Yacht, detacheerder van hoger opgeleide professionals, heeft een heldere visie op de wereld van werken. Een wereld waarin organisaties vernieuwingen steeds sneller willen implementeren om hun concurrentiepositie te versterken en waarin arbeidsmobiliteit toeneemt. “Wendbaarheid wordt cruciaal voor organisaties”, stelt Peter Hulsbos, directeur van Yacht.
Juist de economische crisis heeft duidelijk gemaakt hoe kwetsbaar bedrijven zijn. “We zien het als onze verantwoordelijkheid om organisaties te helpen succesvol te zijn in een veranderende wereld van werken”, verklaart Peter Hulsbos. “Niet alleen deze economische neergang, maar juist ook langetermijnontwikkelingen, hebben we aangegrepen om de wereld van werk, de arbeidsmarkt van de toekomst en onze rol daarin eens goed te analyseren.”
Wendbaarheid
Het belangrijkste resultaat van die analyse is het besef dat wendbaarheid voor organisaties in de naaste toekomst een kritische succesfactor wordt. Hulsbos heeft daar twee argumenten voor. “Door de toenemende internationale concurrentie, onder meer veroorzaakt door het alomtegenwoordige internet, zullen organisaties voortdurend naar concurrentievoordeel moeten zoeken”, begint hij. “Cruciaal voor de innovatiekracht van organisaties is de beschikbaarheid van relevante kennis. Maar kennis is dynamisch, verandert voortdurend en veroudert. Het in huis halen, houden en ontwikkelen van kennis is echter kostbaar. Voor bedrijven en organisaties is het dan ook steeds minder logisch om zelf specialisten in dienst te houden. In plaats daarvan zullen zij zoeken naar mogelijkheden om steeds op het juiste moment de juiste kennis aan te trekken.”
Die ontwikkeling past naadloos bij Hulsbos’ tweede argument voor grotere wendbaarheid: veranderingen op de arbeidsmarkt. “Vooral onder hoger opgeleiden verandert het arbeidsethos”, legt hij uit. “Zij hebben behoefte aan meer balans tussen werk en privé, aan meer flexibiliteit, en zijn dus minder geïnteresseerd in een vast dienstverband. Illustratief daarvoor is de enorme groei van het aantal zzp’ers de laatste jaren.”
De twee ontwikkelingen leiden er volgens Hulsbos toe dat de rol van organisaties als werkgever gaat veranderen. “Zowel organisaties als hoger opgeleiden hebben behoefte aan dynamische relaties. Organisaties zullen dan ook steeds minder werkgever zijn, maar in toenemende mate ‘projectgever’. Afhankelijk van de specifieke behoefte zullen zij voor de duur van een project de benodigde expertise inhuren.” Een voorwaarde om innoverend en daardoor concurrerend te kunnen zijn, wordt voor veel organisaties dan ook het vermogen om op het juiste moment de juiste kennis beschikbaar te hebben. “Maar kennis zal, zeker op een aantal specifieke vakgebieden, onder andere door de gevolgen van ontgroening en vergrijzing, schaars worden. Juist daarom verwacht ik dat Yacht een belangrijke rol kan spelen in die nieuwe arbeidsmarktdynamiek.”
Portalfunctie
Voor de hoog opgeleide professionals die bij Yacht in dienst zijn, is die rol natuurlijk duidelijk. Dankzij Yachts intensieve contacten met aantrekkelijke opdrachtgevers kunnen zij bijdragen leveren aan innoverende projecten. Maar hoe zit het met zzp’ers en freelancers, die toch bewust voor het zelfstandig ondernemerschap hebben gekozen? Hulsbos: “Ook zzp’ers zijn welkom bij ons. Wij denken bovendien ook voor hen aantrekkelijk te zijn, omdat we ze faciliteiten kunnen bieden. Het belangrijkste is echter dat Yacht voor hen als portal kan fungeren.” Hulsbos bedoelt hiermee dat Yacht een veel grotere actieradius heeft dan een individuele zzp’er en dus een groter scala aan interessante en passende opdrachten kan bieden. Daarmee is de kans groter dat professionals betrokken raken bij projecten die optimaal bij hen passen.
Dat mes snijdt aan twee kanten. Want hoewel organisaties natuurlijk zelf de benodigde kennis en expertise kunnen zoeken, biedt Yacht als tussenpersoon belangrijke voordelen. “Wij hebben een groot arsenaal aan goed opgeleide en ervaren professionals. Bovendien kunnen wij voor de juiste match zorgen. Het is een complexe vaardigheid om de juiste professional op het juiste moment beschikbaar te hebben, maar het is onze meerwaarde dat we dit beheersen.”
Yacht Academy
Kennis en ervaring zijn belangrijk en vragen voortdurend om verversing. Dat geldt ook voor het werven en matchen van professionals. “We hebben dan ook onze eigen organisatie op dat punt weer eens onder de loep genomen”, vertelt Hulsbos. “Dat heeft geleid tot herinrichting van ons recruitmentcentrum. In deze markt zijn persoonlijke contacten altijd belangrijk geweest. Want professionals zoeken elkaar op en willen samenwerken met gekwalificeerde collega’s die ze kennen en vertrouwen. Yacht zorgt ervoor die contacten te kennen en deel uit te maken van de sociale netwerken van die professionals.”
Een belangrijk aspect is daarbij de aantrekkingskracht van Yacht. Een belangrijk ijzer in het vuur is daarvoor als vanouds de Yacht Academy, die de kennis van de interimprofessionals op de vakgebieden waarin Yacht opereert (HRM, ICT, finance, legal, technology, bouwkunde, civiele techniek & ruimtelijke ontwikkeling, marketing & communicatie en logistics) up-to-date houdt. “De medewerkers van onze Academy volgen de ontwikkelingen in de vakgebieden en branches op de voet. Van hieruit kunnen zij onze interimprofessionals adviseren over de opleidingsmogelijkheden om voorop te blijven lopen in het vakgebied.”
Batterijen zijn geen tovermiddel voor Nederlands stroomnet – en thuisaccu’s al helemaal niet
Nederland investeert 296 miljoen euro in de ontwikkeling van eigen duurzame batterijen. In Delfzijl verrijst Europa's grootste batterij. Maar is dat wel de oplossing voor het overvolle stroomnet? Experts zijn verdeeld. En die populaire thuisbatterij? 'Daarmee sla je geen deuk in een pakje boter.'
