Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Advertorial – Ernst & Young

Al bijna honderddertig jaar ademt Ernst & Young ondernemerschap in alles wat het doet. De organisatie ondersteunt zowel ondernemers binnen als buiten haar portfolio op het lastige pad naar succes. Een sleutelrol is hierbij weggelegd voor de eigen wereldwijde benchmark van kennis en ervaring.


In de globale markt bruist het van de ondernemersambitie, maar is het pad naar succes allerminst gemakkelijk begaanbaar. Omdat de meeste ondernemers maar één keer de gooi vanuit de spreekwoordelijke garage naar het marktleiderschap doen, missen ze meestal de kennis en ervaring om de vele hobbels en valkuilen het hoofd te bieden. Met zijn dienstverlening maakt Ernst & Young het pad voor hen beter begaanbaar. “We zijn één wereldwijde firma met één winst-en-verliesrekening en één gezamenlijke backoffice: we kennen letterlijk geen landsgrenzen”, illustreert partner Wolfgang Paardekooper de kracht van de multinational. “Die structuur is uniek binnen onze branche. We kunnen daardoor alles uit de kast halen om ondernemerschap optimaal te ondersteunen, waar dan ook ter wereld.”

Benchmark

Kennis speelt een essentiële rol binnen Ernst & Young. Het bedrijf beschikt over een ongeëvenaarde benchmark waarin jarenlange ervaring en continu geactualiseerd onderzoek samenkomen. “We destilleren hier de algemene patronen uit die kunnen bijdragen tot ondernemerssucces”, licht partner Andrea Vogel toe. “Zo hebben we het Exceptional Enterprise Model ontwikkeld op basis van bevindingen over de manier waarop bedrijven als Google, Dell en Starbucks marktleider zijn geworden. Die weg is voor iedere onderneming natuurlijk anders, maar dit model is zo krachtig in zijn voorspellende waarde dat het bijna een handleiding is. Met deze kennis kunnen we voor iedere ondernemer, ongeacht in welke sector hij actief is, een momentopname maken die met grote waarschijnlijkheid voorspelt welke uitdaging hij spoedig op zijn pad gaat vinden.”
Of het nu gaat om beginnende bedrijven of multinationals als Coca-Cola: Ernst & Young begeleidt alle soorten ondernemers bij hun specifieke uitdagingen. “Voor de sleutelmomenten van start-up, groeifinanciering en beursgang hebben we bijvoorbeeld multidisciplinaire specialistenteams op het gebied van private equity en IPO samengesteld”, vertelt Vogel. “Het opzetten van een organisatie, een private-equityconstructie of het voorbereiden op een beursgang vormt een complex vraagstuk. Onze experts zorgen dat deze processen vlot verlopen zonder het belang van ondernemerschap uit het oog te verliezen. Maar ook marktleiders kloppen bij ons aan vanwege onze specialistische kennis. Dat kan gaan om een wereldwijde fiscale organisatie, automatisering of risicobeheersing. We bieden hen één accountmanager en één heldere aanpak, waarin onze wereldwijde kennis geïntegreerd en op elkaar afgestemd is.”

Sparringpartner

Het Exceptional Enterprise Model stelt Ernst & Young in staat om proactief te handelen. Met deze kennis kan het concern ondernemersrisico’s sterk verminderen. Als voorbeeld noemt Paardekooper de wetenschappelijk vastgestelde hoofdoorzaak van faillissementen: een onbeheerste groei. “Een ondernemer wiens afzet ineens de hoogte inschiet, krijgt binnen zijn organisatie te maken met groeistuipen”, legt hij uit. “Dit is een natuurlijk proces in de vorming van een bedrijf, maar je moet als ondernemer wel op tijd acteren om bijvoorbeeld de backoffice mee te laten groeien. Anders ontstaat er een bottleneck en resulteert je groei uiteindelijk in neergang.”
Hoe goed Ernst & Young ook kan anticiperen op de ontwikkeling van een organisatie, het bedrijf beschikt niet over een glazen bol. Regelmatig overleg met cliënten is dan ook een pre. “We ambiëren immers de rol van kritische sparringpartner”, vertelt Paardekooper. “Zeker als een ondernemer binnen zijn organisatie geen gelijkwaardig klankbord heeft, kunnen wij hem zo een spiegel voorhouden. We vertellen wat hij goed doet, maar leveren ook opbouwende kritiek op punten waar het beter kan of de ondernemer zelfs risico’s loopt. Willen we onze expertise op volle kracht inzetten, dan is het dus een voorwaarde dat een ondernemer ons tijdig vertelt waar hij strategisch naartoe wil.

Ondernemersprijs

Ernst & Young stimuleert het ondernemerschap op brede basis. Het concern spreekt en schrijft er opiniërend over, maar belegt ook regelmatig bijeenkomsten om onderzoek en marktontwikkelingen te bespreken. “Recentelijk hebben we ons Europese onderzoek naar de kracht van familiebedrijven gepresenteerd”, noemt Vogel als voorbeeld. “Die studie toonde aan dat dit soort bedrijven goed presteert door een unieke cliëntrelatie, een langetermijnplanning, innovatie en loyaal personeel. We hebben deze bevindingen voorgelegd aan wetenschappers en Nederlandse ondernemers, met een voor alle partijen inspirerende en leerzame discussie als resultaat.”
Met de Entrepreneur Of The Year-verkiezing, die in vijftig landen wordt gehouden, zet Ernst & Young ieder jaar succesvolle ondernemers op het podium. “De wedstrijd is leuk, maar het gaat toch vooral om netwerken”, zegt Paardekooper. “Voor de Nederlandse finalisten hebben we een sociëteit opgericht, die twee keer per jaar op Nyenrode bijeenkomt. Het is echt exclusief voor ondernemers bedoeld; commerciële partijen komen er niet tussen. Ook wij blijven als faciliterende partij op de achtergrond. In internationaal verband heeft Ernst & Young dit jaar voor het eerst voor (oud-)finalisten van de competitie uit Europa, het Midden-Oosten, Afrika en India een forum georganiseerd waarin toonaangevende sprekers hun visie gaven over de rol die ondernemerschap kan spelen bij essentiële kwesties als scholing van de bevolking. Hiermee bewijst Ernst & Young eens te meer dat ondernemerschap rotsvast in onze cultuur verankerd is.”

