Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob mailt met ‘de vrouw van’

Bob is divisiedirecteur bij een groot concern. Bob doet zijn best. In deze aflevering krijgt Bob te maken met ‘de vrouw van’.

 
 
 
 
 
 
Van Bob
Aan Maarten
Onderwerp Q2
 
Beste Maarten,
Ik weet dat je op vakantie bent, en na die loodzware maanden is dit je ook zeker gegund, maar ik moet je toch echt even storen, wetende dat je af en toe in je mail kijkt. Hoofdkantoor meent namelijk dat er fouten zijn geslopen in jouw voorlopige Q2-berekening en nou willen ze binnen 24 uur toelichting. Maar de enige die dit kan doen ben jij. Zou je me alsjeblieft snél kunnen terugmailen. Bellen kan ook, nog liever zelfs, maar ik begrijp dat waar jij zit nauwelijks of geen bereik is.
Bob
 
Geachte Bob,
Ik ben de vrouw van Maarten, we hebben elkaar op een receptie wel eens kort gesproken. Maarten is met onze oudste dochter een dagje naar Boedapest en ik heb geen idee hoe laat ze weer hier zijn. Maar ik zal Maarten melden dat je hem dringend nodig hebt. Wat ik overigens niet begrijp: ik ken mijn Maarten heel goed en die maakt nooit fouten. Daarentegen zegt Maarten altijd wel dat hoofdkantoor wordt bevolkt door een stel Neanderthalers, dus is de kans groot dat daar de fout ligt. Maar dat is slechts mijn mening, en die van mijn Maarten.
Ineke
 
Beste Ineke,
Ik denk niet dat het zin heeft om hoofdkantoor te melden dat het hun schuld is, daar zijn ze niet zo van. Overigens, met alle respect: het is niet de eerste keer dat Maarten een fout heeft gemaakt in een kwartaalberekening. We waarderen hem zeer, maar enige slordigheid is hem af en toe niet vreemd. Vraag hem in elk geval alsjeblieft of hij contact met me opneemt – maakt niet uit hoe laat het is. Dit is echt urgent, anders zou ik hem uiteraard tijdens zijn welverdiende vakantie niet storen.
Bob
 
Bob,
Ja, zeg dat wel: een welverdiende vakantie – die jij nu cru verstoort. Mijn Maarten heeft zich maandenlang kapot gewerkt. Elk weekend werk mee naar huis! Zeg ik hem: dit is niet normaal meer, Maarten. Ja, zegt hij, Bob schuift alles wat met cijfers te maken heeft op mij af, is hij zelf lekker van het gedoe af. Ja, geen wonder dat je dan onder die druk en met al die bergen werk wellicht eens een foutje maakt. En wat doe jij vervolgens? Los je het zelf op? Nee, natuurlijk niet, je zou niet eens weten hoe. Nee, je belt Maarten die eindelijk een beetje rust heeft. Je zoekt het maar uit! Je lost het zelf maar op! Wij vieren hier vakantie.
Ineke
 
Ineke,
Ik vind dat je wel erg doordraaft. Het is echt niet zo dat ik alles op Maarten zijn schouders schuif. Maar hij is onze cfo en dit is gewoon zijn taak. En als hij het teveel vindt, en zich niet correct behandeld voelt, dan moet hij dat niet boos aan jou melden maar gewoon nuchter aan mij. En verder wil ik heus nog wel een poging doen het zelf op te knappen, maar dan heb ik wel de files nodig en om die te verkrijgen heb ik Maartens wachtwoord nodig. Dat heeft hij niet achtergelaten. Hoe dan ook: vraag hem alsjeblieft contact met mij op te nemen.
Bob
 
