Ineke Kooistra, die eind januari is vertrokken bij YoungCapital & The Works, heeft op haar LinkedIn-profiel staan dat ze openstaat voor een nieuwe internationale rol als ceo. ‘De meeste ceo’s durven dat niet’, zegt ze tegen MT/Sprout.
Niet dat ze zich nu meteen in een nieuw avontuur wil storten. Ze heeft zichzelf een ‘minisabbatical’ beloofd, na ’32 jaar non-stop werken’. Maar ze krijgt door die openheid wel veel reacties. ‘Ik heb veel aanbiedingen gehad, dus ik ben nu lekker koppen koffie aan het drinken. Ik verwacht dat ik ergens deze zomer weer aan het werk ga.’
Terug naar de uitzendbranche?
Waar? ‘Je zou kunnen zeggen dat ik voor die uitzendbranche sta, maar dat is de weg van de minste weerstand als het alleen om Nederland gaat. Ik heb uit heel verschillende hoeken, van product, automotive, software & IT, tot retail vragen gehad waar ik nooit over na heb gedacht. Maar waar ik als ceo net zo goed zou kunnen passen.’
Ze vindt het leuk om voor zichzelf ‘de horizon te verleggen’, vertelt ze. ‘Zo kom je erachter waar het eigenlijk om draait. Het gaat er niet om wat je hebt gedaan, maar om wat je kan en wie je bent. Het geloof dat de mensen in jou hebben, geeft je een push: natuurlijk, waarom niet?’
Waarom zouden bedrijven ook niet in de rij staan voor haar? Als ceo heeft ze een bedrijf met een omzet van 60 miljoen euro in tien jaar tijd uitgebouwd naar een corporate met een omzet van meer dan 600 miljoen. ‘Zo voelt het niet hoor. Zo denk ik niet, ik ben bescheiden. Ik heb niet zoiets van: de hele wereld zit op mij te wachten.’
Ambitie voor ceo blijft
Ze kent wel andere ceo’s die er zo over dachten en die in een zwart gat zijn gevallen. Zij niet, absoluut niet zelfs. ‘Ik heb altijd geleerd, en het is ook iets wat ik elke dag tegen mezelf zeg: je identiteit ligt niet in je functietitel. Die ligt in wie je bent als mens.’
‘Natuurlijk mag je ambitie hebben. Ik heb die ambitie van ceo nog steeds, die hou ik ook gewoon vast. Maar ik ben geen ceo, ik ben Ineke. Met mijn eigen talenten, mijn eigen kwaliteiten, mijn eigen falen, mijn eigen domme dingen.’
Misschien ga ik wel een heel nieuw bedrijf bouwen
‘Ik blijf met beide benen op de grond. Daardoor kan ik veel relaxter naar andere dingen kijken en genieten van al die gesprekken. Het hoeft ook niet groot, groter, grootst. Misschien ga ik wel een heel nieuw bedrijf bouwen, of een klein bedrijf weer groot maken. Dus dat ego, dat heb ik wat minder.’
Tien jaar is lang voor een ceo
Kooistra heeft ook kunnen wennen aan haar vertrek als ceo. Vorig jaar rond deze tijd begon er namelijk al iets te kriebelen. ‘Ik besefte dat ik mijn tiende jaar inging bij YoungCapital. Ik vind tien jaar best wel lang voor een ceo.’
Met de oprichters Hugo de Koning, Bram Bosveld en Rogier Thewessen gaat ze open het gesprek aan over de toekomst. ‘Ben ik nog wel de juiste vrouw op de juiste plaats? Wil ik met de club nog de stap maken van 600 miljoen naar 1,2 miljard?’
‘Ik had ook wel zin in iets nieuws. Voor de jongens is het misschien ook wel goed dat er een nieuwe leider komt voor YoungCapital. Dat is het verhaal: het is na tien jaar mooi geweest voor beide partijen.’
Lees ook: Zo organiseer je afscheid nemen op een goede manier
Intense periode bij YoungCapital
‘We hebben mijn afscheid groots mogen vieren, dus dat voelt ook goed. Je neemt afscheid van een bedrijf, maar je neemt geen afscheid van mensen, dat is voor mij een groot verschil. Je blijft in warm contact met de mensen die daar zitten.’
