Geen producten in de winkelwagen.
Groei in faillisementen
Het aantal faillissementen klom in november voor het eerst sinds lange tijd. Het aantal van 153 bankroete ondernemers ligt nog steeds een stuk lager dan voor de coronacrisis. Maar experts waarschuwen voor te veel optimisme. ‘Wacht maar af tot de coronasteun een half jaar gestopt is’, zegt faillissementsexpert Robert Jan Blom in De Limburger. ‘Dan breekt de hel alsnog los en volgt een golf van faillissementen.’
Maar voordat het zover (hopelijk niet) is, een greep uit de gestrande ondernemers van dit jaar. Verhalen die weliswaar pijn doen, maar toch ook waardevolle lessen bevatten.
7 bedrijven die in 2021 failliet gingen (en 1 dat stopte)
1. Hutspot
Oprichters Nick van Aalst, Pieter Jongens en Reinier Bernaert lanceerden in 2012 hipsterwarenhuis Hutspot. De broedplek slash winkel bood ruimte aan creatieve ondernemers zoals ontwerpers, kunstenaars en startende merken. De ondernemers breidden het concept na thuisstad Amsterdam uit naar Utrecht, Rotterdam, Eindhoven, Den Bosch en Breda.
Hutspot ging eigenlijk al kopje onder in 2020, een coronajaar waarin het verlies opliep naar 1,5 miljoen euro. Maar het concept kreeg begin dit jaar een herkansing dankzij een overname door Dille & Kamille. ‘Hutspot was mijn eerste project als ondernemer, het heeft tot corona goed gedraaid en ik wil het niet afsluiten met een faillissement’, zei een strijdlustige Van Aalst destijds tegen MT/Sprout.
Dille & Kamille beloofde nieuwe Hutspot-vestigingen te openen, maar in november viel alsnog het doek. Achteraf bezien was het een ‘ondoordachte doorstart’, stelt Dille & Kamille. Hutspot bleef te veel een kledingwinkel, en was te weinig lifestyle, reageerde een woordvoerder van Dille & Kamille tegen RTL Nieuws. Online waren er volgens hem nauwelijks mogelijkheden. Ook speelde er een conflict met leveranciers, dat Dille & Kamille wijt aan een gebrekkige administratie bij Hutspot.
‘Niet fair en ook een beetje vals’, vindt Bernaert die aantijgingen. ‘Zij zijn tenslotte degenen die met de beste onderdelen van Hutspot zijn doorgestart, en er zelf niet in slaagden daarvan een succes te maken. Zij lijken zich in het project te hebben verslikt.’
Lees ook: Nick van Aalst ging met Hutspot failliet
2. Travel Electric
Voorganger Taxi Electric ging in 2020 door de coronacrisis op de fles. Maar de social enterprise (chauffeurs waren vijftigplussers die lastig aan een baan konden komen) verdiende nog een kans, vond Wouter Deelman. De ondernemer startte het in 2011 door de door Ruud Zandvliet opgerichte bedrijf afgeslankt door, als aanbieder van Mobility as a Service. Met naast taxi’s ook reserveerbare deelfietsen, -scooters, deelauto’s en ov.
Maar het Amsterdamse bedrijf merkte dat de taximarkt – vooral in de hoofdstad – niet genoeg herstelde. Een nieuwe opleving van het coronavirus was de druppel. Overnamegesprekken met andere vervoersbedrijven, die eveneens met tegenwind kampten, liepen op niks uit. De dienst kreeg eerder deze maand zowaar een derde kans, toen het werd overgenomen door, en geïntegreerd met drie vervoersbedrijven.
3. Ziel
Marleen Vogelaar wilde na 3D-printplatform Shapeways de productie van kleding verduurzamen met Ziel. Dat on demand-platform voor kledingproductie moest de vraag naar, en aanbod van kleding naadloos op elkaar aan laten sluiten. Dat zou zorgen voor minder overbodige productie, verspilling en transport.
In april vorig jaar haalde de ondernemer 4,4 miljoen euro op bij Borski Fund, Groeifonds (Economic Board Groningen) en Purpose Ventures. Maar vier maanden later ging het bedrijf op de fles. Volgens de curator werden de geldschieters verrast toen bleek dat een deel van het kapitaal (750.000 euro) werd uitgeleend aan een Amerikaans dochterbedrijf. Toen Ziel daarnaast bepaalde milestones niet haalde, draaiden de investeerders de kraan dicht.
Daardoor kreeg Ziel maar 2,2 miljoen euro groeikapitaal binnen. Door liquiditeitsproblemen konden salarissen niet meer betaald worden. Het intellectuele eigendom van het techplatform is inmiddels voor een schamele 12.500 euro verkocht. Omdat ook nog niet duidelijk is hoe de Amerikaanse lening moet worden terugbetaald, lijkt een doorstart geen optie.
4. Eden Advanced Technologies
De oprichters van Eden Advanced Technologies bedachten aan de Universiteit Twente een concept om thuis, of in restaurants gewassen te kweken. Met een zoveel mogelijk geautomatiseerd kweekproces, en een app voor het op afstand toedienen van voeding en water. Oprichters Toms Bernhards, Christiaan Haas, Niels Jansen en Marius V. Scrieciu haalden onder andere bij Dutch Student Investment Fund (DSIF) werd een onbekend bedrag op.
