Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Als bedrijven massaal robots gaan inzetten lopen overheden heel wat inkomstenbelasting mis, aldus Gates. Daar heeft hij een punt. En ik neem aan dat hij die robotax met terugwerkende kracht ook wil laten heffen op de geldautomaten die kassiers hebben vervangen, op kaartjesautomaten die in de plaats zijn gekomen van loketmedewerkers en op schoenpoetsapparaten in de gangen van obscure hotelletjes. Of je het nou wel of niet eens bent met Gates, het gaat wel ergens over. Hoe gaan we om met de robotisering die we verwachten voor de komende jaren? Gaan veel mensen hun baan kwijtraken? Is dat erg? En zo ja, hoe kunnen we mens en maatschappij beschermen tegen de gevolgen daarvan? Ik weet niet of je je ongemakkelijk voelt bij die vragen, maar toenemende robotisering is nog maar het topje van de ijsberg. De econoom Jeremy Rifkin schetst in zijn boeken een plaatje van wat ons te wachten staat: een heuse industriële revolutie. Aan het begin van elke industriële revolutie vind je een paradigm shift op drie gebieden: communicatie, energie en transport. Internet heeft de laatste 25 jaar zo’n beetje alles veranderd qua communicatie. Zonne-energie is afgelopen jaar op sommige plekken voor het eerst in de geschiedenis goedkoper geworden dan fossiele brandstoffen per KWh. Alleen zelfrijdende auto’s en vrachtwagens hebben waarschijnlijk nog wel even wat tijd nodig. Maar dat dachten we ook over die futuristische apparaten, waarmee je iemand aan de andere kant van de wereld op een schermpje zou kunnen zien, terwijl je met hem of haar aan het praten was. Het idee! En in deze derde of vierde industriële revolutie, afhankelijk van hoe je telt, lijkt het erop alsof we naast die drie mega-veranderingen ook 3D-printing er nog als bonus bij krijgen. Voor zover ik heb gezien, werd in de partijprogramma’s voor de verkiezingen met geen woord gerept over de impact hiervan. En ik kom ook niet veel managers tegen die hier wel actief over nadenken. Het kan soms heel snel gaan. Gisteren heb je nog een stabiele kasstroom van het elke dag mensen van A naar B rijden. Vandaag concurreer je opeens tegen een app met de bescheiden naam ‘Uber’. En wat er morgen gebeurt, weet niemand. Ander voorbeeld. Retail. Hoeveel winkeliers zagen aankomen dat we met z’n allen zoveel online zouden gaan shoppen? En ook als je een Cover MT03 Marketingwebshop start, ben je je brood nog steeds niet zeker. De meeste online winkels sluiten hun deuren in hun eerste jaar. De economie is fundamenteel aan het veranderen. Dat je in 1760 de eerste industriële revolutie niet aan zag komen lijkt me logisch. De tweede industriële revolutie over het hoofd zien? Kan ook gebeuren. Maar kun je als moderne manager werkelijk over 50 jaar terugkijken en met droge ogen zeggen: ‘Ik had echt geen idee’? Deze column staat in de nieuwe MT magazine. Wil je meer columns, artikelen en interviews lezen? Bestel dan een gratis proefnummer.

Management

‘Revolutie? Ik had echt geen idee’

Bill Gates kwam onlangs met een opmerkelijk voorstel. Hij pleitte ervoor bedrijven belasting te laten betalen voor robots. Vooral voor...