Ernst & Young

Boompjes 258, 3011 XZ Rotterdam
Postbus 2295, 3000 CG Rotterdam
Telefoon: 088-407 10 00
www.ey.nl
 

Vrouwen op de apenrots: dit kunnen mannelijke en vrouwelijke leiders van elkaar leren

In samenwerking met Boertien Vergouwen Overduin - Wat onderscheidt de vrouwelijke leider van de mannelijke? Wat zijn de voordelen van vrouwelijk leiderschap en: wat kunnen we van elkaar leren? Spoiler-alert: 'Wees vooral trouw aan jezelf.'

Vrouwen op de apenrots: dit kunnen mannelijke en vrouwelijke leiders van elkaar leren
Foto: Getty Images

President Macron die een boksbal te lijf gaat, Poetin met een blote bast te paard. De boodschap van zulke beelden is duidelijk: wij zijn krachtige leiders, wij laten onze spierballen zien.

Bij mannelijke leiders denk je inderdaad vaak aan daadkracht, besluitvaardigheid, ondernemendheid en moed, weet Aleid Erbrink, programmamanager en managementcoach bij Boertien Vergouwen Overduin. ‘Vrouwelijke leiders associëren we meer met gevoelig, geduldig, vriendelijk en communicatief.’

Hoe dat komt? De beelden die we hebben van mannen en vrouwen hangen samen met opgelegde sociale normen en verwachtingen in de samenleving, zegt Erbrink. Dat kan leiden tot stereotypen en – onbewuste – vooroordelen. ‘Mannen bepaalden daarnaast eeuwenlang de spelregels in de westerse wereld, vrouwen moesten daarin een inhaalslag maken.’

Leiderschapsstijlen van mannen en vrouwen

Kijk maar hoe er in het bedrijfsleven wordt gesproken over mannen en vrouwen. ‘Als een mannelijke leider een stevige, stellige stijl heeft, zeggen we: hij toont leiderschap. Bij een vrouw zeggen we: wat een bitch. We zijn zelfs geneigd mensen met een lagere stem serieuzer te nemen en slimmer te vinden.’ We hebben allemaal biases volgens Erbrink. ‘Diepgeworteld in eeuwenlange historische ervaringen. Het helpt als we ons daar bewust van zijn: niemand kijkt zonder filter.’

Het is niet zo dat alleen een man ‘mannelijke leiderschapskwaliteiten’ heeft en een vrouw ‘vrouwelijke leiderschapskwaliteiten’. Die benamingen zijn vooral gebaseerd op stereotiepe beelden. Verschillende contexten – of het nou om een bedrijf, een team of een bepaalde situatie gaat – vragen verschillende combinaties van leiderschapskwaliteiten.

Directief en adaptief leidinggeven

Wat een vrouwelijke leider onderscheidt van haar mannelijke evenknie? Volgens Erbrink liggen de verschillen vooral – ‘en dan scheren we voor het gemak iedereen over één kam ‘- in luisteren versus poneren. Vrouwelijke leiders zijn meer geneigd vragen te stellen, mannelijke meer geneigd opdrachten te geven. ‘Dit type leiderschap past uitstekend in een crisissituatie. “Wil je die brand alsjeblieft blussen?” werkt niet. Nee, het is: “Blussen. Nu!’’

“Mannelijk” is ook een meer directieve manier van leidinggeven. ‘Een sturende stijl die meer past bij starters.’ Als het gaat om leidinggeven aan – jonge – professionals – dan werpen ‘vrouwelijke’ leiderschapskwaliteiten als coachen, verbinden en faciliteren meer vruchten af. ‘Dat vraagt om adaptief leidinggeven: als leider schat je de situatie, het vaardigheidsniveau en de leerstijl van jouw medewerkers in, en stem je je aanpak hierop af.’

Erbrink ziet dat vrouwelijke leiders geneigd zijn zichzelf lager in te schatten dan hun omgeving – bij mannen is het vaak precies andersom. ‘Vrouwen leggen de lat voor zichzelf hoog en zullen bij twijfel eerder zeggen: ik doe het niet.’

Ook lijken ze vaker te vertrouwen op samenwerking en hebben oog voor de kwaliteiten van anderen. Erbrink: ‘Voor mannen lijkt het lastiger om eerlijk te zijn over datgene waar ze minder goed in zijn, en hier hulp voor te vragen. Je moet daarvoor je ego opzij kunnen zetten. Dat is soms teveel gevraagd.’

Krachtige vrouwen

Vragend naar inspirerende vrouwelijke leiders, somt Erbrink er moeiteloos een aantal op.
Janine Vos, Chief Human Resource Officer van de Rabobank bijvoorbeeld. ‘Ze heeft een mooie visie op leiderschap. En ze is eenduidig als het gaat om inclusiviteit.’

De managementcoach noemt oud SER-voorzitter Mariëtte Hamer, Majoor Bosshardt van het Leger des Heils, ondernemers Linda de Mol en Olcay Gulsen. ‘Vrouwen met een groot sociaal hart. Vrouwen die kansen zagen en een heel zakenimperium hebben weten op te zetten.’ Aletta Jacobs, de eerste vrouw die werd toegelaten op een universiteit.

Overeenkomsten tussen iedereen die ze noemt? ‘Het zijn krachtige vrouwen, ze hebben allemaal ballen.’ Lachend: ‘Dat zegt ook weer hoe die beelden over mannen en vrouwen werken – ook bij mij.’

Het is niet makkelijk om als vrouw trailblazer te zijn. ‘Sylvana Simons sprak zich duidelijk uit en speelde zich daarmee in de kijker. Het risico daarvan is dat je ongepolijst tegengas krijgt – en niet alleen verbaal. Dat is geen feest. Dat is in de politiek bedreigend, maar gebeurt net zo goed in het bedrijfsleven.’

Want daar voeren mannelijke leiders nog steeds de boventoon. In Nederland is 26 procent van alle managers vrouw. Daarmee ligt ons land onder het Europese gemiddelde van 34 procent. Het aantal vrouwelijke bestuurders bij beursgenoteerde ondernemingen bleef vorig jaar rond de 15 procent steken. ‘Een fractie van werkend Nederland. Dat kan en moet beter,’ vindt Erbrink.

Tips voor vrouwen op weg naar de top

De programmamanager wil vrouwen op weg naar de top het volgende meegeven. ‘Ga het gewoon doen. Als jij iets vindt, en je vindt het belangrijk om een bepaald doel te bereiken, bedenk dan niet allemaal redenen waarom je dat níet kunt. Ga er – heel mannelijk – met volle overtuiging voor.’

