Waar we eerst massaal moesten wennen aan het thuiswerken, moeten we nu opeens weer wennen aan hybride werken. Of het ‘nieuwe werken’, zoals het ook wel wordt genoemd. Verwarrend, zeker als je net je balans had gevonden in het thuiswerken. Hoe moet je dan nu weer je balans vinden in het hybride werken?
Balanceeract
Deze balanceeract levert voor zowel werkgevers als werknemers een complexe situatie op, met weer allemaal nieuwe uitdagingen en dilemma’s. En willen we eigenlijk wel weer – gedeeltelijk – terug naar kantoor? Het thuiswerken beviel ons toch prima? Op dit gebied laten verschillende onderzoeken verschillende resultaten zien. Zo zijn er studies die aantonen dat mensen productiever worden en meer welzijn ervaren als ze thuiswerken.
Ana Bloemraad, coach en registerpsycholoog Arbeid en Organisatie bij BloemRaad Psychologen, legt uit: ‘Het kantoor is voor veel mensen een ongezonde omgeving. Met name de kantoortuinen die een tijdje geleden werden ingevoerd, leveren veel stress en burn-outs op.’ Dit komt volgens Bloemraad onder meer doordat er geen mogelijkheid is om je af te sluiten. Ook heb je geen controle over zaken als licht en temperatuur. ‘Dit is voor veel mensen erg frustrerend. Kantoortuinen kunnen mensen echt ziek maken.’
Thuiswerken versus kantoor
En er zijn meer nadelen aan het werken op kantoor. Denk bijvoorbeeld aan reistijd, files en overvol openbaar vervoer. ‘Door minder te reizen, besparen we tijd en zorgen we voor schonere lucht’, aldus Bloemraad. ‘En wat dacht je van de kosten van al die kantoorgebouwen. Een gedeelte daarvan zou best veranderd kunnen worden in wooncomplexen. Dan heb je meteen een mooie oplossing voor de woningnood.’
Maar het is natuurlijk niet alleen maar kommer en kwel op kantoor. ‘Nee, het geeft ook meer verbondenheid. Mensen hebben behoefte aan dat contact.’ Bovendien blijkt het thuiswerken lang niet voor alle werknemers een ideale situatie. Het is bijvoorbeeld moeilijk je te concentreren als je partner of je kinderen om je heen lopen of telkens dingen aan je vragen.
‘De mensen die het zich kunnen permitteren een aparte werkruimte te creëren, kunnen maximaal profiteren van thuiswerken. Maar het wordt al een stuk lastiger als je aan de eettafel moet werken, of in de keuken’, zegt Bloemraad.
Basisbehoeftes
Dan biedt hybride werken toch eigenlijk de perfecte balans? Dat ligt er maar net aan volgens Bloemraad. Drie psychologische basisbehoeftes spelen hierbij een cruciale rol: autonomie (eigen regie over de werkdag), competentie en verbondenheid.
Bloemraad: ‘Als daarin een goede balans wordt gevonden, kan hybride werken zeker een succes worden.’ Daarbij hangt het erg van de werknemer zelf af wat hij of zij als een goede balans ervaart. De een zal misschien wat vaker naar kantoor moeten gaan om gevoelens van verbondenheid en competentie te ervaren. De ander zal juist vaker willen thuiswerken, omdat ze daar niet gestoord worden door collega’s. ‘Daardoor werken ze efficiënter en dit kan het gevoel van competentie verhogen’, aldus Bloemraad.
Maatwerk
Of er een goede balans gevonden kan worden in het hybride werken, is een kwestie van maatwerk. Vanuit de werkgever moet er rekening worden gehouden met de individuele voorkeuren en mogelijkheden van een werknemer. Vooral bij de autoritair ingestelde bedrijven zal hybride werken daarom lastig worden.
‘Het geeft enorm veel stress als je alsmaar gecontroleerd wordt. Op die manier wordt thuiswerken onmogelijk’, legt Bloemraad uit. ‘Autonomie is het grootste voordeel van hybride werken maar als je als werknemer voortdurend verantwoording moet afleggen, dan werkt het niet.’
Mentaliteitsverandering
Naast maatwerk is er dan ook een flinke mentaliteitsverandering nodig om het hybride werken te laten slagen. Bij zowel werkgevers als werknemers. Want als jij als werknemer geen grenzen kan stellen en weinig discipline hebt, gaat het ook niet goed. Grenzen stellen is vooral voor vrouwen moeilijker omdat van hen – meer dan van mannen – verwacht wordt dat ze naast het werk ook huishoudelijke taken en de zorg voor de kinderen op zich nemen.
‘Dat was vooral tijdens de lockdown een grote belasting omdat kinderen thuis moesten blijven. Als ze dus geen duidelijke grenzen stellen en de taken niet goed verdelen met hun partner, dan kan hybride werken voor hen een bron van stress worden’, zegt Bloemraad hierover.
Het opbrengen van discipline heeft daarentegen meer te maken met uitstelgedrag. Of juist met stoppen met werken. Daardoor gaan mensen soms nog door met werken in privétijd. ‘Dit kan tot oververmoeidheid leiden en uiteindelijk tot slechter functioneren.’
Tips om een goede balans te vinden
Hoe je dan toch zorgt voor de juiste balans? Bloemraad geeft een paar tips.
#1 Communicatie met je werkomgeving
Praat met je leidinggevende en je collega’s. Maak duidelijke afspraken over wanneer je thuis en op kantoor bent. Geef ook aan wat je nodig hebt qua technologie en informatie. Als je voornamelijk thuis wil werken, moet je immers toegang hebben tot goedwerkende communicatiemiddelen.
#2 Communicatie met het thuisfront
Maak duidelijke afspraken met je partner en/of je kinderen over de verdeling van taken en werkzaamheden. Wie doet wat? Wat is werk en wat is privé? Zorg dat je thuis een eigen werkplek hebt en geef aan wat je werktijden zijn.
Tot slot: heb geduld. Het is voor ons allemaal weer een nieuwe situatie. Bloemraad: ‘Probeer erachter te komen wat voor jou wel en niet werkt. Om je balans te hervinden, zal je soms wat dingen moeten uitproberen. Het allerbelangrijkste is dat je daarbij blijft communiceren.’
Hybride werken
Wat houdt hybride werken in?
Hybride werken houdt in dat werknemers deels thuis en deels op kantoor werken. Door corona heeft dit een behoorlijke toevlucht genomen.
Waar moet je opletten bij hybride werken?
Een goede werk-privébalans is belangrijk, maar hoe vind je die als je zowel thuis als op kantoor werkt. Met deze tips zorg je voor een goede balans:
- Communiceer met je werkomgeving: maak duidelijke afspraken wanneer je waar werkt. En geef ook goed aan wat je nodig hebt qua technologie en informatie.
- Maak duidelijke afspraken met je partner en/of je kinderen over de verdeling van taken en werkzaamheden.
