Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob regelt een meeting met een toolkit

Bob is divisiedirecteur van een groot concern. Hij doet zijn best. Deze keer regelt hij een meeting met een heuse toolkit.

VAN Pieter poelstra
AAN Bob
ONDERWERP De Middle Management Najaarsmeeting

Dag Bob,
Ja, ik zeg maar meteen, Bob, waarom niet? Denk aan voornaam. Als in: belangrijk. Door meteen jouw voornaam te gebruiken, Bob, maak ik duidelijk dat ik jou belangrijk vind.
Zoals je weet ben ik te gast op jullie Middle Management Najaarsmeeting over twee weken en jouw hr-manager (Elly? Ellen? Esther? Ik ben helaas haar kaartje even kwijt) heeft me gevraagd in een mail aan jou te melden wat mijn plannen zijn.
Nou, Bob, dat zijn er véél. Bij mensen als ik, Bob, is het hoofd een continue brainstorm. Van jullie meeting maak ik ook een continue brainstorm. Ik zet jouw managers aan het denken. Maar ook aan het voelen, vragen, zoeken…
Ben je gelukkig? (Dat is geen vraag nu aan jou, Bob, maar een van de vragen die ik opwerp tijdens zo’n meeting.) Is wat je doet ook wat je wilt? Niet: wat voor leider wil jij zijn? Maar: wat voor mens ben jij?
Ik denk dat nu wel duidelijk is hoe zo’n middag verloopt. Ik noem het altijd een boost of mind & soul.
Pieter Poelstra
Human Management Trainer

Beste Pieter Poelstra,
Ik vrees dat er sprake is van een misverstand. Kennelijk heeft Astrid (zo heet onze hr-manager) je niet helemaal goed gebrieft. Op de laatste meetings hebben we nogal erg vaak in de spiegel moeten kijken en eigenlijk willen we dit keer iets pragmatisch, dat je als manager op zo’n middag dingen te horen krijgt waar je op de werkvloer ook iets mee kunt. Die behoefte is er na die laatste meetings nogal sterk. Ik wil u natuurlijk niet teleurstellen, maar de vraag is of u dan wel de geschikte persoon bent voor de aanpak die wij wensen.
Bob

Bob,
Ik ben juist gek op pragmatisme, Bob! En geloof me, dat voortdurend in de spiegel kijken, al dat navelstaren, dat gaat niet alleen jouw managers de keel uithangen, maar mij ook. Ja, die uitdaging die je me nu stelt, die grijp ik met beide handen aan. Ik denk dat ik de middag begin met het stukslaan van een spiegel, dan weten jouw mensen meteen welke kant het dit keer niet opgaat.
Het gaat nu alweer koken in mijn hoofd. Thema: denk als manager elke dag weer heel pragmatisch – what’s in it for me? Zet de egocentrist in jezelf centraal. Hoe klinkt dat ineens, Bob?
Pieter Poelstra
Human Management Trainer

Beste Pieter Poelstra,
Ja, dat klinkt stukken beter. Maar wordt het niet te veel ‘hoe word ik een rat?’-gedoe? Want dat hebben we al eens gehad en toen moesten we de hele middag allerlei dieren nadoen en dat vonden mensen verschrikkelijk. En is het ook wel van deze tijd? Is het niet zo dat na de kredietcrisis managers zich juist wat minder egocentrisch moeten opstellen?
Bob

Bob,
Ik snap précies wat je bedoelt, Bob. Maar dat is nou net de echte clou van mijn nieuwe workshop: what’s in it for me, ja oké, daar begint het mee. Maar dan laat ik jouw mensen ontdekken dat er alleen dan iets in it is voor hun als er ook iets in is voor hun collega’s… Ja, dat wist Plato al (die ik overigens niet zal noemen, ik voel dat zo’n Griek niet goed valt bij jouw mensen): het ik voelt zich beter als hij zijn omgeving beter maakt. Denk aan dieren die voor zichzelf zorgen door voor de hele kudde te zorgen. Maar dieren noem ik ook niet hoor, laat staan dat jullie ze na moeten doen, daar kan je nu alleen nog bij overheidsmanagers mee aankomen.
Zijn we er zo uit?
Pieter Poelstra
Human Management Trainer

Beste Pieter Poelstra,
Ik denk het wel. Oh ja, doe je ook een tool kit? Dat was een specifieke vraag vanuit de organisatie.
Bob

Bob,
Tuurlijk! Ik doe altijd een tool kit na afloop. Dat vertel ik ook altijd bij aanvang, dan hoeven mensen tijdens de workshop niet zo op te letten. Ik laat mijn team alles uitwerken, desnoods gaan ze 24/7 door.
Pieter

