Laatst zat ik weer eens te scrollen op LinkedIn – de stortvloed aan managementwijsheden waar ik zelf ook aan meedoe en waar je soms van mee knikt en soms hard om lacht. Ondertussen puilt mijn telefoon uit van de nieuwe AI-apps (zó verslavend) en mijn agenda van afspraken met leiders die het best lastig vinden in een wereld die zo ontzettend snel gaat en met mij hierover in gesprek gaan.
En toen dacht ik: wat vraagt deze tijd nou echt van een ceo? Gaat het om een vierseizoenen-ceo, zo’n alleskunner die van lente tot winter schittert? Of hebben we juist een leider nodig die maar één seizoen meester is – een expert op het juiste moment?
Houdbaarheid van een ceo
Je hoort het vaak: de cfo is de nieuwe ceo. Interessant, maar laten we eerlijk zijn: wie alleen op cijfers stuurt, ziet de horizon over het hoofd. Of neem de cto als ceo – ook hip, maar een bedrijf leiden is meer dan de nieuwste tech snappen.
Ik durf te stellen: de ceo van morgen is geen Zwitsers zakmes met een oneindige houdbaarheidsdatum. Sterker nog, ik zeg: drie jaar, soms nog korter, afhankelijk van het seizoen waarin je bedrijf zit. Langer? Dan ben je eerder een blok aan het been dan de wind in de zeilen. (En ja, er zijn uitzonderingen waar beide partijen heel blij zijn met elkaar. Helemaal goed.)
Kijk naar de cijfers: onderzoek van McKinsey laat zien dat bedrijven steeds korter op de S&P 500 staan – van 61 jaar in de jaren 50 naar nog geen 18 jaar nu. Waarom? Omdat ze niet meekomen. En dat geldt ook voor hun leiders. In mijn gesprekken met tientallen bedrijven zie ik het steeds weer: succes draait niet om één supertalent, maar om de juiste persoon op het juiste moment.
Dans met de chaos
Dat sluit aan bij Adaptive Leadership van Heifetz en Linsky: leiderschap is geen vast kunstje, maar een dans met de chaos van nu. Een slimme ceo luistert naar de experts om zich heen – anders wordt het een mislukte oogst, hoe goed het weer ook is.
Dus, welke leider past bij welk seizoen?
- Lente – groeispurt: Een procesdenker die structuur brengt, maar het team in die winning mood houdt.
- Zomer – crisis: Een no-nonsense change manager die snijdt waar het moet, maar met een warm hart.
- Herfst – innovatie: Een creatieve geest die met het team elke maand iets nieuws uit de grond stampt.
- Winter – steady as it goes: Een verbinder die het team laat bloeien terwijl de machine doordraait.
Welk type leider ben jij?
Onderzoek van Hambrick en Fukutomi laat zien dat ceo’s fases doormaken: van frisse start tot stagnatie. Na een paar jaar kan de magie vervliegen. Kijk naar Apple: de wissel van Steve Jobs naar Tim Cook was geen toeval, maar een slimme seizoenswissel. Of startups die oprichters vervangen door groeiexperts zodra de boel opschaalt. Ik mocht dit ook een tijd geleden doen bij YoungCapital.
De vraag is: weet jij in welk seizoen jouw bedrijf zit? En nog crucialer: weet je welk type leider je zelf bent? Want als jij dat niet scherp hebt, beslist de markt het voor je – en die is niet altijd vergevingsgezind. Vierseizoenen-ceo’s bestaan, ze worden alleen steeds zeldzamer. En dat is oké. Zolang je maar snapt wanneer het tijd is om het stokje over te dragen. Want een leider die te lang blijft hangen, maakt geen lente meer – die zorgt voor vorst.
Lees ook deze columns van Ineke Kooistra:
- Een slimme ceo hakt niet in 90, maar in 9 dagen knopen door
- Ook ik heb mensen verdrietig gemaakt door te snelle conclusies te trekken
- De verborgen prijs van goedkope flexkrachten: ‘2025 kan een kantelpunt worden’
