Was het de supermarkt die de kruidenier in de tweede helft van de twintigste eeuw disrupte (nee, zo noemden ze het toen nog niet), anno 2021 staat diezelfde supermarkt onder druk van een nieuwe generatie retailers.
Investeerders staken al 350 miljoen euro in online supermarkt Picnic, die in tegenstelling tot de Albert Heijns van deze wereld geen bezorgkosten rekent.
Nu dreigt Picnic alweer lichtelijk gedisrupt te worden door wat men flitsbezorgers is gaan noemen. Moet je bij Picnic vaak wel een dag op je boodschappen wachten, buitenlandse bedrijven zoals Gorillas, Flink en Getir leveren binnen tien minuten. Ook zij halen stuk voor stuk honderden miljoenen euro’s op bij investeerders.
De innovatiestrijd in de levensmiddelenbranche is exemplarisch voor de snel veranderende retailmarkt. In deze branche is de laatste jaren sprake van een survival of the fittest.
Online shoppen werd het nieuwe normaal en wie niet snel genoeg met zijn tijd meeging, ging genadeloos failliet. Voormalige straatbeeldbepalende formules als V&D en Free Record Shop veranderden in dichtgetimmerde panden, terwijl Bol.com en Coolblue hun omzetten jaar na jaar zagen stijgen.
De komst van Amazon naar Nederland afgelopen jaar zal de managers van Bol en Coolblue op hun beurt kopzorgen geven. Te midden van al dit innovatiegeweld, durft MT/Sprout het aan om een blik op de toekomst te werpen: welke retailbedrijven zullen de komende jaren hoge ogen gooien?
1. Crisp
In 2019 nomineerden wij dit bedrijf al tot Startup van het Jaar, en we kregen gelijk: online versmarkt Crisp haalde begin dit jaar 30 miljoen euro groeigeld op bij investeerders. In totaal staat de teller voor Crisp nu op 46 miljoen euro, volgens Crunchbase-gegevens. De Amsterdamse scaleup ontwikkelde een app, waarmee je versproducten van lokale aanbieders kunt bestellen. Geen supermarktprullaria, maar voedsel dat direct van de teler, kweker, slager of visboer komt. Ondernemers Tom Peeters, Michiel Roodenburg, Eric Klaassen en René Bink denken hiermee te kunnen concurreren met het grote Picnic.
Het moet gezegd: ze zijn aardig op weg. Hun app was begin dit jaar al 300.000 maal gedownload, wist RTL Nieuws indertijd te melden. De meeste klanten bestellen wekelijks en geven per bestelling 95 euro uit. Er werken inmiddels meer dan 500 mensen bij Crisp, waarmee het bedrijf ook fte-technisch schaal begint te krijgen. Wordt Nederland zo langzamerhand te klein? Daar lijkt het wel op; er gaan geruchten dat Crisp de Duitse markt op wil.
2. Naduvi
Interieurbedrijven willen ieder seizoen nieuwe collecties presenteren, maar kunnen van tevoren vaak slecht een inschatting maken van hoeveel stoelen en tafels ze uiteindelijk zullen verkopen. Het gevolg? Ze blijven met grote hoeveelheden producten zitten. Ondernemer Itai Gross meent dit op te kunnen lossen met startup Naduvi. Hij koopt partijen op van ruim 250 A-merken als Riviera Maison, Riverdale en Essenza, om ze op zijn platform voor fikse kortingen aan particulieren te verkopen. Zij kunnen voor maximaal 80 procent korting een nieuwe bank kopen, terwijl interieurmerken niet blijven zitten met hun zogenoemde overstock. Tuurlijk, eigenlijk zouden interieurpartijen gewoon minder moeten produceren. Maar goed, dat doen ze niet, dus is het mooi dat Gross alsnog een markt vindt voor hun meubilair.
Dat vinden investeerders ook. Naduvi haalde afgelopen jaar al 1,1 miljoen euro op bij Slingshot Ventures, om in mei dit jaar zijn Serie A-ronde af te sluiten met 8,5 miljoen euro van buitenlandse investeerders. Het bedrijf zal de kersverse miljoenen inzetten om in Duitsland te groeien, nieuwe leveranciers aan te sluiten en het fte-bestand verder op te krikken. Zo bezien zaten wij er niet naast toen we Naduvi begin dit jaar nomineerden tot Startup van het Jaar.
