Wat is Watermeln?
Watermeln ontwikkelt, bouwt en verhuurt waterstofgeneratoren als alternatief voor de dieselaggregaten die bouwplaatsen, festivals en andere offgrid locaties van stroom voorzien. In een container combineert de startup een brandstofcel die waterstof omzet in elektriciteit met een batterij en een omvormer. De groene waterstof wordt uit een tweede container of, als dat beter past, een bundel van waterstofcilinders gehaald.
Het eerste model, de Watermeln WM200, levert dankzij de combinatie van brandstofcel en batterijen een piekvermogen van 200 kW en houdt dat een half uur vol, maar levert de rest van het etmaal 80 kW en houdt dat dankzij de brandstofcel eindeloos vol. En die eigenschappen maakt het een perfecte aanvulling op die andere schone aggregaten: batterijcontainers en waterstofgeneratoren met verbrandingsmotor.
‘Een batterij raakt leeg, dus dan moet je ofwel een netaansluiting in de buurt hebben of de batterij elders opladen’, zegt Jeff Wezel, medeoprichter van Watermeln. ‘Dan veroorzaak je alsnog extra uitstoot en geluid tijdens het transport. Of je moet een plein vol batterijen zetten, maar dat is te duur.’ De Watermeln is stil en veroorzaakt op locatie geen uitstoot. ‘Uit een verbrandingsmotor op waterstof komen nog altijd geluid en een beetje emissie.’
De drie waterstofaggregaten worden verhuurd aan aannemers en festivalorganisatoren. ‘Mensen denken vaak dat een festival een weekend duurt, maar met op- en afbouw zit je al gauw op ruim een week. Als ze die hele tijd puur op onze generator kunnen draaien, maakt ons dat wel trots.’
Wie zitten erachter?
Wezel (29) werkte eerder bij Powerhouse, een dochter van Essent, waar hij projecten rond energieopslag in batterijen opzette en ook een waterstoftak oprichtte. Zijn medeoprichter en jeugdvriend Jasper Baltus was directeur van een accuspecialist die batterijen een tweede leven geeft als stationaire stroombron.
De twee werden eind 2020 zo gegrepen door de belofte van waterstof als energiedrager dat ze een startup opzetten om die waterstofrevolutie aan te jagen. ‘Het probleem is, dat de infrastructuur daarvoor nog ontbreekt. Terwijl: alleen als je zowel de fabricage van waterstof en het transport weet te regelen, plus de afnemers die het inzetten voor mobiele toepassingen of in de industrie, kan het landelijke schaal krijgen.’
Startups to Watch
Iedere maand lichten we een veelbelovende startup uit. De Startup to Watch dingt ook mee naar de titel Startup van het Jaar. Benieuwd wie er kans maken? Lees eerdere Startups to Watch terug »
In Noord-Holland ging het opzetten van zo’n keten de waterstofondernemers niet snel genoeg. Daarom besloten ze zich toe te leggen op dat andere, concrete idee dat opborrelde: een waterstofgenerator. Watermeln kreeg vorig jaar zoveel vaart, dat beide vrienden hun parttime baan opzegden. ‘Daarvoor hadden we dus in feite twee banen, maar we moesten wel. Dit is geen IT-startup waar je met projecten wat cashflow kunt genereren.’
Voor de ontwikkeling van de waterstofgeneratoren werken Wezel en Baltus nauw samen met innovatiespecialist Accenda.
En de naam? ‘In de energiewereld zijn al genoeg bedrijven met hydro of ‘H2′ in de naam. Wij wilden een merknaam die wat sterker was. Ik las dat een watermeloen enorm veel energie en water nodig heeft om te groeien. Maar als je ze eet, levert dat ook weer energie op, plus inderdaad een hoop vocht. Het leek ons wel mooi symbolisch voor wat we doen.’ Dat er al een startup bestond met de naam Watermelon, daar kwamen ze net te laat achter. Maar ach, die aanbieder van klantcommunicatie zit in een heel andere branche.
