We praten steeds meer over leiderschap en de impact daarvan op mensen en organisaties. Het heeft een grote invloed op de cultuur en de structuur. De manier waarop met elkaar wordt omgegaan, hoe er beslissingen worden genomen, hoe een organisatie zich verder ontwikkelt, wordt voor een groot gedeelte bepaald door hoe er leiding wordt gegeven en het leiderschap dat wordt getoond.
Maar wat is goed leiderschap eigenlijk? En wat maakt het zo lastig om dit goed op orde te hebben binnen organisaties?
Goed leiderschap begint bij zelfreflectie
Leiders zijn ook maar mensen. Mensen met emoties en eigen ontwikkelde gedragspatronen. Patronen die zijn ontstaan in de jonge jaren door opvoeding en ervaringen. Dat heeft impact op ons gedrag en dus ook op de mensen om ons heen en op hoe we omgaan met verschillende situaties.
Goed leiderschap begint bij zelfreflectie. Echte leiders hebben een hoge mate van emotionele intelligentie en durven kritisch naar zichzelf te kijken. Ze zien zelfreflectie als iets vanzelfsprekends.
Lees ook: Reflecteren kun je leren. Het maakt je een betere beslisser
Ze weten waar ze goed in zijn, maar ook wat ze beter aan anderen kunnen overlaten. Ze benoemen hun fouten, staan zichzelf toe om te leren en zijn nieuwsgierig in plaats van dat ze denken alles te weten. Ze durven te twijfelen en dit uit te spreken. Ze stellen vragen aan de mensen om hen heen, leven zich in en luisteren oprecht.
Leiders zien kritiek als iets dat ze verder helpt, ook al vinden ze het op dat moment lastig om te horen. Hun ego is niet leidend, maar het belang om samen met de mensen in hun team succesvol te zijn, waarbij een duidelijke visie wordt nagestreefd en niet hun eigen belang.
Op basis daarvan durven ze daadkrachtig te zijn en nemen ze besluiten op basis van wat daadwerkelijk nodig is. Een andere agenda speelt daarin geen rol – of in ieder geval zo min mogelijk.
Ego staat vaak centraal
Goed leiderschap klinkt bijna te idealistisch. Want bestaat wel zoiets als echt goed leiderschap? Wanneer je bijvoorbeeld naar de politiek in Den Haag kijkt, lijkt dit ver te zoeken.
Hoe ‘hoger in de boom’, hoe meer politiek gekonkel en een gebrek aan transparantie, lijkt het. Fouten worden niet toegegeven of men heeft er geen (actieve) herinnering meer aan. Politiek Den Haag is een goed voorbeeld van weinig zelfreflectie. Ze struikelen over elkaar heen om zoveel mogelijk de ander ‘de schuld’ te geven of zwart te maken. Het eigen ego lijkt centraal te staan en niet het landsbelang. Het is ieder geval geen inspirerend voorbeeld van hoe goed leiderschap eruitziet.
Goed leiderschap richt zich op mensen laten groeien en het creëren van een gezond bedrijf, waarbij continue wordt gekeken hoe je als bedrijf van toegevoegde waarde blijft. Voor je klanten, patiënten, gasten en cliënten. Eigenlijk voor iedereen die van waarde is voor je bedrijf, dus ook je medewerkers.
Leiders hebben een voorbeeldfunctie
Wanneer je wilt dat er echt iets veranderd binnen de cultuur van je bedrijf zal je moeten starten bij leiderschap. Alle kernwaarden, visies en missies die je kunt bedenken zijn alleen van waarde wanneer je je leiderschap daarop aanpast en dit dus ook toepast in de dagelijkse praktijk. Laat als leider zien wat je ook bij de mensen in je team wilt terugzien.
Dat betekent dat je een voorbeeldfunctie hebt. Ga je tijdens de vergadering naar je telefoon staren of doe je actief mee en luister je naar de mensen om je heen? Verdoezel je stilletjes je fouten, wijs je naar een ander of geef je toe dat je een fout hebt gemaakt? Duld je geen kritiek, ga je in de verdediging of luister je er oprecht naar, stel je vragen en denk je erover na?
Laat je je eigen onzekerheid de boventoon voeren of kies je voor je eigen krachtige kwetsbaarheid, waarin je laat zien dat je ook maar een mens bent en jezelf toestaat om steeds te blijven leren? Met als doel om samen te blijven werken aan verbetering en succesvol met elkaar te zijn.
Lees ook: Hoe je bij dienend leiderschap je team centraal stelt
Laat kernwaarden leven in de praktijk
Laat jullie kernwaarden voelen en ervaren door klanten en de mensen in je team, in plaats van dat het netjes op papier blijft staan. Is vertrouwen een belangrijke kernwaarde voor jullie? Geef je mensen dan ook vertrouwen vanuit duidelijke kaders, in plaats van dat je alles wilt controleren vanuit wantrouwen.
Staat integriteit hoog in het vaandel? Wees dan ook duidelijk in wat je wel en niet doet in het belang van de gezamenlijke doelstellingen, in plaats van dat je vooral handelt uit eigenbelang, maar doet alsof dat niet zo is.
Wees je bewust van de impact die je hebt
Jouw rol en hoe jij deze uitvoert heeft een grote impact op de mensen om je heen en het succes van je team of bedrijf. Het kan mensen maken of breken. En dat werkt dus steevast door in je bedrijf.
Verzamel mensen om je heen die goed zijn in wat ze doen en elkaar, dus ook jou, een spiegel durven voor te houden. Om zo steeds beter te worden en te blijven met elkaar. Het gaat erom dat je elkaar scherp houdt, in plaats van dat je elkaar naar de mond praat.
Lees ook: Deze 4 aspecten bepalen goed leiderschap
Goed leiderschap klinkt wellicht te idealistisch, maar dat is het zeker niet. Er zijn genoeg mooie voorbeelden die gelukkig verder reiken dan wat politiek Den Haag ons laat zien.
Neem een supermarktmanager die werkt vanuit de overtuiging dat wat hij doet iets positiefs moet bijdragen. Hierop kijkt hij continue naar wat goed is voor zijn klanten en medewerkers. Of die directeur die de overtuiging heeft dat je klanten alleen goed kunt helpen en tevreden kunt houden, wanneer medewerkers voldoende gefaciliteerd worden om hun werk goed te kunnen doen. ‘Nee’ zeggen tegen meer klanten kan dan ook een antwoord zijn.
Weet waar je ‘ja’ en ‘nee’ tegen zegt
Goed leiderschap draait niet om het nastreven van perfectie in alles wat je doet. Het gaat erom dat je weet waar je ‘ja’ en ‘nee’ tegen zegt en of je vervolgens die rol waar kunt én wilt maken.
Kies niet vanuit je ego of hang naar status. Kies vanuit de oprechte overtuiging die je hebt om leiderschap te willen tonen. Zodat je samen met je team, met succes, datgene kan bereiken waar jullie samen voor staan. Zonder een eigen dubbele agenda en mét de juiste mensen om je heen die samen met jou dat positieve verschil weten te maken.
Lees ook deze artikelen van Kirsten de Roo:
- We juichen bij de start van een nieuwe collega, maar vier ook het vertrek
- Jouw leiderschap maakt het verschil of mensen blijven of vertrekken
- De beste kandidaat voor een functie is zelden degene met het sterkste cv