Op het congres Noodzaak van Storage waren alle batterij-experts van Nederland aanwezig. Foto: Congres Noodzaak van Storage
Om pieken en dalen in de productie en afname van groene stroom uit zon en wind op te lossen en het overvolle elektriciteitsnet te ontlasten, heeft Nederland een nieuw energiesysteem nodig. Daarin kunnen batterijen een belangrijke rol spelen, denken deskundigen.
Maar hoe groot moeten die zijn? En waarvoor moet je ze inzetten? Zijn ze rendabel? Of zijn er misschien betere mogelijkheden om energie op te slaan? Deze en andere vragen kwamen aan bod tijdens het congres Noodzaak van Storage in Den Haag, waar deskundigen uit heel Nederland en uit alle sectoren aanwezig waren.
Overschotten opslaan
Volgens de World Energy Outlook 2023 van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) komt in 2030 twee derde van alle elektriciteit in de wereld uit zon en wind. In Nederland komt in dat jaar 80 procent van alle stroom alleen al van windparken op zee.
Dat er dan soms tekorten en overschotten aan groene stroom ontstaan, is duidelijk. Momenteel leidt het transport van die stroom nu al tot files op het net (netcongestie). Daardoor kunnen nieuwe zonne- of windparken en grote bedrijven niet meer aangesloten worden. Ook worden turbines en zonnepanelen steeds vaker uitgezet (curtailment) tijdens pieken en gaat groene stroom verloren.
Een van de oplossingen voor dit probleem is opslag. En wie opslag zegt, zegt meestal batterijen, al zweren anderen weer bij waterstof, perslucht of warmteboilers. Volgens het eerste Smart Storage Trendrapport verdubbelde het aantal batterijen in Nederland het afgelopen jaar tot 40.000 en verdriedubbelde de opslagcapaciteit tot 621 megawattuur.
Eigen ecosysteem
Meer dan 70 procent van al die batterijen komt uit China. Dat zijn voornamelijk lithium-ion-batterijen. Die zijn niet duurzaam genoeg en de milieu- en mensenrechtensituatie in dat land is slecht.
Nederland wil onafhankelijker worden van China en zelf hoogwaardige, duurzame batterijen ontwikkelen, die langdurig grote hoeveelheden energie kunnen opslaan. Daarvoor werd in 2019 het Battery Competence Cluster NL (BCC-NL) opgericht. Binnen dit cluster werken industrie, kennisinstellingen en brancheverenigingen samen aan een nieuw ecosysteem voor batterijen.
Het consortium bestaat inmiddels uit 65 partijen. ‘We zijn nu sterk afhankelijk van buitenlandse markten en hebben een sterke automotive en maritieme sector. In die sectoren is een groeiende vraag naar batterijen. Daarom was onze conclusie: hier moeten we iets mee’, zegt Kirsten Nijland, innovatiecoördinator van Battery Competence Cluster NL.
Kijk hoe Battery Competence Cluster NL een eigen ecosysteem van batterijen wil bouwen:
Nationaal Groeifonds
Het doel van het cluster is om een hele keten op te zetten rond het ontwikkelen van batterijen en de groei van de industrietak te bevorderen. Concreet focust het cluster zich op zware batterijen voor schepen en trucks en stationaire batterijen. Die laatste zijn vaste installaties, bijvoorbeeld bij wind- en zonneparken of bedrijven(parken), die langdurig stroom kunnen opslaan.
Ook kijkt BCC-NL naar de volgende generatie duurzame batterijen, die makkelijker te hergebruiken en te recyclen zijn. Hiervoor kreeg het cluster in 2023 een bijdrage van 296 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds. Daardoor kan het uitgroeien naar een nationaal programma.
Vier clusters
In vier regionale clusters werken inmiddels bedrijven, universiteiten en kennisinstituten samen aan de ontwikkeling van nieuwe batterijen. In Zuid-Holland voor de scheepvaart, de chemie en vaste stofbatterijen. In Twente aan grootschalige stationaire batterijen en laadinfrastructuur. In Brainport Eindhoven onder meer aan batterijen voor de automotive sector. En in Groningen aan grootschalige batterijen. Binnen de pijler stationaire batterijen is BCC-NL een expertisecentrum aan het opzetten voor nieuwe technologie.
Zoutbatterijen
Voor langdurige opslag (LDES) lijken vooral zoutbatterijen (oftewel natrium-ion- of sodium-ion-batterijen) in de toekomst de snelst groeiende technologie te worden. Die kan de huidige lithium-ion-batterij vervangen voor korte opslag, maar ook andere technologieën voor langdurige opslag.
‘Omdat de kostprijs zo ver naar beneden gaat, kun je qua capaciteit concurreren met technologieën die specifiek gemaakt zijn voor langdurige opslag. Natrium kun je gewoon overal opscheppen, ook in Nederland. Daardoor wordt de prijs zo laag dat je daar geen aparte technologie meer voor nodig hebt’, zegt programmamanager Dirk van Asseldonk van BCC-NL.
Grootste batterij van Europa
Giga Storage bouwt al jaren grote batterijsystemen met dierennamen in Nederland. Eigenlijk zijn dat grote energiecentrales. Door het faillissement van aluminiumsmelter Aldel in Delfzijl in 2022 kwam daar een enorme stroomaansluiting vrij. Die gaat het bedrijf gebruiken om de op dat moment grootste batterij van Europa te bouwen: de Leopard.
De bouw start in april 2025 en in het vierde kwartaal van 2026 is de batterij klaar. ‘We hopen eventjes de grootste te mogen zijn. In België zijn we al twee keer zo groot aan het bouwen en onze collega’s zijn ook al bezig met grotere batterijen’, zegt ceo Ruud Nijs van Giga Storage.
De Leopard heeft een vermogen van 300 megawatt en kan 1.200 megawattuur stroom opslaan. Genoeg om 7 procent van Nederland van elektriciteit te voorzien. Kosten: 450 miljoen euro. Om dat geld op tafel te krijgen, verkocht Nijs het grootste deel van zijn bedrijf deze zomer aan het Franse investeringsfonds InfraVia. ‘We konden niet anders. Als wij onze ambitie waar willen maken, hebben we tot 2030 ongeveer 2,5 miljard euro nodig’, zegt hij.
Batterij lost niet alle problemen op
Volgens Floris Uleman, onderzoeker flexibiliteit en opslag bij TNO, zijn er verschillende duurzame mogelijkheden om energie op te slaan. Van waterstof tot perslucht, van hogere waterbassins tot warmteboilers. Batterijen zijn slechts één mogelijkheid en de vraag is welke rol ze moeten spelen in het energiesysteem.
