Al lijken het inmiddels dagkoersen, de importheffingen waarmee de Amerikaanse president Trump strooit, hebben een flinke impact op het bedrijfsleven. Zeker ook op de startups en scaleups die actief zijn op de Amerikaanse markt.
Een geluk bij een ongeluk voor veel techbedrijven: Trump is vooral gefocust op fysieke handel. Diensten zijn (nog) uitgezonderd van de heffingenbonanza en wat IT-diensten betreft – denk Facebook, Google en Amazon – heeft de VS ook een enorm handelsoverschot met het buitenland.
Barend Raaff, die eerder met de recruitmentsoftware van Harver groot werd in de States en nu met Carv ook weer focust op de enorme markt, is dus off the hook. ‘We hebben er door onze SaaS-business nog niets mee te maken.’
Ekster: ‘Kans om supply chain verder te professionaliseren’
Voor Ekster Wallets, de maker van slimme portefeuilles die een groot deel van zijn omzet van tientallen miljoenen in Amerika realiseert, ligt dat totaal anders. ‘De VS is een heerlijke markt om in te zitten en we zijn ook voornamelijk een Amerikaans merk. Maar met dit soort taferelen wordt het wel heel ingewikkeld’, zegt oprichter Olivier Momma.
Ekster produceerde zijn portemonnees in India en China en maakte gebruik van de zogenoemde ‘section 321’-regeling, die import vanuit Mexico zonder veel rompslomp toeliet. Vanuit een distributiecentrum in Mexico gingen de Ekster-producten daarom de grens over, zonder importheffingen. ‘Dat hebben we jarenlang gedaan en heeft goed gewerkt’, aldus Momma. Maar die regeling stopt in mei van dit jaar. En Momma’s bedrijf moet nu al de volle mep betalen.
Lees ook: Woelige tijden? ‘Pak de regie: jij bepaalt hoe je je bedrijf runt, niet Trump’
Wat te doen? De nieuwe handelsrealiteit dwingt tot aanpassingen. Ekster heeft besloten de prijzen voor de Amerikaanse markt te verhogen. ‘We hadden al heel lang de prijzen niet verhoogd. Met de inflatie en importheffingen komen we daar dit jaar echt niet omheen’, zegt Momma. ‘We gaan er vooralsnog wel vanuit dat dit een handelsoorlog is die kort duurt en dat alles daarna stabiliseert.’
Scherper onderhandelen
De nieuwe importheffingen hebben ook een positieve kant, stelt Momma. ‘Het heeft ons gesparkt om onderhandelingen aan te gaan met fabrieken. We waren daarin door ons succes misschien ook een beetje te relaxed geworden.’
Zijn bedrijf heeft alle leveranciers benaderd om de pijn van de importheffingen te delen. ‘We kunnen die tarieven niet helemaal doorberekenen in de eindprijs, dus je gaat onderhandelen’. En soms gaat dat hard. ‘Chinese fabrieken zijn wel het meest cash minded, die zitten wat minder op relatiebeheer.’
Een tweede maatregel: Ekster zocht naar alternatieve productielocaties in derde landen. Wat dat betreft is deze crisis er een om niet te verspillen: ‘Sinds de vorige periode-Trump zaten we al in India. We proberen het te zien als een kans om verder te professionaliseren aan de supply chain-kant. Je wordt best lui als alles zo lang zo goed gaat, je kijkt niet goed om je heen en de innovatie loopt terug. Nu worden we gedwongen om alles goed tegen het licht te houden en nog meer op de kosten te gaan zitten.’
Ekster heeft goede relaties opgebouwd met Amerikaanse warehouses. ‘Die krijgen vaak ver voor het nieuws uit directe contacten met de Amerikaanse overheid. Door die bronnen krijg je best wat tijd om je voor te bereiden’, zegt Momma. Toch blijft het moeilijk om volledig voorbereid te zijn: ‘Hoe goed we dachten dat we voorbereid waren, je loopt altijd achter de feiten aan.’
Workwize: ‘Een Macbook assembleren in de VS, dat heb je niet zomaar voor elkaar’
Workwize is met zijn platform voor de inkoop en het beheer van laptops, telefoons en andere hardware strikt genomen een SaaS-dienstverlener, maar oprichter en ceo Michiel Meyer merkt wel degelijk de impact van de handelsoorlog onder zijn Amerikaanse klanten en leveranciers.
Hij ziet dat klanten meer voorraad opbouwen om te ontkomen aan de te verwachten prijsstijgingen. ‘Maar dat werkt alleen voor de korte termijn, want bedrijfseconomisch is het niet verstandig om voor jarenlang in te slaan. Het ziet er niet naar uit dat alle tarieven snel zullen verdwijnen, dus dat is geen duurzame oplossing. Als bedrijf moet je rekening houden met bepaalde risico’s en inflatiekrachten.’
