Wat de AI-revolutie ChatGPT voor mij persoonlijk betekent, werd al ras duidelijk toen ik TikTok opende. Normaal gesproken krijg ik alleen maar filmpjes te zien van straathonden die van een wisse dood zijn gered en daarna in een forever home komen.
Nu opeens ontvang ik een oneindige stroom boodschappen van ChatGPT-enthousiastelingen die, naar adem happend van verbijstering, teksten voorlezen die ze door ChatGPT zojuist kregen gepresenteerd.
ChatGPT: AI traint AI
Het komt allemaal door de wonderbaarlijke prestaties van de nieuwe versie Generatieve Pre-trained Transformer. Ten grondslag ervan ligt het idee dat je twee AI’s tegen elkaar laat opboksen, net zo lang ze tevreden zijn over wat ze zelf aan antwoorden eruit spugen.
Om het te perfectioneren kijkt de mens nog eens over de schouder mee. Zo krijg je een AI-systeem dat desgevraagd computercode voor je schrijft, een samenvatting van een boek van Harry Mulisch maakt of gerechten voor je verzint inclusief de boodschappenlijstjes voor de rest van de week. En dat allemaal in pakweg een seconde nadat je de vraag hebt gesteld.
Ik zal je de verdere technische details besparen van deze adversarial networks en ook niet de doopceel lichten van de bedenker ervan, Ian Goodfellow.
Marketing op steroïden
Ik wil het wel hebben over de menselijke ideeënarmoede en intrinsieke stupiditeit van de diersoort de mens. Mijn irritatie werd gewekt door de marketeers op TikTok die verreweg het grootste aandeel hebben in ChatGPT-filmpjes.
Zo zegt @brandnat op TikTok bijvoorbeeld dat ChatGPT je op een geweldige manier kan helpen om meer scrubzeepjes te verkopen. Voor het schrijven van een goed contentplan voor sociale media plus de bijbehorende reclameteksten moet je normaal gesproken mensen zoals @brandnet inhuren. Maar als je ChatGPT vriendelijk vraagt hoe je via de socials je scrubzeep aan de man kunt brengen floept de AI het plan, inclusief ronkende mediateksten, er zo voor je uit.
Voor @brandnet was de eerste gegenereerde chattekst nog wat te ‘salesy’, maar ook daar is een oplossing voor. Vraag gewoon om wat meer waardegedreven teksten. En hup, daar komt de verbeterde versie in een milliseconde op je scherm.
En wie ChatGPT niet goed genoeg vindt, gaat naar de het zojuist gelanceerde ChatSonic, waar modellen speciaal getraind zijn voor Facebook-advertenties en Amazon-headlines.
Op de huid van de klant
Ik nam de proef op de som en vroeg ChatGPT om voor mij ook wat reclamemateriaal te schrijven voor scrubzeepjes. Zinnen als ‘Tired of dull, dry skin? Try our bestselling scrub soap and see the difference’ dansen over mijn scherm.
Gevraagd om wat minder ‘salesy stuff’ kreeg ik dingen voorgeschoteld als ‘Discover the power of natural ingredients with our value-packed scrub soap’.
Met ChatGPT kun je het krijgen zoals je wil: nog meer op de huid van je doelgroep, nog overtuigender, nog meer zoals je eigenlijk aangesproken wil worden. Waarde-washing wordt zo een fluitje van een cent.
Planeet op krediet
Het zou allemaal niet zo erg geweest zijn als we niet al waarde-wassend de planeet om zeep zouden helpen. We consumeren immers al meer dan de aarde kan dragen (Earth Overshoot Day viel dit jaar op 28 juli).
Als ChatGPT de relatief domme clickbait van marketeers kan verbeteren – en daar is geen twijfel over – trekken we die datum zonder probleem verder naar voren. Uiteindelijk belanden we allemaal in de koopgoot.
Economen van de oude stempel zien het probleem niet. Die zeggen: een stabiele economie is een groeieconomie. Stilstand is achteruitgang.
Maar moderne economen als Kate Raworth (Donuteconomie), Paul Schendeling (Er is leven na de groei) en Jason Hickel (Minder is meer) zeggen wat anders. De huidige groei leidt juist tot extreme instabiliteit en reclame is destructief. Ik zou zelfs willen stellen dat de meest vervuilende industrietak die van het het bepotelen van onze verlangens is. Terug naar de marketeers.
