Bob's revolutionaire management-idee

Bob is directeur van een groot concern. Hij doet zijn best. Deze keer heeft Bob een revolutionair management-idee: collega's mogen zelf aangeven wie er overbodig is.

VAN Bob
AAN Allen
ONDERWERP Bezuinigingsvoorstellen

Beste mensen,
Ik hoef natuurlijk niemand meer te vertellen dat komend jaar een moeilijk jaar voor ons wordt. En natuurlijk kunnen in deze situatie bezuinigingen niet uitblijven. Maar dat willen we dit keer eens anders aanpakken. Nu niet eens door de directie, vanaf verre afstand, maar door jullie. Jawel, door jullie. Want jullie op de werkvloer weten immers beter dan wij van de directie waar de quick wins te vinden zijn, wat substantie heeft en wat niet of niet meer in deze tijden. Deze methode van bezuinigingen wordt momenteel in veel Amerikaanse bedrijven toegepast en hoewel we echt niet elke trend uit dat land willen overnemen (die kredietcrisis hadden we liever niet overgenomen, haha!) lijkt deze methode zeer toepasbaar op ons bedrijf. We horen graag snel jullie bezuinigingsvoorstellen!
Namens de directie,Jullie Bob

Beste directeur,
Ik was er liever niet over begonnen, en het gaat ook eigenlijk tegen mijn natuur in, maar nu er toch bezuinigd moet worden: Dirk-Jan. U kunt hem makkelijk wegbezuinigen. Dirk-Jan is Supervisor Ad Hoc Projecten en nu bijna alle ad hoc projecten on hold zijn gezet heeft hij nauwelijks nog iets te doen. Dat kan ik weten want ik zit tegenover Dirk-Jan en hij is nu bezig een sudoku op te lossen op zijn computer.
Marjolijne

Hoi directie,
Ik ben vorig jaar gepasseerd en geen adjunct geworden op mijn afdeling. Ik geef eerlijk toe dat me dit toen erg heeft geraakt. Maar inmiddels heb ik nieuwe inzichten gekregen en zie ik om zonder wrok. Die nieuwe inzichten zijn dat een adjunct op een kleine afdeling als de onze eigenlijk niet nodig is. Sterker nog: zo'n extra schakel in het management veroorzaakt alleen maar ruis en oponthoud en daar zijn het, zoals u weet, niet de tijden na. Ik heb het overigens over George Biemans, verder best een geschikte kerel.
Joris

Hoi directie,
Op mijn afdeling werkt Joris Ruigrok, nou ja werken, hij is voornamelijk druk met de boel te verzieken, omdat hij zich gepasseerd voelt. Die heb je altijd wel op een afdeling, zo'n type, maar dit lijkt me wel een geschikt moment om ervan af te komen, want de boel verzieken op een afdeling kost natuurlijk ook geld, ik schat een halve ton op jaarbasis. Zal ik gezien de economische situatie reeds deze week een slechtnieuwsgesprek met hem voeren?
George Biemans
Adjunct F&O

Dag directie,
Mijn direct leidinggevende, Tom IJzermans, Director Facility Management, wil koste wat kost ook dit jaar verder met Inter Cleaning, terwijl het schoonmaken van dit gebouw substantieel goedkoper kan, bijvoorbeeld met Total Cleaning of Office Cleaning. Waarom, vraagt u zich nu natuurlijk af, gaat mijn baas dan toch door met Inter Cleaning? Ik denk dat een onderzoek hier snel een antwoord op zal vinden en van dat antwoord zal u nog staan te kijken…
Wim Simonsen
Deputy Facility Management

Zeer geachte directeur,
Het is niet omdat ikzelf geen kinderen heb, maar mij stoort toch wel het gedrag van bepaalde vrouwen op mijn afdeling die voortdurend aan het bellen zijn met hun kinderen of oppas of ineens om half vijf weg zijn omdat Jaapje of Roosje naar de mondhygiëniste moet, ik noem maar wat. Zoals tegenover mij Annejet, die het wel erg bont maakt: twee, drie keer per week rent ze ineens naar huis, omdat daar weer eens de chaos is uitgebroken. Ik wil niet rancuneus overkomen, zo ben ik niet, en houd het daarom zakelijk: als ze er morgen niet meer is, merkt u dat niet aan de output en kan ze meteen ook thuis aan de slag, wat aan de telefoontjes te horen erg nodig is.
Dra. Ingrid Schoenmakers

