Je bent op de plaats van bestemming, er is ingecheckt, de spullen zijn uitgepakt, morgen ga je de omgeving verkennen, maar vandaag doe je helemaal niets meer. De zon schijnt, er is een zwembad zonder krijsende kinderen en zo’n ligstoel met parasol en een tafeltje met genoeg ruimte om je cocktail neer te zetten.
Je neemt een slokje, zet het drankje weer neer en pakt je telefoon.
Natuurlijk kun je beter niet je werkmail checken, het is tijd om te ontspannen. Maar weet je wat het is? Je zit hier wel meer ontspannen als je weet dat het daar niet in de soep loopt. Toch maar even kijken of het goed gaat.
Aan de eerste reactie op je uitgebreide overdrachtsmail zie je eigenlijk al meteen: hier gaat iets mis. Een verduidelijkend mailtje terug en je zit toch net even wat lekkerder aan je cocktail.
Pim de Morree en Joost Minnaar schrijven afwisselend een column over hoe jij werk binnen jouw organisatie leuker kan maken. Lees ook de nieuwste column van Joost Minnaar: Werk een dag minder, dat is beter voor iedereen
Je ontvangt meteen een reply: ‘Komt helemaal goed hoor, thanks. Maar euh, moet jij niet van je vakantie genieten?’ Je stuurt een foto terug van je uitzicht: je voeten omhoog met daarachter het zwembad: ‘Kon slechter!’
Er komt een nieuw e-mailtje binnen: ‘Nu ik je toch even spreek…’ Je besluit niet te reageren, maar het knaagt. Een simpel antwoord in één zin, is dat nou echt te veel gevraagd? Het is ook gek om nu opeens stil te blijven. Je belt wel even, dan zeg je er meteen bij dat je daarna écht offline gaat. Dan is dat maar duidelijk.
In totaal ben je nog geen half uur met je telefoon bezig geweest, maar de cocktail is door het gesmolten ijs verwaterd en smakeloos. En daar komt een gezin met twee kinderen. Het oudste zoontje schreeuwt in het Duits dat hij een bommetje gaat doen. Je zult heus nog wel ontspannen tijdens deze vakantie, maar deze kans is aan je neus voorbijgegaan.
Schuldgevoel op vakantie
Ongeveer de helft van de mensen zegt niet in staat te zijn tijdens een vakantie helemaal los te komen van werk. Mannen hebben er iets vaker moeite mee dan vrouwen. En hoe ouder mensen worden, des te lastiger ze het gaan vinden. Met een hogere leeftijd komt vaak meer verantwoordelijkheid, waardoor het schuldgevoel groeit als je uitcheckt en met een cocktail aan het zwembad gaat liggen.
En tóch moet je het doen. Check echt volledig uit.
Ik vertel niets nieuws. We weten best dat het beter is om tijdens vakantie écht niet met je baan bezig te zijn. Maar toch denk ik dat we twee dingen onderschatten: hoe moeilijk het is om los te komen, en hoe belangrijk het is.
Actief negeren
Eerst de moeilijkheid. Dat je ook kunt werken als je niet op kantoor bent, wisten we al langer. Maar na corona is het ook steeds vanzelfsprekender geworden.
Online zijn betekent steeds vaker ook professioneel benaderbaar zijn. Als je daar geen maatregelen tegen neemt, ben je kansloos. Je gáát op telefoon kijken en daar kómen werkgerelateerde berichten binnen. Dat is een feit.
Als je dat wil negeren, moet je het actief negeren. Laat je collega’s weten wanneer je weg bent en dus niet reageert, verwijder de apps waarop je werkberichten krijgt en neem al vakantie vóórdat je bent uitgeput. Op het moment dat je op je laatste tandvlees naar je laatste werkdag strompelt, ben je te laat.
Afleiding van het werk
En ga op zoek naar iets waardoor je niet meer aan werk denkt. Voor sommigen lukt dat door met een cocktail aan het zwembad liggen, voor anderen is het klussen in huis, een stilteretraite in India of familiebezoek in Oost-Duitsland.
Als je maar niet je Slack leest, je mail checkt of je werktelefoon opneemt. En eigenlijk ook niet in je hoofd bezig bent met werk. Als je de hele dag tegen je partner klaagt over de stroeve communicatie op kantoor ben je alsnog niet echt weg.
Neem dat serieus, want nu kom ik op het andere punt: het is nog belangrijker dan je denkt. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor je werkgever. Niet voor niets experimenteren werkgevers wereldwijd met ongelimiteerde vakantiedagen. Medewerkers mogen zoveel vakantie opnemen als ze zelf nodig achten. Want werkgevers weten dat je het meest hebt aan mensen die echt ontspannen terugkomen.
Als blijkt dat daar een of twee weken extra voor nodig zijn, dan moet dat maar. Dat betaalt zich later dubbel en dwars uit.
