Wist je dat Nederlanders wereldwijd de grootste koffiedrinkers zijn? We drinken maar liefst gemiddeld vier koppen koffie per dag! En de meeste koffie drinken we daardoor op kantoor. Hoe gezond of ongezond is het? En wat zijn de neveneffecten?
De nadelen van teveel koffie drinken
In koffie zit cafeïne, net als in cola, chocola en thee. Een gemiddelde kop koffie bevat tussen de 50 en 100 milligram ervan. Zulke kleine hoeveelheden dragen bij aan goede concentratie en focus, en gaat vermoeidheid tegen. Wel is het zo dat je lichaam er langzaam aan went, dus dat je op den duur meer koffie moet drinken om hetzelfde effect te bereiken.
Teveel cafeïne is niet gezond
In grote hoeveelheden kan cafeïne een behoorlijk negatieve uitwerking hebben. Te veel cafeïne kan leiden tot onder meer hoofdpijn, rusteloosheid, slaapproblemen, angstgevoelens, prikkelbaarheid, beven, duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen. Hoeveel cafeïne precies te veel is werkt voor per persoon verschillend: sommige mensen zijn er gevoeliger voor dan anderen.
Hoe zeer een kop koffie je ook op weg helpt ’s ochtends, aan de Amerikaanse Wake Forest University School of Medicine ontdekten ze dat de cafeïne tegelijkertijd de doorbloeding in je hersenen vermindert. Dat betekent dat er minder voedingsstoffen worden aangevoerd en ook minder afvalstoffen worden afgevoerd.
Op de korte termijn merk je daar niks van, en ook voor de proefpersonen die het bij één kop per dag hielden had het nauwelijks effect. Maar het kan op de lange termijn gevolgen hebben voor je hersenfuncties, waarschuwen de onderzoekers.
Koffie drinken verhoogt je stressniveau
Het gevoel dat je ‘s ochtends dankzij de koffie rap op kunt starten, is natuurlijk heel fijn. Zo krijg je in ieder geval meteen wat gedaan. Toch is het verstandig om je te realiseren dat koffie de afgifte van het stresshormoon cortisol kan verhogen. Grote hoeveelheden koffie nuttigen kunnen je dus juist nog meer gestrest maken, in plaats van dat ze bijdragen aan het gevoel dat je alles onder controle hebt. Bovendien wordt een langdurig hoog cortisolgehalte in verband gebracht met diabetes en overgewicht.
Filterkoffie versus machinekoffie
Dan is er cholesterol, die van het ‘slechte’ soort: LDL. In koffie zitten stofjes die het cholesterolniveau in je bloed kunnen doen stijgen, zo vonden Canadese wetenschappers. Die stofjes kunnen overigens niet door een papieren filter, maar langs een metalen filter komen ze wel. Mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten doen er dus verstandig aan hun inname van espresso’s te modereren en het vooral bij die goede oude filterkoffie te houden.
De positieve effecten van koffie drinken
Toch is het echt niet alleen maar slecht. Sterker nog, in de laatste jaren ontdekken wetenschappers dat er juist ook een hele hoop positieve effecten toe te schrijven zijn aan koffie.
Zo laten verschillende onderzoeken zien dat stevige koffiedrinkers 23 tot liefst 50 procent minder kans lopen op het ontwikkelen van diabetes type 2. Voor wie iedere dag één enkele kop dronk daalde die kans alsnog met 7 procent, zo bleek uit een groot metaonderzoek onder bijna een half miljoen mensen.
Ook toe te juichen: koffie kan je beschermen tegen de ziekte van Alzheimer en dementie, en vermindert het risico op de ziekte van Parkinson.
Koffie maakt je gelukkiger
Maar misschien nog wel de mooiste en belangrijkste consequentie van allemaal: je gaat je er beter door voelen. Koffie maakt je gelukkiger, omdat de cafeïne de aanmaak van hormonen serotonine en dopamine verhoogt. Uit een onderzoek van de Harvard Universiteit blijkt dat de kans om depressief te worden bij vrouwen die 4 of meer koppen koffie per dag drinken met 20 procent afneemt.