Dag Bob,
Klikken, daar houd ik niet van, maar in deze omstandigheden vind ik wel dat je extreme gevallen aan de orde kunt, ja móet stellen. Neem Ingrid Schoenmakers, pardon, doctoranda Schoenmakers: ze doet gemiddeld twee weken over het schrijven van een simpel rapportje. En de meeste van die rapportjes verdwijnen in een la. Ook is ze vaak ineens weg omdat een van haar poezen ziek is geworden. Ze is 58 dus er is vast wel een chique regeling te treffen.
Annejet Smulders

Door: Sang-Ah Yoo

Geschreven door:
Sang-Ah Yoo

3 mei 2024 03-05-2024 4,5 minuten

President Macron die een boksbal te lijf gaat, Poetin met een blote bast te paard. De boodschap van zulke beelden is duidelijk: wij zijn krachtige leiders, wij laten onze spierballen zien.

Bij mannelijke leiders denk je inderdaad vaak aan daadkracht, besluitvaardigheid, ondernemendheid en moed, weet Aleid Erbrink, programmamanager en managementcoach bij Boertien Vergouwen Overduin. ‘Vrouwelijke leiders associëren we meer met gevoelig, geduldig, vriendelijk en communicatief.’

Hoe dat komt? De beelden die we hebben van mannen en vrouwen hangen samen met opgelegde sociale normen en verwachtingen in de samenleving, zegt Erbrink. Dat kan leiden tot stereotypen en – onbewuste – vooroordelen. ‘Mannen bepaalden daarnaast eeuwenlang de spelregels in de westerse wereld, vrouwen moesten daarin een inhaalslag maken.’

Leiderschapsstijlen van mannen en vrouwen

Kijk maar hoe er in het bedrijfsleven wordt gesproken over mannen en vrouwen. ‘Als een mannelijke leider een stevige, stellige stijl heeft, zeggen we: hij toont leiderschap. Bij een vrouw zeggen we: wat een bitch. We zijn zelfs geneigd mensen met een lagere stem serieuzer te nemen en slimmer te vinden.’ We hebben allemaal biases volgens Erbrink. ‘Diepgeworteld in eeuwenlange historische ervaringen. Het helpt als we ons daar bewust van zijn: niemand kijkt zonder filter.’

Het is niet zo dat alleen een man ‘mannelijke leiderschapskwaliteiten’ heeft en een vrouw ‘vrouwelijke leiderschapskwaliteiten’. Die benamingen zijn vooral gebaseerd op stereotiepe beelden. Verschillende contexten – of het nou om een bedrijf, een team of een bepaalde situatie gaat – vragen verschillende combinaties van leiderschapskwaliteiten.

Directief en adaptief leidinggeven

Wat een vrouwelijke leider onderscheidt van haar mannelijke evenknie? Volgens Erbrink liggen de verschillen vooral – ‘en dan scheren we voor het gemak iedereen over één kam ‘- in luisteren versus poneren. Vrouwelijke leiders zijn meer geneigd vragen te stellen, mannelijke meer geneigd opdrachten te geven. ‘Dit type leiderschap past uitstekend in een crisissituatie. “Wil je die brand alsjeblieft blussen?” werkt niet. Nee, het is: “Blussen. Nu!’’

“Mannelijk” is ook een meer directieve manier van leidinggeven. ‘Een sturende stijl die meer past bij starters.’ Als het gaat om leidinggeven aan – jonge – professionals – dan werpen ‘vrouwelijke’ leiderschapskwaliteiten als coachen, verbinden en faciliteren meer vruchten af. ‘Dat vraagt om adaptief leidinggeven: als leider schat je de situatie, het vaardigheidsniveau en de leerstijl van jouw medewerkers in, en stem je je aanpak hierop af.’

Erbrink ziet dat vrouwelijke leiders geneigd zijn zichzelf lager in te schatten dan hun omgeving – bij mannen is het vaak precies andersom. ‘Vrouwen leggen de lat voor zichzelf hoog en zullen bij twijfel eerder zeggen: ik doe het niet.’

Ook lijken ze vaker te vertrouwen op samenwerking en hebben oog voor de kwaliteiten van anderen. Erbrink: ‘Voor mannen lijkt het lastiger om eerlijk te zijn over datgene waar ze minder goed in zijn, en hier hulp voor te vragen. Je moet daarvoor je ego opzij kunnen zetten. Dat is soms teveel gevraagd.’