Wie zit te wachten op Watermeln?
Festivals die werk maken van duurzaamheid, en dat zijn er genoeg. Vooral als ze veel energie gebruiken, lange dagen maken en geen gesleep met batterijen willen hebben, is de Watermeln een uitkomst.
Dat geldt ook voor aannemers. ‘De allergrootste zijn nog wat afwachtend, wij richten ons op het middelgrote segment.’ Het beperken van de stikstofuitstoot is steeds vaker een voorwaarde om een vergunning te krijgen voor een project in de buurt van Natura 2000-gebieden. ‘Maar waar ik woon, kom ik regelmatig langs een dieselgenerator die ergens staat te ronken voor iemands deur of in een park. Dat is echt niet meer nodig.’
Netcongestie wakkert de vraag naar tijdelijke stroom op locatie ook aan, stelt Wezel. ‘Logistiekbedrijven die een nieuwe hal neerzetten en een elektrische vloot hebben, moeten soms wachten op een stroomaansluiting. Dan zouden ze een paar maanden of zelfs een jaar onze generator kunnen inzetten.’
‘De klanten waarop we ons richten, willen duurzame stroom op locatie, maar niet tegen elke prijs of complexiteit.’
Wat is het verdienmodel?
De Watermelns worden verhuurd, ook via marktplaatsen als die van Skoon, de scaleup die in 2023 nog MT/Sprout Challenger was. Per week, maar er zijn ook klanten die hem langer dan een maand inzetten.
De prijs is met 3.600 euro per week vrij stevig, en daar komt de waterstof nog bij. Wezel geeft toe dat wie de scherpste prijs voor zijn mobiele energie wil en niet inzet op duurzaamheid, moet blijven dieselen. ‘Maar doordat ons systeem veel efficiënter is – het rendement van een brandstofcel is veel hoger dan dat van een verbrandingsmotor – en waterstof naar verwachting goedkoper wordt, groeien de kosten de komende jaren naar elkaar toe. Op dit moment zit de winst voornamelijk bij bedrijven die niet een opdracht willen verliezen door stikstof of netcongestie.’
Hoe ver is Watermeln?
De drie generatoren van Watermeln krijgen zo snel mogelijk gezelschap van tien nieuwe, mogelijk gemaakt door een recente financiering. ‘Dat geeft ons schaalvoordelen bij de inkoop van hardware en waterstof. Zodra we een grote afnemer van waterstof zijn, zullen we ook een rol moeten gaan spelen om de infrastructuur erachter op poten te zetten.’
‘En dat is uiteindelijk waarmee we ook begonnen zijn: waterstof toegankelijk maken en daarvoor moeten productie, transport en tijdelijke opslag efficiënter worden geregeld. Uiteindelijk is waterstof economisch en energetisch de beste oplossing voor de verduurzaming van het bedrijfsleven.’ Uiteindelijk willen Wezel en Baltus doorgroeien naar 200 verhuurbare units.
Nog geld nodig?
Vorig jaar haalde Watermeln zijn eerste investering binnen, bij het Amsterdamse energiefonds AKEF en informals. ‘Dat was best een moeilijk verhaal voor veel investeerders. We hebben 1,5 miljoen nodig en de komende jaren hebben we nauwelijks omzet.’
Afgelopen juli kwam AKEF nog een keer over de brug, en sloten de jongens ook een deal met Beequip, de leasemaatschappij die zich specialiseert in bouwmaterieel. Die 3,5 miljoen euro is vreemd vermogen, en moet voldoende zijn om tien nieuwe waterstofgeneratoren te bouwen en een eigen waterstofcontainer en nieuwe modellen te ontwikkelen.
Houd ook deze Startups to Watch in de gaten:
- Swipework wil TikTok van de arbeidsmarkt worden
- Met deze reis-app swipe je naar de perfecte vakantie
- Avalor-AI laat drones in Oekraïne autonoom hun werk doen
- Deze startup maakt van afgeknipt haar nieuwe stoffen