Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Advertorial – KPMG Meijburg & Co

Overheden slijpen de messen in de strijd tegen begrotingstekorten. Gevolg is dat ze meer belasting moeten heffen en agressiever zullen gaan innen. De belastingadviseurs van KPMG Meijburg & Co bieden cliënten bescherming tegen te grote inhaligheid en dubbele heffing. Een goed netwerk en internationale ervaring is daarbij onontbeerlijk.
 

De Griekse crisis zette de financieringsproblemen van overheden in de eurozone begin dit jaar in de schijnwerpers. Maar het probleem van overheden die kampen met hoge schulden en forse begrotingstekorten speelt wereldwijd, zegt Jaap Rog bestuursvoorzitter van KPMG Meijburg & Co Belastingadviseurs. “Belastingheffing krijgt hierdoor een andere positie in de samenleving. Hij komt meer op de voorgrond. Het dichten van tekorten en het terugdringen van de staatsschuld heeft voor veel landen de hoogste prioriteit. Ze zetten alle zeilen bij om hun inkomsten te verhogen. Het ligt voor de hand dat er dan meer strijd gaat ontstaan tussen belastingplichtigen en overheden. Vooral multinationals zullen dat gaan merken, niet per definitie de grote ondernemingen, ook de kleine die over de grens werken. Overheden zullen geneigd zijn het eigen bedrijfsleven te ontzien, maar ook daar zal meer druk ontstaan. Denk in Nederland bijvoorbeeld aan het opschroeven van de WOZ-waarde van winkelpanden waarmee lokale overheden hun inkomsten willen verhogen. Overigens mogen we ons in Nederland nog gelukkig prijzen met een goede en professionele belastingdienst.”

Protectionisme

De trend van hogere heffingen en agressievere inning speelt vooral bedrijven parten die grensoverschrijdend werken. De eerste tekenen daarvan zijn al zichtbaar, zegt Marc Temme, partner en lid van de Task Force Commercie. “We merken dat belastingdiensten de grenzen van de wet verkennen. Bijvoorbeeld bij de regels voor interne verrekenprijzen tussen vestigingen in verschillende landen. Soms gaat dat zo ver dat de fiscus een standpunt inneemt dat haaks staat op bestaande wetgeving. Ook zien wij dat bedrijven die hun buitenlandse vestiging hebben opgezet als vaste inrichting opeens extra belasting moeten gaan betalen.”
De situaties die Temme schetst doen zich voor ondanks internationale belastingverdragen. Zelfs in de Europese Unie, weet Rog. “De afgelopen twintig jaar heeft in Europa een enorme harmonisatieslag plaatsgevonden. Nu het economische tij tegenzit, zie je dat landen zich protectionistisch gaan gedragen. Overheden worstelen met de wetgeving uit Brussel in hun streven de opbrengsten te verhogen.” Maar de meeste conflicten ontstaan met overheden in opkomende markten, vervolgt hij, ook al zijn daar vaak belastingverdragen van toepassing.

Internationale ervaring

Bedrijven die tegen een inhalige overheid aanlopen, kunnen drie dingen doen. Alles voor lief nemen en de extra belastingdruk aanvaarden. De zaak laten escaleren en aansturen op een confrontatie voor de rechter. Of een conflict in de kiem proberen te smoren en zo snel mogelijk rechtszekerheid krijgen. De derde mogelijkheid is het aantrekkelijkst, maar tegelijkertijd het ingewikkeldst, weet Temme. Belastingwetgeving is immers zeer complex en per land verschilt de interpretatie van de wet en de houding van de belastingdienst. “Bedrijven hebben een adviseur nodig die hen daarin bijstaat. Vakkennis is voor een goede adviseur een eerste en absolute voorwaarde. Maar het is onmogelijk een conflict snel en doeltreffend in de kiem te smoren zonder een uitgebreid netwerk en voldoende ervaring. Als sprake is van schending van een internationaal verdrag, dan moeten de verschillende autoriteiten daarover discussiëren. Je kunt die autoriteiten alleen bij elkaar brengen als je daar de juiste contacten hebt.”
Een belastingadviseur heeft dus pas echt meerwaarde voor een cliënt als behalve diens vakkennis, zijn netwerk in orde is en hij voldoende praktische ervaring heeft. KPMG Meijburg & Co heeft beide. “Van oudsher staan onze adviseurs bekend om hun vaktechniek. Tel daarbij op dat wij wereldwijd aanwezig zijn en het is duidelijk dat bedrijven hier voor fiscaal advies aan het juiste adres zijn. Wij staan altijd voor onze cliënten. Met verstand en binnen de wet. Als adviseurs bieden we rechtsbescherming tegen buitensporige inhaligheid van overheden en zorgen we dat cliënten zo snel mogelijk zekerheid hebben over hun fiscale positie”, zegt Rog.