Maar het bedrijf bezweek in juli onder een schuld van een kwart miljoen euro. De ondernemers hadden ‘hun strategie niet helemaal helder’, reageerde curator Tom Brouwer in regiokrant Tubantia. De startup mikte vooral op horeca-ondernemers, maar corona gooide roet in het eten.’ Plannen voor een groentekas voor thuiskwekers waren ‘onvoldoende uitgekristalliseerd’. De curator onderhandelt nog over een doorstart, meldde Brouwer in het laatste faillissementsverslag.
5. LexIQ
Hardware is hard, luidt een bekende uitdrukking, maar de juridische wereld vernieuwen is misschien wel net zo lastig. De Rotterdamse legal tech-startup probeerde het met een AI-zoekmachine voor rechterlijke uitspraken, vergelijkbaar met de dienst van 25 onder de 25-winnaar Bluetick.
Oprichters Martin van Hemert en Reinoud Baker stonden in 2016 de finale van een startupwedstrijd van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek, dat daarna klant werd. Voor het Openbaar Ministerie maakte LexIQ een ‘Jurisprudentierobot’ die flinke bergen informatie kon doorploegen, bij accountant Ernst & Young liet de startup zijn algoritmes los op fiscale informatie.
Maar de zogeheten runway van de startup kwam rap in zicht, waarna in mei een faillissement werd aangevraagd. De omzet groeide niet hard genoeg, meldde de curator, die een openstaande schuld noteerde van 270.000. Gesprekken over een investering door een Roemeense softwareontwikkelaar liepen op niks uit, volgens de curator mede vanwege ‘een geschil tussen de aandeelhouders’.
6. GoodHout
Met GoodHout probeerde Silvia – what’s in a name – ten Houten sinds 2014 kokos in de markt te zetten als alternatief voor hardhout in vloeren en meubels. Het Rotterdamse bedrijf won in 2015 een Accenture Innovation Award, waarna Ten Houten de ambitie opvoerde: in 2020 zouden er in Azië minimaal twee fabrieken staan. Lokale kokosboeren zouden daar munt kunnen slaan uit de bolsters van kokosnoten, die anders worden weggegooid.
Voor de opening van een eerste fabriek haalde Ten Houten bij investeerders ruim een miljoen euro aan groeigeld op. Maar deze maand bleek het geld toch op, en bleek een surseance te zijn omgezet in een faillissement. Ten Houten liet tegenover RTL Nieuw niks los over de oorzaak van het faillissement.
Een aanwijzing is dat het bedrijf er na zeven jaar nog niet in was geslaagd om commerciële productie te draaien. De ondernemer hint wel op een mogelijke doorstart, maar houdt de kaarten vooralsnog tegen de borst. ‘Als het stof gaat liggen en er misschien iets positiefs te melden is, sta ik er wel voor open om daar op in te gaan.’
7. Hotelkamerveiling.nl
Hotelier Klaas Stekelenburg was er in 2008 nog best snel bij met Hotelkamerveiling.nl. Het concept waarbij hotels lastminute kamers kwijt konden sloeg aan. Stekelenburg en zoons Matthijs en Jasper lieten het platform naar eigen zeggen groeien tot ‘honderdduizenden leden’ en vijf miljoen boekingen, met activiteiten in meerdere landen.
Door de coronapandemie nam het aantal veilingen en nieuwe hotelpartners ‘een grote vlucht’, zei Matthijs Stekelenburg in november 2020. Maar amper een jaar later wees het bedrijf uit Den Haag diezelfde coronacrisis juist aan als oorzaak van een faillissement. De omzet klom in 2020 nog naar 5,6 miljoen euro (2019: 4,4 miljoen euro), blijkt uit een eerste faillissementsverslag. Maar het verlies groeide nog sneller, naar 541.000 euro.
Oorzaak van de problemen is dat het binnenlands toerisme een ‘enorme vlucht’ nam na de versoepeling van de reisbeperkingen, schrijft de curator. ‘Hierdoor kunnen de hotels zelf een goede bezetting realiseren en hoeven zij geen gebruik te maken van de diensten van HKV (Hotelkamerveiling.nl, red.). De uitstroom van hotelpersoneel zorgde er daarnaast voor dat hotels niet meer op volle bezetting konden draaien, ‘waardoor er nagenoeg geen sprake is van een restcapaciteit’.
Gestopt: Pacha Panels
Over duurzame panelen gesproken: Geert-Jan Smits stortte zich na de verkoop van meubelwebwinkel Flinders met zijn nieuwe startup Pacha Panels op circulaire bouwmaterialen. Opnieuw vanaf nul beginnen, met biobased en circulair materiaal voor de interieur- en meubelindustrie, voelde weer ‘als puur ondernemen’, zei Smits afgelopen mei nog tegen MT/Sprout.
Maar twee weken geleden bleek de ondernemer, ‘na 11 maanden knetterhard werken’, de handdoek in de ring te hebben geworpen. ‘Een droom in duigen, maar soms moet je erkennen dat het er niet in zit’, schreef Smits op LinkedIn.
Vooral het vinden van geschikt materiaal leek een uitdaging. ‘De vraag naar plaatmateriaal is momenteel groter dan het aanbod en leveranciers staan niet te springen om een nieuwe toetreder.’ En: ‘Van de materialen die we wel vonden, bleek het lastig om de duurzaamheidsclaim met harde data te kunnen staven.’