Ook belangrijk: word onderdeel van verschillende netwerken. Niet alleen van vrouwennetwerken, maar ook van ‘gewone’, aldus Erbrink. ‘Voorkom dat je valt in die andere valkuil: alleen sparren of feedback vragen van mensen die op je lijken. Verbind je met uiteenlopende perspectieven.’

Ga op zoek naar een vrouwelijke mentor. Mensen spreken vaak over het krabbenmand-effect, vertelt Erbrink, waarmee wordt bedoeld dat vrouwen omhoogklimmende vrouwen naar beneden trekken. Te stereotiep, vindt de managementcoach. ‘Je ziet juist vaker dat vrouwen die zelf hordes hebben overwonnen, jou op het schild willen hijsen. Benader die vrouwen, laat je informeren en inspireren.’

En als laatste, maar zeker niet onbelangrijkste tip: blijf trouw aan jezelf. ‘Vrouwen die op die apenrots klimmen, gaan zich soms mannelijker gedragen. Ze passen zich aan omdat ze zien dat het werkt. Óf, meer onbewust, omdat ze eraan gewend raken.’ Op de lange termijn helpt dat niet. ‘Zet jouw eigen unieke persoonlijkheid in om mensen te leiden. Je voegt meer waarde toe, als je jezelf blijft.’

Vooruit, nog een laatste inspirerende vrouwelijke leider: Jacinda Ardern, de oud-premier van Nieuw-Zeeland. ‘Die trad sterk op tijdens de coronacrisis. Haar job eiste een volle tank, zei Ardern destijds, en die energie had ze niet meer. Zoiets heb ik weinig topmannen zo horen benoemen’, zegt Erbrink. ‘Je grenzen kennen en benoemen: dat is geen teken van zwakte. Eerder reëel omgaan met prioriteiten en daar duidelijk over zijn. Wat vind jij belangrijk, waar kies je zakelijk en privé voor? Als je dat als leider op je netvlies hebt en vóórleeft, ben je een waardevolle leider.’

Lees ook:

Welke kennis wil jij naar een hoger niveau tillen? Ontdek Lift Up!: de podcast over leren, leiderschap en persoonlijke effectiviteit. Krijg inzichten van experts uit het veld om vandaag nog te groeien. Met welke kennis stap jij uit op de top floor?

Ontdek Lift Up!

De wereld verandert razendsnel. Ontdek welke skills je moet ontwikkelen om maatschappelijke en technologische veranderingen de baas te blijven. Skills als samenwerken, kritisch denken en zelfregulering bijvoorbeeld.

Lees meer

BVO Bites is een gloednieuw leerconcept om het maximale uit jezelf te halen. Ontvang gratis één week lang elke dag een audiobite via WhatsApp en leer nieuwe skills op het gebied van timemanagement, communicatie, leiderschap en persoonlijke effectiviteit.

Lees meer

Wil je je persoonlijk en professioneel ontwikkelen én meer uit je leiderschap halen? Volg dan een Strategisch Leiderschapsprogramma. Het leidt je naar de volgende carrièrestap. Bekijk snel welke programma’s we aanbieden.

Lees meer

Als een van de grootste trainingsbureaus van Nederland weten wij hoe belangrijk mensen zijn voor organisaties. Met onze trainingen spelen wij optimaal in op de ontwikkelbehoefte van leiders, zodat zij écht het verschil kunnen maken.

Lees meer

We volgen ontwikkelingen binnen leren en ontwikkelen op de voet en haken daar regelmatig op in met nieuwe trainingen, leerconcepten en innovaties. Wil je hier als eerste alles over weten? Via onze nieuwsbrief krijg je elke maand de laatste ontwikkelingen in je mailbox!

Lees meer
/

De machine van Vitestro prikt je bloed net zo goed als een mens en is bijna marktrijp

Hij is al bij duizenden patiënten getest: de machine van Vitestro die zelfstandig bloed kan prikken. Het Utrechtse bedrijf haalde deze week nog eens 20 miljoen euro op. Met de CE-goedkeuring in zicht zijn de eerste leveringen gepland voor eind 2024. 'De robotarm brengt de naald altijd op dezelfde manier in.'

vitestro toon overbeeke bloed prikken robot
Foto: Vitestro

‘Goedemiddag, wilt u bloed laten afnemen door een medewerker of door een apparaat?’

Die vraag is straks in ziekenhuizen heel normaal, als het aan Toon Overbeeke ligt. Hij is ceo van de startup Vitestro, dat een autonoom bloedafnameapparaat ontwikkelt. Het Utrechtse bedrijf haalde deze week 20 miljoen euro aan nieuwe financiering op en ligt op schema om eind dit jaar de eerste machines te leveren.

‘We gaan niet met hagel schieten en de nieuwe systemen overal ter wereld plaatsen. We doen komend jaar eerst een soort soft launch met een select aantal klanten’, zegt Overbeeke.

Het gaat om het Result Laboratorium van het Albert Schweitzer Ziekenhuis, het St. Antonius Ziekenhuis, het OLVG en een academische ziekenhuis in Denemarken. ‘We hebben een complex product en willen ze goed begeleiden om het echt tot een succes te maken.’

Personeelstekort in de zorg

Vitestro werkt sinds 2017 aan een apparaat om automatisch bloed af te nemen bij mensen. Jaarlijks prikken zorgverleners over de hele wereld 15 tot 20 miljard keer in armen voor bijvoorbeeld het ijzergehalte te bepalen. En de vraag naar bloedprikken neemt toe, terwijl het personeelstekort in de zorg alleen maar toeneemt – ook buiten Nederland.

Daarin kan Vitestro een rol spelen. Tijdens klinische studies zijn duizenden patiënten geprikt met de robot. Die zijn over het algemeen tevreden, zegt Overbeeke.

‘Het is een consistente ervaring. De robotarm brengt de naald altijd met dezelfde snelheid, op dezelfde plek en op de juiste diepte in. Bij een medewerker is het toch afhankelijk van wie je tegenover je hebt.’

Ja, de machine prikt ook weleens mis. Maar niet vaker dan iemand van vlees en bloed.

Prikken door een apparaat

Hoe werkt het proces? De patiënt die bloed laat afnemen, meldt zich eerst bij de balie, identificeert zich en krijgt dan een cartridge mee. Daarin zitten de buisjes waarin het bloed wordt opgevangen. Die cartridge plaatst de patiënt in het apparaat.