Flexibel

De veranderende opstelling van overheden vergt van belastingadviseurs dat zij daarop kunnen inspelen. Anders gezegd: ze moeten zich flexibel aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Andere trends vereisen dat eveneens. Temme wijst op de overstap van papieren naar elektronische aangiften. De digitalisering heeft de basis gelegd voor horizontaal toezicht, de verschuiving van controle achteraf naar overeenstemming vooraf. “Waar we cliënten in het verleden hielpen bij het invullen van hun aangifte, daar adviseren we nu over de totstandkoming van de aangifte. Het proces van gegevensverwerking wint aan belang. Bedrijven moeten kunnen aantonen dat ze dit proces beheersen, zodat de fiscus geen twijfel hoeft te hebben over de output. Van ons vraagt dat meer kennis van IT-systemen. Daarom nemen we nu EDP-auditors in dienst die we intern fiscaal trainen.” Een derde trend appelleert vooral aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van KPMG Meijburg & Co, vertelt Rog. “Via de beroepsorganisatie geven wij input in het wetgevingsproces waarmee we hopen heldere wetten en verdragen te krijgen. Ik vind het onze maatschappelijke taak daaraan bij te dragen. Dat samenspel tussen overheid en private sector loopt hier in Nederland beter dan ooit.”

KPMG Meijburg & Co

Laan van Langerhuize 9, 1186 DS Amstelveen
Postbus 74600, 1070 DE Amsterdam
Telefoon: (020) 656 16 56
Fax: (020) 656 11 00
E-mail: [email protected]
www.kpmg.meijburg.nl
 

Fabriek in Breda kweekt straks koraal om wereldwijd stervende riffen te redden

Een Brabantse fabriekshal vol kunstmatige zeeën. Twee ondernemers bouwen in Breda een revolutionaire koraalkwekerij waar robots aan de lopende band nieuw koraal produceren. Hun doel: de wereldwijde koraalsterfte een halt toeroepen met Nederlandse innovatie.

branch foundation koraal breda
Koraal kun je kweken op de zeebodem, maar ook in waterbakken in fabrieken. Foto: Branch Foundation

Overal ter wereld proberen duikers met lokale projecten stervende koraalriffen te herstellen. Maar om echt impact te kunnen maken is een grootschalige, technologische aanpak nodig, stelt de Nederlandse Branch Foundation. In Breda heeft de stichting een pilotfabriek gebouwd waar aan de lopende band nieuw koraal wordt geweekt. Op die manier kunnen straks wereldwijd riffen worden gered.

De Branch Foundation is opgezet door Maarten van der Kuijl en Maarten van Aalst, nadat ze in 2023 beiden een half jaar vrijwilligerswerk hadden gedaan bij de Branch Coral Foundation op Curaçao. Die wordt geleid door een neef van Van Aalst. Op het eiland bouwen duikers onderwater op de zeebodem bomen (vandaar de naam) van pvc-buizen, die eruit zien als een soort antennes. Daar hangen ze gezonde stukjes koraal uit het aangetaste rif aan, die ze verzorgen en schoonmaken. Na een half jaar worden de diertjes weer uitgeplant op het rif.

‘Het water wordt steeds warmer. Door gezonde stukjes koraal te pakken, die tegen die opwarming kunnen, kweek je koraal dat bestendig is tegen de opwarming van de oceaan’, legt Van Aalst uit. Hij maakte in dat half jaar op Curaçao veel duiken om de koraaltjes te onderhouden en zag de koraalkwekerijen van de stichting groeien van één naar vijf locaties. Het probleem is alleen: het koraal sterft sneller dan dat het opnieuw aangeplant wordt. Dat zet te weinig zoden aan de dijk om het rif te redden.

Arbeidsintensief proces

Terug in Nederland sparden Van Aalst met zijn vriend en andere vrijwilliger Van der Kuijl – die een engineeringbedrijf heeft – over andere en betere methodes om het koraal te redden. ‘Bij de Branch Coral Branch Foundation doen ze alles onder water. Dat betekent dat je altijd moet duiken en dat maakt het erg arbeidsintensief. Veel wordt met de hand gedaan. Je hebt veel mensen nodig, het kost veel tijd en geld om de koraaltjes schoon te maken en je kunt niet oneindig duiken, want je duikfles raakt op’, somt Van Aalst op.

branch foundation koraal kweken
Op Curaçao kweken duikers op de zeebodem gezond koraal dat tegen de opwarming van de oceaan bestand is. Foto: Branch Coral Foundation

Daarom ging het tweetal kijken naar mogelijkheden op land. Daar zou het kweken van koraal grootschaliger aangepakt kunnen worden, zeker als het proces te automatiseren is. Ze legden contact met Wageningen Universiteit & Research (WUR) en bezochten congressen om hun idee verder uit te werken. Zo ontstond het concept van grootschalige koraalkwekerijen, die als een soort fabrieken overal ter wereld gebouwd kunnen worden om plaatselijke koraalriffen te herstellen.