author Taco Oosterkamp

clock 2 min

Na een half uur strompelt ze dan toch het café in Utrecht binnen. Zo te zien heeft haar oor een intieme relatie met haar mobiel. Ik bestel maar vast een dubbele espresso. Julia zijgt ineen op de bank tegenover me, veegt wat verwaaide haren uit haar ogen en doet ondertussen haar uiterste best om het telefoongesprek te beëindigen. Pas als ze ophangt valt het me op hoe onrustig haar ogen staan. En hoe uitgeput ze toont, met haar ingevallen wangen. ‘Maar het kan ook niet anders’, vertelt ze. Ze heeft de verantwoordelijkheid gekregen over een groot, bedrijfskritisch project. En het team is flink in de problemen geraakt door de wanprestaties van een leverancier. Stiekem denk ik, dat ze die adrenaline wel lekker vindt. Wat Julia wil, is meer tijd voor het coachen van haar medewerkers. En voor het uitpuzzelen van de onderliggende oorzaak van al die problemen. Maar als ze ‘s avonds laat nog op kantoor zit, heeft ze al haar tijd en energie nodig om een hele berg e-mails te beantwoorden en het systeem bij te werken. ‘Waarom vraag je niet iemand uit je team om dat voor je te doen?’ probeer ik nog. Maar dat begrijp ik verkeerd. ‘Projectmanagement is managerswerk. Dat kun je niet aan gewone medewerkers overdragen’, pareert Julia. ‘Daar is er weer een,’ denk ik dan. ‘Een harde werker.’ Veel leidinggevenden hebben ergens diep in hun hart, bewust of onbewust last van het ‘manager-of-the-universe-syndroom’. Ik trouwens ook. Ik denk dat ik de afgelopen drie decennia al wel tien keer ontslag heb moeten nemen van die functie. En wat mij opvalt: the universe draait eigenlijk prima door! Heel veel managerswerk kun je prima uitbesteden. Projectmanagement bijvoorbeeld. Als jij de vergadering voorzit, de hete aardappels uit het vuur haalt en de belangrijkste knopen doorhakt, kun je nog steeds de regelkant prima overlaten aan iemand anders. Agenda’s maken, uitnodigingen versturen, notulen uitwerken, het projectsysteem tip-top in orde houden. En niet te vergeten: alle projectleden om de dag even bellen om te checken of ze hun deadlines wel echt gaan halen. Waarom doe jij die telefoontjes zelf? Waarom maak jij die afspraken en stuur je die mailtjes? Ben jij soms de enige in het bedrijf met een typediploma? Zo’n nieuwe taakverdeling is meteen een stuk goedkoper. Wat kost het wel niet per uur als jij mensen achter hun broek aan zit, mailtjes archiveert en vergaderzaaltjes regelt? Bakken en bakken met geld. Maar kostenefficiënt is het niet. Laat dat werk lekker doen door iemand die dertig euro per uur kost. Dan houd jij tijd over voor het werk wat alleen jíj kunt doen: het analyseren en oplossen van serieuze problemen, coachen van je teamleden, de visie bewaken. En dan kom je tenminste ook op tijd, wanneer je een keer met mij koffie gaat drinken.

Persoonlijk Leiderschap

Een drukke manager in het wild

Heb je wel eens een drukke manager in het wild gezien? Ik sprak er laatst nog een. Julia. Vijf minuten...

author Taco Oosterkamp

clock 2 min

Management

Podcast: zo won Rogier van Camp (Leapp) het vertrouwen van Apple

In de podcast Drive luister je naar exclusieve interviews met Nederlandse topondernemers, gepresenteerd door Taco Oosterkamp. In deze aflevering vertelt...

author Taco Oosterkamp

clock 1 min

werknemers

Persoonlijke Groei

Onbekwaam personeel? Gebruik het delegeren-kwadrant

Menig manager klaagt over slecht personeel en menig werknemer klaagt over een slechte leidinggevende. De oplossing voor dit probleem is...

author Taco Oosterkamp

clock 2,5 min

Management

Manager, maak jezelf overbodig

Wel eens gehoord van het kabelprobleem in de tunnels van Londen? Een klassiek voorbeeld van gebrekkige procedures, volgens columnist Taco...