Op een scherm volgt de laatste persoonscheck (‘bent u die en die?’), waarna de patiënt gaat zitten in een stoel voor de machine. Hij steekt zijn ontblote arm door een witte band en pakt een handvat vast. Het apparaat trekt de band strak om de arm.

De robotarm met naald komt naar voren, op zoek naar het bloedvat. Met AI, echografie en infrarooddetectie vindt het apparaat de juiste ader. Een groene laser geeft de plek aan. Dan volgt de prik. De machine neemt het bloed af en plakt een pleister. Even later kan de patiënt weer naar huis.

Toezichthoudende medewerker

‘We hebben veel studies gedaan om zeker te weten dat patiënten het apparaat snappen’, zegt Overbeeke. ‘90 procent van de mensen begrijpt: ik moet mijn arm zo in het systeem brengen en dan zo vasthouden.’

De bloedprikmachine is ontworpen om volledig autonoom te functioneren. Wie er toch niet uitkomt of angstig is, kan terecht bij een medewerker. ‘Soms hebben mensen gewoon hulp nodig of moeten gerust gesteld worden’, zegt Overbeeke. ‘In het ziekenhuis komen natuurlijk ook veel ouderen.’

Die ene medewerker kan toezicht houden over meerdere apparaten tegelijk en meerdere patiënten tegelijk ‘prikken’. Daarin zit de winst voor het ziekenhuis: een medewerker is veel productiever. En het apparaat kan gewoon door blijven gaan, zonder moe te worden en mis te prikken.

Slechte ervaringen met bloedprikken

Dat is precies de reden waarom Overbeeke Vitestro is gestart. Overbeeke had een goede vriend wiens vader kanker had. Door de chemo was het moeilijk om zijn aders aan te prikken. Kan dat niet beter, vroeg hij zich af?

De medeoprichter van Overbeeke, Brian Joseph, had ook een slechte ervaring met bloedprikken toen hij met een van zijn kinderen maandelijks naar het ziekenhuis moest. Er waren lange wachttijden op de afdeling door personeelstekort. Zou een apparaat geen soelaas kunnen bieden?

Joseph en Overbeeke voerden gesprekken met ziekenhuizen en laboratoria. Een bloedafnameapparaat bestond nog niet, terwijl er wel grote behoefte aan was. Overbeeke: ‘Toen hebben we gezegd: wij gaan dit maken.’

 Volg MT/Sprout nu ook op WhatsApp

Chemie met compagnon

Ondernemen wilde Overbeeke toch al. Hij studeerde werktuigbouwkunde aan de TU Delft en tijdens zijn studie was hij business analist  voor Zarafa, een opensource softwarebedrijf. Daar ontmoette hij de toenmalige ceo Brian Joseph.

‘We hebben veel samengewerkt en er was chemie. We hebben beiden een heel andere skillset, maar dezelfde mentaliteit’, zegt Overbeeke. ‘Als we ergens voor gaan, dan zetten we alles aan de kant om dat doel te behalen.’

Joseph verkocht Zarafa later aan Amazon en Overbeeke stapte over naar Bain & Company voor een rol als consultant. In 2017 vonden de twee elkaar voor de start van Vitestro.

Een achtergrond in de zorg hebben Overbeeke en Joseph niet. En een medisch apparaat ontwikkelen, hadden ze al helemaal nooit gedaan. Het hele bedrijf is from scratch opgezet.

‘We hebben vanaf het begin de juiste mensen aangenomen, met de juiste expertise, om dit te bouwen’, zegt Overbeeke. ‘90 procent van ons technische en R&D-team heeft een specialisatie in technologie, de rest heeft een klinische achtergrond.’

Vader van de robotchirurgie

Het ontwikkelen van een nieuw apparaat kost klauwen met geld. Financiering komt in het begin van friends and family. Later stapt een groep informal investors in en hengelt Vitestro geld binnen van de provincie Utrecht en het Regionale Ontwikkelingsfonds van de Europese Unie.

De klapper komt in 2023, als de ‘vader van de robotchirurgie’ Fred Moll aan boord komt. Moll stond aan de wieg van de bekende operatierobot da Vinci en richtte meerdere, inmiddels beursgenoteerde bedrijven op. Hij is nu managing partner bij Sonder Capital.

fred moll toon overbeeke vitestro
Dr. Fred Moll, managing partner bij Sonder Capital (links), en Toon Overbeeke, ceo en co-founder van Vitestro. Foto: Vitestro

Dat venture capital-fonds leidt in maart 2023 een Series A-ronde van 12 miljoen euro in Vitestro, en nu dus een nieuwe kapitaalinjectie van 20 miljoen euro – in deze laatste ronde doen NYBC Ventures, Invest-NL en European Innovation Council Fund ook mee. In totaal heeft Vitestro 46 miljoen euro aan financiering opgehaald.

Veel geld, maar dat is volgens Overbeeke inherent aan medische technologie. ‘We zijn met zeventig man en er is nog geen factuur verstuurd.’ Vitestro kan pas in Europa apparaten verkopen als de CE-goedkeuring binnen is, hoogstwaarschijnlijk eind dit jaar. Daarna volgt nog een nieuw traject bij de Amerikaanse toezichthouder FDA, voordat het bedrijf in de VS de markt op kan.

Hoeveel kost zo’n bloedprikmachine eigenlijk? Daarover wil Overbeeke niet in detail treden. ‘Maar geen miljoenen. Uiteindelijk moet het voor de ziekenhuizen ook interessant zijn. Als de businesscase niet klopt, koopt niemand het apparaat.’

De grootste investeringen in april: kweekvlees, zoutbatterijen en een circulaire tennisbal

De belangrijkste investeringen in startups en scaleups werden in april gekenmerkt door Series A-rondes van enkele miljoenen. Uitschieters waren kweekvleesbedrijf Mosa Meat en biotech-startup Flindr, die dubbelcijferige miljoenen scoorden bij investeerders.

investeringen april 2024

1. Mosa Meat: 40 miljoen voor kweekvlees

Mosa Meat haalde nog eens 40 miljoen euro extra groeikapitaal op om zijn kweekvlees naar de markt te brengen. Ceo Maarten Bosch was ‘blij en vereerd’ met de mix aan nieuwe investeerders, waaronder de Limburgse ontwikkelingsmaatschappij Liof en Invest-NL en partijen uit de traditionele vleessector, zoals de Duitse pluimveegroep PHW.

