Paul Veugen (Detail): ‘Het bedrijf is niet verankerd in mij als mens’

Paul Veugen (38) zit nog in de Tilburgse collegebanken (Bedrijfscommunicatie en Digitale Media) als hij in 2009 feedbackplatform Usabilla opricht. Vier jaar later doet Paul als ceo een stap terug en lanceert hij zijn tweede startup: Human, een bedrijf rond een van de eerste all-day fitnesstracker-apps wereldwijd.

In 2016 neemt het Amerikaanse dotcom-bedrijf Mapbox Human over. Veugen gaat mee naar San Francisco en blijft er drie jaar. In 2019 wordt Usabilla voor 80 miljoen dollar verkocht aan enquêteplatform SurveyMonkey.

We schrijven 2020 als Paul Veugen zijn derde startup opzet: Detail, een videoapp waarmee vloggers en andere makers professionele videocontent kunnen produceren. Inmiddels draait Detail enkele maanden omzet. Veugen is daarnaast investeerder in andere startups.

In de media staat jouw naam synoniem aan ‘selfmade miljonair’. Zelf ben je niet zo’n fan van die term, toch?
Paul Veugen: ‘Het geeft een oneerlijk beeld, vind ik. De stereotiepe selfmade miljonair heeft het succes volledig aan zichzelf te danken. Ik kom uit een fijn nest, mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om zelfstandig te zijn. Alleen dat al gaf me een voorsprong. Daarnaast heb ik een bepaalde hersencapaciteit en heb ik me kunnen ontwikkelen. In combinatie met hard werken en een ongelooflijke portie geluk heeft dat tot deze situatie geleid.’

Lees ook: Is een startup beginnen alleen voor de rijken?

Hoezo speelde geluk een rol?
‘Het kwartje viel op veel momenten gewoon de goede kant op. Voorbeeld: toen ik Usabilla ontwikkelde, werd ik toevallig door iemand geïntroduceerd bij m’n eerste investeerders. Als dat niet was gebeurd, was ik niet gestart met Usabilla. Zo zijn er veel momenten geweest.’

‘Natuurlijk is succes gedreven door ambitie en hard werken, maar het is makkelijk gezegd dat ik het allemaal aan mezelf te danken heb. Veel mensen vergeten dat er een soort random pad ontstaat. Trouwens, als ik erken dat een deel van mijn succes te danken is aan geluk, zie ik het niet als vanzelfsprekend.’

Het houdt je bescheiden, bedoel je?
‘Het is geen valse bescheidenheid, ik geloof oprecht dat ik mijn succes letterlijk te danken heb aan de mensen om me heen. Zo simpel is het. Maar tegelijkertijd zit er dus ook gewoon een dobbelsteen in het spel, die op het juiste moment en de juiste plek moet rollen.’

Hoe kijk je dan naar je eigen rol in het geheel?
‘Ik durf te zeggen dat ik goed ben in wat ik doe. Er zijn dingen waarin ik beter ben dan gemiddeld. Veel beter.’

Zoals?
‘Producten maken uit het niets. En anderen motiveren samen iets moois te bouwen. Dat is een skill. Maar: in geen enkel opzicht is het een garantie voor succes. Ik kan onderweg fouten of verkeerde keuzes maken. Detail is mijn derde startup. De kans dat dit slaagt is nog steeds net zo groot als de kans dat het mislukt. Me boven anderen verheven voelen gaat niet bijdragen aan het succes. Meer dan ooit ben ik nu gedreven om samen met leuke mensen mooie dingen te maken.’

Waar komt die drive vandaan? Je hebt het al twee keer gedaan.
‘Geen idee. Ik ben vrij competitief, wat niet betekent dat ik altijd persoonlijk wil winnen. Ik heb vooral plezier in mijn dagelijkse werk: met een wereldklasse-team iets bouwen. Een jaar geleden hadden we niks, nu wordt ons product door duizenden mensen gebruikt. Dat vind ik nog steeds magisch.’