Nu pas beseft ze hoe intens die tien jaar zijn geweest. ‘Ik heb me over veel dingen best wel druk gemaakt. Ik sta bekend als een rustige persoon, besluitvaardig, maar ik heb ook emoties. Er gebeurt best veel in mijn hoofd als er moeilijke situaties zijn.’
Met bevlogen, maar ook grillige ondernemers, kom je vanzelf terecht in moeilijke situaties. Vooral als je overstapt van een corporate, Adecco Group Nederland, naar een bedrijf dat nog in startupmodus is.
Grillige ondernemers
‘Bij ondernemers gaat het van de hak op de tak, van links naar rechts. Vandaag hebben ze waanzinnig mooie ideeën, morgen kan zo’n idee alweer vervlogen zijn. Je leeft dus veel meer in het moment. Maar ik had van de oprichters wel de opdracht gekregen om de rust te bewaren.’
Je moet ook af en toe even schuren samen, want dat geeft glans
Als er weer eens een idee over tafel vloog, dan reageerde ze direct. ‘Een supergoed idee, ik geloof erin, maar we gaan het vandaag niet uitvoeren. We gaan er een nachtje over slapen en morgen komt het op de agenda.’
‘Je moet af en toe even de rust pakken, nadenken, reflecteren en zorgen dat de mensen in je team ook allemaal achter de ideeën staan. In ondernemende bedrijven moet het vaak snel, maar snel is niet altijd goed.’
Grenzen aangeven
‘Hardlopers zijn doodlopers. Je moet dus nee zeggen en je grenzen aangeven, maar dat betekent niet dat het makkelijk is. Je gaat wel confrontaties aan, niet alleen met de oprichters, maar ook met je medewerkers.’
Kooistra vindt het belangrijk om voor een bedrijf met 1.300 medewerkers en 26.000 uitzendkrachten ‘verstandige keuzes’ te maken. Niet met ‘gut feeling’, maar onderbouwd door specialisten.
‘Maar je moet ook af en toe even schuren samen, want dat schuren geeft glans. Zo’n krachtmeting is prima, maar je moet altijd zorgen dat je weer op een goede manier door kan gaan. Dat is ons ook gelukt, anders hadden we het geen tien jaar met elkaar volgehouden.’
Geen bagage meer
‘Nu ik alles heb losgelaten, denk ik: waarom heb ik me soms zo gek laten maken? Maar dat verdwijnt, het is geen bagage meer die je met je meedraagt, wat best wel bijzonder is. Dat is voor mij de belangrijkste leiderschapsles. Weet dat het altijd wel weer goedkomt, ook voor jezelf. Moeilijke situaties overwin je, blijf daar rustig in.’
In elke ceo, ook in mij, zit wel een stukje dominantie, een klein beetje ego
‘Ceo-schap is geen rocket science. Het is niet zo ingewikkeld, ook al doet iedereen er heel ingewikkeld over. Het enige wat je doet is proberen het allemaal in goede banen te leiden, mensen te stimuleren en te bevestigen wanneer ze met goede dingen bezig zijn.’
Is dat voor haar de essentie van leiderschap? ‘Voor mij is de essentie dat je in staat bent om andere mensen mooier te maken dan ze zelf denken te zijn. Je moet zien wat mensen in zich hebben en dat ook stimuleren.’
Dienend leiderschap
‘Veel mensen vinden dat servant leadership maar een softe benadering, dienend zijn, maar eigenlijk is het keihard. In elke ceo, ook in mij, zit wel een stukje dominantie, een klein beetje ego.’
‘Je hebt dat ook nodig. Je moet je niks van de wereld kunnen aantrekken en besluiten nemen, omdat het gewoon moet. Maar je moet jezelf ook vaak kunnen wegcijferen. Je moet over jezelf heen kunnen stappen, over je eigen emoties, over je eigen gevoel.’