‘De huidige tijd is onzeker, maar je moet als ondernemer altijd rekening houden met hoe de wereld om je heen verandert. We praten met iedereen in de markt om informatie te verzamelen: investeerders, andere bedrijven, ons eigen ecosysteem, leveranciers en partners. Het is een combinatie van al die aspecten plus het nieuws’, vertelt Meyer.
Werken met lokale vendors
Afgelopen januari haalde Workwize nog 12,5 miljoen euro op voor internationale groei – met name in de VS, waar het werkt vanuit een plaatselijk dochterbedrijf. ‘Een lokaal model wordt steeds interessanter’, zegt hij. ‘Je wilt als bedrijf niet afhankelijk zijn van import en export, daar helpen we onze klanten ook mee.’
Lees ook: Met 12,5 miljoen vers geld wil Workwize heel werkend Amerika aan laptops helpen
De elektronica op zijn platform wordt zoveel mogelijk geleverd vanuit de regio’s waar het actief is – naast de VS ook Europa en Zuid-Amerika. ‘Overal hebben we lokale vendors zodat we klanten lokaal kunnen helpen met services en producten. Dit maakt ons minder afhankelijk van internationale handelsstromen. Maar die vendors hebben nu wel hun eigen uitdagingen.’
Want uiteindelijk komt elektronica voorlopig nog vooral uit China. Meyer ziet dat grote technologiebedrijven zoals Apple en Microsoft nu ook hun toeleveringsketens herzien. ‘Zij zullen zelf bezig zijn hun supply chain te heroverwegen, bijvoorbeeld door meer lokaal te produceren’, zegt hij. ‘Maar een Macbook assembleren in de VS, dat heb je niet zomaar voor elkaar. Daar kunnen wij niet bij helpen.’
Swipeguide/L2L: ‘Amerikanen keken al langer naar reshoring’
Willemijn Schneyder verkocht in september 2024 SwipeGuide, het softwarebedrijf waarmee zij en Daan Assen werkinstructies voor productiemedewerkers digitaliseren aan uitgerekend het Amerikaanse L2L. Onder die naam levert ze nu vanuit Minneapolis en Boston aan klanten met in totaal 780 fabrieken over de hele wereld productiesoftware. En inderdaad: voor de fabrieken waarvan Trump hoopt er meer van naar de States terug te halen.
Schneyder: ‘Mijn eigen politieke mening doet er niet toe, maar ik reis de afgelopen jaren continu dwars door Amerika en heb met eigen ogen gezien hoe ingrijpend vooral in de Midwest de gevolgen zijn van de productieverplaatsing naar andere landen.’ Dorpen met dichtgespijkerde ramen, leegstaande bedrijfshallen, roestige werkeloze installaties. ‘Het is een levende herinnering aan de pijn. Het beleid van de huidige regering raakt wat dat betreft wel een snaar bij een deel van de bevolking.’
Lees ook: Willemijn Schneyder (SwipeGuide): ‘We worden happy van felle discussies’
‘Het is voor alle ondernemers een superinteressante tijd. Vol onvoorspelbaarheid, en dat wordt geassocieerd met toegenomen risico. Maar tegelijkertijd is een deel van mijn klanten ervan overtuigd dat dit voor de langere termijn goed is voor de VS. De wereldwijde toeleveringsketens zijn veel te kwetsbaar geworden, dat hebben we al meegemaakt tijdens covid. En een manier om minder kwetsbaar te worden, is het naar je toe halen van productie, reshoring.’
Die trend stimuleert zeker de vraag naar de digitale werkinstructies en de productiemonitoring van L2L, zegt Schneyder, maar haar klanten keken dus al naar uitbreiding van bestaande lijnen of nieuwe fabrieken voordat Trump opnieuw aan de macht kwam.
‘En ze vragen ook: hoe kunnen we onze mensen beter inzetten? Want er is nu al een miljoenentekort aan werknemers die kunnen en willen werken in een fabriek. Onze technologie helpt ze flexibeler inzetbaar te maken in hoog geautomatiseerde productie. Maar dan nog: de productie terughalen is ook op de langere termijn niet te doen. De infrastructuur in de VS is er ook helemaal niet op berekend.’
Groei ondanks handelsoorlog
Opvallend is dat alle ondernemers ondanks de handelsoorlog denken te blijven groeien. Ekster had in 2023 geen geweldig jaar met een omzet van ongeveer 30 miljoen euro, zegt Momma. ‘Maar dit jaar gaan we als een raket door een paar mooie nieuwe producten, waaronder een pro-lijn met extra luxe uitstraling en functies. We doen het twee keer zo goed als vorig jaar.’ Hij verwacht dit jaar richting de 50 miljoen euro te groeien.
Workwize ziet ondertussen geen reden om zijn uitbreidingsplannen in de Verenigde Staten uit te stellen. Het bedrijf heeft er nu vijf mensen in dienst maar verwacht snel uit te breiden naar tien of meer. Zelf vertrekt Meyer eind juni naar New York voor ten minste twee jaar.
