Een crisis is een broedplaats voor creativiteit en ondernemerschap. In de serie Starten in Crisistijd spreekt Sprout met succesvolle ondernemers over het starten in de vorige crisis.
Ondanks – of juist dankzij – een economische neergang ontstaan bedrijven die uitgroeien tot nieuwe kampioenen in hun branche. Zo zagen Airbnb (2008), Thuisbezorgd (1999) en MisterGreen (2008) het licht in een tijd dat de economie onderuit ging.
Een bedrijf als Groupon (2008) hielp andere bedrijven om zich met performance based marketing te onderscheiden in lastige tijden. Uber begon in 2009 terwijl de economie in de VS in de touwen hing. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar in zo’n periode zijn er minder kapers op de kust. Belangrijke concurrenten zijn vooral bezig met overleven, en personeel en vastgoed zijn goedkoper dan ooit.
Ook deze vier Nederlandse ondernemers grepen hun kans op een onverwacht moment:
Almar Holtz (2theloo) | ‘De leegstand bood kansen’
Starten in crisistijd was absoluut een bewuste keuze, zegt Almar Holtz, die in 2011 samen met (de in 2014 overleden) compagnon Eric Treurniet wc-keten 2theloo lanceerde. ‘In die tijd stonden er veel winkelpanden leeg in winkelstraten en winkelcentra. Die leegstand bood kansen voor ons concept.’
‘We genereerden inkomsten voor de vastgoedeigenaren, en mensen bleven langer in de winkelomgeving door het aanbieden van goede diensten. Je ziet dat nu ook bij One Hundred Restrooms, een bedrijf dat juist nu is opgestart door oud 2theloo-collega’s. Een concept gericht op gezondheid en hygiëne, dat is nu relevanter dan ooit.’
Holtz merkte wel terughoudendheid bij investeerders om geld te steken in een concept dat zich juist richtte op de retail, een bedrijfstak die het hardst geraakt werd. ‘De partijen waarmee wij werkten hadden weinig kapitaal beschikbaar, en banken hadden aangescherpte eisen voor het verstrekken van kapitaal.’
‘Alle operationele partners waarmee wij werkten sneden diep in de operationele kosten, zzp’ers werden massaal bedankt voor hun diensten. Daardoor kwam er een grotere druk op de organisatie die bleef bestaan. Met ons concept ontzorgden wij de organisatie van onze partners volledig. Door de leegstand hadden wij meer kans om aan te huren, ons concept te bewijzen en sneller te groeien. Verder boden wij aan de investering te doen, de capex was immers niet beschikbaar bij de operationele partners.’
‘Het belangrijkste was het goed overbrengen van onze boodschap, het goed kunnen uitleggen van ons concept. Je ziet de echte ondernemers overeind blijven ten tijde van crisis. Wat dat betreft was de crisis ook een goede stresstest.’
Tessa Rijn (Taskhero) | ‘Gelukkig ben ik een vrij zuinige ondernemer’
Aanbieder van flexkrachten voor de administratie en andere backoffice-werkzaamheden TaskHero was een product van de crisis van 2009, zegt oprichter Tessa Rijn. ‘Het is opgebouwd vanuit een idealistische gedachte. In crisistijd worden mensen en bedrijven zuiniger, én over het algemeen effectiever, want de productiviteit wordt waar mogelijk verhoogd. Dat doe je door kosten te besparen, waarbij de grootste kostenpost toch vaak personeel is. Toch moet je backoffice en andere werkzaamheden behouden, maar die komen met pieken en vlagen.’
‘In de crisis van 2009 werden starters niet meer aangenomen wegens gebrek aan ervaring. Huur de jonge en gedreven mensen in wanneer je ze wél nodig hebt, is de visie van TaskHero. Dit kan vanaf een dagdeel. Daardoor kunnen studenten en andere mensen toch ervaring op blijven doen voor als het beter gaat, zonder dat de kosten de spuigaten uitlopen en van structurele aard zijn.’
‘Het bleek een groot succes, we waren vanaf dag een rendabel. Software was in 2009 alleen nog iets voor de zeer vermogende partijen. Dus toen ik van 150 man moest onthouden wie wanneer beschikbaar was, en wat ze konden, werd het tijd voor een meer structurele oplossing. Die software zijn we in 2012 gaan bouwen, met een eigen budget en een hele prettige leverancier die wel een uitdaging hierin zag, waardoor we in fases konden bouwen. Nu hebben we mooie toegankelijke software voor het mkb, waarmee je direct gecontroleerde medewerkers mét sociale voorzieningen heel tijdelijk kunt inhuren.’
In een crisis zoeken bedrijven naar goedkope oplossingen
‘In een crisis zoeken bedrijven naar goedkope oplossingen, waar ze direct baat bij hebben. Bij hoogconjunctuur vinden organisaties ‘dure aankopen’, die er complex uitzien, interessant voor het bedrijfsego. In crisistijd is snelheid flexibiliteit en betaalbaarheid key. Dus heb je een goed idee wat snel uit te voeren is en kostenbesparing op kan leveren? Ik help daar persoonlijk ook graag aan mee.’