Krachtige vrouwen

Vragend naar inspirerende vrouwelijke leiders, somt Erbrink er moeiteloos een aantal op.
Janine Vos, Chief Human Resource Officer van de Rabobank bijvoorbeeld. ‘Ze heeft een mooie visie op leiderschap. En ze is eenduidig als het gaat om inclusiviteit.’

De managementcoach noemt oud SER-voorzitter Mariëtte Hamer, Majoor Bosshardt van het Leger des Heils, ondernemers Linda de Mol en Olcay Gulsen. ‘Vrouwen met een groot sociaal hart. Vrouwen die kansen zagen en een heel zakenimperium hebben weten op te zetten.’ Aletta Jacobs, de eerste vrouw die werd toegelaten op een universiteit.

Overeenkomsten tussen iedereen die ze noemt? ‘Het zijn krachtige vrouwen, ze hebben allemaal ballen.’ Lachend: ‘Dat zegt ook weer hoe die beelden over mannen en vrouwen werken – ook bij mij.’

Het is niet makkelijk om als vrouw trailblazer te zijn. ‘Sylvana Simons sprak zich duidelijk uit en speelde zich daarmee in de kijker. Het risico daarvan is dat je ongepolijst tegengas krijgt – en niet alleen verbaal. Dat is geen feest. Dat is in de politiek bedreigend, maar gebeurt net zo goed in het bedrijfsleven.’

Want daar voeren mannelijke leiders nog steeds de boventoon. In Nederland is 26 procent van alle managers vrouw. Daarmee ligt ons land onder het Europese gemiddelde van 34 procent. Het aantal vrouwelijke bestuurders bij beursgenoteerde ondernemingen bleef vorig jaar rond de 15 procent steken. ‘Een fractie van werkend Nederland. Dat kan en moet beter,’ vindt Erbrink.

Tips voor vrouwen op weg naar de top

De programmamanager wil vrouwen op weg naar de top het volgende meegeven. ‘Ga het gewoon doen. Als jij iets vindt, en je vindt het belangrijk om een bepaald doel te bereiken, bedenk dan niet allemaal redenen waarom je dat níet kunt. Ga er – heel mannelijk – met volle overtuiging voor.’

Ook belangrijk: word onderdeel van verschillende netwerken. Niet alleen van vrouwennetwerken, maar ook van ‘gewone’, aldus Erbrink. ‘Voorkom dat je valt in die andere valkuil: alleen sparren of feedback vragen van mensen die op je lijken. Verbind je met uiteenlopende perspectieven.’

Ga op zoek naar een vrouwelijke mentor. Mensen spreken vaak over het krabbenmand-effect, vertelt Erbrink, waarmee wordt bedoeld dat vrouwen omhoogklimmende vrouwen naar beneden trekken. Te stereotiep, vindt de managementcoach. ‘Je ziet juist vaker dat vrouwen die zelf hordes hebben overwonnen, jou op het schild willen hijsen. Benader die vrouwen, laat je informeren en inspireren.’

En als laatste, maar zeker niet onbelangrijkste tip: blijf trouw aan jezelf. ‘Vrouwen die op die apenrots klimmen, gaan zich soms mannelijker gedragen. Ze passen zich aan omdat ze zien dat het werkt. Óf, meer onbewust, omdat ze eraan gewend raken.’ Op de lange termijn helpt dat niet. ‘Zet jouw eigen unieke persoonlijkheid in om mensen te leiden. Je voegt meer waarde toe, als je jezelf blijft.’

Advertorial

Ontdek de nieuwe podcast van BVO: Lift up!

Welke kennis wil jij naar een hoger niveau tillen? In de podcast ‘Lift Up!’ zoek je samen met experts de ‘verdieping’ op met thema’s als persoonlijke en professionele ontwikkeling.

lees verder

Vooruit, nog een laatste inspirerende vrouwelijke leider: Jacinda Ardern, de oud-premier van Nieuw-Zeeland. ‘Die trad sterk op tijdens de coronacrisis. Haar job eiste een volle tank, zei Ardern destijds, en die energie had ze niet meer. Zoiets heb ik weinig topmannen zo horen benoemen’, zegt Erbrink. ‘Je grenzen kennen en benoemen: dat is geen teken van zwakte. Eerder reëel omgaan met prioriteiten en daar duidelijk over zijn. Wat vind jij belangrijk, waar kies je zakelijk en privé voor? Als je dat als leider op je netvlies hebt en vóórleeft, ben je een waardevolle leider.’