De kapitaalinjectie komt boven op het eerder opgehaalde 94 miljoen euro en is bedoeld om de productie verder op te schalen en de productiekosten te drukken. Op dit moment is het kweekvlees alleen in Singapore op de markt. De regels in de EU en andere landen van de wereld staan verkoop nog niet toe.

Lees ook: Kweekvlees: wel in Singapore, nog (lang) niet in de Appie

2. Flindr: 20 miljoen voor kankermedicijn

Drie Vlaamse fondsen (V-Bio Ventures, Qbic en Flanders Future Tech Fund) pompten samen met onder meer farmareus Johnson & Johnson 20 miljoen euro in Flindr Therapeutics. Het biotechbedrijf, gevestigd in Oss, ontwikkelt een middel voor de behandeling van kanker en is een spin-out van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) en het Oncode Institute.

De startup van ceo Maarten Ligtenberg meldt dat het in preklinische modellen al veelbelovende resultaten heeft geboekt met zijn kandidaat-medicijn als behandeling van eierstokkanker en van een vorm van lymfeklierkanker.

3. Aquabattery: 6 miljoen voor flowbatterij

aquabattery batterij water keukenzout
Jiajun Cen en Emil Goosen haalden 6 miljoen op voor Aquabattery, de startup die een flowbatterij ontwikkelt die met water en zout stroom opslaat. De investeringsronde in de energiestartup uit Alphen aan den Rijn werd geleid door de Europese investeerder EIT InnoEnergy, met deelname van overheidsinvesteerders InnovationQuarter en Invest-NL, Init Power en een groep business angels.

Het bedrijf kan met het verse kapitaal de komende tijd nieuwe mensen aannemen, de technologie doorontwikkelen en de eerste productie starten. In 2026 wil Aquabattery in Europa de markt op, vertelde Jiajun Cen aan MTSprout.

Lees ook: Aquabattery krijgt investering van 6 miljoen euro voor batterij op water en keukenzout

4. Meridia: 5,2 miljoen voor agro-dataplatform

Het Amsterdamse agrotech-bedrijf Meridia scoorde 5,2 miljoen euro in een Series A-ronde. Een club nieuwe investeerders, onder meer Intercontinental Exchange, Regeneration.VC, Edaphone, Cerigo en Sabi, kwam over de brug met geld dat zal worden gebruikt om het dataplatform Verify uit te breiden naar nieuwe grondstoffen en sectoren.

Verify is al beschikbaar in 35 landen en verifieert onder meer data in complexe toeleveringsketens voor cacao, koffie, palmolie, soja en rubber. Het doel is om transparante en inclusieve ketens tot stand te brengen. Thomas Vaassen, ceo van Meridia, wil met dit platform ‘kleine boeren helpen om zichtbaarder te worden in wereldwijde toeleveringsketens, maar ook grotere bedrijven om sneller en met meer vertrouwen te reageren op regelgeving.’

5. Wakuli: 5,2 miljoen voor nieuwe koffiebars

wakuli koffie lukas grosfeld yorick bruins
Koffiebedrijf Wakuli haalde 5,2 miljoen euro op in een Series A-ronde. De ronde bestaat uit een emissie van nieuwe aandelen en een lening. Naast Icecat Capital doen ook huidige aandeelhouders Rubio, ABN Amro Sustainable Impact Fund en angel-investeerder Arnoud Aalbersberg mee. De lening komt van Rabobank.

Met Wakuli, MT/Sprout Challenger in 2023, willen oprichters Yorick Bruins en Lukas Grosfeld van ‘speciality coffee’ de standaard maken. Dat deden ze eerst door de koffie online via een abonnementsmodel te verkopen. Sinds anderhalf jaar heeft Wakuli ook eigen koffiezaken: zes in Amsterdam en één in Utrecht. Dit jaar moeten daar acht bijkomen, volgend jaar nog eens acht, en ondertussen kijkt het bedrijf ook over de grens naar geschikte locaties.

6. Alleo (YourCampus): 5 miljoen voor hr-platform rond benefits

YourCampus haalde 5 miljoen euro Series A-geld op en gaat voortaan door het leven als Alleo (All Earnings Optimised). Die naam hoort bij de opmars die de startup van Florian Gendrault en zijn compagnons maakt in de grootzakelijke markt. De geldronde werd geleid door Mediahuis Ventures, bestaande investeerders Newion, Dutch Founders Fund, ROM InWest lapten bij.

Op het platform van Alleo kunnen medewerkers van bedrijven zelf hun leasefiets, kinderopvang, extra pensioen of andere secundaire arbeidsvoorwaarden regelen. Met het verse geld maakt Alleo zich klaar voor productontwikkeling, internationalisering en de groei van het klantenbestand. YoungCapital, Dept en Van der Valk zijn al klant.

7. VitalFluid regelt 5 miljoen voor ‘bliksemwater’


VitalFluid, de Eindhovense startup achter machines die met ‘bliksemwater’ zorgen voor een duurzame groenteteelt, haalde 5 miljoen euro op bij onder meer Future Food Fund, Graduate Entrepreneur, Horticoop en Innovation Industries.

Door stikstof in contact te brengen met elektriciteit en op te lossen in water ontstaat plasma-activated water. Dat is zowel een alternatief voor kunstmest als voor bestrijdingsmiddelen. De machines worden al geproduceerd door (medeaandeelhouder) VDL en geleverd in Europa, de VS en Afrika. Ceo Erik Hertel kan kan met het groeigeld de verdere marktintroductie versnellen.

8. Canopus: 3 miljoen voor slimmer boren naar aardwarmte

Canopus Drilling Solutions uit Rijswijk, specialist in geothermisch boren, heeft 3 miljoen euro opgehaald bij het Deense Underground Ventures en bestaande aandeelhouders Shift en Energiq. De startup van Diederik Wawoe en Jan Jette Blangé heeft een boortechniek die met hogedrukstralen horizontaal of onder lastige hoeken en tot 8.000 meter diepte werkt.

Daarmee kunnen putten voor aardwarmte-installaties 2,5 keer zoveel energie opleveren. Een eerste pilot boekte goede resultaten, Wawoe wil met het verse geld zo snel mogelijk nieuwe installaties bouwen en nieuwe mensen aannemen om de markt op te kunnen gaan.