‘Ik investeer daarnaast in startups. Een kleine bijdrage leveren aan hun succes is fucking mooi. Dat drijft me, ik wil méér van dat. Het is een soort eindeloze positieve feedback-loop, hoewel heus niet alles goed gaat. Maar hoe lastiger of onmogelijker het is, hoe leuker het wordt om te laten zien dat je iets beters kunt maken dan anderen.’

Lees ook: Deze 11 angel-investeerders maken van Nederlandse startups wereldspelers

Daar komt competitieve kantje van je om de hoek kijken dus.
‘Ja, maar je moet het alsnog echt sámen doen. Samen competitief zijn.’

Hoe geef jij leiding?
‘Als founder definieer ik heldere doelen, daarna is het niet meer mijn pakkie-an. Ik kan het werk wel gaan dicteren, maar dan worden mijn medewerkers een radertje in het geheel. Ik maak veel liever gebruik van hun talenten. Pas op het moment waarop we gaan implementeren, zoomen we als team weer in op de details. I micromanage my product, not my team.’

Wat vraagt die instelling van jou?
‘Zelfreflectie. Ik moet me ervan bewust zijn wat een goed moment is om ergens bij betrokken te zijn en wat niet. Er is maar een beperkt aantal uren in een week en ik wil mijn tijd zo impactvol mogelijk gebruiken. Naarmate een bedrijf groeit, moet je dus meer mensen hebben op wie je kunt leunen. Gelukkig heb ik getalenteerde collega’s. Als ik op vakantie ga, draait het bedrijf prima door zonder mij.’

Kun je het dan ook echt loslaten?
‘Eh.. meestal.’ Lacht. ‘Mijn bijdrage is op bepaalde momenten belangrijker dan op andere. Als alles in beweging is, is mijn rol minder groot. Het is vooral mijn taak om op lastige momenten de ‘weakest links’ te identificeren en te verbeteren.’

Je eerste startup Usabilla werd een succes nadat Marc van Agteren en Roel Jansen het stokje overnamen. Hoe kijk je daar nu naar?
‘Ik ben extreem trots op wat zij bereikt hebben. En trots dat ik aan de eerste fase heb bijgedragen. Ik blies het eerste ballonnetje op, zij maakten er een echt bedrijf van.’

Nooit gedacht: that could have been me?
‘Nee, want in die fase van mijn leven had ik het geduld niet om de commerciële kant op me te nemen. Ik zag mezelf gewoon niet in de auto stappen om enterprise sales te gaan doen. Soms stond ik op een podium voor een presentatie en dacht ik: wat dóe ik hier? Nu ik mijn derde bedrijf ben gestart, weet ik veel beter waar ik aan begin.’

Welke ondernemersfouten maakte je met je eerste bedrijven?
‘Bij Usabilla zijn we waarschijnlijk te vroeg gaan schalen; we moesten het team weer downsizen. Bij Human waren we meer gefocust op de groei van het aantal gebruikers dan op omzet. Als we eerder abonnementsvormen hadden geïmplementeerd, was de omzet gaan stapelen. Nu, met Detail, beginnen we sneller met betalingsvormen, ook al weten we nog niet zeker waar de waarde precies zit. Experimenteren met omzetmodellen geeft altijd waardevolle inzichten.’

Collega’s zeggen weleens dat als ik in mijn vingers snijd, ik Detail bloed

Hoe kijk je terug op die fouten van toen?
‘Ik zit er helemaal niet mee. Dat ik bij Usabilla mensen moest ontslaan, vond ik op dat moment verschrikkelijk. Ik had een knoop in mijn buik. Maar achteraf denk ik: de kans is groot dat Usabilla voor deze mensen het opstapje was om bij een andere startup terecht te komen, waar ze misschien nog wel betere banen kregen. Wat Human betreft: ja, dat had anders kunnen lopen. In hindsight everything is obvious. Ik weet alleen niet of ik daar veel blijer van was geworden. Onze exit van Human naar Mapbox is misschien wel het beste dat me is overkomen.’

