedag. Directieleden Schouten en Ebbutt zwaaiden kort na elkaar af, respectievelijk in december 2020 en oktober 2021, zo melden hun LinkedIn-profielen.
Net als enkele externe investeerders hebben ze hun aandelen aan hem terug verkocht, zegt Cloosterman tegen De Tijd. Op die manier wil hij de zelfstandigheid van het bedrijf garanderen. De Gier en Van Groningen willen MT/Sprout niet te woord staan over hun tijd bij het merk, Schouten is op reis en slecht bereikbaar.
Niet achterover leunen
Cloosterman was altijd al het gezicht van het bedrijf. Maar nu zoveel oudgedienden hun geluk elders zijn gaan beproeven, vraagt Parker Brady zich af of ‘Mr Rituals’, inmiddels grootaandeelhouder, nog genoeg tegenwicht krijgt vanuit de organisatie.
‘Mark Rutte heeft dat jaren gehad. Het oliemannetje. Iedereen vond hem geweldig. Maar op een gegeven moment was de magie er niet meer en stond hij verandering in de weg. Ik zeg niet dat dat Raymond gaat overkomen, zeker niet, maar Rituals moet geen zelffeliciterend genootschap worden dat achterover gaat leunen. Dat gevaar ligt op de loer, als het enige wat je hoort en leest is hoe geweldig het allemaal gaat’, aldus Parker Brady.
De kracht van Rituals is júíst de innovatiepower, vervolgt hij. ‘Vorig jaar lanceerde het bedrijf 150 nieuwe producten. Ik ken geen andere non-food retailer die zoveel in innovatie investeert.’
Wat de B Corp in 2024 ook deed: aankondigen dat het vanaf dit jaar 10 procent van de nettowinst gaat doneren aan goede doelen. Cloosterman verwacht met deze profit pledge de komende tien jaar tussen de 300 en 400 miljoen euro te kunnen weggeven. ‘We doen dit omdat het kan’, zegt hij tegen het FD. ‘We zijn succesvol en groeien overal. Tegelijkertijd valt de wereld om ons heen uit elkaar, lijkt wel. Succes komt met verantwoordelijkheid. Voor mij is dit ondernemerschap van de 21ste eeuw.’
Parker Brady vindt Cloosterman bijna meer chief innovation officer dan ceo. Een rol die hij voorlopig blijft vervullen: aan stoppen denkt hij nog niet, aan verkopen evenmin. ‘Dit jaar bestaan ze 25 jaar. Ik ben benieuwd wat ze gaan doen om nog eens 25 jaar verrassend te blijven.’
Johan Feenstra (Smart Photonics) wil meer lef zien in Europa: ‘Anders gaan we het spel verliezen’
Premium - Terwijl Amerika miljarden investeert in chips, worstelt Europa met staatssteun. Ceo Johan Feenstra van Smart Photonics, die zijn fotonicabedrijf in vier jaar tijd zag verviervoudigen, is het getreuzel zat. Europa moet daadkracht tonen. 'Met wachten win je ook niks, je moet door.'
Johan Feenstra van Smart Photonics vindt dat het ondernemersklimaat in Nederland beter kan.
Om dit bericht te kunnen lezen moet je ingelogd zijn
Vestibulum id ligula porta felis euismod semper. Donec ullamcorper nulla non metus auctor fringilla. Duis mollis, est non commodo luctus, nisi erat porttitor ligula, eget lacinia odio sem nec elit. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus.
Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Morbi leo risus, porta ac consectetur ac, vestibulum at eros. Etiam porta sem malesuada magna mollis euismod. Curabitur blandit tempus porttitor. Maecenas sed diam eget risus varius blandit sit amet non magna.
Alwin Snel regelt zélf het pensioen voor zijn werknemers: ‘Een no-brainer’
In samenwerking met Doenpensioen van a.s.r. - Ondernemer Alwin Snel koos voor een afwijkende pensioenroute. Hij regelde zelf een goede pensioenregeling voor zijn medewerkers. Waarom? En wat voor voordelen levert hem dat op?
Alwin Snel (De Burgemeesters) regelde zelf pensioen voor zijn medewerkers. Foto: Tim van Emmerloot
Alwin Snel regelde op eigen houtje een pensioenvoorziening voor zijn werknemers. Snel is eigenaar van evenementen- en marketingbureau De Burgemeesters, dat zes personeelsleden telt. ‘Ik vind het fijn om zelf te snappen hoe een pensioenregeling werkt’, zegt Snel. ‘Dan kan ik het ook beter uitleggen aan mijn medewerkers als ze daarover vragen hebben.’
Snel weet nog precies het moment dat het onderwerp pensioen op tafel kwam. ‘Net voor corona klopten twee van mijn medewerkers bij me aan. We hebben een jong team – het merendeel is onder de 30 jaar – en zij waren erg met de toekomst bezig. Ze vertelden me gewoonweg dat ze behoefte hadden aan een pensioenregeling.’
Snel duikt erin, doet online research. Zo blijkt een op de drie werkgevers geen pensioenregeling te hebben. Ook komt Snel erachter dat er in de evenementen- en marketingsector nog geen – verplichte – bedrijfstakpensioenfondsen bestaan om zich bij aan te kunnen sluiten. ‘Daarom ben ik uiteindelijk zelf op zoek gegaan naar een passend pensioen voor ons team.’
De ondernemer besluit dan: in mei 2020 hebben we in het bedrijf een pensioenvoorziening.
