1. Hajir Hajji: van vakkenvuller tot ceo van Action
Hajir Hajji is sinds 2022 de ceo van Action maar al lang daarvoor de drijvende kracht achter de Europese opmars van de koopjesketen. Met klinkende resultaten loopt de Britse private equity-investeerder en meerderheidseigenaar 3i begrijpelijkerwijs weg met de topvrouw.
‘Hajir is de meest complete retail executive die ik ken’, zei 3i’s Simon Borrows tegen de Sunday Times: ‘Ze begrijpt tot in detail hoe een goede winkel eruit moet zien en moet aanvoelen.’
Dat kan best kloppen, want Hajji heeft haar werkende leven ook aan niets anders gewijd dan Action. In 2022 vierde ze haar 25-jarig jubileum met een feest en het verhaal is al vaker verteld: ze schopte het van vakkenvuller tot ceo bij de koopjesketen.
Haar geheim?
Ze is onwijs talentvol en ambitieus en wat ook helpt: ‘Hajji heeft met de twee belangrijkste kanten van het bedrijf – de winkels en de inkoop – jarenlang ervaring kunnen opdoen’, zegt een oud-manager van Action tegenover MT/Sprout.
Action-ceo Hajir Hajji: baas van een bedrijf dat 28 miljard euro waard is
2. Christina van Spaendonck is 26 en ceo van VanLier
Christina van Spaendonckis haar stijl van leiddinggeven nog volop aan het ontwikkelen. ‘Maar ik hou wel de organisatie plat. We werken in teams, want ik ben een enorme teamspeler’, zegt de 26-jarige ceo van schoenenfabrikant VanLier.
Van Spaendonck staat sinds januari van dit jaar aan het roer bij het 200 jaar oude familiebedrijf. Ze ziet volop kansen, vooral op het gebied van data en technologie. Zo gebruikt VanLier nu ChatGPT voor het beschrijven van hun producten en laat het AI productfoto’s editen.
‘We gebruiken veel data om zeker te zijn dat wat we inkopen ook verkocht wordt. Zo heb je veel minder kans op schoenen die je moet weggooien. Nu verkopen we bijna alles, ik ben daar echt wel trots op’, zegt Van Spaendonck.
Christina van Spaendonck is 26 en ceo van VanLier: ‘Je creëert zelf hoe serieus je wordt genomen’
3. ‘Werkgevers, stop met zeiken op Generatie Z’
‘Werkgevers ergeren zich aan twintigers. Alles moet leuk zijn, anders gaan ze weg’, kopte De Telegraaf. Mede-oprichter Hugo de Koning van YoungCapital herkent die gedachtegang.
De nieuwe generatie kijkt heel anders naar werk dan vroeger. Kun je irritant vinden, maar je zult het met ze moeten doen, schrijft hij in een blog.
‘Dus kap met afgeven op de ander en ga de verbinding aan. Doet Harry Styles ook, en hij trekt volle zalen.’
4. Middenmanagers verdienen een complete make-over
‘Middenmanagers zijn bureaucraten, controleurs, Excel- en Powerpointpoepers. Vooral in grotere bedrijven vormen ze een ondoordringbare laag permafrost. Weg ermee, zo besparen we makkelijk op de kosten. Of beter nog, we laten ze grotendeels meewerken met hun teams. Dan hebben we er nog iets aan.’
Het omschrijft wel zo’n beetje de algemene teneur als het om het middenmanagement gaat.
Aan dit negatieve stereotype hebben consultants flink bijgedragen. Zij hebben bedrijven tientallen jaren geadviseerd om de middelste managementlagen er volledig of toch grotendeels uit te slopen.
Onder hen ook Bill Schaninger, Bryan Hancock en Emily Field, partners van McKinsey in de VS. Nu maakt dit trio in een nieuw boek een ongelooflijke U-bocht.