Want?
‘Omdat ik daardoor bij een bedrijf van 150 mensen terecht kwam. Ik verhuisde naar San Francisco met mijn familie en een koffer onder m’n arm. Die window of opportunity was anders nooit geopend.’

Al die jaren vormden dus één grote leerschool.
‘Als er één rode draad is, is het dat alles een constante learning curve was. Zo hard mogelijk omhoog.’

Wat zie je als de belangrijkste les?
‘Dat mijn onderneming niet meer mijn identiteit bepaalt. Als startende ondernemer was mijn bedrijf het allerbelangrijkste in m’n persoonlijke wereld. Het resultaat bepaalde mij als persoon. Dat is nu totaal niet meer het geval.’

‘Ik ben nog steeds gedreven, hoor. Collega’s zeggen weleens dat als ik in mijn vingers snijd, ik Detail bloed. Maar het bedrijf is niet verankerd in mij als mens. ‘Just another job’ klinkt alsof het me niet boeit. Dat is niet zo. Ik werk nog steeds vol overgave en vind het supermooi om te doen. Maar al het andere in mijn omgeving is minstens zo belangrijk.’

En dat is?
‘Mijn legacy is nu niet zozeer de financiële uitkomst van mijn ondernemingen, maar de manier waarop ik ze bouw. Dus met wie ik dat doe, hoe ik mijn omgeving en teamgenoten behandel en hoe ik met mijn investeerders onderhandel. Het gaat om de stappen die we iedere dag zetten en de impact die we daarmee maken op de mensen om ons heen.’

‘Anderen meten mijn succes vaak aan het getalletje dat op de exit van Usabilla geplakt is. Voor mij is het echte succes niet die 80 miljoen, maar het opbouwen van een team ongelooflijk talentvolle mensen die nu met hun skills impact maken op het Amsterdamse startup-ecosysteem.’

Impact als definitie van succes dus.
‘Natuurlijk moeten de aandeelhouders nu bij Detail een mooi rendement verdienen. Maar minstens zo belangrijk vind ik dat mijn teamgenoten en de gebruikers tevreden zijn. We willen een product maken dat door veel mensen gebruikt wordt. En ik zou het heel vet vinden om deze keer de hele rit mee te maken en Detail door te bouwen tot een on-Nederlands succes.’

Wat als dat succes er niet komt?
‘Ik hou niet van verliezen. Tegelijkertijd zou ik het makkelijk naast me neer kunnen leggen. Er zit een bepaalde opportunity cost in wat we nu doen. En mijn trackrecord van de afgelopen jaren is mooi, maar geen garantie voor vandaag.’

‘Ik zou het frustrerend vinden als het faalt doordat ik mijn werk niet heb gedaan. Maar als we er elke dag hard aan werken en het toch niet slaagt, dan werkt het gewoon niet. Dan kunnen we onze tijd en energie beter in iets anders steken. Met het concept spijt heb ik niks.’

Als je het ritje in een rollercoaster al tien keer hebt gedaan, is die looping minder intens

Hoe ga jij in het algemeen met tegenslag om?
‘Tegenslag vind ik niet boeiend, het gaat om de volgende stap. Mijn natuurlijke respons bij tegenslag is aanpakken; ik stroop liever mijn mouwen op dan in een slachtofferrol te blijven hangen. Ik kan slecht tegen pauzeren, eindeloos twijfelen en lange gesprekken over wat fout ging. Een korte analyse is belangrijk, maar ik neig meer naar actie, naar beweging.’

