Na acht jaar bouwen is Pacmed klaar om op te schalen, misschien ook naar andere ziekenhuisafdelingen. ‘Wat we nu doen, is nog maar het topje van de ijsberg.’
Al sinds 2014 zijn ze op zoek naar een oplossing voor het groeiend tekort aan zorgpersoneel en de toenemende zorgvraag. Mede-oprichter Wouter Kroese en zijn compagnons Willem Herter en Hidde Hovenkamp ontwikkelden in samenwerking met ziekenhuizen software om deze problemen op te lossen.
De software, ook wel Pacmed Critical genoemd, vergelijkt informatie van actuele patiënten met tienduizenden voorgaande patiënten. ‘Het is doodzonde dat nauwelijks geleerd wordt van de duizenden beslissingen die artsen door heel het land elke dag op de ic nemen’, zegt Kroese. Hij doelt daarmee op het percentage patiënten op de ic dat opnieuw opgenomen moet worden: zo’n 5 tot 10 procent.
Met Pacmed Critical hoopt Kroese die aantallen te verlagen. ‘Onze software kan het risico op heropname of overlijden voorspellen. Er zijn echter nog andere redenen om een patiënt wel of niet te ontslaan. De arts blijft de eindverantwoordelijke om al deze factoren te combineren tot het juiste besluit.’
Juiste timing
Het idee voor Pacmed is in 2014 ontstaan, toen Herter (natuurkundige), Kroese (geneeskundestudent) en Hovenkamp (econometrist) deelnamen aan De Nationale Denktank. Met andere jonge academici onderzochten ze daarin hoe big data kunnen worden ingezet om Nederland socialer, mobieler en gezonder te maken. Daaruit zijn tien oplossingen voortgekomen, waaronder Pacmed.
Tijdens de coronapandemie heeft Pacmed al met zo’n vijftig intensive cares samengewerkt met ontwikkelpartners als Amsterdam UMC, Zorgverzekeraars Nederland en de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care.
Het was al een grote stap dat het Amsterdam UMC vorig jaar in onderzoekssetting de software inzette. Nu hebben het OLVG-ziekenhuis in Amsterdam en het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam de eerste volledige licenties afgenomen. Een mijlpaal voor AI in de zorg. Hoe is het de ondernemers gelukt om het vertrouwen van ziekenhuizen te winnen?
Vooral timing was daarbij een belangrijke factor, vertelt Kroese. ‘Wij hebben het geluk dat we acht jaar geleden al begonnen met dit idee bij de Nationale Denktank. En we ontwikkelen altijd al samen met artsen. Zo hebben wij in acht jaar al veel vertrouwen en kennis opgebouwd rondom AI in de zorg.’
AI op de ic
Maar ook na die acht jaar zijn de mannen nog steeds bezig met het opbouwen van dat vertrouwen. ‘Het is net als met een zelfrijdende auto: als je daar voor het eerst instapt, zal je niet meteen het stuur loslaten. Zoiets heeft tijd nodig.’ Veelgemaakte fouten rondom AI kunnen Kroese en zijn collega’s snel herkennen. En dat wekt vertrouwen bij de artsen.
‘Het is tegenwoordig makkelijk om een algoritme te maken dat goed binnen een dataset iets kan voorspellen. Maar vooral de vraag hoe de data tot stand is gekomen bestuderen wij samen met de artsen grondig.’ Als dat niet gebeurt, dan is de kans groot dat AI-algoritmen voor patiënten onveilige voorspellingen doen.
De haalbaarheid en impact voor AI op medische data bleken verreweg het hoogst op de ic. Kroese. ‘Het personeelsprobleem is daar het grootst. En er wordt op de ic veel data verzameld. De artsen zijn al best gewend om met scores te werken en beseffen dat algoritmen goed helpen bij het verwerken van al die data tot waardevolle inzichten.’
Tijdrovende klus
Voor elk ziekenhuis wordt het algoritme op data van dat ziekenhuis opnieuw getraind. Dat is nog best een tijdrovende klus: de eerste implementatie duurde dan ook zo’n negen maanden. Bij elk volgend ziekenhuis gaat dit nu steeds een stukje sneller.
Toch was en is een langdurig ontwikkeltraject geen punt voor de ondernemers. ‘We hebben veelal betaald ontwikkelwerk gedaan met de ziekenhuizen en onderzoeksinstellingen. Omdat we de eerste waren die deze software ontwikkelden, was veel kennis die we opdeden van belang voor hen.’
Het bedrijf met maatschappelijke missie is nog weinig afhankelijk geweest van externe investeerders. Maar Kroese sluit niet uit dat dit op de lange termijn wel gaat gebeuren. ‘We zijn een bedrijf met grote ambities en een maatschappelijke missie, maar daarmee ook met een dure missie. Daar is uiteindelijk dus ook een commercieel werkend model voor nodig.’
Goede uitgangspositie
Ook uitbreiding van de ic naar de rest van het ziekenhuis een reële optie voor Pacmed. Ze denken in de toekomst te kunnen helpen met het eerder en gezonder ontslaan van álle ziekenhuispatiënten. ‘Een aantal trends laten zien dat het ondersteunen van vitale functies steeds vaker gebeurt buiten de ic en grote waarde kunnen brengen. Wat we nu doen, is nog maar het topje van de ijsberg.’
En ook het buitenland wordt daarbij niet uitgesloten. ‘Een bijkomend voordeel is dat op de ic technologie relatief goed te internationaliseren is en dat de Nederlandse ic-zorg al ver is in digitalisering. Dit geeft Pacmed internationaal dus een goede uitgangspositie.’
Lees ook deze artikelen over kunstmatige intelligentie:
- De zwaktes van AI: ‘In onzekere situaties heb je het menselijk beoordelingsvermogen nodig’
- Dit is de superkracht van mensen in een tijdperk vol kunstmatige intelligentie
- Marketeers zien ChatGPT als kans om meer te verkopen, zo helpen we de aarde naar de knoppen
