Onzekerheid is het nieuwe normaal vandaag, maar dat blijft een flinke uitdaging voor de meeste mensen. Een recente studie in opdracht van de American Psychological Association geeft aan dat een derde van de volwassen Amerikanen worstelt met het nemen van eenvoudige dagelijkse beslissingen, zoals wat ze gaan dragen of eten.
Twee derde lijdt aan stress vanwege onzekerheid over de komende maanden en bijna de helft zegt dat de pandemie het ze onmogelijk maakt om te kunnen plannen voor de toekomst.
De juiste mindset in onzekere tijden
Reden voor het Amerikaanse BetterUp om te gaan onderzoeken met welke mindset je dan wel overeind blijft in onzekere tijden. Dit bedrijf houdt zich al bijna tien jaar bezig met transformatie, waarbij de focus niet op bedrijven maar op mensen ligt. Het is actief in zo’n negentig landen en mag onder meer NASA, Google, Hilton en Warner tot zijn klanten rekenen.
Toekomstgerichte leiders zijn niet bezig met eindeloze spreadsheets
Het BetterUpLab startte met het bevragen van 1500 Amerikaanse werknemers. Daarop volgden nog diepgaandere onderzoeken met een duizendtal deelnemers. De mindset die het beste scoort in onzekere tijden is die van de future minded leader, of de toekomstgerichte leider. Maar wat maakt deze mindset nu zo anders?
Een mindset met verbeeldingskracht
Traditioneel leiderschap gaat nog veel uit van beslissen op buikgevoel, reactief zijn of soms gewoon paniekvoetbal. Ook nog veel aanwezig in deze kringen: blind optimisme. Het geloven in één mogelijke uitkomst, kan leiden tot teleurstelling, cynisme of zelfs verslagenheid als het net even anders loopt. Vaak wordt er dan veel energie verspild om te herstellen van deze tegenslag.
Toekomstgerichte leiders zijn niet bezig met eindeloze spreadsheets en het telkens opnieuw berekenen van risico’s en kansen. Ze zijn optimistisch, actiegericht, en combineren dit met een realistische kijk en de nodige flexibiliteit. Deze leiders bereiden zich evenmin voor op één toekomstvisie.
Het gaat niet over voorspellen, maar over voorstellen
Ze doen dat voor verschillende toekomstscenario’s. Een plan B is dus niet genoeg, ze komen ook met een plan C, D, E… op de proppen. Ze maken daarbij veel meer gebruik van de kracht van verbeelding. Het zijn echter geen dagdromers, ze kunnen zich juist heel wat mogelijke businesspaden en oplossingen voor de geest halen. Het gaat niet over voorspellen, maar over voorstellen. En daarmee maken ze het verschil.
Minder stress over veranderingen
Ook al gaan deze leiders uit van een positieve uitkomst, voor elk scenario houden ze rekening met de nodige blokkades en tegenslagen. Het enige nadeel van deze mindset? Al dat nadenken over de toekomst kost veel meer tijd (+159 procent). Ze moeten namelijk veel meer plannen en bij al die plannen rekening houden met onvoorziene omstandigheden (goede én slechte).
82% van de leiders heeft nog heel wat ruimte voor verbetering
Nu blijkt die tijdsinvestering wel de moeite waard, want die bredere, en vooral realistische blik maakt dat ze veel van slag raken als er dingen veranderen. En dat scheelt een hoop stress. Uitgedrukt in cijfertjes: ze zijn 34% minder angstig en 35 procent minder depressief vergeleken met leiders zonder toekomstgerichte mindset.
Ze zijn ook 21% productiever, zijn hoopvoller over de toekomst (+28 procent) en meer tevreden over hun leven (+25 procent). En dat maakt dat ze ook minder snel zullen vertrekken naar een ander bedrijf (-33 procent). Ook teams varen wel bij toekomstgerichte leiders, want die zijn 18% productiever en innovatiever. Deze teams scoren ook 25 procent beter op agility, 19 procent op betrokkenheid en 15 procent op een betere resiliëntie dan teams van niet toekomstgerichte leiders.
Hoe krijg je deze mindset in je bedrijf?