‘Helaas kunnen we met opslag voor een paar uur niet alle verschillen tussen vraag en aanbod van energie in balans brengen. Daar hebben we ook andere technieken voor nodig, bijvoorbeeld warmte- en thermische opslag’, zegt Uleman.
Ook met het sturen van vraag en aanbod, het importeren en exporteren van stroom, het omzetten van stroom naar waterstof of het slim aan- en uitzetten van wind- en zonneparken is die balans haalbaar.
Verschillende toekomstscenario’s
In de verschillende toekomstscenario’s voor 2030 verschilt de rol van batterijen. In de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) spelen ze geen rol van betekenis. Netbeheerders gaan in hun studies uit van 10 tot 13 gigawatt aan benodigde batterijopslag. Bij netbeheerder Tennet is al voor 70 gigawatt aan opslagcapaciteit aangevraagd.
In de scenario’s voor 2050 varieert de benodigde batterijcapaciteit van 5 tot 55 gigawatt. Ze zijn inzetbaar om het net in balans te houden, netcongestie tegen te gaan, overtollige stroom van wind- en zonneparken op te slaan, maar ook om bedrijven te helpen in hun bedrijfsvoering.
Zo slaan de Van der Valk-hotels hun eigen zonnestroom op in batterijen en zet busmaatschappij Arriva in Tilburg batterijen in om zijn elektrische bussen ’s nachts op te laden. Op bedrijventerrein kunnen bedrijven een gezamenlijke ‘energy hub’ vormen en samen een batterij voor de opslag en gebruik van groene stroom aanschaffen.
Bijdrage aan CO2-reductie
Volgens TNO is de markt nog zoekende naar een goede businesscase voor batterijen. Als gekozen wordt voor het omzetten van overtollige groene stroom naar waterstof of andere brandstoffen, dan krijgt de batterijmarkt flinke klappen. Batterijen die inzetbaar zijn voor meerdere doeleinden, van opslag tot het balanceren van het net, hebben volgens TNO de meeste kans van slagen.
‘Er is nog geen duidelijk perspectief voor batterijen. We zijn nog aan het zoeken naar de precieze rol van opslag en welke vorm de voorkeur heeft’, zegt Uleman. ‘Batterijen zijn niet de ‘silver bullet’ voor alle oplossingen, maar in combinatie met andere technieken kunnen ze een mooie bijdrage leveren aan de CO2-reductie.’
Geld verdienen met batterijen
Er zijn verschillende manieren om geld te verdienen met batterijen. Een ervan is om de flexibele opslag van elektriciteit te vermarkten. Nu leveren gas- en kolencentrales die flexibiliteit, maar die gaan er op termijn uit. Die rol wordt overgenomen door batterijen, warmteopslag en waterstof.
In Nederland zijn nu al regelmatig grote overschotten aan wind- en zonne-energie. Dat kun je opslaan of weggooien door installaties uit te schakelen. Het Nederlandse Recoy, inmiddels overgenomen door Siemens, helpt bedrijven om geld te verdienen met de flexibele opslag door batterijen.
Prijsschommelingen
Die kunnen volgens directeur Robert Kleiburg op zeven markten actief zijn. Bijvoorbeeld door op de elektriciteitsmarkt stroom te verkopen als de prijzen hoog zijn en de batterij te laden als de prijzen laag zijn. Maar netbeheerders betalen tegenwoordig meer geld om het net in balans te houden, vraag en aanbod van stroom op elkaar af te stemmen en om netcongestie te voorkomen.
Op al die markten zijn veel prijsschommelingen. ‘Er is veel prijsvolatiliteit, maar dat is je beste vriend. Daar verdien je als bedrijf je geld mee’, zet Kleiburg. ‘Dan is een aantrekkelijk terugverdientijd mogelijk.’
Kleine rol thuisbatterijen
Hoe groot is de rol van thuisbatterijen in het nieuwe energiesysteem? Daarover zijn de meningen verdeeld. Volgens consultant Dennis van der Meij, oprichter van Solar-engineering, hebben ze nauwelijks impact als het gaat om de opslag van overtollige stroom en het oplossen van netcongestie.
‘Zo’n batterij is in een uur vol of leeg. Daar ga je geen deuk mee in een pakje boter slaan’, stelt hij. ‘Je kan er je auto niet mee opladen, je warmtepomp niet op draaien en niet op koken.’
Maar wat als je duizenden thuisbatterijen centraal aanstuurt via algoritmes om samen als één grote batterij te laden of te ontladen wanneer nodig, zoals bedrijven als Frank Energie en Bliq doen? Dat heet een virtual power plant.
Nutteloos, denkt Van der Meij: ‘Die thuisbatterij gaan we helemaal niet inzetten voor balancering. Je krijgt dat overschot aan zonnestroom nu al de wijk niet uit. Je kunt het probleem beter aanpakken bij de bron: de zonnepanelen uitzetten.’
Energie-onafhankelijkheid
Volgens anderen heeft de thuisbatterij wel grote impact, maar dan vooral om huishoudens energie-onafhankelijk te maken. Onafhankelijk worden van het net en van de energiemaatschappij, door hun eigen zonnestroom op te slaan en later te gebruiken; dat is wat mensen en bedrijven volgens de meeste deskundigen willen. Dan zit de batterij achter de meter.
‘We hebben een overschot aan stroom uit zonnepanelen en dan moet je een keus maken: of de zonnepanelen uitschakelen of investeren in batterijen’, zegt Jacob van Leeuwen, oprichter van batterijleverancier Kiwatt.
Subsidie niet nodig
Ook TNO denkt dat thuisbatterijen achter de meter netcongestie kunnen oplossen, doordat ze pieken in vraag en aanbod van stroom door huishoudens verminderen. Batterijen die op de onbalansmarkt gaan handelen verergeren juist het probleem.
Subsidies op thuisbatterijen zijn volgens de deskundigen niet nodig, omdat ze nu al rendabel zijn. Bovendien: in Vlaanderen klapte de hele markt voor thuisbatterijen in elkaar toen de subsidie weer werd afgeschaft.
Dit artikel verscheen eerder op Change Inc., het platform voor duurzaam nieuws in het bedrijfsleven. Change Inc. is onderdeel van de MT MediaGroep, net als MT/Sprout.
Nederlandse startup ontwikkelt ‘serious game’: ‘Binnen 2 uur bewust van de gevaren van cybercrime’
In samenwerking met Cyber Crime Game - Cyberdreigingen zijn alomtegenwoordig, maar ondernemers vinden een onverwachte bondgenoot in de gamewereld. De Brabantse startup Cyber Crime Game heeft een spel gelanceerd dat deelnemers in de schoenen plaatst van zowel cybercriminelen als hun slachtoffers. 'Dit gaat een stap verder dan alleen maar leren. We willen de eerste stap zijn op het gebied van cybersecurity: échte bewustwording', aldus mede-initiatiefnemer Joris van den Bergh.