3. Orderchamp
Orderchamp is een online marktplaats, waarop merken hun producten zakelijk kunnen vermarkten en retailers hun inkoop kunnen stroomlijnen. Winkeliers krijgen aanbevelingen te zien op basis van hun eerdere koopgedrag, waardoor zij na een tijdje efficiënter kunnen inkopen en dus met minder – komt ‘ie weer – overstock blijven zitten. Bovendien hoeven zij niet vakbeurs na vakbeurs af te struinen. Het idee komt uit de koker van Ruud Stelder, die je nog zou kunnen kennen van webwinkelsoftware-aanbieder SEOShop. Dit bedrijf deed hij in 2015 van de hand aan het Canadese Lightspeed, waarna hij nog een paar jaar bij Lightspeed bleef rondhangen om vervolgens Orderchamp op te richten. Dit bedrijf runt hij samen met oud-SEOShop-lieden Max Verduyn, Menno Wolvers, Dennis Cuijpers en Joost Brugmans, die nu ceo is bij Orderchamp.
De startup zag in 2019 het licht en werd het jaar erop finalist in onze Startup van het Jaar-verkiezing. Sindsdien gaat het hard met de oud-SEOShop-lui. Orderchamp bedient inmiddels 30.000 retailers in meerdere landen en er staan 200.000 producten van 1800 merken op de site. Dit voorjaar haalde Orderchamp een investering op van 20 miljoen dollar (16 miljoen euro), waarmee het bedrijf zijn groei in Duitsland wil versnellen. De heren denken na over een kantoor in startup-mekka Berlijn en het aantal fte’s moet voor het einde van dit jaar nog verdubbelen van 40 naar 80.
4. Wundermart
Ondernemers Laurens de Kleine en Patrick Dekker richtten in 2016 Wundermart op, een bedrijf dat onbemande supermarkten plaatst in hotels, kantoren en zelfs in een Duits ziekenhuis. Als klant kun je er zelf afrekenen via de zelfscankassa. Hotels en kantoren betalen eenmalig 25.000 euro voor de hardware. Een deel van de omzet die de winkel genereert, vloeit vervolgens toe naar de verschaffer van de vierkante meters. Die hoeft er bovendien geen dure cateraar meer voor aan te stellen.
Marriott, Accor Hotels, Hyatt, NH Hotels en Best Western zijn al klant bij Wundermart. Afgelopen jaar wist het bedrijf een investering van 3 miljoen euro op te halen bij Slingshot Ventures. Er zijn al zeventig onbemande Wundermart-shops in ons land en dat aantal moet de komende tijd met liefst 1.000 stuks toenemen, meldde Wundermart begin dit jaar.
5. Pieter Pot
De verpakkingsvrije supermarkt. Het klonk zo mooi, maar ze verdwenen even snel uit het straatbeeld als ze opkwamen. Blijkbaar was het duurzame concept toch een brug te ver voor de mainstream-consument. Startup Pieter Pot brengt het concept nu wél naar de massa. Het bedrijf van Jouri Schoemaker en Martijn Bijmolt levert wat je zou kunnen omschrijven als een online verpakkingsvrije supermarkt. Bestel je er bijvoorbeeld rijst of pasta, dan krijg je dat opgestuurd in glazen potten. Is je voorraad op, dan vult Pieter Pot hem weer aan. Producenten hoeven op deze manier geen verpakkingen te maken, terwijl je als consument niet met glazen potten naar een supermarkt hoeft te sjouwen.
Het concept is niet onopgemerkt gebleven: de heren werden in 2019 Startup van de Week bij – toen nog – Sprout, ze stonden in verscheidene kranten en dit jaar kwam zelfs Tegenlicht even buurten bij Pieter Pot. Eind vorig jaar verwelkomde de startup zijn drieduizendste klant, met – des Picnics – 30.000 mensen op de wachtlijst. Een groep duurzame fondsen stak dat jaar 2,7 miljoen euro in deze groene startup. De komende jaren zal Pieter Pot moeten bewijzen dat er een groeimarkt is.
