Het wantrouwen in overheden, maatschappelijke organisaties en de media is door de corona-uitbraak wereldwijd toegenomen. Ook de economische crisis die erop volgde, maakt het er niet beter op. Dat blijkt uit de 2021 Edelman Trust Barometer, die ieder jaar wordt gepubliceerd door het grootste zelfstandige communicatiebureau van de wereld. Ook in Nederland blijkt Covid voor een vertrouwensbreuk te hebben gezorgd.
Opmerkelijk in het rapport is dat bedrijven er verhoudingsgewijs nog redelijk van afkomen.
- De werkgever blijkt op de tweede plek te eindigen als ‘geloofwaardige informatiebron’.
- Bijna twee derde van de Nederlanders (63%) vindt dat ceo’s moeten ingrijpen wanneer de overheid maatschappelijke problemen niet oplost.
- En 62% onderschrijft dat ze het voortouw moeten nemen bij veranderingen, in plaats van te wachten tot de overheid die aankondigt.
Leiderschap schiet tekort
Maar het vertrouwen in werkgevers is door de coronacrisis wel degelijk afgenomen. Volgens Steven Heywood, General Manager van Edelman in Nederland, is het vertrouwen in de baas nog niet eerder zo op de proef gesteld.
In Adformatie zei hij: ‘In een tijdperk waarin mensen steeds vaker naar hun leiders kijken voor antwoorden en oplossingen voor ongekende maatschappelijke-, politieke- en gezondheidsuitdagingen, laten onze resultaten zien dat het leiderschap tekortschiet.’
Gedrag waar je voorheen als manager nog mee wegkwam wordt nu hard veroordeeld
Hoog tijd dus om als manager aan dat vertrouwen te werken
Zeker nu uit andere onderzoeken blijkt dat de eisen die werknemers stellen behoorlijk zijn toegenomen. Ze verwachten simpel gezegd meer van hun leidinggevenden dan pakweg tien jaar geleden. Gedrag waar je toen als ‘gezag’ nog mee wegkwam wordt nu hard veroordeeld.
Kijk naar MeToo en de antiracismeprotesten die de afgelopen jaren zijn opgekomen. Ze hebben inmiddels meerdere ceo’s de kop gekost.
Vertrouwen winnen
In Harvard Business Review schrijft Ron Carucci, een bekende Amerikaanse organisatie-adviseur die meerdere bestsellers schreef over management en leiderschap, hoe hij denkt dat bazen het vertrouwen dat de organisatie in hen heeft weer kunnen vergroten.
Hij schreef er eerder het boek To Be Honest over, op basis van zijn jarenlange onderzoek onder meer dan 3200 leidinggevenden. ‘Betrouwbaar en integer zijn alleen is niet genoeg’, zegt hij. ‘Mensen vinden je daardoor prettig om mee te werken. Ze geloven ook wel dat ze op je kunnen rekenen. Maar echt vertrouwen vraagt meer. ‘
Carucci gelooft dat managers in de praktijk vier fases door moeten, voordat ze het vertrouwen binnen hun organisatie echt hebben verdiend. ‘Maar als je die fases eenmaal door bent, betaalt dat zich uit’, belooft hij. ‘Je zult eerder het vertrouwen van je mensen krijgen en houden dan andere leidinggevenden.’
Hoe vergroot je als baas je betrouwbaarheid?
1. Laat zien wie je bent en wie je zegt te zijn
Maak je mensen duidelijk waar je voor staat. Als je zegt dat je teamwork belangrijk vindt, moet je teamleden ook de ruimte geven. Geef fouten toe. Mensen zullen het waarderen (en belonen met vertrouwen) als je eerlijk toegeeft dat je de mist in bent gegaan.
2. Behandel anderen (en hun werk) met respect
In veel bedrijven worden werknemers beoordeeld op hun persoonlijke output, op hun ideeën of de oplossingen die ze aandragen. Het is belangrijk dat je daar als manager respect voor toont, want ze leggen een stukje van hun persoonlijkheid op tafel. Creëer mogelijkheden voor je medewerkers om te ‘shinen’. Vraag om feedback en geef die ook.
3. Bouw bruggen binnen de organisatie om de eenheid te vergroten
‘Als corona een ding heeft laten zien, is het wel hoe verdeeld onze wereld is geraakt’, zegt Carucci. Ga hier binnen je bedrijf mee aan de slag. Beloon mensen die zich inzetten voor het gezamenlijke doel. Maak je organisatie veilig. Medewerkers moeten fouten kunnen maken. Help mensen om dingen te leren en weer op het goede spoor te komen.
4. Zoek de balans tussen transparantie en discretie
Je wint als baas aan vertrouwen als je vertelt over jezelf en hoe je over dingen denkt. Leg ook uit waarom je iets soms niet kunt vertellen. Blijf ver weg van roddel en achterklap, maar geef mensen wel de ruimte om hun ontevredenheid over iets te uiten.
Luister als personeelsleden persoonlijke dingen vertellen, bijvoorbeeld over een vakantie. Werknemers waarderen het als je daarin geïnteresseerd bent, ze voelen zich welkom.
Spreekwoord: Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
Klinkt misschien als een cliché, maar het is wel waar, zegt Carucci. ‘Er is geen munt zoveel waard binnen het bedrijfsleven als die van vertrouwen’, schrijft hij letterlijk. ‘Denk als baas niet dat je het vertrouwen van je mensen hebt, omdat je niks hebt gedaan om het te beschamen. In deze onzekere tijden moet je er iedere dag aan werken om het vertrouwen te houden.’