Nee, middenmanagers zijn niet langer een kostenpost. Ze zijn cruciaal voor het succesvol runnen van bedrijven, schrijven ze in Power to the Middle. Hun boodschap: bedrijven moeten juist investeren in middenmanagers, want zij zijn dé sleutel voor de toekomst.
Middenmanagers zijn tientallen jaren genegeerd en verwaarloosd, nu blijken ze cruciaal
5. Waarom het Feike Sijbesma wel lukte om Lightyear te redden
Feike Sijbesma stond voor een bijna onmogelijke taak: beweging krijgen in een vastgelopen overleg over de doorstart van zonneautobouwer Lightyear.
Toch is het hem gelukt.
De standpunten van de aandeelhouders waren behoorlijk verhard, toen voormalig DSM-topman Sijbesma door aandeelhouder Rinke Zonneveld van Invest NL in februari van dit jaar werd gevraagd in te grijpen bij Lightyear.
De rechtbank had een maand eerder het faillissement uitgesproken en het gevaar bestond dat de beleggers hun geld zouden kwijtraken en de prestigieuze hoog-innovatieve zonneauto uit Helmond een te vroege dood zou sterven. Dat wist Sijbesma te voorkomen.
Volgens leiderschapsexpert Franka Rolvink Couzy deed hij dit door te superluisteren: een vaardigheid die elke leider zou moeten beheersen. Het klinkt bijna kinderlijk eenvoudig, maar de praktijk leert anders.
Waarom het Feike Sijbesma wel lukte om Lightyear te redden en anderen niet
6. Controledrift zit leiders als Ali Niknam (Bunq) op lange termijn in de weg
Ali Niknam eist veel van zijn mensen en wijst hen op elke misstap. Wie dat niet trekt, kan beter vertrekken bij Bunq. Daar draait hij zelf niet omheen.
Volgens leiderschapsexpert Franka Rolvink Couzy is die aanpak op korte termijn effectief. ‘Op de lange termijn is gebrek aan eigen inbreng schadelijk voor mens en organisatie.’
Bij Netflix heeft mede-oprichter Reed Hastings alle regels geschrapt nadat hij merkte dat het employee handbook zijn best presterende mensen wegjoeg. Die willen namelijk niet werken met een handboek onder de arm..
Bij Bunq doen ze dat anders. Daar krijgen alle werknemers voordat ze aan een proefdag beginnen een handboek met alle regels thuisgestuurd. Deze strakke regels zijn nodig om de moordende concurrentie in de bankwereld aan te kunnen, stelt Niknam.
Rolvink Couzy ziet gevaar voor medewerkers en het bedrijf op de langere termijn en wijst naar psycholoog en professor George Kohlrieser van de Zwitserse businessschool IMD voor een andere aanpak.
Controledrift zit leiders als Ali Niknam van Bunq op de lange termijn in de weg
7. De Tata Steel-ceo had een reprimande van zijn zus nodig om te veranderen
Huilie huilie-gedrag. Dat verwijt kreeg de Nederlandse Tata Steel-baas van zijn zus. Toen in september 2021 het RIVM met een vernietigend rapport over de vervuiling door Tata Steel naar buiten kwam, zette ceo Hans van den Berg snel een reactie op de corporate website.
Hij schreef dat ze ‘keihard aan de transitie werken en een groot verbeterprogramma hebben’. Daarop appte zijn zus: ‘Wat een slechte communicatie weer vanuit jullie. Niemand is geïnteresseerd in jullie interne processen en dat jullie zo hard werken. Huilie, huilie. Het gaat nu om snelheid en empathie.’
De app van zijn zus bracht voor Van den Berg het besef dat er fundamenteel iets moest veranderen. Hij las de woorden voor aan zijn bestuur en samen pasten zij hun aanpak aan.