Bob,
Cfo? Ja, in náám! In de praktijk gebruik je hem als je cijferslaafje! Maarten, reken jij het even na en vertel me dan waar ik op moet letten? Maarten, zet je het even helder op een A4-tje? Maarten, kun jij morgen de financiële rapportage aan Hoofdkantoor doen, want ik moet toevallig lunchen met een belangrijke klant? Jaja, we lachen ons thuis altijd suf als Maarten jouw zoetsappige, slijmerige toontje van je imiteert. ‘Volgens mij,’ zei Maarten laatst, ‘denkt Bob dat Ebita een Afrikaanse voetballer is.’ En nou ben je ineens in paniek omdat het je even zonder mijn Maarten moet doen. Nou, los het maar een keer zelf op, slijmbal!
Ineke
 
Ineke,
Oh, zegt die Maarten van jou dat over mij? Nice to know! Weet u wat, mevrouw Ineke? Ik los het dit keer inderdaad zelf wel op, helemaal in mijn eentje, zonder Maarten. Dat wachtwoord mag hij trouwens in zijn reet stoppen. Prettige vakantie! En vertel die Maarten van jou dat ik na die vakantie een héél goed gesprek met hem wil.   
Bob
 
> Lees hier een overzicht met de verhalen van Bob de manager

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Raymond Cloosterman maakte van Rituals een wereldmerk: ‘Bij Unilever heeft hij echt wel leren rekenen’

Waar zijn merk innerlijke rust en vertraging propageert, wil Rituals-oprichter Raymond Cloosterman juist dóór. Harder, sneller, meer. Hij bouwde er een wellness-imperium mee op dat het afgelopen jaar de omzetgrens van 2 miljard euro passeerde. Maar opgepast: 'Rituals moet geen zelffeliciterend genootschap worden.'

raymond cloosterman eigenaar rituals
Rituals-oprichter en ceo Raymond Cloosterman wil 'altijd winnen'. Foto: Rituals

Het zal geen verrassing zijn dat Raymond Cloosterman – ‘Mr. Rituals’ – een man van rituelen is. Elke ochtend twee minuten ijskoud douchen voor een mentale wake-upcall. Elke avond vijf minuten in een kaarsvlam staren, om daarna zen in bed te stappen. Kaarsmeditatie heet het, en voor wie er ook aan wil beginnen, heeft het cosmeticamerk een tutorial. Met Rituals-kaarsen, uiteraard.

Die rituelen hebben Cloosterman veel gebracht. Hij bouwde er een verwenimperium mee op van meer dan 1.000 winkels, 3.300 shop-in-shops en vijf wellnesspraktijken, actief in meer dan dertig landen. Rituals slechtte in 2021 de magische omzetgrens van 1 miljard euro, om de omzet drie jaar later alweer te verdubbelen. In 2024 noteerde Rituals een omzet van van 2,1 miljard euro, na een groeispurt van 21 procent in vergelijking met jaar ervoor. Cloosterman mikt voor 2025 op wereldwijd 243 nieuwe winkels.

Retailondernemer Roland Kahn, de eigenaar van Coolinvestments, maakt er een diepe buiging voor. ‘Hij is een van de weinige Nederlanders die het voor elkaar heeft gekregen om een wereldmerk neer te zetten. Op Heineken na kan ik geen enkel ander bedrijf noemen waar dat is gelukt.’

Geen producten, maar momenten voor jezelf

Platgeslagen draait dat wereldmerk om de verkoop van badschuim, douchegel en geurstokjes. Maar Rituals is veel meer dan dat, zegt retailstrateeg René Repko. Hij werkte als marketingdirecteur voor retailers als Hema, Action en State of Art en was tussen 2014 en 2016 cmo bij Rituals. Een rol waarin hij nauw samenwerkte met Cloosterman. Die omschrijft hij als ‘een van de beste marketeers van de planeet’.

Lees ook: 5 marketinglessen van marketinggoeroe René Repko

‘Raymond snapt het merkdenken als geen ander. Rituals verkoopt geen producten, maar momenten voor jezelf. Daarom zijn mensen bereid om een bepaald bedrag te betalen voor een ogenschijnlijk simpel product als een pot bodycream of geurkaars’, aldus Repko.