‘Het lukte ons pas vanaf 2017 om een betere vertaalslag te maken naar de hoogconjunctuur. De slogans ‘Voor elke klus een Held’ werd niet goed meer ontvangen door veel HR- en projectmanagers. maar zo simpel was het. Het moest complexer met weer lange CV’s, met meerdere personen voorstellen en persoonlijkheidstesten, óók voor junioren. Nu zijn beide mogelijkheden geïntegreerd.’
TaskHero test nu voorzichtig de eerste stappen op de Amerikaanse markt, onthult Van Rijn. ‘Doordat het DNA van TaskHero ontstaan is in crisistijd, weten wij nu als geen ander wat ondernemers drijft in deze crisis en kunnen we onszelf efficiënt in de markt zetten. Eigenlijk beleven we onze tweede jeugd. Maar dan met meer kennis en de juiste software.’
Dion Pouw (3DWD) | ‘We moesten heel selectief keuzes maken’
Dion Pouw begon in 2011 met 3DWD, dat reclameconcepten ontwikkelt voor retail en vastgoed, terwijl de leegstand in de zakelijke vastgoedmarkt nota bene net een piek had bereikt van 15 procent. ‘We begonnen het bedrijf om een oplossing te bieden aan vastgoedeigenaren die leegstaande winkelpanden onderscheidend in de markt wilden zetten. Dus je kunt gerust stellen dat we bewust in de crisis zijn begonnen.’
3DWD werkt inmiddels met een team van 25 medewerkers in vestigingen in Gorinchem, Lissabon en Atlanta. Er werden tot nu toe projecten in meer dan 40 landen opgeleverd. Op dit moment groeit het bedrijf uit Gorinchem vooral in Afrika en Azië.
Ook omdat we alles zelf financierden moesten we heel selectief keuzes maken
‘In de crisistijd in 2011 was onze grootste uitdaging vooral de grote vraag van klanten, ook internationaal, terwijl we in het begin slechts met een heel klein team waren. Ook omdat we alles zelf financierden moesten we heel selectief omgaan met de kansen en het maken van keuzes over wat er wel en niet kon.’
‘In de hoogconjunctuur van de afgelopen jaren is de leegstand in het retaillandschap sterk afgenomen. We hebben daarom ons pakket met diensten en producten aangepast en ons in bredere zin gericht op brand design en experience in high traffic-gebieden. Dit is gelukkig goed gelukt, maar in die markt is de concurrentie veel groter. Ons voordeel tijdens de crisis was dat we een heel specifiek probleem oplosten. We zien de vraag naar dit type oplossingen nu al weer sterk toenemen.’
Jasper Meerding (Contactcare) | ‘Er kwam meer vraag naar efficiëntie en kostenbesparing’
Jasper Meerding begon eind 2009 met ContactCare, leverancier van klantenservice voor bedrijven. ‘ContactCare ontstond doordat in de crisis bonussen in mijn outbound-contactcenter halveerden en het Bel-me-niet Register eraan kwam. Ik zag een kans, omdat veel kennissen met webwinkels bezig waren, die kon ik helpen. Vooral de It’ers vonden het toen maar irritant als de telefoon ging.’
‘De uitdaging was het schaalbaar maken van een oplossing die voor meerdere klanten tegelijk werkte. Hoe kan je een medewerker voor 20 verschillende klanten laten werken? Zo houd je het betaalbaar en 90 uur in de week bereikbaar. Het voordeel van een recessies was dat er meer vraag kwam naar efficiëntie en kostenbesparing. Daarnaast kan je aan betere, betaalbare medewerkers komen.’
‘Op dit moment hebben we 6,5 miljoen euro omzet en met 250 medewerkers. We merken dat retail-, openbaar vervoer en wellness-klanten stilliggen, en new business gaat traag. Dus koersen we nu niet op groei, maar zijn we er voor onze bestaande klanten zoals Squla, Simpel.nl en Christine le Duc. Na de opheffing van de lockdown verwachten we weer te groeien.’
Lees ook in deze serie:
- Kalo Bagijn (Brand New Day): ‘Als je eenmaal één crisis hebt meegemaakt, weet je dat de wereld niet zal vergaan’
- Chris Zadeh (Ohpen): ‘Twee jaar lang heb ik ‘nee’ gehoord’
- Steven Schuurman (Elastic): ‘Open source-software gedijt goed in crisistijd’
- Heleen van Oord (DQ&A): ‘Je moet dieper snijden dan je denkt dat nodig is’
- Hans Brouwer (MassiveMusic): ‘In deze tijd moet je jezelf als ondernemer wegcijferen’
- Merijn Everaarts (Dopper): ‘Een begroting maken zou nu een beetje je kop in het zand steken zijn’
