Goed werkgeverschap staat steeds meer centraal. Dat is ook terecht. Als je de juiste mensen wilt vinden én houden, dien je een goede werkgever te zijn. Je kunt niet verwachten dat medewerkers zich sterk betrokken voelen en goed functioneren wanneer je er als organisatie een potje van maakt en goed werkgeverschap ergens onderaan het prioriteitenlijstje staat.
Tegelijkertijd zie ik ook iets anders gebeuren. De verwachtingen op het gebied van goed werkgeverschap worden steeds hoger, tot het punt dat we erin lijken door te slaan. En daarmee slaan we de plank mis. Werkgevers zijn er namelijk niet om medewerkers te pamperen of lui te maken. Waar het om gaat is dat mensen de juiste ondersteuning krijgen om vanuit werkplezier goed te kunnen functioneren. En daar is minder voor nodig dan we denken.
Meer dan een goed salaris
Hoewel er geen eenduidig antwoord op is, gaat goed werkgeverschap vooral over dat je je verdiept in je medewerkers en weet wat zij nodig hebben om goed te kunnen functioneren.
Daar horen uiteraard primaire arbeidsvoorwaarden, zoals het salaris, en goede arbeidsomstandigheden bij. Dat zijn gewoon basisvoorwaarden. Wat een goed salaris betekent is subjectief. Mensen moeten zelf het gevoel hebben dat ze naar tevredenheid betaald krijgen voor het werk dat ze doen. Daarnaast moeten mensen hun werk kunnen doen binnen een veilige omgeving.
Maar goed werkgeverschap gaat verder dan dat. Met alleen een goed salaris en prima arbeidsomstandigheden ben je er niet, goed werkgeverschap behelst meer.
Mensen, geen middelen
Het gaat erom dat je als werkgever zorgt dat mensen doen waar ze goed in zijn en dat er tijd en aandacht is om nieuwe medewerkers in te werken. Het gaat er ook over dat mensen het gevoel hebben dat ze ergens onderdeel van zijn en het vertrouwen krijgen om hun werk goed te kunnen doen. Het gaat erom dat mensen niet worden gezien als middelen die bepaalde taken moeten verrichten, maar dat er juist aandacht is voor de mens achter de medewerker.
Lees ook: Werkgeluk is meer dan een teamuitje organiseren voor je medewerkers
Het uitgangspunt: mensen geven wat ze nodig hebben om van toegevoegde waarde te zijn in hun werk. Dat zou een basisvoorwaarde moeten zijn binnen goed werkgeverschap.
Alleen is dan de vraag: wat hebben mensen daadwerkelijk nodig om goed te functioneren? Wat is echt van belang en wat is een leuk extraatje? En wat is eigenlijk totaal niet nodig, maar wordt wel onder goed werkgeverschap verstaan, terwijl het in feite gewoon betekent dat je medewerkers aan het pamperen bent?
Geen kleine kinderen
Sommige bedrijven zijn geneigd om medewerkers te zien als mensen die zelf niet na kunnen denken of geen eigen keuzes kunnen maken. Of als kleine kinderen die opgevoed moeten worden.
Ik overdrijf natuurlijk, maar die neiging is er soms wel. Neem het eten dat aangeboden wordt in kantines bij sommige universiteiten. Uiteraard is het goed dat mensen gestimuleerd worden om gezond te eten. Maar moet je broodjes kroket dan verbannen, of alleen nog vegetarische producten aanbieden?
Het is goed wanneer bedrijven meer aandacht besteden aan de vitaliteit van hun medewerkers. Alleen hebben die op dat vlak ook een grote verantwoordelijkheid. Je kunt als bedrijf alleen maar gezonde voeding aanbieden, maar als mensen vervolgens ‘s avonds alleen maar ongezond eten bestellen en op de bank zitten te scrollen op hun telefoon of Netflixen, dan heeft het geen enkele zin.
Mental health day
Net zoals dat erover wordt gesproken om medewerkers een mental health day te geven als ze daar behoefte aan hebben. Begrijp me niet verkeerd, het is absoluut belangrijk om aandacht te hebben voor het mentale welzijn van mensen. Zeker in een tijd waarin veel medewerkers druk ervaren in hun werk-privé balans, omdat ze daarnaast bijvoorbeeld de zorg voor hun ouders of kinderen hebben.
Lees ook: ‘Een burn-out betekent niet meteen dat je thuis uitgeput op de bank zit’
Tegelijkertijd is het aan mensen zelf om goed voor zichzelf te zorgen – zowel fysiek als mentaal – en voldoende rust te nemen. Waarom zouden werkgevers een mental health day moeten aanbieden aan medewerkers die elk weekend helemaal vol proppen met festivals, verjaardagen of borrels? En daardoor oververmoeid raken, wat de mentale gesteldheid totaal niet ten goede komt.
Mensen moeten daar zelf keuzes in maken, in plaats van te verwachten dat de werkgever wel klaar staat als het ‘even niet lekker gaat’.
Elk een eigen verantwoordelijkheid
Goed werkgeverschap en goed werknemerschap gaan hand in hand. Het zou een gelijkwaardige relatie moeten zijn. Omdat je elkaar nodig hebt om samen succesvol te zijn, om voor elkaar van toegevoegde waarde te zijn.
En ja, de werkgever speelt hierin een cruciale rol. Stel dat je als nieuwe medewerker start op je allereerste dag, je leidinggevende op vakantie is en zijn collega niets van jouw komst weet. Dan staat de relatie al meteen onder druk. Dus verwelkom je medewerkers en verdiep je oprecht als werkgever in je mensen.
Lees ook: We juichen bij de start van een nieuwe collega, maar vier ook het vertrek
Zodat je weet wat ze nodig hebben om hun werk goed en met plezier te kunnen doen en wat nodig is om mensen daarin te kunnen faciliteren. Waarbij er een gelijkwaardige relatie ontstaat met ieder zijn eigen verantwoordelijkheid, zowel jij als werkgever als de medewerker, om deze relatie te laten slagen.
Ondersteunen, niet opleggen
Blijf daarvoor vooral met elkaar in gesprek. Vraag wat mensen nodig hebben. Willen ze gezonder eten? Pas je aanbod aan in de kantine, maar zeg niet dat ze alleen salades en vegetarische burgers mogen eten. Jij bent niet de ouder, je werknemer is niet je kind.
Ervaren mensen een bepaalde druk, privé of in hun werk? Bespreek dat met elkaar in plaats van dat je meteen een extra vrije dag biedt. En zo zijn er nog tig voorbeelden. Kijk waarbij je kunt faciliteren en wat mensen zelf kunnen en willen doen. Dát is waar goed werkgeverschap om gaat.
Lees ook deze artikelen van Kirsten de Roo:
- Een veilige werkcultuur is niet alleen de verantwoordelijkheid van de werkgever
- Wil je blije medewerkers? Gooi protocollen in de prullenbak
- Jouw leiderschap maakt het verschil of mensen blijven of vertrekken