Cybercrime is een groeiend probleem waar iedereen mee te maken zou kunnen krijgen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek werd 16 procent van de Nederlandse bevolking in 2023 slachtoffer van een vorm van online criminaliteit. Dat komt neer op omgerekend 2,3 miljoen gedupeerden.
Voor bedrijven geldt een soortgelijk sentiment. Of je nu zzp’er bent of een multinational: de kans dat je te maken krijgt met een cyberaanval is helaas groter dan de kans dat het niet gebeurt. Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat gemiddeld 76 procent van alle bedrijven te maken heeft gehad met een vorm van een cyberaanval.
‘Je hoeft niet dom te zijn’
De grootste misconceptie? ‘Je hoeft niet dom te zijn om in een hackersval te trappen’, stelt Joris van den Bergh, mede-oprichter van Cyber Crime: The Game. ‘Of het nu onwetendheid of vermoeidheid is: het kan altijd voorkomen dat je op een verkeerd linkje klikt. En dan ben je al gezien. Veel ondernemers denken dat alleen grote bedrijven interessant zijn voor hackers, maar in werkelijkheid schieten hackers met hagel en pakken ze wat ze kunnen.’
Stap in de schoenen van de bad guy
Dat is voor Van den Bergh en mede-oprichter Dirk Delisse, die samen al ruim tien jaar werken aan serieuze games met een maatschappelijk thema met hun bedrijf Gamificationers, reden om een nieuw concept te verzinnen. Samen met cybersecurity-expert Dick Schouten zijn ze de initiatiefnemers achter een nieuwe online ervaring waarin deelnemers in de schoenen van hackers stappen.
Cyber Crime: The Game duurt zo’n 2 uur en biedt een ervaring die al begint vóór de eerste klik. ‘Deelnemers ontvangen een gepersonaliseerde game-invite, gebaseerd op een bioscoopticket’, zegt Van den Bergh. ‘Ze krijgen zelfs een op maat gemaakte video van ons hoofdpersonage, die het bedrijf direct aanspreekt en uitnodigt om de strijd aan te gaan.’
Voor bedrijven die extra willen inzetten op betrokkenheid, is er een optionele activeringscampagne. ‘We kunnen fysieke tickets uitdelen, compleet met bedrukte popcorn. Zo creëren we al enthousiasme nog voordat het spel begint.’
Cybercrime vraagt om ander perspectief
‘We zagen dat er te veel middelen bestaan die de kant van de bad guy vaak vergeten te belichten’, vertelt Van den Bergh. ‘Ik kan je twintig keer vertellen waarom je niet op een linkje moet klikken, maar het gaat nog te weinig over het proces van weken, maanden en soms jaren om je op iets te laten klikken. Dat vraagt om een ander perspectief. Ons doel is om álle medewerkers, ongeacht hun niveau, binnen no time bewust te maken van cyberdreigingen. En dat op een manier die ze écht aanspreekt.’
Geen concessies op spelbeleving en inhoud
De ontwikkeling van de game heeft zo’n drie jaar geduurd. ‘In 2021 ontwikkelden we een eerste pilot, samen met de politie en de recherche’, vertelt Van den Bergh. ‘Daar hebben we eerlijke feedback op gekregen. Het was een leuk spel, maar misschien nog te veel een leuk uitje.’
‘Dat was ook wel logisch: want we zijn gamemakers, geen inhoudelijke experts. Nu hebben we écht de tijd genomen om alles compleet te herzien met een cybersecurity-expert om ervoor te zorgen dat zowel de spelbeleving als de inhoud volledig klopt.’
Je eigen bedrijf hacken
In de game gaan deelnemers écht het dark web op, om zo uiteindelijk hun eigen bedrijf te hacken. ‘Je leert over álle aspecten van cybercrime: van social engineering, phishing, ransomware tot ceo-fraude. De game bestaat uit vier verschillende levels en wordt volledig gepersonaliseerd voor elk bedrijf.’
Zelfs de stem van de ceo kan geïntegreerd worden in de game. ‘De hele game draait om jouw bedrijf. Spelers zien hun eigen bedrijfslogo, hun collega’s in beeld. Dit maakt de ervaring ongelooflijk realistisch en relevant. We hebben er echt alles aan gedaan om de ervaring zo realistisch mogelijk te maken.’
Eerste stap naar bewustwording
Het levert bedrijven ook direct wat op, stelt Van den Bergh. ‘De game vormt eigenlijk de basishygiënevoor het onderwerp cybercriminaliteit. Je krijgt inzichtelijk wat de gevaren zijn, hoe de hacker te werk gaat én wat je ertegen kunt doen. Vervolgens krijg je een schets van je eigen bedrijf: je ziet wie er hebben gespeeld en wat hun zwakke punten zijn. Dat geeft je de houvast om een verdere strategie te formuleren op het gebied van cybersecurity.’
‘De keuze voor een spelvorm is geen toeval. ‘Het probleem met traditionele e-learnings is dat medewerkers ze vaak saai vinden en erdoorheen klikken zonder echt iets te leren’, zegt Van den Bergh. ‘Onze game biedt een échte beleving. Spelers leren hoe informatie op social media tegen hen gebruikt kan worden en ervaren aan den lijve hoe ceo-fraude werkt. Dit zorgt voor een veel diepere en blijvende impact. We willen de eerste stap zijn om bewustwording van cybercriminaliteit te vergroten.’
Realiteit achter het scherm
De game sluit af met een krachtige boodschap die het beeld van cybercriminelen nuanceert. ‘We willen hiermee laten zien dat het om professionele, vernuftige ‘werknemers’ gaat voor wie cybercrime een echte business is’, concludeert Van den Bergh. ‘Dit inzicht, gecombineerd met de interactieve ervaring van de game, zorgt voor een diep en blijvend bewustzijn bij alle medewerkers. En dat is precies wat bedrijven nodig hebben om zich effectief te wapenen tegen cyberdreigingen.’
‘Een combinatie van film, game én leren. Op Netflix-achtig niveau. Níet specifiek ontwikkeld voor de ict’er, maar voor de gemiddelde werknemer met een laptop. De mens blijft immers de zwakste schakel en precies daar focussen wij ons op. Niet op het technische vlak, maar het menselijke vlak: social engineering. Allemaal zodat jij nooit meer op die ene link gaat klikken.’