Nu kunnen we allemaal nadenken over de toekomst, maar niet iedereen doet het op zo’n manier dat het bijdraagt tot de bedrijfsdoelstellingen, oplossingen en optimaal beslissen. Uit de studie blijkt namelijk dat 82 procent van de leiders nog heel wat ruimte heeft voor verbetering van deze vaardigheden, denk aan realistische doelen stellen, flexibel reageren of gewoon nadenken over diverse uitkomsten. Slechts 2 procent voldoet aan alle eisen voor deze mindset.
Werk aan de winkel dus, maar als de voordelen zo groot zijn waarom niet? Als je dan toch bezig bent, introduceer deze manier van denken dan ook in de rest van je bedrijf. Met deze vier tips van de onderzoekers kan je alvast aan de slag.
#1 Vraag je af wat de slechtste uitkomst is
Stel deze vraag bij elk nieuw idee, elk nieuw projectplan, elk doel en elke toekomstvisie. Een beer op de weg naar meer toekomstgericht leiderschap is namelijk dat je veel te positief bent over je eigen ideeën. Zodra eigenbelang meespeelt, verdwijnt je vaardigheid om optimistisch en tegelijkertijd realistisch te zijn over mogelijke beperkingen en de risico’s.
Verliefd op je eigen idee? Denk aan worstcasescenario’s
De innovator’s bias noemen ze dat in de studie. Maar verliefd worden op je eigen ideeën, is vrij gemakkelijk te tackelen: haal enkele mogelijke worstcasescenario’s voor de geest en bepaal hoe je daarop zal reageren. Deze reality check zal je angst over de toekomst verminderen en tegelijkertijd je enthousiasme behouden voor nieuwe ideeën. Je bent immers voorbereid en bereid om je aan te passen, ook al weet je echt niet wat de toekomst voor je in petto heeft.
#2 Investeer in diversiteit
Werken in teamverband levert je sowieso al de nodige vaardigheden op. Je denkt meer na over wat de gevolgen van je acties en je beslissingen zijn voor je collega’s. Je leert omgaan met wat je kan controleren en wat niet. Je wordt blootgesteld aan nieuwe ideeën en nieuwe manieren van denken over de toekomst. En je kan je eigen ideeën en denkmodellen uittesten.
Meer diversiteit in je team geeft je nog veel meer inzichten en uitkomsten die je anders niet had gehad. Je onderschat namelijk hoeveel andere perspectieven er zijn en hoe verschillend die zijn van de jouwe.
Investeren in feedback en input van medewerkers in alle lagen van het bedrijf, kan je helpen om oogkleppen te verwijderen en meer praktisch inzicht te krijgen in de blokkades en vooroordelen die een succesvolle innovatie tegen kunnen houden.
Enkele vragen die je hierbij kan stellen:
- Waar zie je mogelijke drempels en blokkades?
- Is in het verleden een gelijkaardig plan van de rails gevlogen? Lijkt dit plan erop of juist niet?
- Van welke aannames gaan we uit? En kloppen die wel?
- Wat zou de bestaande omstandigheden kunnen veranderen?
#3 Maak voldoende ruimte voor terugblikken
Het is altijd nuttig om met je team naar het verleden te kijken om de toekomst te verbeteren. Maak deze terugblikken een vast onderdeel van elke fase in een project. Zo creëer je ruimte voor je team om na te denken over wat goed is gegaan, wat niet en de reden waarom.
Zelfs de best opgestelde plannen vertonen nog altijd hiaten
Zo’n pauze heb je nodig om bij te leren en om te omarmen dat zelfs de best opgestelde plannen nog altijd hiaten vertonen, of dat nu fouten zijn of verkeerde veronderstellingen. Met dit inzicht leer je ook beter om zulke missers te vermijden in de toekomst.
#4 Train managers in planning en afstemming
Je managers zullen onzeker zijn over dat plannen voor de toekomst. Stel het voor als een nieuwe manier om mogelijke risico’s en kansen in kaart te brengen en zorg voor training. Moedig aan dat deze manier van denken en het omarmen van vele mogelijkheden een vast onderwerp wordt voor gesprekken in je hele organisatie.
Je managers moeten ook de verschillende toekomstvisies kunnen vertalen naar zinvolle en inspirerende verhalen voor hun mensen. Zo’n goede afstemming loont, want samenwerking, focus en prestaties nemen dan zichtbaar toe, beloven de onderzoekers.