9. Renewaball: 3 miljoen voor circulaire tennisbal


Tennis- en padelballenrecycelaar Renewaball haalde meer dan 3 miljoen euro op in een investeringsronde waarbij onder meer Rubio Impact Ventures instapte. De startup van ceo Hélène Hoogeboom heeft de eerste circulaire tennis- en padelbal ter wereld ontwikkeld, gemaakt uit materiaal van ingezamelde ballen.

Jaarlijks worden alleen al 350 miljoen tennisballen afgedankt. De Renewaballs bevatten geen microplastics en het vilt is gemaakt van biologische wol en katoen uit Europa. Met de funding wil Hoogeboom haar circulaire business in Europa uitrollen.

Lees ook: Hoe krijg je een circulaire fabriek van de grond? ‘Je moet denken vanuit de investeerder’ 

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

10. Healthsage: 3 miljoen voor AI-platform voor de zorg

Harm-Jan Wessels en Marcel Alberti haalden 3 miljoen op voor HealthSage, de startup die een open source AI-platform ontwikkelt voor de gezondheidszorg. Het idee is om met generatieve AI de administratieve rompslomp voor professionals in de gezondheidszorg te verminderen. Een krabbeltje kan bijvoorbeeld worden omgezet in medische informatie die uitwisselbaar is volgens een wereldwijde standaard.

De ronde werd geleid door Peak, met op de bagagedrager Healthy.Capital, Rubio Impact Ventures, zorgondernemer Jaap Maljers (oprichter van onder meer Bergman Clinics) en Jeroen Tas, voormalig chief innovation & strategy van Philips en tegenwoordig investeerder in impactbedrijven.

Met dit template vertel je een haarscherp en persoonlijk verhaal

Het is een van de meest effectieve manieren om de boodschap van je bedrijf richting klanten, investeerders, media en medewerkers haarscherp te verwoorden: bedenk de ideale nieuwskop. Dit template helpt je daarbij.

story map verhaal vertellen
Foto: Getty Images

Voor zijn werk als hoofd marketing bij chipmaker NXP verhuisde marketeer Sander Arts in 2010 naar Silicon Valley. Daar bewees hij – en later bij de Amerikaanse chipmaker Atmel – dat je ook ogenschijnlijke saaie technologie met humor en emotie in de markt kan zetten.

Zo riep NXP bezitters van 8-bits microcontrollers op om die te slopen en daarvan een filmpje op social media te zetten, met als beloning een 16-bit microcontroller. Voor Atmel bouwde Arts een gigantische truck om tot testruimte voor potentiële ontwikkelaars, liet die door de VS toeren en parkeerde die truck pontificaal voor het Witte Huis.

Lees ook: Leiderschapslessen uit Silicon Valley van Sander Arts: ‘Ik houd niet van bullshit’

Tegenwoordig heeft Arts een eigen consultancybedrijf, Orange Tulip. Ook helpt hij (vaak Nederlandse) ondernemers met hun marketing, positionering, het ophalen van groeigeld en creëren van partnerships.

Samen met Jeroen Grit en Mark Geljon, met wie Arts ook samenwerkte bij NXP en later chipmaker Atmel, schreef Arts het boek Cut the bullshit marketing. Dat boek wordt gebruikt op de universiteit van Stanford University, Carnegie Mellon University en business-school Insead.

Bedenk de nieuwskop

sander arts story map
Sander Arts.

Bij NXP werkte Arts als hoofd communicatie nauw samen met toenmalig ceo Frans van Houten, later topman van Philips. Voordat Van Houten een belangrijk interview gaf kropen de twee samen, met als centrale vraag: wat zouden we willen dat de kop van het artikel is?

Dat lijkt misschien een simpele manier om je boodschap te bepalen, maar schijn bedriegt, stelt Arts. ‘Veel mensen hebben de neiging om over zichzelf te praten. Stel dat de headline moest zijn ‘NXP innoveert’, dan praatten we vervolgens de hele dag over innovatie. Als hulpmiddel bij onze interne communicatie maakten we met Photoshop de gedroomde headline in de Financial Times of andere media.’

Story Map

Een van de effectiefste templates uit dat boek is wat Arts betreft de Story Map, een van de zes modellen waarmee je een geïntegreerd marketingplan kan maken.

Een handleiding bij dit template:

Stap 1: Doelgroep

Beschrijf de kenmerken van je doelgroep en de (markt)omstandigheden van jouw verhaal. Noteer wat je van deze mensen weet en waar en wanneer zij dit verhaal zullen tegenkomen.

Stap 2: Bepaal je doel

Beschrijf wat je met dit verhaal wil bereiken. Wat wil je dat je publiek ervan onthoudt, ermee doet of erdoor voelt?

Stap 3: Schrijf een headline

Beschrijf de gewenste uitkomst. Schrijf een nieuwskop die de kern van je verhaal verwoordt. Het nabootsen van de kop van een nieuwsbericht zorgt voor helderheid.

Stap 4: Brainstorm

Brainstorm over de elementen uit je verhaal door het maken van een mindmap rondom je nieuwskop. Schrijf je verhaal hiermee in kernbegrippen (statements), verdeeld over deze vier elementen:

  1. De omstandigheden (Waarom wil je dit verhaal vertellen? Wat is je motivatie?)
  2. De kans/het probleem (Welke kansen zie je? Om welk probleem draait dit verhaal?)
  3. Aanpak/oplossing (Voor welke aanpak kies je? Wat is de oplossing voor het probleem?)
  4. Call to action (Wat wil je dat mensen doen?)

Stap 5: Het verhaal

Creëer een verhaal door statements te rangschikken in volgorde van belangrijkheid. Markeer de belangrijkste
statements en zet die dicht bij de nieuwskop. Hoe verder een statement afstaat van de headline, des te minder
belangrijk deze is voor het verhaal.

Tips:

  • Schrijf een eerste en laatste zin, zodat je altijd een sterke start en finish hebt.
  • Wees je bij het rangschikken van statements altijd bewust van je doelstelling, doelgroep en
    omstandigheden.
  • Gebruik indien nodig een leeg template om de statements uit stap 5 te ordenen.
  • Teken het model op een whiteboard en gebruik post-its. Daarmee verschuif je statements makkelijk
    naar een andere plek.
  • Creëer met behulp van dit model een verhaal samen met anderen, in een groepssessie.