Dit kost een pensioen voor je medewerkers – inclusief rekenvoorbeelden
In samenwerking met Doenpensioen van a.s.r. - Pensioen regelen voor je personeel is aantrekkelijk en minder ingewikkeld dan het lijkt. Zelfs de kosten zijn overzichtelijk, vertelt expert Nick Leben van Doenpensioen van a.s.r. Hij geeft uitleg en rekenvoorbeelden.
Wat kost een pensioenregeling voor mijn bedrijf? Het antwoord op die vraag is minder ingewikkeld dan je waarschijnlijk denkt, vertelt Nick Leben. Hij werkt bij Doenpensioen van a.s.r. en helpt startups en scaleups bij het opzetten van nieuwe pensioenregelingen.
Leben: ‘Een goede pensioenregeling kan je als startup of scaleup onderscheiden van andere bedrijven in je zoektocht naar personeel.’
De kosten van een pensioenregeling voor je startup of scaleup bestaan grofweg uit vier delen:
Pensioenpremie
Verzekeringen
Eenmalige opstartkosten
Jaarlijkse administratiekosten
Pensioenpremie
Het grootste deel van de kosten is de inleg in de pensioenpot van de medewerker. Je werkgeversbijdrage kan groot of klein zijn. Je kunt bijvoorbeeld al pensioen opbouwen voor je werknemers vanaf 1% van de zogeheten pensioengrondslag. Je biedt met zo’n regeling een faciliteit en legt de verantwoordelijkheid van voldoende pensioenopbouw bij de werknemers.
Als werkgever kan je in overleg met je medewerkers ook kiezen voor een eigen bijdrage in de pensioenpremie. Zo investeer je samen in het opbouwen van een pensioenkapitaal. Medewerkers kunnen er ook nog voor kiezen om vrijwillig extra in te leggen voor een hoger pensioenkapitaal op hun oude dag. Dit kan tot het fiscaal maximum van de werknemer zelf.
Verzekeringen
Pensioen via de werkgever is meer dan alleen het opbouwen van vermogen. Onderdeel van het product bij Doenpensioen van a.s.r. zijn twee verzekeringen: de module Overlijden en de module Arbeidsongeschiktheid.
Met de overlijdensverzekering krijgt de partner van de werknemer direct een levenslang partnerpensioen als de werknemer overlijdt voor de pensioendatum. Kinderen en jongvolwassenen onder de 25 jaar krijgen daarnaast een wezenpensioen.
De arbeidsongeschiktheidsmodule houdt in dat de verzekeraar de premies en kosten doorbetaalt bij arbeidsongeschiktheid. Hoe jonger de medewerker, hoe lager de kosten van deze verzekeringen.
Eenmalige kosten
Als ondernemer kan je ervoor kiezen om contact op te nemen met een onafhankelijk adviseur om je te adviseren. De adviseur zoekt uit welke regeling het best past bij jouw organisatie. De kosten hiervoor verschillen en zijn vaak een paar duizend euro. Vraag hier vooraf goed naar.
Eventueel kun je een pensioenregeling ook rechtstreeks afsluiten bij Doenpensioen van a.s.r. In dat geval betaal je slechts een paar honderd euro opstartkosten. Goed om te weten is dat zij alleen informeren en geen advies geven over je keuze.
Heb je meer dan 50 medewerkers, dan wordt altijd aangeraden om een adviseur in te schakelen. Het is dan namelijk lastig om zelf inzicht te krijgen in alle behoeften en wensen. Een adviseur of intermediair regelt dat voor je en zoekt vervolgens de beste aanbieder en regeling.
Administratiekosten
Verder betaal je jaarlijks administratiekosten per medewerker. Bij Doenpensioen van a.s.r. is dat een vast bedrag per jaar. De kosten zijn ongeveer 90 euro per jaar per medewerker. Hoe groter je bedrijf, hoe lager het bedrag per medewerker.
Val je onder een sectorverplichting?
Deze verdeling van de kosten geldt voor werkgevers die vrij zijn om zelf invulling te geven aan de pensioenregeling. Dat geldt niet voor iedereen: sommige ondernemers moeten zich verplicht aansluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds (bpf).
Of er een sectorverplichting voor jouw bedrijf geldt, hangt af van je bedrijfsactiviteiten en bijbehorende activiteitencode (SBI-code, die krijg je van de Kamer van Koophandel). Op de website van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kun je met die code bepalen of je verplicht moet aansluiten bij een bpf.
Zijn er aanvullende of andere kosten?
Bij sommige pensioenuitvoerders betaal je aanmeld- en afmeldkosten per werknemer. Dat betekent dat je een bedrag betaalt als je een nieuwe medewerker aanneemt en aanmeldt bij de pensioenregeling. Je betaalt ook als iemand uit dienst treedt. Bij Doenpensioen van a.s.r. is dat niet zo: je betaalt daar geen aanmeld- of afmeldkosten.
Verder rekenen veel uitvoerders kosten voor waardeoverdracht, Doenpensioen van a.s.r. rekent daar ook kosten voor. Waardeoverdracht betekent dat een medewerker opgebouwd pensioenkapitaal van de ene naar de andere pensioenuitvoerder overzet.
Hoe bepaal je de pensioenpremie per medewerker?
Het percentage pensioenopbouw bereken je niet over het hele salaris van je medewerker, maar over het bedrag van de pensioengrondslag. Die bereken je over het fulltime jaarsalaris plus vakantiegeld, min de AOW-franchise. Die is in 2024 17.545 euro. De meest recente bedragen zie je op de website van de Belastingdienst.
Vervolgens kies je als werkgever een bepaald percentage voor de pensioenopbouw van al je medewerkers. Dit percentage kan tussen de 1% en 30% liggen. Dat is de basispensioenpremie. Vervolgens kan je nog een verplichte eigen bijdrage vragen aan je medewerker. Zo kun je bijvoorbeeld 6% betalen als werkgever en 6% als werknemer. Naarmate jouw bedrijf groeit, kun je jouw percentage aan de bijdrage langzaamaan verhogen.
‘Een goed pensioen’ is subjectief. Toch is het belangrijk om te weten dat vaak van een adequaat pensioen wordt gesproken vanaf 14% opbouwpercentage. De werknemer kan daarnaast zelf kiezen extra in te leggen voor later als die financiële ruimte er is.
Waar moet je op letten als je pensioenregelingen vergelijkt?