Stoppen met marketing
Hoe verkoop je minder groei in een door marketeers opgehitste koopmaatschappij ondersteund met de verkoopkunsten van AI? Het antwoord: das heel lastig. Want we leven volgens Hickel onder het juk van ‘growthism’ of ‘prioductivisme’.
Dat we kopen is geen toevalligheid, maar komt voort uit de ideologie van de samenleving waarvan wij uitmaken. Uit de ban van een -isme kruipen, daar is meer voor nodig dan even achter je oren krabben en nadenken of we wel goed bezig zijn.
Zelf stel ik voor een wereldwijd reclameverbod in te voeren van minimaal een jaar. In deze afkoelperiode voor de planeet kunnen we kijken wat daar de effecten daarvan zijn.
ChatGPT als reddingsboei
Marketingprofessor Ronald Voorn loopt al voor de troepen uit. Hij knalde op 30 november zijn coming-out op LinkedIn: ik ga stoppen met marketing. De voormalige marketingbaas van Heineken stoomt op TU Twente zijn leerlingen klaar tot gedragsveranderaars ten goede van de planeet en andere duurzaamheidsdoelstellingen.
Ook Ronald is gegrepen door het ChatGPT-virus. Hij vroeg wat de leerdoelen moesten zijn voor deze nieuwe opleiding. Zijn vraag luidde: ‘Schrijf een set leerdoelen voor een mastercursus waarin studenten leren en getraind worden om manieren te vinden om gedrag te beïnvloeden van de UN Social development doelstellingen.’
En een seconde later kreeg hij tien klip-en-klare leerdoelen waarvan ik exemplarisch de eerste vijf voor u heb overgetikt. Zie hier de kracht van het orakel:
- Understand the United Nations Sustainable Development Goals and their importannce in creating a sustainable future for all.
- Develop an in-depth knowledge of theories, models, and frameworks for understanding and influencing human behavior.
- Develop the skills to design, implement, and evaluate interventions and campaigns aimed at promoting sustainable behavior.
- Learn how to use data and evidence to inform and evaluate the effectiveness of behavior change interventions.
- Understand the ethical considerations and potential challenges associated with influencing behavior for sustainable development.
ChatGPT als therapeut
Ik hoop dat Ronald en andere marketeers die het licht hebben gezien het tij kunnen keren. Maar ik vrees dat de clickbait-marketeers de overhand hebben. Mijn gedachten dwalen zoals zo vaak als het over dit onderwerp gaat naar de man van de Gaia-theorie, James Lovelock. Zou die oude baas dan toch gelijk krijgen denk ik?
Toen hij honderd jaar was, publiceerde hij een een boek over het novaceen en de komst van hyperintelligentie. Lovelock was ervan overtuigd dat de mens te dom is om de wereld te redden en dat er kunstmatige superintelligentie aan te pas moet komen om de planeet in leven te houden.
In die zin kunnen we ChatGPT zien als een dubbel kantelmoment. Allereerst de doorbraak van domme naar slimme kunstmatige intelligentie. Want behalve de reclamepraatjes komen deze getrainde modellen ook met zinvolle kennis, zoals oplossingen voor milieuproblemen. Het kan onze reddingsboei zijn.
En de tweede doorbraak is het besef dat de menselijke stupiditeit grenzeloos is. Machteloos kijken we toe hoe dankzij productivisme we het leven door onze vingers laten glippen. Mijn favoriete toepassing van ChatGPT is die van therapeut. Stel hem/het/haar de vraag hoe je kunt ontgroeien, welke strategie goed is voor volgende generaties en hoe je dat verhaal op een waardegedreven manier aan de man kunt brengen aan aandeelhouders.
Als ChatGPT daarop een goed antwoord formuleert, dan pas hebben we een echt kantelpunt te pakken.
Lees meer over ChatGPT en kunstmatige intelligentie:
- IBM’s supercomputer Watson bleek toch niet zo slim, dat toont waarin AI faalt
- ChatGPT: hard op weg om Google te vervangen?
- Een digitale kopie van jezelf die echte gesprekken voert: Soul Machines is daar dichtbij
