Hoe je bij dienend leiderschap je team centraal stelt

Medewerkers zijn in hun werk vaak op zoek naar drie basiselementen: autonomie, binding en competentieontwikkeling. ‘Dienend leiderschap verbindt de behoeften van de medewerker aan de resultaten van de organisatie’, zegt consultant Roeland Broeckaert.

Professionals zijn vaak vanuit zichzelf gemotiveerd, tot ze een klassieke manager tegenkomen. ‘Een manager heeft de neiging om een ouderrol aan te nemen, waardoor de medewerker in een kinderrol wordt geduwd’, zegt Roeland Broeckeart. De manager gaat zich streng opstellen en vanuit controle en hiërarchie aansturen. Het ondernemerschap van medewerkers wordt daarmee volledig ondergesneeuwd.

Wat is dienend leiderschap?

Dienend leiderschap, Servant Leadership, werd in 1970 geïntroduceerd door Robert Greenleaf. Bij deze vorm van leidinggeven gaat het erom dat je je team nummer één zet. Jijzelf als manager komt op plek twee. Als leider help je dus je team te ontwikkelen. Het grootste verschil met andere leiderschapsstijlen is dat je dienstbaar bent aan het team en dus niet alleen aanstuurt.

Dienende leiders zijn nederig, hebben moed en het inzicht om toe te geven dat ze juist kunnen profiteren van de expertise van teamleden. Ze proberen hiermee een cultuur van leren te creëren en het moedigt werknemers aan om het beste uit zichzelf te halen.

Werknemers aanmoedigen

Dit betekent niet dat dienende leiders een laag gevoel van eigenwaarde hebben of alleen maar een dienstbare houding aannemen. Dienend leidinggeven houdt juist in dat het de verantwoordelijkheid van een leider is om het de autonomie, verantwoordelijkheid en eigenaarschap bij werknemers neer te leggen en te vergroten.

Ook moedig je aan dat werknemers vooral zelf nadenken en hun eigen ideeën proberen te realiseren. Het is hierbij wel van belang dat er een omgeving is waar werknemers zich uit durven te spreken en de ruimte om met ideeën te komen pakken.

Hoe zet je dienend leiderschap in?

Wil je dienend leiderschap toepassen dan is het eerst zaak om een collectieve ambitie te creëren: waar gaan en staan jullie voor? Kijk hoe je die visie in een meetlat vertaalt, zodat er harde resultaten worden bereikt. Vanuit die resultaten ga je onderzoeken waar de drive van medewerkers vandaan komt. Drive ontstaat vanuit: autonomie, binding en competentieontwikkeling.

Eigenschappen van een dienende leider

Een dienende leider is zacht voor medewerkers en toch hard voor de resultaten. Vanuit kwetsbaarheid ontstaat een krachtige leider. Om dat te kunnen bereiken heeft de leider acht belangrijke eigenschappen nodig.

#1 Goed luisteren

Dienende leiders willen de wérkelijke intenties van een persoon of groep leren kennen en hen helpen om deze te verhelderen. Ze staan open voor wat wel maar ook voor wat niet gezegd wordt.

#2 Empathisch vermogen

Kenmerkend voor dienende leiders is een groot inlevingsvermogen. Ze splitsen gedrag van intentie: Ook al doet iemand het niet goed, dat zegt niets over wie hij als mens is. De mens is altijd goed en leergierig.

#3 Helend vermogen

Mensen presteren het best als ze zich veilig voelen en vertrouwen in de toekomst hebben. Dienende leiders weten rust te brengen, waardoor het helende proces automatisch op gang komt.

#4 Helder bewustzijn

Het is belangrijk om in het hier en nu te staan, neem waar wat er op een bepaald moment gebeurt. Door dit open en vrij te benoemen ontstaat een helder bewustzijn waarin problemen zich vanzelf oplossen.

#5 Overtuigingskracht

Overtuigingskracht, dat halen dienende leiders van binnenuit. Ze zoeken het midden op en zullen zich nooit op hun machtspositie beroepen. Doe je dat wel, dan ben je als leider direct uitgespeeld.

#6 Conceptueel denken

Dienende leiders hebben een duidelijke visie, missie, identiteit en waarden. Praktische wegen ze af tegen het hoger belang. Deze eigenschap maakt ze super effectief en richtinggevend.

#7 Rentmeesterschap

Een leider is slechts onderdeel van een groter geheel, dienende leiders begrijpen dat. Ze hebben de plicht hebben om goed te zorgen voor het gedachtengoed, de mensen, het merk, het bedrijf, de klanten en het milieu. Dienende leiders leven hun missie en zijn hiermee een voorbeeld en inspiratie voor hun omgeving. Ze bouwen hiermee ‘als vanzelf’ aan een betere gemeenschap.

#8 Ambitie om anderen te laten groeien

Dienende leiders doen er alles aan om het beste uit hun mensen te halen. Ze zijn zeer betrokken bij de persoonlijke en zakelijke groei van hun medewerkers en organisatie.

Voordelen dienend leiderschap

Een dienende leider biedt enorme ontwikkelingskansen voor medewerkers. Zowel medewerkers die minder presteren als goed presterende werknemers kunnen beter uit de verf komen onder dienend leiderschap. Ook durven werknemers vaak meer te experimenteren, innoveren en fouten te maken, waar ze vervolgens weer van leren.

Valkuilen dienend leiderschap

Dienend leiderschap is niet gebaseerd op macht, hiërarchie en status. Werknemers die daar juist van houden en onder zo’n stijl floreren, zullen dus moeite hebben met een leider die dienstbaar is aan het team en dus niet alleen aanstuurt.

Advertorial

Workshop Dienend Leidinggeven

Het beste uit een team halen met dienend leiderschap? In de unieke workshop krijg je bruikbare handvatten die hard zijn voor resultaten, maar zacht voor mensen.

lees verder