Van Aalst: ‘De droom is om op plekken zoals Curaçao, Kenia of de Malediven fabrieken neer te zetten om koraal te kweken. Die fabrieken kunnen onderhouden worden door lokaal personeel en aan de lopende band koralen produceren die op het rif worden gezet. In Breda zijn we nu bezig met een pilot hoe we dat het beste kunnen doen.’

AI-robots

Bij hun fabriek gebruiken ze het principe van verticale landbouw, iets wat nog niet eerder is gedaan bij koraal. In dit geval worden bakken met water op of naast elkaar gestapeld, al naar gelang de benodigde capaciteit. Lampen, kleppen, watertemperatuur of andere waardes kunnen allemaal automatisch aangestuurd worden. Door AI aangestuurde robots kunnen het koraal in de bakken schoonborstelen of -blazen. Dat scheelt een hoop handwerk. ‘We pakken gewoon methodes die werken. Die schalen we op om veel koraal uit te kunnen planten’, zegt Van Aalst.

Koraalrif sterft massaal

Overal ter wereld verdwijnen koraalriffen door klimaatverandering, baggerwerk, vissen met sleepnetten of dynamiet en milieuvervuiling. Hoewel ze slechts 0,01 procent van het oceaanoppervlak beslaan, herbergen koraalriffen 25 procent van al het leven in zee. Ze leveren voedsel aan ruim een miljard mensen en beschermen 71.000 kilometer kust waar 200 miljoen mensen wonen. In de afgelopen dertig jaar is de helft van al het koraalrif in de wereld gestorven en verdwenen. Zo verloor het Great Barrier Reef in Australië, met 2300 kilometer lengte het grootste koraalrif ter wereld, al de helft van zijn koraal. Een derde stierf de afgelopen twee jaar door verbleking omdat de watertemperatuur steeg. Natuurbeschermingsorganisatie IUCN presenteerde vorige week tijdens de COP29 VN-klimaatconferentie in Azerbeidzjan een nieuwe rode lijst waaruit blijkt dat 44 procent van al het koraal in de wereld bedreigd wordt.

De stichting is nu een jaar bezig. Binnenkort, als de waardes van het water in orde zijn, worden de bakken in Breda gevuld met koraal van de WUR en kan het systeem gaan draaien. Dan is de vraag of de koralen blijven leven en zullen groeien. Daar gaat de stichting onder toezicht van de WUR mee experimenteren. Alle verzamelde data worden daar geanalyseerd. ‘Zo is onze locatie eigenlijk een soort showroom en een extra onderzoekslocatie voor de universiteit’, zegt Van Aalst.

branch foundation koraal kweken breda
De geautomatiseerde pilotfabriek voor het op grote schaal kweken van koraal in Breda. Foto: Branch Foundation

De stichting heeft subsidie gekregen van het INNO-fonds van het WWF, van Stichting De Hoorn en Abri voor Dieren. Eind 2025 wil ze een pilot hebben in een land waar het koraalrif is aangetast. Eind dit jaar moet de fabriek in Nederland af zijn. Het komende jaar wordt dan gebruikt om de kinderziektes uit het systeem te halen, voor verder onderzoek naar het robotiseren en het schoonmaken van de bakken en voor verdere innovatie in het automatiseren.

De twee hebben bewust gekozen voor een stichting en geen startup in de vorm van een BV. ‘Het gaat ons niet om het winstoogmerk. We doen het omdat hier onze passie ligt’, zegt Van Aalst. ‘We willen gewoon dat het koraalrif een stukje beter wordt. Je ziet het steeds verder afsterven en mensen weten niet wat ze moeten doen.’

Dit artikel verscheen eerder op Change Inc., het platform voor duurzaam nieuws in het bedrijfsleven. Change Inc. is onderdeel van de MT MediaGroep, net als MT/Sprout.

