Als Boyan Slat zijn passie had gevolgd, was hij nooit The Ocean Cleanup begonnen

Als Boyan Slat van The Ocean Cleanup zijn passie achterna was gegaan, was hij nu waarschijnlijk professioneel duiker geweest. Maar in plaats daarvan liet hij zich leiden door zijn nieuwsgierigheid.

Jaren geleden tijdens zijn duikvakantie in Griekenland kwam hij meer plastic afval tegen dan vissen. Hij vroeg zich af waarom deze rotzooi niet gewoon werd opgeruimd. Die vraag was de start van zijn ontdekkingstocht.

Bij terugkomst in Nederland begon hij zich verder in het onderwerp te verdiepen. Al snel stapelden de redenen waarom het onmogelijk zou zijn om al dat plastic in de oceanen op te ruimen zich op. Maar in plaats van de hoop op te geven, benaderde hij ieder argument als een uitdaging en ging op zoek naar hoe het dan wel zou kunnen. En zo vond hij een oplossing voor iedere blokkade die werd opgeworpen.

Inmiddels is The Ocean Cleanup tien jaar onderweg en staat de teller vandaag de dag op zo’n 2,5 miljoen kilo plastic dat uit de oceanen is opgevist.

De verwondering van Lex Hoefsloot

Nog zo’n voorbeeld komt van Lex Hoefsloot, een van de oprichters van Lightyear (dat na een faillissement eerder dit jaar een doorstart maakte). Al op heel jonge leeftijd was Hoefsloot gefascineerd door auto’s. Tijdens zijn studententijd werd ook zijn drang om iets te doen tegen de klimaatverandering steeds groter. Op de achterkant van een bierviltje berekende hij dat het mogelijk zou moeten zijn om auto’s op zonne-energie te laten rijden.

Lees ook: Lex Hoefsloot (Lightyear): ‘Laat je ambitie niet los, ondanks alle tegengas’

Maar ook hij werd overladen met allerlei argumenten waarom het vooral niet zou kunnen. Zelfs Elon Musk zei in 2017 dat er veel te veel praktische problemen aan kleefden. Hoefsloot liet zich niet uit het veld slaan. Sterker nog, het wakkerde juist het vlammetje aan om te laten zien dat het wel gewoon kan.

Hij zei daarover: ‘Ik ben altijd op zoek naar het waarom van dingen en vraag me vervolgens af: waarom kan het niet ook anders? Pas als je iets doorgrondt, besef je op welke punten je andere keuzes kunt maken.’

Ontdek jouw fascinaties

Zowel Slat als Hoefsloot handelen niet vanuit een passie, maar volgen hun nieuwsgierigheid. Dat is ook een veel makkelijker pad om te bewandelen, want het ontdekken van een passie blijkt flink lastig te zijn. Dat komt omdat als we het over passie hebben, we de neiging hebben om ons op maar één ding te richten, terwijl de fascinatie en energie vaak naar verschillende onderwerpen gaan.

Door te kiezen neem je inherent afscheid van de andere interesses, wat vervolgens aan je blijft knagen. En mocht je dan toch een specifiek onderwerp hebben gevonden dat je drijft, dan is het vaak lastig om deze aan een carrière te koppelen, helemaal als je pas net bent gestart met werken.

Daarbij komt dat als we eenmaal een passie hebben gekozen, we het gevoel hebben de rest van ons leven daaraan te moeten besteden. Maar met de tijd veranderen je interesses en wat je dacht dat je leuk vond om te doen. Door je te laten leiden door je nieuwsgierigheid is het pad dat je bewandelt veel vloeiender en voorkom je dat je regelmatig belandt in een bestaanscrisis, tobbend over wat je passie is.

Pas op: nieuwsgierigheid maakt ook oncomfortabel

Maar alleen je nieuwsgierigheid volgen is niet genoeg als je ook echt succesvol wilt worden in hetgeen jou zo mateloos interesseert. Dan zul je verder moeten willen gaan dan anderen en niet stoppen met doorvragen waar anderen dat wel deden. Dat vraagt een enorm doorzettingsvermogen en soms ook een bijna ‘naïef’ geloof in jouw oplossing.

Want nieuwsgierigheid brengt je niet alleen naar ‘happy places’ waar je een gelukkig gevoel van krijgt. Je ontdekt dingen die helemaal niet zo mooi blijken te zijn. De veranderingen die jij zo graag wilt, worden vaak tegengehouden door systemen waarin we met elkaar vast blijken zitten en die worden aangedreven door totaal andere idealen dan de jouwe. En hoe doorbreek je dat dan?

Laat je leiden door jouw idealen

Zowel Slat als Hoefsloot hebben een sterke innerlijke motivatie om de wereld een beetje beter te maken. Zij laten zich niet uit het veld slaan door elke barrière of tegenslag die op hun pad komt, maar blijven zoeken naar oplossingen die wel werken. Ongetwijfeld leidt dat soms tot wanhoop, maar zij hebben geleerd dat gevoel van ongemak te omarmen en weten dat de beste oplossingen vaak juist buiten de comfortzone te vinden zijn.

Vraag het aan succesvolle innovators en een aanzienlijk aantal van hen zegt dat ze zich op de belangrijkste momenten van hun leven vaak helemaal niet gelukkig voelden, maar dat ze eerder zorgen hadden over het pad dat voor ze lag.

Door nieuwsgierigheid je passie ontdekken

Tegenwoordig zijn Slat en Hoefsloot passievolle ondernemers. Hun nieuwsgierigheid heeft geleid tot het ontdekken van hun interesses die zij hebben weten te vertalen naar een concrete business. Dit werd hun passie waar ze nu dag en nacht aan werken.

Het advies om je ‘passie te volgen’ is dus vaak misleidend. In plaats daarvan word je veel gelukkiger en succesvoller als je nieuwsgierig bent, want nieuwsgierigheid wint het eigenlijk altijd van passie.

Dus in plaats van slapeloze nachten te hebben en je af te vragen wat je drijft, schuilt het ware geluk misschien wel in het alles met grote nieuwsgierigheid verkennen en je hieraan over te geven.

Lees ook deze artikelen van Simone van Neerven:

• De beste innovator van Nederland? Misschien wel Theo Maassen
• 7 excuses van mensen die niet willen veranderen (en hoe daarmee om te gaan)
• Erik ten Hag begrijpt waarom het ene team bruist van de energie en het andere totaal niet