‘Wat mij wel kan frustreren, is geen controle hebben over de uitkomst. Het is vervelend als mijn pitch voor een investeerder niet goed gaat, maar vervelender als ik drie weken moet wachten op antwoord. Want daar heb ik geen controle over. Als ik een ‘nee’ krijg, weet ik in ieder geval waar ik aan toe ben en kan ik weer door.’

Waarin ben je de afgelopen jaren persoonlijk gegroeid?
‘Ik denk dat ik nu nog iets meer relativeer. Als je het ritje in een rollercoaster al tien keer hebt gedaan, is die looping minder intens. Ik kan nu stoïcijns gefocust bezig zijn en word minder meegenomen door het moment. Dat maakt dit nog comfortabeler om te doen.’

Maar heeft dat comfort niet ook te maken met het feit dat jij er nu persoonlijk financieel veel beter voor staat?
‘Oh, 100 procent. Vroeger had ik hele periodes geen inkomsten uit mijn ondernemingen. Ik zei soms tegen mijn vrouw: worstcasescenario is dat ik hamburgers ga flippen bij McDonald’s, dan verdien ik wél een salaris. De financiële kant levert nu inderdaad geen stress op, maar een bedrijf leiden met dit volume zorgt zeker nog wel voor een gezonde spanning. Ik moet toch salarissen betalen.’

Wat zie jij als jouw belangrijkste persoonlijke eigenschap op de route naar de top?
‘Dat ik anderen kan motiveren om mee te doen en niet bang ben om rechte lijnen uit te zetten. Die combinatie van respect voor mensen met wie je werkt, ze enthousiasmeren en bijna een soort autoritaire…’

Valt even stil, zoekend naar woorden. Vervolgt: ‘Kijk, wij bouwen nu iets dat nog niet bestond. Ik moest sterk in mijn schoenen staan om op basis van een prototype anderen te overtuigen van een kans. Die skill, die overtuigingskracht, heb ik. En die móet ik ook wel hebben. Bij teammeetings heeft niemand er iets aan als ik vragend om me heen kijk, zo van: wat zullen we gaan doen? Ik durf te zeggen: dít is wat we gaan doen. Ook richting investeerders ben ik overtuigend.’

Je hebt een gezond zelfbeeld.
‘Mijn vrouw zegt weleens: ik wou dat ik zo zelfverzekerd was als jij. Maar die zelfverzekerdheid gaat wel over mijn executie, niet over mijn kans van slagen. Daar ben ik realistisch in: het kan zijn dat we niet succesvol zijn. En ook dat is prima. Maar ik geloof oprecht dat we een goede kans van slagen hebben als we maar blijven bewegen.’

We begonnen dit gesprek met de voor jou dubieuze term selfmade miljonair. Al pratende kwam er toch wel veel van jouw persoonlijke verdienste naar boven drijven. In die context alsnog de vraag: in hoeverre vind jij jezelf selfmade?
Grinnikt. ‘Fiftyfifty. Nou ja, weet je, iedereen in mijn omgeving zal erkennen dat ik altijd met veel passie heb gewerkt en tot dit punt ben gekomen. Als ik niet keihard zou werken, dan zou de vlag er anders bij hangen. Maar dan nog: keihard werken is geen garantie voor succes. Er zijn minstens zoveel Nederlanders die veel harder werken dan ik en nooit op deze positie terechtkomen.’

‘Ik blijf erbij dat het voor een groot deel te danken is aan mijn omgeving. Of dat nu de startups zijn, mijn ouders of de docent van m’n middelbare school die vond dat ik toch echt iets harder mijn best moest doen. En die dat kennelijk op de juiste manier aan me heeft kunnen verkondigen.’

Lees meer interviews uit de serie The Founder:

• Hans Ober (TicketSwap): ‘We hebben flinke kansen laten liggen’
• Richard Straver (Online Payment Platform): ‘Ik heb 15 jaar met een knoop in m’n buik rondgelopen’
• Homam Karimi (Studytube): ‘Ik ben extreem competitief, daar kan ik me in verliezen’