Geloof het of niet, maar alleen focussen op winnen kan jouw kansen om te winnen verkleinen, aldus Bram Verbruggen. Hij is teamontwikkelaar bij voetbalclub Go Ahead Eagles. Volgens Verbruggen zijn er eredivisieclubs die al jaren in een vicieuze cirkel zitten. Hoe meer ze focussen op resultaten, des groter de kans dat ze onderpresteren.
Hoe dan? ‘Omdat ze aan andere zaken geen aandacht geven. Clubs vergeten vernieuwingen door te voeren. Ze doen geen investeringen voor de lange termijn, zoals het opleiden en ontwikkelen van spelers en stafleden’, aldus de teambuilder.
Prestatie versus leren
Dat werkt ook zo op de werkvloer. Volgens growth mindset-expert Eduardo Briceño bevinden te veel mensen zich te lang in de presteerzone. Hierin focussen individuen, teams of organisaties zich exclusief op presteren, het beste uit zichzelf halen. Mensen zijn gericht op kortetermijnresultaten en het vermijden van fouten. Volgens Briceño presteren mensen daardoor juist mínder goed op de lange termijn.
Dat lijkt tegenstrijdig – Briceño noemt dat de prestatieparadox – maar hij verklaart dat door het gebrek aan tijd en ruimte voor leren en groei – iets wat in de zogeheten leerzone wél gebeurt.
‘Denk aan een manager die vooral gefocust is op zijn kpi’s’, verduidelijkt Mathijs de Boer, business development manager bij trainingsbureau Boertien Vergouwen Overduin (BVO). Hij helpt organisaties en professionals leren te leren. ‘Die manager werkt hard om obstakels weg te nemen en medewerkers te coachen het beste uit zichzelf te halen. Daar staat hij immers vooral voor opgesteld. Zo zorgt hij voor optimale teamprestaties, en houdt hij zijn klanten en leidinggevenden tevreden.’
Maar op de lange termijn is te verwachten dat zijn prestaties afzwakken, of op ‘een plateau’ raken. ‘Door deze focus op presteren, wordt de aandacht afgeleid van iets anders wat heel belangrijk is: leren en verbeteren. Proving is good, but improving is better.’
Om vanuit de prestatiezone naar de leerzone te komen, is een growth mindset essentieel: het geloof dat mensen kunnen veranderen en ontwikkelen, dat leren iedere dag mogelijk is, aldus Briceño. Mensen gaan er volgens de expert bijvoorbeeld te vaak van uit dat grote leiders als leider zijn geboren. ‘Onzin’, vindt hij. ‘Leiderschapsskills kun je leren en ontwikkelen.’
Volgens Briceño zijn presteer- en leerzone als een peper-en-zoutstel: ze kunnen naast elkaar bestaan. Je kunt prestaties leveren terwijl je denkt: hoe kan ik mezelf verbeteren, hoe kan dit volgende keer beter?
Wil jij een lerende cultuur stimuleren?
Ben jij manager, HR- of L&D-professional en wil je werken vanuit een Growth Mindset? Vraag dan nu de Growth Mindset box aan en breng leren in jouw organisatie nog meer tot leven!
lees verderMohamed Ali
Zet je dit om naar de dagelijkse werkpraktijk, dan zijn twee zaken volgens De Boer (BVO) belangrijk: bewustwording en reflectie.
‘Bewustwording over het feit dat je vooral bezig bent met presteren. Begrijpelijk natuurlijk want je wil voor je organisatie van toegevoegde waarde zijn. De uitdaging is dan om bewust in de leerzone te stappen. Om wendbaar en soepel te bewegen – zoals Mohamed Ali – tussen presteren en leren.’
Stel dat je als HR-professional een presentatie geeft aan de directie. Je hebt een nieuw idee om het potentieel van mensen beter te benutten. De Boer: ‘Je gelooft echt in jouw idee. Jouw focus is om de directie te overtuigen. Je wil fouten vermijden, je geeft het beste van jezelf en zet een dijk van een presentatie neer. Je bent nu in de presteerzone.’
In de leerzone reflecteer je op de prestatie die je net hebt geleverd. Wat ging goed, waar ben je tevreden over en hoe wil je dat een volgende keer weer inzetten? Maar ook: waar ben je minder tevreden over? Hoe kan je leren dat anders aan te pakken, wat heb je daarbij nodig van jouw omgeving? ‘Onderzoek wijst uit dat als je dat een kwartier per dag doet en daar notities van maakt, dat het al een enorm effect heeft op jouw volgende performance.’
Luistervaardigheden oefenen
Leren terwíjl je presteert, houdt in dat je al tijdens de presentatie jouw leerdoel – mensen beter te overtuigen – te kennen geeft. Je laat de aanwezige directie weten hun feedback nodig te hebben. De Boer: ‘Je moet wel altijd even voelen of dat past. Al kun je de situatie ook vaak naar je hand zetten. Zo kun je de directie vragen om aan het einde van de presentatie per e-mail aan te geven wat ze sterk vonden aan de presentatie en wat hun adviezen zouden zijn waardoor het de volgende keer nog beter wordt.’
Volgens hem is het handig situaties op de werkvloer te herkennen waarin je bepaalde vaardigheden kunt oefenen. ‘Je kunt je voornemen om de komende week, in elke vergadering of overleg waarin je zit, jouw luistervaardigheden te oefenen. Dat je veel meer naar je teamleden gaat luisteren, dat je drie keer open vragen stelt, zoals: hoe bedoel je? Wat zou dat mogelijk maken? Waarom is dit voor jou belangrijk? Dat zijn situaties op werk die je makkelijk kunt invullen.’
Aangenaam leven
Feedback van anderen is nodig om zelf te kunnen groeien, benadrukt Briceño. Maak deel uit van een leergemeenschap, adviseert hij. ‘Zoek collega’s op die ook willen leren. Wissel kennis, ervaring en ideeën met elkaar uit. Dat motiveert.’
Die houding heeft volgens Briceño niet alleen effect op resultaten en de impact die je maakt in de organisatie, maar ook op je eigen reis. ‘De wil om nieuwe dingen te blijven ontdekken, maakt minder angstig. Je leven – en dus ook je werkende leven – wordt aangenamer.’
Lees ook:
- Leidinggeven aan leren: ‘Met een lerende organisatie blijf je relevant in de toekomst’
- Vrouwen op de apenrots: dit kunnen mannelijke en vrouwelijke leiders van elkaar leren
- Podcastserie: How to grow