De kosten van bedrijfspensioenregelingen liggen tegenwoordig dicht bij elkaar. Kijk dus vooral naar welke uitvoerder het best past bij jouw organisatie. Er zijn pensioenuitvoerders die zich richten op grootzakelijke werkgevers, maar ook uitvoerders zoals Doenpensioen van a.s.r. die meer gericht zijn op startups en scaleups.
Heeft de uitvoerder bijvoorbeeld dezelfde waarde wat betreft duurzaamheid, klantvriendelijkheid en flexibiliteit? Kun je digitaal communiceren? Geeft de pensioenaanbieder je een goed gevoel?
Rekenvoorbeeld
De kosten hangen af van het salaris van je medewerker en het percentage dat je wilt inleggen. In onderstaande rekenvoorbeelden is voor een adequate pensioenopbouw gekozen: 12% of 16%. Zoals hierboven uitgelegd kun je als startende ondernemer ook voor een lager percentage kiezen.
Dit kost een pensioenregeling bij 12% inleg van de pensioengrondslag (instapregeling)
30 jaar, € 44.000 (incl. vakantiegeld en 50% eigen bijdrage), 40u per week
Pensioeninleg (12%) per maand: € 132 p.m.
Verzekering overlijden (nabestaandenpensioen) per maand: € 5 p.m.
Verzekering arbeidsongeschiktheid per maand: € 9 p.m.
Administratiekosten per maand: € 7 p.m.
Dit kost een pensioenregeling bij 16% inleg van de pensioengrondslag (standaard Doenpensioen-regeling)
De 3 problemen waar Philips-ceo Roy Jakobs ‘s nachts wakker van ligt
Philips is flink in de touwen gebeukt na de tegenvallende omzetverwachtingen voor dit jaar. Het vertrouwen van beleggers is duidelijk nog niet hersteld. En dat is nog maar één van de hoofdpijndossiers van ceo Roy Jakobs.
Philips-topman Roy Jakobs blijft geloven in de Chinese markt, ook al zit het daar de afgelopen tijd behoorlijk tegen. Foto: Philips
Al zijn de donkere wolken boven Philips een beetje weggetrokken, een koersval van bijna 17 procent had het Eindhovense bedrijf maandag vast niet verwacht. Voor ceo Roy Jakobs liggen er minstens drie flinke hoofdpijndossiers op zijn bord: de neerslachtige Chinese markt, de langdurige nasleep van de apneu-affaire en het herstel van de reputatieschade.
#1 De onzekerheid over Chinese markt
Het klinkt zo eenvoudig als uitleg voor de tegenvallende omzetverwachting van Philips: de Chinese markt hapert. Er worden minder tandenborstels, ontharingstoestellen en scheerapparaten verkocht aan consumenten.
Zo simpel is het niet. De rek is er al een tijdje uit bij de Chinese huishoudens, volgens de in China gespecialiseerde onderzoekers van de Rhodium Group. De strenge covid-maatregelen duurden tot 2023.
Ook het instorten van de vastgoedsector heeft de Chinese consument de stuipen op het lijf gejaagd. Sparen staat bovenaan het prioriteitenlijstje, of beter het afbetalen van (hypotheek)schulden, gevolgd door de dagelijkse boodschappen.
Strijd tegen corruptie
De andere logische verklaring van Philips is dat de handel in medische apparatuur op z’n gat ligt vanwege anticorruptiemaatregelen van de Chinese overheid. Maar ook die zijn echt niet van de poes. Ziekenhuizen in het hele land zijn overhoop gehaald, medische directeuren gearresteerd, farmaceutische bedrijven vervolgd…
Promotie-, marketing-, socialemedia-acties, zelfs de meestal pittige aanbestedingen worden met een kam doorgespit op mogelijke fraude en corruptie. Dit alles heeft het inkoopproces bij de ziekenhuizen flink vertraagd. Deals komen veel moeizamer tot stand.
De eerste drie maanden van het jaar zorgde dat al voor een daling van vier procent van de orders bij Philips. Jakobs is dan nog positief. ‘Ik hoop dat we we er uiteindelijk van profiteren dat een aanbesteding op de juiste manier verloopt’, laat hij optekenen bij de presentatie van de cijfers van het eerste kwartaal.
Afgelopen september volgt er toch een lichtjes andere boodschap in een interne mail aan ruim 68.000 medewerkers. De broekriem moet worden aangehaald én er moet meer worden verkocht, meldt het Eindhovens Dagblad.
De impact van de maatregelen valt dan nog mee. Productie optimaliseren, minder voorraad aanhouden. Geen zakenreizen meer tenzij het niet anders kan. Het inhuren van externe krachten wordt ontmoedigd, tenzij ze van cruciaal belang zijn.
Onzekerheid kan jaren duren
Wat Jakobs nog meer zorgen baart: er is nog altijd geen licht aan het eind van de tunnel. De marktomstandigheden blijven naar verwachting onzeker, klonk het afgelopen maandag bij de presentatie over het derde kwartaal. ‘China is een markt voor de lange termijn, waarin we echt blijven geloven. Het is alleen afwachten wanneer die vraag weer aantrekt’, voegt hij daaraan toe in het FD.
Corruptie blijft namelijk nog wel even het speerpunt van de Chinese overheid. Vooral de gezondheidszorg is een aandachtspunt in de campagne. Een ook de terughoudendheid bij de Chinese consument is niet zomaar weg. Volgens onderzoekers van de Rhodium Group kan die wel vijf tot tien jaar lang aanhouden.
Groeimarkten, zoals China, bedragen ondertussen wel een derde van de omzet van Philips.
Jakobs voorganger, Frans van Houten, is gesneuveld op de apneu-affaire. Hij heeft de signalen over de problemen met de machine zes jaar lang onder de pet gehouden. Tot het bedrijf in de VS in 2021 wordt aangeklaagd.
Het schuim dat het geluid van het apneu- en beademingstoestel dempt, kan verbrokkelen. Daardoor zouden er schadelijke stoffen kunnen vrijkomen. Gebruikers vrezen dat ze kanker, astma en andere aandoeningen hebben opgelopen. Claimadvocaten brengen meer dan 760 zaken aan. 60.000 patiënten willen in een later stadium een vergoeding kunnen claimen.
Jakobs slaagt er dit voorjaar in om een schikking te treffen met Amerikaanse patiënten. De 1,1 miljard dollar die deze schikking kost, wordt gezien als een koopje. Eigenlijk was er gerekend op het driedubbele. Philips is bovendien niet schuldig voor mogelijke schade. En dat neemt ‘veel onzekerheid weg’, zegt Jakobs.