Pensioen past binnen elk budget en groeit mee met je bedrijf. Benieuwd wat pensioen voor jouw bedrijf en je werknemers kan betekenen? Laat je gegevens achter en download de gratis whitepaper.
Maar corona gooit roet in het eten. De hele evenementenbranche staat on hold, banen verdwijnen. Na twee jaar stoft Snel zijn pensioenplan af. ‘Ik wilde er echt wat mee. In de tussentijd was er op de arbeidsmarkt veel gebeurd. Het was een goed moment om onze arbeidsvoorwaarden te verbeteren. Pensioen is daar een onderdeel van.’
De ondernemer vraagt offertes aan bij verschillende pensioenuitvoerders en verzekeraars. ‘Ik zag veel jargon voorbijkomen, en ja, dan is het taaie kost. Maar er waren ook aanbieders die het allemaal begrijpelijk uitlegden, zoals Doenpensioen van a.s.r. Dat vond ik belangrijk, ook straks voor mijn medewerkers.’
Snel begon voorzichtig. Hoeveel zouden werknemers opbouwen als 2 procent van de loonsom wordt gebruikt voor het pensioen? En wat als dat 4, 6, of 10 procent zou zijn? Wat zijn in het bedrijf alle vaste en variabele kosten? Wat kan hij als ondernemer zelf missen?
Uiteindelijk kiest Snel voor 10 procent, waarbij hij als werkgever zelf de helft van de maandelijkse premie bijlegt. ‘Ik zie pensioen als een gedeelde verantwoordelijkheid. Het is het pensioen van de werknemer, maar wij helpen daarin.’
Fiscaal aantrekkelijk pensioen opbouwen
Pensioen hoort volgens de ondernemer bij goed werkgeverschap. ‘Net als zorgen voor een laptop en mobiele telefoon. Af en toe met het hele team op uitje gaan.’
Werkgevers concurreren op de arbeidsmarkt ten eerste op salaris. Een gemiste kans, vindt hij. ‘Natuurlijk kun je je geld in hoger loon steken, in plaats van een pensioenvoorziening op te tuigen. Maar belastingtechnisch is een pensioenbijdrage goedkoper dan een loonsverhoging, voor zowel werkgever als werknemer.’
Over pensioenpremies betaal je namelijk als werkgever geen loonbelasting, of premie volksverzekeringen – iets dat je wel doet over extra salaris. Snel: ‘Ook betaalt jouw werknemer na ingang van de AOW later minder belasting over de pensioenuitkering dan over zijn huidige loon.’
Portal
De pensioenregeling bij De Burgemeesters was medio 2022 een feit. ‘Onze werknemers regelen zelf hun pensioen op een portal. In de pensioenplanner van Doenpensioen zie je wat je opbouwt, wat je ontvangt aan AOW, wat je straks indicatief netto overhoudt. En je kunt extra premie inleggen.’
Daarnaast is het mogelijk een eigen beleggingsprofiel te kiezen, variërend van weinig tot hoger risico. ‘Dan adviseer ik mijn medewerkers wél daar met een pensioenadviseur over te praten. Ik ben niet de persoon die gaat adviseren over beleggingen. Dat gebeurt door iemand die daarvoor opgeleid is.’ Snel neemt de kosten van zo’n gesprek op zich.
Het klopt dat het zelf regelen van pensioen in het begin een tijdsinvestering is. ‘Het verdiepen in alle belangrijke onderdelen, de voorbereiding, het aanleveren van informatie en afsluiten is alles bij elkaar redelijk bewerkelijk. Gelukkig was het uiteindelijk zonder gedoe geregeld.’
Verder legde Snel een kennis- en ervaringstoets af. ‘Pensioenuitvoerders stellen vragen om te beoordelen of je als ondernemer voldoende kennis hebt. Pas als dat zeker is, mag je als werkgever zelf een pensioenregeling afsluiten. Dat was geen makkelijke toets, kan ik je zeggen.’
Voorwaarden
Kies je als ondernemer voor het regelen van execution only, dan zitten hier voorwaarden aan verbonden. Check de uitgangspunten hier. Het is altijd verstandig om een adviseur in te schakelen die deskundig is en kan wijzen op alle belangrijke voorwaarden en plan van aanpak.
Niet sexy
Spijt heeft hij nooit gehad. ‘Als je het administratief hebt geregeld, en alles werkt in jouw systeem, dan gaat het eigenlijk vanzelf.’
Hij raadt collega-mkb’ers aan ook eens uit te zoeken wat een pensioenvoorziening zou kosten en wat het zou opleveren. ‘Reken het in ieder geval een keer door. Vraag een offerte op bij een pensioenuitvoerder. Dan zie je zelf wat de kosten zijn voor jouw bedrijf. Het voordeel is dat je ook meteen inzicht hebt in wat je extra verzekert voor je werknemers, zoals partnerpensioen en bij arbeidsongeschiktheid. Belangrijke extra’s van een pensioenregeling via een werkgever.’
Pensioen is geen sexy onderwerp, geeft hij toe. ‘Maar het is wel iets wat je gewoon moet doen. Voor ondernemers is het belastingtechnisch aantrekkelijk. Jouw werknemer gaat pensioen opbouwen op een fiscaalvriendelijke manier. Een no-brainer, toch?’
Bekijk ook dit webinar waar Alwin Snel vertelt over het zelf opzetten van een pensioen.
Om onze site goed te laten functioneren, te verbeteren en u de beste ervaring te geven, gebruiken we cookies! Surfen op deze site = akkoord met cookies. OkLees verder
Privacy- & Cookiebeleid
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