‘Als leider mag je dus wel wat minder geprezen worden. Je moet juist je mensen die aandacht geven. Andersom prijzen, noem ik dat. Dan krijg je waanzinnige betrokkenheid. Dan gaan mensen echt rennen voor je.’
Lees ook: Hoe je bij dienend leiderschap je team centraal stelt
Ga een kop koffie drinken
Het is voor leiders de moeite waard om je echt in mensen te verdiepen, vindt ze. Zelfs in een groot bedrijf kan je nog regelmatig met allerlei mensen een kop koffie gaan drinken, veel vragen stellen en luisteren. Zij heeft dat ook altijd gedaan als ceo.
‘Je wordt er zo’n mooi mens van, ook als leider. Je ontdekt wat voor gave mensen je in je bedrijf hebt. Als je die verhalen hoort, denk je: wow, wat kan ik nog veel van jou leren. Wat kom jij van ver, wat een respect heb ik voor je, dat is gewoon mooi.’
Het belang van een goed team
Het eerste wat ze in haar nieuwe baan zal doen, is een goed team van mensen om zich heen verzamelen. Dat is cruciaal voor succes. ‘Het moeten mensen zijn die anders denken, want mensen die je alleen maar prijzen, dat is niet gezond. Althans, niet voor ceo’s.’
Hoe diverser hoe beter dus? ‘Mijn definitie van diversiteit is andersdenkend. Haarkleur, geloof, huidskleur, gender… voor mij is dat nooit een issue geweest. Wie ben je, hoe denk je, hoe versterk je elkaar? Je moet kijken naar het karakter, naar de mens achter die hele buitenkant, en past dat dan in het team?’
Lees ook: Wat Ineke Kooistra leert van haar operationeel directeur
Keuzes maken
‘Je moet daar ook af en toe keuzes in maken, want er komen momenten dat mensen niet langer functioneren in een team. Er is iets gebeurd, of mensen zijn aan hun plafond gekomen in zo’n groeibedrijf en komen niet meer verder.’
Ik zou het bijna een bevrijding willen noemen, maar dat is een te groot woord
‘Als mens zijn ze fantastisch, daar is niks op aan te merken, maar het houdt dan wel op. Dat zijn moeilijke gesprekken, maar je moet ze wel doen. Al die mensen zijn daarna wel weer doorgegaan en gegroeid op een andere manier. Alleen moet je dat wel kunnen zien als leider.’
‘Confronterend is het wel. Als ik met mijn eigen teamleden continu altijd heel scherp ben geweest over hun moment, dan moet ik ook naar mezelf zo kijken. Wanneer is het mijn moment? Dat is iets wat sommige leiders wel vergeten, die blijven eeuwig op een stoel zitten.’
Loslaten doet goed
‘Het is ook makkelijker om je team te veranderen dan naar jezelf te kijken. Veel leiders durven ook niet, die zijn bang om weg te gaan. Ze hoeven nog maar een paar jaar en ze willen al die poespas niet.’
‘Loslaten geeft je nieuwe inzichten. Afscheid nemen, en weer verder gaan kijken, is zo goed voor je bedrijf en voor jezelf. Het opent zoveel nieuwe deuren. Ik zou het bijna een bevrijding willen noemen, maar dat is een te groot woord.’
‘Wees dus niet bang om in een nieuw avontuur te stappen. Er is altijd werk voor je, maar je moet wel thuis zijn bij jezelf. Daarmee bedoel ik rust, een kalme gemoedstoestand, een soort vrede in je hoofd.’
Laatste boodschap
‘Dat was ook mijn boodschap in de laatste mail aan het bedrijf: jongens, iedereen is zo uniek, iedereen heeft zijn eigen talenten, maar op een gegeven moment moet je ook gaan uitmaken wat belangrijk voor jezelf is.’
‘Als je dat weet en je zet de talenten die je gekregen hebt goed in, dan kan je zoveel aan. Ik gun het iedereen om die rust daarin te pakken, dat is het grootste goed dat je kan hebben. Daar kan echt niets tegenop.’
Lees ook: Zo maak je een goede eerste indruk als nieuwe leider