Albert Scholte (ceo Bever): ‘Van duurzaamheid kan ik de salarissen niet betalen’

Premium - Nederland zet in op een circulaire economie, Bever ook. De buitenwinkel investeert flink in circulaire retailmodellen. Dat vindt ceo Albert Scholte best spannend, want die nieuwe koers zal op termijn wel moeten renderen. 'We doen dit allereerst uit strategische overwegingen.'

albert scholte bever
Albert Scholte, ceo Bever: 'Het zou mooi zijn als we over vijf jaar kunnen zeggen dat circulair 20 tot 30 procent van onze business is.' Foto: Bever

Gratis verder lezen?

Maak snel en eenvoudig een gratis account en krijg toegang tot premium artikelen.

Of heb je al een account? Log dan in.

Om dit bericht te kunnen lezen moet je ingelogd zijn

Vestibulum id ligula porta felis euismod semper. Donec ullamcorper nulla non metus auctor fringilla. Duis mollis, est non commodo luctus, nisi erat porttitor ligula, eget lacinia odio sem nec elit. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus.

Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Morbi leo risus, porta ac consectetur ac, vestibulum at eros. Etiam porta sem malesuada magna mollis euismod. Curabitur blandit tempus porttitor. Maecenas sed diam eget risus varius blandit sit amet non magna.

Shell wint tijd met zege op Milieudefensie, maar zal hoe dan ook moeten vergroenen

Blijft Milieudefensie met lege handen achter in de klimaatzaak tegen Shell? Nee, zeggen deskundigen tegen MT/Sprout. Het Hof mag de oliegigant in het hoger beroep dan in het gelijk hebben gesteld, maar dat is slechts 'uitstel van het onvermijdelijke'. Vier vragen.

Milieudefensie Shell
Klimaatactivisten voor de rechtbank in Den Haag, tijdens de rechtszaak van Milieudefensie tegen Shell in 2020/2021. Foto: Ana Fernandez/SOPA Images/Getty Images)

#1 Op welke gronden heeft Shell gewonnen?

Vriend en vijand werd drie jaar geleden verrast door de overwinning van Milieudefensie op Shell. De milieuorganisatie eiste via de rechter dat de olie- en gasreus zijn uitstoot in 2030 met ten minste 45 procent zou verminderen ten opzichte van 2019, en werd daarin in het gelijk gesteld. Het gaat hierbij om het geheel van emissies: de operationele uitstoot, inclusief energieverbruik (scope 1 en 2) en de uitstoot in de keten (scope 3).

De CO2 die vrijkomt bij het verbranden van benzine of kerosine, bijvoorbeeld. Daar valt de meeste winst te halen, maar precies daar wringt het. Shell ging tegen de uitspraak in beroep, omdat het volgens het bedrijf ‘niet haalbaar of zelfs redelijk om te verwachten’ zou zijn om de uitstoot van klanten in minder dan tien jaar tijd praktisch te halveren. Deskundigen gaven toen al aan dat de fossiele gigant grote kans maakte op dat punt in het gelijk te worden gesteld.

‘Scope 3 was altijd al de zwakke schakel’, zegt Phillip Paiement, hoogleraar Recht en Bestuur in het Antropoceen aan de Tilburg Universiteit. ‘Omdat er onvoldoende wetenschappelijke consensus is over de verplichtingen waar olie- en gasbedrijven als Shell op dat vlak aan moeten voldoen.’

Lees ook: ‘Financier van de klimaatcrisis’ of zondebok? Wat de klimaatzaak tegen ING zo opvallend maakt

Marieke Faber, advocaat en medeoprichter van het klimaatgerichte advocatenkantoor New Paradigm, voegt toe: ‘Dat betekent niet dat het Hof de noodzaak voor Shell om iets aan de scope 3-emissies te doen, niet ziet. Zij achten zich alleen niet in staat daar een percentage op te plakken.’

Op basis van dat argument is de zaak in het hoger beroep verworpen. Volgens het Hof is de door Milieudefensie geëiste 45 procent minder CO2 een gemiddelde dat niet zomaar op elk bedrijf kan worden toegepast. Shell kan zelfs meer gaan uitstoten, bijvoorbeeld door gas te gaan leveren aan fabrieken die voorheen op kolen draaiden. Paiement: ‘Daardoor stijgen de eigen emissies, maar draagt het bedrijf óók bij aan de afname van de wereldwijde uitstoot.’

#2 Milieudefensie blijft dus met lege handen achter?

Dat niet. Het Hof erkent namelijk óók dat Shell een maatschappelijke zorgplicht heeft en zich moet inspannen om de gevolgen van gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan. ‘Dat is significant’, zegt Paiement. ‘Shell kan zich niet meer verschuilen achter het argument dat het bedrijf zich aan de wet houdt. Ook als je alle regels volgt en alle milieurapportages inlevert, kun je aansprakelijk worden gesteld.’