Wat het Story Canvas zo krachtig maakt? Arts: ‘Het dwingt je om goed na te denken. Wat zou je willen dat de headline van een nieuwsbericht is? Dat geeft je een clear line of sight, een scherpe koers. Voor je boodschap richting je klanten, investeerders, media en medewerkers.’

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Persoonlijke boodschap

De Nederlander pleit ervoor dat ook b2b-bedrijven kiezen voor een persoonlijke boodschap. ‘Ik zou mezelf ook kunnen verkopen met: ‘Huur me in, want ik ben een goede marketeer.’ Maar welk probleem los je op? Dat moet een mens-georiënteerde boodschap zijn, persoonlijk en emotioneel. Veel techbedrijven hebben de neiging om te zeggen: ‘We zijn de snelste.’ Maar het succes van een product heeft niet altijd te maken met de ‘allerbeste’ oplossing. Misschien moet je het op een andere manier in de markt zetten.’

Hij wijst op cameraproducent GoPro, die niet groot werd door te zeggen: ‘We hebben de snelste camera’, maar door met spectaculaire beelden uit te beelden hoe je je leven kan vastleggen.

Wat heeft 4 jaar flitsbezorging opgeleverd? ‘Thuisbezorgd en Picnic plukken de vruchten’

Na de razendsnelle opkomst van flitsbezorging lijkt het tij net zo snel gekeerd. Getir, een van de laatst overgebleven spelers, zou op het punt staan om uit Nederland te vertrekken. Maar de invloed van deze zelfverklaarde disruptors op de (online) foodmarkt, zeggen deskundigen, die is blijvend.

getir flitsbezorging vertrek nederland
Flitsbezorger Getir zou op last van de investeerders een exit uit Nederland plannen. Foto: Getty Images

Twee dingen die Nederlanders in coronatijd veel deden: wandelen en boodschappen bestellen bij flitsbezorgers. Ideaal in een tijd waarin iedereen aan huis gekluisterd was. Risotto aan het maken en de rijst vergeten? Of tijdens een avondje met vrienden behoefte aan meer drank? Binnen tien minuten was het in huis. De koeriers van Flink (roze), Getir (paars-geel), Gorillas (zwart) en Zapp (blauw) zoefden onophoudelijk door de straten.

Flitsbezorgers maken vanaf eind 2020 hun entree in Nederland en worden hier direct omarmd. Vooral tieners, twintigers en dertigers slaan erop aan, zegt Martijn Arets, platformexpert en auteur van het boek Platformrevolutie. ‘Scholieren die zakken chips op het schoolplein lieten bezorgen, studenten die extra bier lieten invliegen op feestjes. Naast het gemak werden ze vooral blij van de enorme kortingen die werden gegeven om snel marktaandeel te veroveren. Die kortingscodes werden massaal gedeeld.’

Last one standing

Hoe anders is de situatie nu (zie kader). Zapp vertrok in de zomer van 2022 uit Nederland, Gorillas werd een half jaar later ingelijfd door concurrent Getir.

De Turkse flitsbezorger zou ook jagen op het Duitse Flink, maar in Nederland gaan we het vermoedelijk niet meer meemaken dat Getir als enige ‘flitser’ overblijft. Volgens het Duitse magazine WirtschaftsWoche zou het bedrijf een exit plannen, een voorwaarde van investeerders bij het verkrijgen van nieuwe financiering, waardoor het juist Flink is die in ons land de last one standing wordt.

Grote supermarktketens als Albert Heijn en Jumbo lachen vermoedelijk in hun vuistje, denkt retailstrateeg Bart Fischer van concept- en adviesbureau 7BFT. ‘Die waren nogal van de leg toen flitsbezorgers drieënhalf jaar geleden de markt bestormden.’ Dat deden de zelfverklaarde disruptors met de nodige tamtam. Supermarkten waren ouderwets, verkondigden ze luidkeels, zij hadden de toekomst. On-demand boodschappen doen zou de nieuwe norm worden.

‘Het hád ook iets magisch’, blikt Arets terug. ‘Een koerier die speciaal voor jou gaat fietsen met een pak melk of een banaan. De ironie was dat flitsbezorgers actief zijn in grote steden en de meeste mensen daar op loopafstand van een supermarkt wonen. Waarom ze toch voor flitsbezorging kozen? Omdat ze het tof vonden. En omdat het kón.’

Roze trams en veerboten

Aandeelhouders zijn ook gecharmeerd. In pogingen om de grootste te worden op deze nieuwe groeimarkt, leggen durfinvesteerders miljarden in. Getir haalt in totaal 1,8 miljard dollar aan funding op, Gorillas en Flink 1,3 miljard dollar, Zapp harkt 300 miljoen euro binnen. Investeringen die hard nodig zijn om een netwerk van hyperlokale magazijnen (‘darkstores’) uit de grond te stampen en te bevoorraden.

Lees ook: Zo leidt Sadik Cevik de groei bij flitsbezorger Gorillas: ‘Speed over perfection’

Om een vloot van elektrische fietsen en scooters aan te schaffen en koeriers aan te nemen, en die voor bestellingen van een paar euro te laten rijden. Om marktaandeel te ‘kopen’ met dure marketingcampagnes en dito (welkomst)kortingen.

‘Op een gegeven moment ging Flink in Amsterdam zelfs trams en veerboten beplakken’, blikt Arets terug. ‘Het was een gekkenhuis. Iedereen zat tegen elkaar op te bieden.’

Stijgende rente en inflatie

Dat veranderde toen de inflatie en rente vanaf eind 2021 snel stegen en geld niet langer gratis was. Durfkapitalisten werden voorzichtiger, want vooralsnog betaalden die miljardeninvesteringen zich niet uit in winsten.

‘Flitsbezorgers kampen met het probleem waar elke e-commercespeler mee zit’, zegt Fischer. ‘De kosten zijn te hoog. Dat is de schoonheid van een reguliere supermarkt: alles wordt uitbesteed aan de consument.’

 Volg MT/Sprout nu ook op WhatsApp

Vanuit online perspectief kun je supermarkten zien als een soort lokale distributiecentra, legt hij uit, waar klanten zelf naartoe komen om hun order te ‘picken’ en mee te nemen. Bestellingen die ze nog eigenhandig inpakken en afrekenen ook.