De aantrekkingskracht zit in het verhaal erachter. Bijna elke productlijn is gebaseerd op een traditioneel ritueel. Waar Rituals hiervoor eerst uit oosterse culturen putte, komen de invloeden nu vanuit de hele wereld. Met een aankoop haal je een persoonlijke wellness-ervaring in huis, is het idee. ‘Hij heeft het creatieve proces omgedraaid’, zegt Repko. ‘Eerst het verhaal, dan het product.’

Raymond Cloosterman: van Unilever naar ondernemer

Dat voelde Cloosterman in 2000 goed aan, toen hij een goedbetaalde baan bij Unilever inruilde voor een onzeker ondernemersavontuur.

Hij maakte snel carrière bij de Brits-Nederlandse multinational. Na een studie bedrijfseconomie begint hij als assistent-brandmanager op de verzorgings- en huishoudafdeling. Hij wordt er in 1993 verkoopdirecteur en klimt vervolgens op tot general manager food en vice president ‘new business’. Een rol waarin hij de wereld over reist, op zoek naar kansen voor Unilever, en op een nieuwe trend stuit.

Het is het tijdperk van de powervrouwen en hun emmer begint over te lopen. Ze zoeken naar de juiste balans tussen carrière, familie, vriendschappen en tijd voor zichzelf. Het begrip me-time raakt in zwang. Dat brengt hem op een idee: wat als ik daar een merk omheen bouw? Met body-, beauty- en homeproducten voor momenten van ‘klein genieten’.

Marketingpraatje of oprecht verhaal?

Briljante marketing of doorvoelt hij dat echt zo? Waar zijn merk staat voor innerlijke rust en vertraging, wil Cloosterman juist dóór. Harder, sneller, meer. ‘Hij is supercompetitief. Altijd al geweest’, zegt retaildeskundige Rupert Parker Brady. ‘In werk en sport, hij wil altijd winnen.’

Dat blijkt: kort na de opening van zijn eerste winkel, aan de Amsterdamse Kalverstraat, verkondigt Cloosterman al dat dat er in 2020 duizend moeten zijn. Ook al blijft dat eerste filiaal in de begindagen met moeite overeind en duurt het vier jaar voor er een tweede winkel bij komt. Inmiddels opent Rituals bijna vijf winkels per week.

raymond cloosterman oprichter eigenaar rituals
Raymond Cloosterman bij de opening van een nieuwe Rituals-vestiging. Foto: Rituals

Dat verhaal heeft ook een andere kant. Cloosterman verloor zijn vader op 9-jarige leeftijd. Dat heeft hem gevormd, heeft hij meermaals in interviews verteld. Het is de bron van zijn tomeloze ambitie: hij wil intens leven, iets neerzetten voor het te laat is. ‘Niet alleen voor mezelf, ook voor mijn pa.’

Het vroege overlijden van zijn vader leert hem ook dat geluk niets met geld te maken heeft. ‘Het gaat om momenten pakken, mooie mensen om je heen.’

Die oprechtheid voel je, zegt Kahn. ‘Als ik hem zie, is dat altijd aan een tafel vol leuke mensen. Hij is een mensenmens, ik heb die man nog nooit iets anders zien doen dan lachen.’ Een marketingpraatje en oprecht verhaal hoeven elkaar volgens hem niet uit te sluiten. ‘Marketing is de vertaling van ondernemerschap. Als jij het niet echt meent, hoelang denk je dan dat klanten erin trappen?’

Kwestie van lange adem

Unilever vindt het idee interessant, maar geen match met de eigen activiteiten. Pionieren binnen zo’n groot, beursgenoteerd concern is dan ook een lastig verhaal. Nieuwe takken moeten binnen een paar jaar renderen en dat lukt de meeste startups niet. Cloosterman heeft de blik veel verder op de horizon.