Lees ook: Donald Pols (Milieudefensie): ‘Multinationals hebben zich buiten de rechtsorde geplaatst’

Shell stelt die verplichting ook te voelen. Na de gevoelige tik die het bedrijf in 2021 in de rechtbank kreeg, scherpte het bedrijf de klimaatambities aan, tot een reductie van 50 procent in scope 1 en 2 tegen 2030. Paiement: ‘Shell zal zeggen dat dit los staat van de klimaatrechtszaak, Milieudefensie zal het vieren als een overwinning.’

Met de kanttekening dat de duurzame doelen drie jaar later weer werden afgezwakt: een reductiedoelstelling van 45 procent voor de net carbon intensity, de uitstoot per eenheid verkochte energie, ging volledig overboord. Dat kwam Shell op forse kritiek te staan.

#3 In bestuurskamers is zeker opgelucht ademgehaald na de winst van Shell?

Shell mag het hoger beroep gewonnen hebben, dat betekent niet dat het bedrijf nu off the hook is. Vanaf 2027 moet het bedrijf voldoen aan de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), die bedrijven verplicht om een klimaattransitieplan op te stellen en uit te voeren. Ze hebben de vrijheid om hun eigen reductiedoelstellingen op te stellen, maar die moeten wetenschappelijk onderbouwd zijn.

‘Dit is slechts uitstel van het onvermijdelijke’, meent Faber. Ze voorziet dat de nieuwe klimaatwetgeving uit Europa – naast de CSDDD gaat dat onder andere ook over de CSRD-rapportageplicht, die al van kracht is – mogelijk ook haakjes voor toekomstige rechtszaken biedt. ‘Omdat iedereen nu meekijkt.’

Gert Jan Kramer, hoogleraar Duurzame Energievoorziening aan de Universiteit Utrecht, is geen fan van de klimaatzaak als stok. ‘Ik heb moeite met het feit dat individuele spelers aangesproken worden’, zegt hij. ‘Shell is een grote partij, maar tegelijkertijd ook maar een radertje in een groter systeem. Stel dat het bedrijf van het Hof wél aan de scope 3-reductieplicht had moeten voldoen en de productie dus, even kort door de bocht, met bijna de helft zou moeten worden teruggeschroefd. Dan waren afnemers gewoon naar een andere partij gegaan. Want de wereldeconomie draait nog steeds grotendeels op olie en gas. Er is geen enkel scenario waarin we in 2030 al met bijna de helft minder toe kunnen.’

Lees ook: Hoogleraar Gert Jan Kramer: ‘Het is nutteloos als de zware industrie verdwijnt’

Het bouwen van een compleet nieuwe, groene economie vraagt volgens Kramer om een gezond ondernemingsklimaat. ‘Daarop zou de focus moeten liggen’, vindt hij. ‘Rechtszaken als deze doen het klimaat geen goed. Als we ons alleen maar richten op emissiereductie, bestaat het gevaar dat we ergens in het komende decennium niet alleen eindigen met nul emissies, maar ook met nul industrie. En niet om Shell al te veel veren op de hoed te steken, maar volgens EW was het bedrijf vorig jaar de grootste investeerder in de verduurzaming van Nederland.’

#4 Is het eigenlijk aan de rechter om verandering in het bedrijfsleven af te dwingen?

Daarover zijn de deskundigen eensgezind: nee. Dat is aan de politiek, al lijkt het klimaat daar momenteel niet hoog op de prioriteitenlijst te staan. ‘Des te belangrijker dus om het onderwerp in de publieke arena te blijven adresseren en bediscussiëren’, zegt advocaat Faber. ‘Al moeten we voorkomen dat we in een claimcultuur belanden. Ik ben meer voorstander van een constructieve aanpak. In plaats van de beschuldigende vinger, denk ik dat er meer waarde zit in samenwerken en de dialoog opzoeken.’

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Maar vergeet niet wat klimaatrechtszaken al teweeg hebben gebracht, voegt hoogleraar Paiement toe. ‘Inmiddels vinden we het al bijna normaal, maar tot voor kort werd er nog niet gesproken over civiele aansprakelijkheid of het meenemen van scope 3-emissies bij het toetsen van individuele bedrijven. De volgende horde om te nemen, is of en welke absolute reductieverplichting een bedrijf als Shell kan worden opgelegd. Deze rechtsprocessen zijn extreem belangrijk om de open vragen die er nog liggen, te identificeren.’

Lees ook: Marjan Minnesma (Urgenda) wilde ooit Shell van binnenuit veranderen