In 2015 concludeerde de Gezondheidsraad dan ook dat koffie een algeheel gunstige invloed heeft op het organisme. Het is overigens een fabeltje dat koffie water aan je lichaam onttrekt. Wel is het zo dat koffie je niet hydrateert. Let dus op dat je er ook een glas water naast hebt staan.
Koffiecultuur op de werkvloer
Koffie drinken heeft niet alleen voordelen voor je fysieke gezondheid, maar het helpt ook in de sociale omgang. Het koffieapparaat is een uitstekende plek om even bij te praten met je collega’s. Je leert je collega’s op een andere manier kennen dan wanneer je met ze praat in werksfeer, dit zorgt voor een betere onderlinge band en een betere algemene werksfeer.
Daarnaast zorgt een kop koffie halen ervoor dat je even een pauze neemt en in beweging komt. Je kunt op die manier even afschakelen van je computer en je ogen rust geven. Afstand nemen van je werk bevordert het vermogen om je daarna weer beter te concentreren. En het bevordert bovendien de kans op creatieve ideeën.
Advies: niet te laat op de dag koffie drinken
Ook belangrijk: zorg dat je uiterlijk rond vier uur ’s middags je laatste koffie binnenkrijgt. Onderzoekers aan het Sleep Disorders & Research Center van het Amerikaanse Henry Ford Hospital en aan Wayne State College of Medicine ontdekten dat cafeïne minstens nog zes uur doorwerkt. Ze waarschuwen ervoor dat veel proefpersonen dáchten dat latere consumptie hen niet beïnvloedde, maar dat dit in de meeste gevallen zeker wel zo was.
Wanneer is dan wel de juiste tijd om koffie te drinken?
Neurowetenschapper Steven Miller heeft onderzoek gedaan naar onze cortisol niveaus gedurende de dag. Dit zijn de momenten waarop ons natuurlijke energieniveau hoger is. Wanneer je cortisol-niveau laag is, heb je een natuurlijk dip. Op de momenten waarop je cortisol-niveau hoog is, zou je volgens dr. Miller geen koffie moeten drinken. Dit zijn de tijden:
- Tussen 08:00 en 09:00 ‘s ochtends; begin je dag dus niet met een kopje koffie, maar pas einde ochtend!
- Tussen 12:00 en 13:00 ‘s middags.
- Tussen 17:30 en 18:30 aan het eind van je werkdag.
Andersom geredeneerd en meenemend dat na 16.00 ‘s middags het ook wordt afgeraden om koffie te drinken, houd je de volgende tijden optimale koffiedrink tijden over:
- Tussen 09.00 en 12.00;
- Tussen 13.00 en 16.00.
Geniet, maar drink met mate
En over die hoeveelheid: volgens de befaamde medisch onderzoekers van de Mayo Clinic zouden volwassenen niet meer dan 400 milligram cafeïne, oftewel vier flinke koppen koffie, moeten drinken. Het Nederlandse voedingscentrum adviseert het te houden bij maximaal vijf kopjes.
Vragen over de voor- en nadelen van koffie drinken:
Wat zijn de beste tijden om koffie te drinken?
Het wordt afgeraden om koffie te drinken op momenten waarop je cortisol-niveau hoog is. En drink na 16.00 sowieso geen koffie meer, zodat je wel goed kunt slapen. Dan houd je deze tijden over:
- Tussen 09.00 en 12.00;
- Tussen 13.00 en 16.00.
Hoeveel koffie is teveel?
Volgens de befaamde medisch onderzoekers van de Mayo Clinic zouden volwassenen niet meer dan 400 milligram cafeïne, oftewel vier flinke koppen koffie, moeten drinken. Het Nederlandse voedingscentrum adviseert het te houden bij maximaal vijf kopjes. Maar uiteraard verschilt dit ook per persoon, de ene persoon is gevoeliger voor de effecten van cafeïne dan de ander.
Hoeveel koffie drinken wij gemiddeld?
Maar liefst gemiddeld 4 koppen koffie per dag. Dat maakt de Nederlanders wereldwijd tot grootste koffiedrinkers!