Dat moet ook wel, want de eerste tien jaar zijn volgens Repko ‘marginaal’. ‘Pas tien tot vijftien jaar na de oprichting begon het merk echt te vliegen. Dat vraagt om een lange adem. Daar kun je geen aandeelhouders bij gebruiken die in je nek hijgen.’

Hoe bleef Rituals al die tijd overeind? Door wat er werd verdiend terug te stoppen in het bedrijf, denkt Repko. Het bedrijf keert pas sinds een paar jaar dividend uit. ‘En hij had een rijke schoonfamilie die kon helpen’, voegt Parker Brady lachend toe. Cloosterman is getrouwd met Jumbo-topvrouw Colette van Eerd, met wie hij de liefde voor marathonlopen en vier kinderen deelt. Het gezin verdeelt zijn tijd tussen het Brabantse Bommelerwaard en het Belgische Knokke. 

Veel meer is niet bekend; de ondernemer houdt zijn privéleven goed afgeschermd. ‘Hij weet het persoonlijke goed te scheiden van zijn publieke profiel als ondernemer’, vindt Parker Brady. ‘Hij vliegt niet uit de bocht, hij is heel straight en nuchter.’

Moeilijke eerste jaren van Rituals

Volgens de retaildeskundige is het een publiek geheim dat Rituals tijdens de moeizame eerste jaren financieel werd bijgestaan door vrienden en (schoon)familie. Jumbo-familie Van Eerd springt ook bij als Cloosterman tijdens de coronalockdowns zijn winkels moet sluiten. In hun supermarkten, en in die van Albert Heijn, staan een maand later (april 2020) al tijdelijke Rituals-displays.

‘Mensen gunden hem de omzet’, zegt Parker Brady. ‘Raymond kan heel goed de ‘oorlogsstand’ aanzetten en in crisismodus alles op alles zetten om er weer bovenop te komen. Op dat moment waren ze bezig met de ontwikkeling van House of Rituals – hun vlaggenschip in Amsterdam, dat winkel, spa en restaurant ineen is. Dat ging in oktober 2020 open, midden in coronatijd. Een ongekend huzarenstukje.’

De ondernemer heeft ook veel te danken aan Unilever. Die wil zijn concept niet opnemen, maar er wel in investeren. Voor twee jaar althans, omdat winst uitblijft.

De drie musketiers

Gesteund door zijn oud-werkgever beginnen Cloosterman, collega Marcel van Groningen en studievriend Rolf de Gier in 2000 voor zichzelf, in een kelder voor graffiti aan de Herengracht. Datzelfde jaar openen ze hun eerste winkel. Een jaar later komt operationeel directeur Arjen Schouten erbij, die zich inkoopt, en in 2008 stapt Neil Ebbutt aan boord als director travel retail.

De drie musketiers, zo noemt Repko het trio Van Groningen, Schouten en Ebbutt. Samen runnen ze de ‘achterkant’ van het bedrijf: de dagelijkse operatie, financiën, in- en verkoop, inclusief het voor Rituals belangrijke travel retail- en wholesalekanaal, waarin de deals met luchtvaartmaatschappijen hotels en warenhuizen zijn ondergebracht.

‘Dat is bepalend geweest voor het succes’, zegt Repko. ‘Raymond weet heel goed waar zijn kracht ligt en waar niet. Hij is creatief en visueel sterk: de branding, het assortiment, de winkels – wat de klant ziet en koopt, daar ligt zijn passie. Al blijft het een commerciële man, geen designer of artdirector. Bij Unilever heeft hij echt wel leren rekenen.’

raymond cloosterman oprichter eigenaar rituals
Raymond Cloosterman kleedt zich graag als een echte zakenman. Foto: Rituals

Bijna obsessief-compulsief

Die passie schurkt tegen het obsessief-compulsieve aan, zegt Cloosterman tegen De Tijd. Zijn hobby? Een slecht ingerichte winkel strak maken. Lampen verzetten, kasten verschuiven. ‘Tot de flow weer klopt. Heerlijk.’ Parker Brady maakt de vergelijking met Amazon-oprichter Jeff Bezos. ‘Beiden proberen hun bedrijf te leiden alsof het dag één is. Nooit tevreden, dicht op de winkelvloer. Retail draait om details.’

