Verhalen over Nederlandse fietsproducenten zijn de laatste maanden weinig positief. De coronacrisis zorgde voor een turbo groeispurt, maar inmiddels trappen de meeste merken noodgedwongen op de rem. Investeerders van Stella Fietsen moesten onlangs zelfs nog bijspringen om een dreigend liquiditeitstekort te voorkomen.
Een conservatieve strategie
Roetz onttrekt zich vooralsnog aan de malaise op de markt. De kleine nichespeler verkoopt een paar duizend fietsen per jaar en zag de omzet ook in 2022 met enkele tientallen procenten stijgen. Het bedrijf fietste in mei van het afgelopen jaar nog 1,8 miljoen euro groeigeld binnen.
‘Onze strategie is wat conservatiever dan branchegenoten die de laatste jaren hard zijn gegroeid. Qua inkoop en productie zijn we een lokaal georiënteerde partij. Bovendien produceren we zoveel mogelijk op bestelling, wat betekent dat we niet te maken hebben met uitpuilende magazijnen’, aldus ceo Tiemen ter Hoeven. Het is met name deze pijn die grote merken als Stella en Gazellen nu keihard voelen.
Lees ook: Stella Fietsen laat zien waar de pijn zit in de e-bikemarkt: goedkope fietsen zijn uit de gratie
Door die lokale productie in Amsterdam-Noord (grotendeels gedaan door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt) kan Roetz relatief korte levertijden beloven. Zo’n anderhalve maand voor een gewone fiets, een paar weken langer als het gaat om een exemplaar met elektrisch hulpmotortje.’
Een fiets voor het leven
De fietstocht van Roetz begon in het voorjaar van 2011. Tiemen ter Hoeven en Mark Groot Wassink kochten wrakken op bij gemeentelijke depots en maakten er een retro stadsfiets van. Groot Wassink werkt inmiddels als sustainability director bij Auping, Ter Hoeven schrijft door aan zijn eigen duurzame droom.
Dat verhaal krijgt binnenkort een nieuw hoofdstuk, met de introductie van Roetz Life. Wat Ter Hoeven betreft, wordt dit model ook echt ‘een fiets voor het leven’.
‘We hebben de afgelopen twaalf jaar veel geleerd over duurzaam engineeren. Hoe je een fiets moet bouwen zodat je er aan het einde van z’n levenscyclus nog iets mee kunt. Er worden in Nederland dagelijks fietsen afgedankt, omdat er bijvoorbeeld maar één of twee onderdelen defect zijn. Repareren is al snel te duur.’
De cijfers schetsen een nogal bizarre realiteit. Over een langere tijd bekeken, worden in Nederland per jaar gemiddeld een miljoen fietsen verkocht. Tegelijkertijd belanden er net zoveel op de afvalberg. E-bikes hebben bovendien een veel kortere levensduur dan reguliere fietsen en dat zorgt voor veel e-waste.”
Circulair design
Drie jaar geleden zijn de engineers van het bedrijf begonnen met het ontwerp van een geheel nieuw model. Een circulaire e-bike, bestaande uit twaalf componenten die – zonder uitzondering – binnen een paar minuten te vervangen zijn. Dat is dusdanig simpel, dat je volgens Ter Hoeven in veel gevallen kunt wachten terwijl de fietsenmaker of een logistiek dienstverlener even aan de slag gaat
De vergelijking met Fairphone gaat al snel op. ‘Maar wij gaan nog een stap verder’, zo bezweert Ter Hoeven. ‘Fairphone verwijst oude modules naar de recyclingbak. Maar recycling is downcycling. Wij nemen de defecte module altijd terug en herstellen deze in onze Roetz Fair Factory naar nieuwwaardig.’
‘Het zijn bijna altijd dezelfde onderdelen van een fiets die stuk gaan. Door het design van de Roetz Life zijn wij in staat om die snel en goedkoop te repareren. In veel gevallen kan de eigenaar dat gewoon zelf doen, waarbij het onderdeel via een logistieke operator wordt opgestuurd.’
Circulair nu ook goedkoper
Verder zijn er sensoren toegevoegd aan dit nieuwe model, die gebruikers helpen om goed voor de fiets te blijven zorgen. Denk bijvoorbeeld aan een waarschuwing voor als de banden te zacht zijn. Die slijten dan namelijk sneller.
Dit kan het eerste product worden waarbij circulair het in kosten wint van lineair
Maar het businessmodel gaat nog een stap verder. Roetz wil namelijk zicht blijven houden op de fietsen die zijn verkocht. Dat doet het bedrijf onder meer met een terugkoopregeling of een leasecontract. Alles om maar te voorkomen dat het stalen ros uiteindelijk toch bij het grofvuil belandt.
Ter Hoeven: ‘We bieden een hogere restwaarde dan reguliere e-bikes. Dat lukt ons, omdat we de modules kunnen hergebruiken. Circulariteit heeft het imago duurder te zijn. Dit zou weleens het eerste product kunnen worden waarbij circulair het in kosten wint van lineair. Voor ons is dit gewoon goeie business.’
De accu als pijnpunt
De meeste e-bike accu’s gaan tussen drie en vier jaar mee. Vaak is de actieradius dan met 20 tot 30 procent gedaald en grijpt een eigenaar dit moment aan om meteen een nieuwe fiets aan te schaffen. ‘We helpen de gebruiker om de accu op de juiste manier op te laden. Tot maximaal 80 procent en nooit minder dan 20 procent. Zo gaan accu’s langer mee.’
Een elektrische auto doet dit al, maar voor e-bikes is het principe nieuw. ‘De verkoop van accu’s is erg lucratief. Daarom wordt dit in de markt voor elektrische fietsen nog nergens toegepast’, aldus Ter Hoeven.
Pre-orders zijn er al. In april verwacht hij de eerste Roetz Life te kunnen uitleveren. Minimaal 1.000 geproduceerde modellen is voor dit jaar het doel. Ter Hoeven beschouwt 2023 als opstartjaar, waarbij een vlot lopende productie als de grootste uitdaging wordt beschouwd.
‘We zijn ambitieus en willen daarna snel de grens over met dit concept, dat superschaalbaar is. Het servicen van een fiets wordt namelijk een heel stuk eenvoudiger.’
Lees meer over ondernemers in de fietsbranche:
- Mokumono produceert zijn e-bike nóg lokaler en houdt fietsenmakers te vriend
- Waarom Ferry Zonder zijn fietsmerk Veloretti verkocht
- VanMoof en andere impact-scaleups: zonder geld als goedkope brandstof stokt de banenmotor