Eind goed, al goed? Nee, het dossier is nog niet helemaal afgewikkeld. Philips heeft in augustus in de VS een rechtszaak aangespannen tegen een laboratorium dat slaapapneu-toestellen testte. PSN Labs overschatte volgens Philips de gezondheidsrisico’s van het gebruik. Het concern moest na die test miljoenen apparaten terugroepen. Een onnodige kostenpost van meer dan een miljard.
De Amerikaanse toezichthouder FDA laat Philips in de VS nog altijd geen apneu-apparaten verkopen. Het bedrijf mag pas weer beademingsapparaten op de markt zetten na een rigoureus goedkeuringstraject. Hoelang dat gaat duren, is onduidelijk. Misschien wel jaren.
Er loopt nog een strafrechtelijk onderzoek van het Amerikaanse Openbaar Ministerie. Ook Amerikaanse beleggers hebben een claim ingediend vanwege geleden koersschade in 2021 en 2022.
De Nederlandse beleggersvereniging VEB wil eveneens compensatie zien. Sinds de eerste melding van Philips in april 2021 over deze problemen is de beurswaarde ‘met ruim 27 miljard euro afgenomen’.
‘De VEB heeft becijferd dat ruim 16 miljard euro aan schade direct is te herleiden tot de gebrekkige informatievoorziening rond de apneu-affaire.’
Europese massaclaim
Advocatenkantoor Global Justice Network (GJN) en de Italiaanse consumentenbond ADUSBEF hebben de eerste ‘Europabrede collectieve rechtszaak’ tegen Philips opgestart. Voor elke deelnemer zal 70.000 euro aan ’emotionele schade’ worden geëist, zo maakten ze deze zomer bekend.
‘De class action staat open voor minstens 1,2 miljoen Europese burgers die die medische apparaten van Philips hebben gebruikt’, zei GJN-voorzitter Stefano Bertone. De zaak is ingediend voor een rechtbank in de Italiaanse stad Milaan. Jakobs belooft deze zaak ‘rigoureus aan te pakken’ en ‘onszelf te verdedigen’.
Dat neemt niet weg dat het afhandelen nog jaren kan gaan duren. Bij elke scheet die in dit dossier zal worden gelaten, zal in de media die hele affaire er telkens opnieuw worden bijgehaald.
#3 De reputatieschade herstellen
Philips heeft lange tijd een uitstekende reputatie gehad, wereldwijd. Het concern scoort vijftien jaar lang het hoogste van alle Nederlandse bedrijven in de lokale editie van de Global Rep Trak100, de jaarlijkse lijst van bedrijven met de beste reputatie. Vorig jaar is die plaats ingenomen door ASML.
Wereldwijd staat Philips in 2022 op de veertiende plaats. Vorig jaar is het bedrijf gezakt naar op de zeventiende plaats. Duidelijk is dat de reputatie met de apneu-affaire een flinke knauw heeft gehad.
Vertrouwen is een van de belangrijke graadmeters voor reputaties. Veelzeggend voor het vertrouwen van beleggers is de afstraffing die Philips maandag krijgt op de beurs: een koersdaling die in de laatste 26 jaar niet meer is voorgekomen. Het aandeel keldert met bijna 17 procent na de tegenvallende omzetverwachting. Dat is een hardere klap dan tijdens de hele apneu-affaire.
Concurrenten profiteren
Philips heeft bovendien een ‘enorme reputatieschade opgelopen in de VS’, weet beursanalist Jos Versteeg van de private bank InsingerGilissen. De twee grootste concurrenten van Philips in de medische sector – Siemens Healthineers en GE Health Care – zullen daar ongetwijfeld van profiteren.
Datzelfde geldt voor de Amerikaanse marktleider in slaapapneu-apparaten, ResMed. Versteeg ziet de concurrentiepositie van Philips verslechteren. ‘Concurrenten springen in het gat, Philips dreigt zijn marktaandeel helemaal kwijt te raken’, vertelt hij aan De Volkskrant na de schikking in de apneu-affaire.
Alex Morozov, directeur Europa van Morningstar, is positiever. Hij wijst in zijn recente blog naar het potentieel van de MRI- en CT-scanners die Philips levert aan ziekenhuizen. ‘Dankzij de kracht van zijn MR- en IGT-productlijnen zou Philips het wegvloeien van marktaandeel in de beeldvormingssector moeten kunnen stoppen, hoewel het onwaarschijnlijk is dat het zijn grotere rivalen wezenlijk zal overtreffen.’
Een goede reputatie helpt om een verloren concurrentiepositie weer terug te winnen, vooral in de medische wereld. Maar iedereen met een beetje verstand van communicatie weet dat het jaren zal kosten om de reputatie van Philips terug op het oude niveau te krijgen. Dat herstellen kost veel tijd, veel geld en veel energie.
Managementgoeroe verklaart werk dood: ‘Gen Z is de drijvende kracht’
Vergeet alles wat je weet over werk, zegt managementgoeroe Deborah Perry Piscione. Een 38-urige werkweek, het kantoor, vaste contracten, dat is binnenkort geschiedenis. Werk is dood. Niet alleen technologie, maar ook 'Gen Z is de drijvende kracht' hierachter.
‘In de tijd die ik nodig heb om deze zin uit te spreken, heeft een AI al een taak uitgevoerd waar een mens een hele dag voor nodig heeft.’ Zo begint managementgoeroe Deborah Perry Piscione haar verhaal.
Kunstmatige intelligentie gaat dus heel wat banen kosten, maar ‘tegelijkertijd krijgen we de kans om werk bij onze levensstijl te laten passen, in plaats van andersom’. Piscione wil dat je de angst voor AI opzij zet en helemaal anders gaat denken over werk.
De Amerikaanse is onder meer bekend geworden met haar bestseller Secrets of Silicon Valley. Ze is co-founder van Work3 Institute, dat zich specialiseert in AI en webtechnologieën. Haar nieuwe boek, dat ze samen met medeoprichter Josh Drean schrijft, komt begin volgend jaar uit. Dat draagt de provocerende titel Employment is Dead.
Is werk dood? Ja en nee. Werk moet totaal anders worden gedefinieerd, vertelt ze op het Future of Business Event van Harvard Business Review. Voor ‘een hyperverbonden wereld met een door AI verrijkte economie’ is een nieuwe kijk nodig op samenwerken, het creëren van waarde en op carrières.
Werk wordt volledig gedecentraliseerd, voorspelt ze. ‘Dat betekent het einde van bedrijven zoals we die nu kennen, en de geboorte van werk zonder muren.’ Uber heeft daar al elementen van geïntroduceerd, geeft ze aan. Dat is echt nog maar het begin.