Lees ook: Dit kun je leren van Jeff Bezos

Dat gevoel voor stijl en detail komt terug in zijn manier van kleden. Kostuums, colberts, een pochet, glimmend gepoetste gespschoenen of loafers. ‘A Dutch version of James Bond’ in de woorden van het Amerikaanse tijdschrift Vanity Fair.

‘Een beetje ijdel is hij wel’, beaamt Repko. ‘Maar dat mag.’ Daar voelt hij zich lekker bij, voegt Parker Brady toe. ‘Dit is hoe hij vindt dat een zakenman zich hoort te kleden.’ Wat hij verder deelt met de Britse geheim agent: het is een charmeur. ‘Het is moeilijk om nee tegen hem te zeggen.’

Cloostermans compagnons hebben inmiddels afscheid genomen van het bedrijf. Medeoprichters Rolf de Gier en Marcel van Groningen zeiden Rituals in 2012 en 2022 gedag. Directieleden Schouten en Ebbutt zwaaiden kort na elkaar af, respectievelijk in december 2020 en oktober 2021, zo melden hun LinkedIn-profielen.

Net als enkele externe investeerders hebben ze hun aandelen aan hem terug verkocht, zegt Cloosterman tegen De Tijd. Op die manier wil hij de zelfstandigheid van het bedrijf garanderen. De Gier en Van Groningen willen MT/Sprout niet te woord staan over hun tijd bij het merk, Schouten is op reis en slecht bereikbaar.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Niet achterover leunen

Cloosterman was altijd al het gezicht van het bedrijf. Maar nu zoveel oudgedienden hun geluk elders zijn gaan beproeven, vraagt Parker Brady zich af of ‘Mr Rituals’, inmiddels grootaandeelhouder, nog genoeg tegenwicht krijgt vanuit de organisatie.

‘Mark Rutte heeft dat jaren gehad. Het oliemannetje. Iedereen vond hem geweldig. Maar op een gegeven moment was de magie er niet meer en stond hij verandering in de weg. Ik zeg niet dat dat Raymond gaat overkomen, zeker niet, maar Rituals moet geen zelffeliciterend genootschap worden dat achterover gaat leunen. Dat gevaar ligt op de loer, als het enige wat je hoort en leest is hoe geweldig het allemaal gaat’, aldus Parker Brady.

De kracht van Rituals is júíst de innovatiepower, vervolgt hij. ‘Vorig jaar lanceerde het bedrijf 150 nieuwe producten. Ik ken geen andere non-food retailer die zoveel in innovatie investeert.’

Wat de B Corp in 2024 ook deed: aankondigen dat het vanaf dit jaar 10 procent van de nettowinst gaat doneren aan goede doelen. Cloosterman verwacht met deze profit pledge de komende tien jaar tussen de 300 en 400 miljoen euro te kunnen weggeven. ‘We doen dit omdat het kan’, zegt hij tegen het FD. ‘We zijn succesvol en groeien overal. Tegelijkertijd valt de wereld om ons heen uit elkaar, lijkt wel. Succes komt met verantwoordelijkheid. Voor mij is dit ondernemerschap van de 21ste eeuw.’

Parker Brady vindt Cloosterman bijna meer chief innovation officer dan ceo. Een rol die hij voorlopig blijft vervullen: aan stoppen denkt hij nog niet, aan verkopen evenmin. ‘Dit jaar bestaan ze 25 jaar. Ik ben benieuwd wat ze gaan doen om nog eens 25 jaar verrassend te blijven.’