Flitsbezorgers nemen al die handelingen over zonder daar significant meer voor te vragen. Goed, ze rekenen bezorgkosten en de producten zijn wat duurder. ‘Dat kan slechts tot zekere hoogte’, stelt Fischer. ‘En het is niet genoeg. Ja, als je 5 tot 10 euro aan bezorgkosten int, dán kan het misschien uit. Maar dan prijs je jezelf zéker uit de markt.’

Onvoldoende animo, onvoldoende winstgevend

Iets waar Jumbo ook achter kwam, toen de retailer in januari 2022 een samenwerking met Gorillas aankondigde. Een paar maanden later nam eigenaarsfamilie Van Eerd zelfs een belang in de startup.

Anderhalf jaar en een overname door Getir later was het avontuur alweer voorbij. ‘We werken aan minder complexiteit in het bedrijf’, zei ceo Ton van Veen daarover. Fischer: ‘Maar het zal ook zeker een kostenbesparing zijn geweest.’

jumbo flitsbezorging getir gorillas
De samenwerking tussen Jumbo en Gorillas duurde zo’n anderhalf jaar. Foto: Gorillas

Albert Heijn ontdekte jaren eerder al dat instant delivery in de zwarte cijfers krijgen geen sinecure is. De grootgrutter experimenteerde in 2016 en 2017 met bezorging binnen het uur in Amsterdam en Rotterdam, in samenwerking met de fietskoeriers van Tring Tring (Amsterdam) en Superbuddy (Rotterdam). ‘Alleen sloeg het onvoldoende aan en was het onvoldoende winstgevend’, zegt Fischer, die als voormalig directeur format development bij Albert Heijn verantwoordelijk was voor de pilot.

Vier jaar later, in het heetst van de strijd om marktdominantie, meldt de Zaanse retailer zich opnieuw – dit keer met Deliveroo en Thuisbezorgd.nl als partners. Ook andere supermarkten haken bij bezorgplatforms aan, evenals non-foodspelers als Blokker. De meeste samenwerkingen blijken van tijdelijke aard, maar de Spar City-vestigingen en Blokker-winkels zijn nog altijd op Thuisbezorgd te vinden.

Extra business voor maaltijdbezorgers

Die route is logischer dan de samenwerking met flitsbezorgers zoeken, ziet Dirk Mulder, sector banker trade & retail bij ING. ‘Zij moesten hun model razendsnel optuigen en finetunen, terwijl Thuisbezorgd.nl al een geoliede machine met dito bezorgnetwerk had staan’, legt hij uit. ‘Waarmee ze bovendien niet alleen in steden actief zijn, maar ook in dorpen en buitengebieden.’

Extra business voor moederbedrijf Just Eat Takeaway dus, al hebben de ‘flitsers’ maaltijdbezorgers volgens platformexpert Arets ook veel geld gekost. Mulder vindt het lastig te zeggen of de aangesloten retailers van die partnerschappen profiteren. ‘Spar en Blokker zijn er in elk geval nog niet mee gestopt. Dat zegt wel iets.’

Mede door flitsbezorging steeg het aandeel online boodschappen in coronatijd hard: van bijna 3 procent in 2019 naar ongeveer 7 procent in 2022, blijkt uit de meest recente cijfers van vastgoedorganisatie CBRE.

Online boodschappen bestellen ingeburgerd

Supermarkten schrokken drieënhalf jaar geleden enorm van de komst van Getir, Gorillas en consorten, maar Arets denkt dat ze er op langere termijn best van kunnen profiteren. ‘Dankzij flitsbezorgers zijn mensen gewend geraakt aan boodschappen doen via de app. Het zou me niets verbazen als dat rendement deels doorvloeit naar de partijen waarmee ze wilden concurreren.’

Naar de bezorgdiensten van Albert Heijn en Jumbo dus, en naar online super Picnic. Nog zo’n partij die, gesteund door investeerders, de online foodmarkt op wil schudden en daarbij vooralsnog geen winst maakt. Al denkt Arets dat Picnic op dat vlak betere kaarten heeft dan de flitsbezorgers.

‘Omdat klanten daar vooruitbestellen en per dag uit een paar vaste tijdslots kunnen kiezen’, zegt hij. ‘Daardoor kan Picnic de zogeheten last mile veel efficiënter invullen. Het maakt nogal uit of je voor één of meerdere bestellingen bestelling naar een bepaalde straat of wijk moet rijden.’

Lees ook: Hoe Michiel Muller markten op z’n kop zet: eerst met Tango en Route Mobiel, nu met Picnic

Orderpickende robots en zelfrijdende karretjes

Toch denkt Dirk Mulder niet dat we de flitsbezorgers nu direct moeten afschrijven. Ze voorzien in een behoefte die hij onder jonge stedelingen nog steeds ziet: mensen met een drukke baan die richting het einde van de werkdag even snel wat boodschappen bestellen, zodat ze binnen een half uur tot een uur kunnen gaan koken. Want die 10 minuten-bezorging uit de begindagen, dat lukt allang niet meer, deels omdat steeds meer gemeenten darkstores uit woonwijken weren.

Mocht Getir straks zijn boeltje pakken, dan kan Flink best baat hebben bij de nieuwverworven positie als monopolist. ‘Want er zijn geen vier partijen nodig om die behoefte in te vullen’, aldus Mulder. Maar: ‘Het businessmodel blijft ingewikkeld. Om de marges te verbeteren zou Flink enorm moeten opschalen. Ik vraag me af of de doelgroep daar groot genoeg voor is.’

Flink kan mogelijk aan andere knoppen draaien, denkt retailstrateeg Fischer. Het bedrijf kan een efficiencyslag maken en sterker inzetten op automatisering. Want het zijn vooral de arbeidskosten die op de marges drukken. ‘Idealiter worden alle orders in de toekomst door robots gepickt en door zelfrijdende karretjes bezorgd. Maar vooral dat laatste zie ik de komende jaren nog niet gebeuren. Plus, het kost sloten geld.’

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Al met al hebben Getir en consorten de markt twee belangrijke dingen geleerd: dat er vraag is naar de service die ze bieden, en dat het onmogelijk is om dat model op korte termijn winstgevend te krijgen. Het is de tragiek van de flitsbezorger, concludeert Fischer: ‘Ze vertegenwoordigen twee waarheden die eigenlijk niet met elkaar te verenigen zijn.’

Lees ook: Miljardenwinsten met spotgoedkope spullen: hoe Shein en Temu de e-commerce ontregelen