‘Blockchaintechnologie is klaar om het hele concept van werk te revolutioneren. We moeten af van onze obsessie met tijd en alleen het resultaat meten, niet de aanwezigheid op locatie en niet op het aantal uren.’
‘Mensen zullen met hun talenten vrij door wereldwijde netwerken bewegen. Ze verzamelen zich in losse teams op basis van expertise en projectbehoeften in plaats van vaste hiërarchieën en organigrammen.’
Impact Gen Z onderschat
Flexibiliteit is cruciaal voor deze nieuwe manier van werken. Piscione heeft het niet over hybride werken, want dat is er al. Ze ziet werk uitgedrukt worden in ‘eenheden van waarden of impact’, dus niet in uurtje-factuurtje.
‘Bedrijven krijgen zo toegang tot gespecialiseerde vaardigheden op projectbasis. Werknemers gaan bijdragen aan meerdere projecten die ze interessant vinden en niet langer aan het werk waartoe ze vaak gedwongen werden.’
Niet alleen technologie zal deze revolutie aansturen, de tweede drijvende kracht is generatie Z. Managers onderschatten de impact hiervan, vindt Piscione. ‘Gen Z ziet werk en de waarde daarvan totaal anders. Zij hebben gedecentraliseerd werken al geadopteerd. De Metaverse is hun kantoor.’
Gen Z ziet zichzelf als digitale ondernemers, niet als werknemers. ‘Ze bouwen persoonlijke brands en digitale koninkrijken.’ Ze verdienen hun geld via virtuele platforms als Roblox, Fortnite en NFT-marktplaatsen. Generatie Z maakt ook geen onderscheid tussen de echte en de virtuele economie, zegt Piscione.
‘Jongeren gaven het afgelopen kwartaal alleen al in Roblox bijna 900 miljoen dollar uit aan virtuele spullen. We hebben niet alleen te maken met een nieuwe economie, we zijn getuige van de geboorte van een geheel nieuwe beschaving.’
Het zijn allemaal best grote woorden, maar die praktijk is al te zien. Neem maar eens een kijkje op het virtuele winkelplatform Obsess. Daarop staan inmiddels 350 virtuele winkels en experiences, van bekende consumentenmerken tot kantoormeubilair voor bedrijven.
Je kunt die bureaustoelen in je eigen omgeving plaatsen en aanpassen zonder dat je de deur uithoeft. Zelfs complete events kunnen interactief worden gepland en op maat gemaakt zonder dat daarvoor iemand fysiek aanwezig hoeft te zijn. Piscione noemt dat immersive realism: een meeslepende virtuele onderdompeling.
Verouderde mindset
Toch is technologie niet het grootste gevaar voor de toekomst van werk, vind ze. ‘Ons grootste obstakel is onze verouderde mindset.’ Daarom is het belangrijk om die jongere generaties aan boord te halen en van hen te leren.
Werk op basis van een contract verschuift naar een partnerschap. ‘Beide partijen investeren evenveel in elkaars groei en succes.’ Platforms zoals Upwork lopen hierin al voor, geeft ze aan. ‘Werknemers horen niet langer bij één organisatie. Ze kiezen op basis van hun interesses, hun passies en hun levensomstandigheden.’
Piscione koppelt daar ‘radicale transparantie aan’ voor het delen van informatie en het nemen van beslissingen. Dat levert beter geïnformeerde mensen op, betere besluitvorming en meer vertrouwen.
Mensen zullen ook meer verantwoording opnemen, omdat ze beter inzicht hebben in de bedrijfsvoering en hun individuele rollen. ‘We zullen getuige zijn van een ongekende autonomie voor werknemers.’
Upskilling wordt de norm, weet ze. Voor Gen Z zijn vaardigheden al belangrijker dan diploma’s. ‘Continu leren en aanpassen zullen in elke carrière centraal staan. Organisaties worden dynamische ecosystemen waarin elke werknemer leerling én leraar is. Wie geen groeimindset heeft, zal niet overleven in een AI-gedreven personeelsbestand.’
Het leiderschap verandert mee, de synergie tussen mensen en AI moet gemanaged worden en datzelfde geldt voor de ethische kaders. Piscione wijst ook op gedeeld eigenaarschap, dat zorgt voor ‘een fundamentele verschuiving’ in hoe mensen inzetbaarheid en beloning gaan zien. Eigenaarschap maakt de waarde die je creëert tastbaar.
‘Dat is ook een deel van de magie van Silicon Valley: de gelijkwaardigheid en het eigenaarschap maakt dat iedereen verantwoordelijk is voor het succes of falen van een bedrijf.’
Einde van het salaris
Ze geeft het voorbeeld van het fundingplatform Gitcoin. ‘Ontwikkelaars van software worden hier niet alleen betaald voor hun werk, ze ontvangen ook tokens waarmee ze kunnen stemmen over de richting van het platform.’
Piscione voorspelt hiermee dus ook meteen het einde van het traditionele salaris. ‘Via blockchain zullen realtime microbeloningen worden uitgekeerd. Dit ecosysteem omvat alles: beloningen op basis van tokens, winstdelingen en eigen digitale activa.’
Om al die free flowing samenwerking probleemloos te laten verlopen, is aan de technische kant wel wat bruggenbouwen nodig (interoperabiliteit) tussen verschillende tools, talen en organisatiestructuren. ‘Maar daardoor worden die traditionele silo’s ook doorbroken.’
Alleen maar voordelen
Wat betekent deze revolutie in werk in de praktijk? Piscione schetst een mooi plaatje. Een driedaagse werkweek of een kortere werkdag. Een carrière die begint met vijf dagen, maar als er kinderen komen wordt dat teruggebracht naar twee dagen.
Als er nog gewerkt wordt in een kantoor, dan kunnen er betere gespreide roosters worden gemaakt, waardoor er minder files ontstaan. Met zelfrijdende auto’s kan er een extra kantoor bijkomen, zodat ook de reistijd in het woon-werkverkeer beter kan worden benut.
En zo gaat Piscione nog even door. Zij ziet alleen maar voordelen. Meer kwaliteit voor elkaar, voor de familie en voor de gemeenschap, meer tijd voor hobby’s of het kweken van eigen groenten…
Om onze site goed te laten functioneren, te verbeteren en u de beste ervaring te geven, gebruiken we cookies! Surfen op deze site = akkoord met cookies. OkLees verder
Privacy- & Cookiebeleid
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.