author Taco Oosterkamp

clock 2,5 min

Begin vorige eeuw was vliegen nog écht spannend. Tot 1910 waren eigenlijk alleen pionierende uitvinders met vliegtuigen aan het knutselen. Maar tijdens de decennia daarna kwam het grote geld en werd er steeds sneller en steeds verder gevlogen. Toch moesten er nog wel wat kinderziektes worden overwonnen: het aantal ongelukken lag in elk geval een stuk hoger dan nu. Vandaar ook het dringende advies om vliegtuigontwerpers mee te laten vliegen met de testvluchten van de door hen ontworpen toestellen:“Dat zorgt effectief voor de Darwinistische uitroeiing van slecht vliegtuigontwerp. Laat vliegtuigontwerpers mee vliegen op testvluchten Ongelukken in de lucht ontstonden soms al op de grond. Bij stilstand op een vliegveld werden bijvoorbeeld de losse onderdelen van het vliegtuig vastgezet, om te voorkomen dat ze beschadigd raakten door stevige rukwinden. Maar eenmaal in de lucht geldt: geen beweging in de rolroeren, het hoogteroer of richtingsroer, dan ook geen controle over de vlucht. Dus als de piloot vergat om die vergrendeling los te maken voor vertrek, waren hij en zijn passagiers hun leven niet zeker. Zo’n probleem kun je op twee manieren oplossen. Je kunt het uitleggen aan de piloten, een herinnering ophangen in de cockpit en het losmaken van de vergrendeling toevoegen aan de checklist voor opstijgen. Laten we dat een ‘concrete oplossing’ noemen. Een veel effectievere oplossing is er één op systeemniveau. Als je een schakelaartje in het vliegtuig inbouwt, wat ervoor zorgt dat de motor niet kan starten als alles nog vastzit, dan weet je zeker dat het niet meer mis gaat. Ook niet als iemand een menselijke fout maakt in het volgen van de checklist. Elk goedwerkend systeem is krachtiger dan honderdduizend van de allerbeste intenties. Neem bijvoorbeeld ‘sporten’. Voor veel mensen is dat een probleem. Ze zouden vaker willen sporten, maar ze doen het niet. Hoe los je dat op? Met een concrete oplossing kun zou je ervoor kiezen om je auto een kilometer voor je huis aan de kant van de weg te zetten en verder te gaan lopen. Dan heb je in ieder geval twee keer per dag wat beweging. Maar daar heb je wilskracht voor nodig. En laten we eerlijk zijn: dan gaat het dus niet gebeuren. Wil je liever een oplossing op systeemniveau? Verhuis dan je kantoor naar de vijfde verdieping, zonder lift. En voilà: geen wilskracht meer nodig om in beweging te komen. Iedereen kan concrete oplossingen verzinnen. Dat is niet zo moeilijk. Maar als je alléén denkt in oplossingen voor het probleem vlak voor je neus, dan ben je niet zo intelligent bezig. Je toegevoegde waarde als manager zit ‘m er nou juist in dat je een structureel verschil kunt maken. Je toegevoegde waarde als manager zit 'm er in dat je structureel verschil kunt maken Nog een voorbeeld. Het registreren van gewerkte uren. Advieskantoren en andere bedrijven die hun klanten factureren op basis van een urenregistratie, weten hoeveel heisa dat betekent. Uren worden niet goed bijgehouden of te laat ingeleverd en dat levert aan alle kanten frustratie op. Maar spreek met elkaar af dat je elk uur wat je niet hebt geklokt, ook niet hebt gewerkt en dus ook niet krijgt uitbetaald in je salaris voor die maand. Geen idee of dat juridisch kan, maar het zou wel een heleboel werk schelen voor Ans van de administratie, die iedereen elke maand achter de broek moet zitten. Dus de volgende keer dat je tegen een probleem aanloopt, neem even twee minuten langer de tijd. En stel jezelf één vraag: kan ik hier niet meteen een systeemoplossing voor bedenken?

Management

Menselijke fouten voorkom je pas echt, als je het systeem omgooit

Herinneringsmailtjes, checklists, het zijn allemaal tijdelijke oplossingen om fouten te voorkomen, maar echt goed werkt het niet. Wie een probleem...

author Taco Oosterkamp

clock 2,5 min

Persoonlijke Groei

Denken in extremen helpt

Het is alweer negen jaar geleden dat het boek ‘The 4-Hour Workweek’ van Tim Ferriss uitkwam. Wat mij betreft een...

author Taco Oosterkamp

clock 3 min

Persoonlijke Groei

Leiding geven is een vak. Waarom laten we mensen daar zomaar ‘inrollen’?

Leiding geven is echt een vak, constateert Taco Oosterkamp. Waarom promoveren we dan nog steeds iedere goede professional tot manager?...

author Taco Oosterkamp

clock 4,5 min

Persoonlijke Groei

Waarom stoppen met projecten zo moeilijk is

Bijna al mijn klanten komen tijd te kort, of ze nu directeur zijn, manager of ondernemer. Dat komt omdat ze...

author Taco Oosterkamp

clock 3,5 min

Persoonlijke Groei

Waarom golfen zo lekker is voor managers

Met golfen raak je in een flow. 'Business thinker' Taco Oosterkamp geeft drie tips voor 'constante flow' op de werkvloer....

author Taco Oosterkamp

clock 4 min

Persoonlijke Groei

Over de meerwaarde van Lelystad Zuid en zwartkijkers in je team…

Met een pre-mortem doe je net alsof een project al mislukt is. Het geeft zwartkijkers de kans zich te profileren,...

author Taco Oosterkamp

clock 3,5 min

Persoonlijke Groei

Zo voorkom je een burgeroorlog in je team

Mensen fouten laten maken en daarvan laten leren is de enige manier om hen te laten groeien. Maar hoe doe...

author Taco Oosterkamp

clock 4,5 min

Persoonlijke Groei

Waarom in de meeste selectieprocedures bijna alles verkeerd gaat

Nieuwe mensen selecteren is de managementtaak met misschien wel de meeste impact. Waarom steken we er dan zo weinig tijd...

author Taco Oosterkamp

clock 4 min

Persoonlijke Groei

Waarom de automatische piloot ons juist creatiever maakt

'Vermijd de automatische piloot' is een veelgehoord advies. Maar als leider maakt dagelijkse routine je juist creatiever, stelt Taco Oosterkamp. ...

author Taco Oosterkamp

clock 4 min

Persoonlijke Groei

Wil je je leven beteren? Ga dan vooral mínder doen

Wil je een nieuwe gewoonte aanleren? Maak dan die gewoonte eerst zo klein mogelijk, adviseert Taco Oosterkamp. Op de een...

author Taco Oosterkamp

clock 4,5 min