De Tata Steel-ceo had een reprimande van zijn zus nodig om te veranderen; geef elke leider zo’n zus
8. Ineke Kooistra (ex-YoungCapital): ‘Waarom heb ik me soms zo gek laten maken?’
Geen zwart gat voor Ineke Kooistra na haar vertrek in januari als ceo van YoungCapital & The Works. Ze genoot enorm van haar minisabbatical. ‘Je identiteit ligt niet in je functietitel, maar in wie je bent als mens’, zegt ze in gesprek met MT/Sprout.
In het interview blikt Kooistra terug op haar periode bij YoungCapital. In tien jaar tijd wist ze de omzet van het uitzendbedrijf te vertienvoudigen tot 600 miljoen euro.
Toch blijft ze bescheiden. ‘Ik heb niet zoiets van: de hele wereld zit op mij te wachten. Ik ben geen ceo, ik ben Ineke. Met mijn eigen talenten, mijn eigen kwaliteiten, mijn eigen falen, mijn eigen domme dingen.’
Ze sprak ook de ambitie uit om opnieuw ceo te zijn. En dat is inmiddels gelukt. Sinds augustus heeft ze de leiding bij Circle8Group, een internationale IT-staffer met zeven labels in drie landen.
Ineke Kooistra (ex-YoungCapital): ‘Waarom heb ik me soms zo gek laten maken?’
9. Dolf van den Brink (ceo Heineken) blijft een tikkeltje intens
Integer, energiek, ambitieus, warm… Allemaal positieve woorden over ceo Dolf van den Brink van Heineken. Al kan hij ook een beetje te intens zijn. ‘Zelfs wanneer hij meefietst met de Amstel Gold Race praat hij over de business’, zegt Hans Böhm, algemeen directeur van Heineken Nederland.
Wij spraken met bekenden en collega’s over Van den Brink, die sinds 2020 aan het roer staat bij de bierbrouwer. Volgend jaar draagt Heineken hem voor voor een herbenoeming van nog eens vier jaar.
Menno Lammerts van Bueren werkte in Congo met hem samen. ‘Daar werd hij Papa Plus genoemd, dat vat het goed samen. Papa, omdat hij iedereen goed bij zich houdt en weet te motiveren. Plus omdat hij steeds meer uit iedereen weet te krijgen door zijn positieve insteek.’
John-Paul Schuirink had als communicatiemanager bij Heineken tien jaar te maken met Van den Brink. ‘Zijn leiderschapsstijl is heel inclusief. Dolf neemt mensen mee. Het is een slimme vent, strategisch, en een goede communicator. Maar hij is ook warm, menselijk en gastvrij. Kortom: het complete plaatje.’
10. De blinde vlekken van ASML
ASML is enorm succesvol, mede dankzij een laserfocus op de machines die chips maken. De rest is bijzaak. Maar die houding leidde ook tot blinde vlekken. En die doen wel degelijk pijn, zo schetst een nieuw boek over het Veldhovense bedrijf van NRC-journalist Marc Hijink.
Redacteur Karin Swiers las het boek en zag drie momenten waarop ASML de plank missloeg. Er is een patroon bij het bedrijf: het moet eerst goed fout gaan, voordat er iets verandert.
11. Jumbo-ceo Ton van Veen: de briljante onderhandelaar die mensen ‘ziet’
Hij is mede-eigenaar van de chocoladeketen Coco & Sebas, commissaris bij cosmeticaketen Rituals, voetbalclub PSV en de sportploegen van Team Jumbo-Visma. En niet te vergeten een gezinsman die zijn twee dochters en twee zoons graag om zich heen heeft.
Sinds dit jaar is hij ook de permanente opvolger van Frits van Eerd als ceo van supermarktconcern Jumbo Supermarkten.
Een profiel van Ton van Veen, de man die het familiebedrijf naar een omzet van boven de 10 miljard liet groeien en het nu leidt. ‘Ton is echt 100 procent een mensenmens.’
Jumbo-ceo Ton van Veen: de briljante onderhandelaar die mensen ‘ziet’
.
.