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Beste Pieter Poelstra,
Geweldig! Onze kennismaking begon wat ongemakkelijk, maar we zitten volgens mij nu echt op dezelfde golflengte. Tot op onze meeting!
Bob

Hoi Annie,
Vraag me niet hoe, maar we hebben eindelijk weer een opdracht binnen.
Kan jij het een en ander bij elkaar googelen over pragmatisch management? En kun je snel even een tool kit in elkaar zetten? En die dan wel apart op de factuur zetten?
Oh ja, nog een ding: in mijn standaard inleiding komt nog steeds Plato voor. Kun je dat vervangen door Louis van Gaal?
Dank je!
Pieter

Meer Bob de manager?

‘In het bedrijfsleven rust taboe op gevoel. We kijken liever naar spreadsheets en dashboards’

In de boardroom lijkt er geen plek te zijn voor gevoel. Ceo's kijken liever veilig naar strategische plannen, spreadsheets en dashboards. 'Jammer, want als je een beetje afdaalt van je hoofd naar je hart, maak je betere beslissingen', meent Afas-ceo Bas van der Veldt.

Een paar jaar geleden meldden zich twee ondernemers bij mij. Ze hadden een tooltje ontwikkeld waarvan ze dachten dat het goed bij ons zou passen, en ze waren geïnteresseerd in samenwerking. Dat tooltje zat inderdaad slim en goed in elkaar, en was een mooie aanvulling op ons aanbod. Bovendien hadden ze hun voorstel prima doordacht.

Bij één van de twee had ik wel een wat onbestemd gevoel. Ik kon het niet helemaal uitleggen, maar het zat een beetje in de hoek ‘opportunistische gladde prater’.

Geef dan argumenten

We hadden een korte ontmoeting waar ook mijn vrouw bij aanwezig was. Die zei direct na afloop: ‘Niet doen Bas, dit voelt niet goed.’

Ik schoot meteen in de rol van de zakelijke ceo: ‘Wát voelt er niet goed? Geef argumenten dan.’ Het vreemde was dat ik zelf ook een vaag jeukje in mijn hoofd had. Het lukte ons alleen niet om dat gevoel te verklaren. Sterker nog: de ratio was alleen maar heel positief. En zou ik het dan niet doen, omdat iemand mijn type niet lijkt? Dat zou toch ook bijzonder zijn.

We zijn met deze mannen in zee gegaan.

Lees ook: Sommige ceo’s zijn terminaal serieus bezig met hun vak

Na een week of vier bleek het geen gelukkige match. De ondernemers pasten voor geen meter bij onze bedrijfscultuur, en het tooltje was niet zo mooi als het leek. Binnen twee maanden hebben we afscheid genomen. Waar die mannen overigens ook blij mee waren.

Nu kun je denken: ‘Ja, Van der Veldt, dan had je toch beter je huiswerk moeten doen.’ Maar geloof me, dat hadden we grondig gedaan. Punt is dat ik alleen gefocust had op de ratio. Het gevoel had ik weggedrukt, omdat ik het niet kon verklaren.

En precies dát is niet slim. Ik heb in mijn loopbaan veel fouten gemaakt, en een hoop ervan hebben hiermee te maken.

Fixatie op logica

De Duitse psycholoog Gerd Gigerenzer doet al jaren onderzoek naar dit fenomeen. Hij constateert twee dingen. Eén: onder tijdsdruk neem je betere beslissingen op basis van je intuïtie dan op basis van je ratio. Twee: In het bedrijfsleven rust een soort taboe op dit onderwerp.

In een interview in de Volkskrant zegt hij: ‘Veel grote bedrijven hebben een fixatie op logica en cijfers, daar is intuïtie verdacht.’ Dat verklaart volgens hem waarom de helft van de ceo’s wél beslissingen neemt op basis van gevoel, maar daar niet openlijk voor uitkomt. De ratio wordt er later bijgehaald. Of ingevlogen met dure consultants.

Lees ook: Bas van der Veldt: ‘Als ik onvoldoende kritiek krijg word ik gewoon een lul’

Spreek het uit

En dat terwijl gevoel zó’n krachtig instrument is. Ken je de Netflix special Sacrifice van de illusionist Derren Brown? Hierin onderzoekt Brown of het mogelijk is om een racistische Amerikaan zijn leven te laten geven voor een Mexicaan. Sleutelmoment: als hij de twee mannen een paar minuten tegenover elkaar zet, en elkaar in de ogen laat kijken. Dan breekt de Amerikaan.
Goed. Je gevoel moet je dus niet negeren, ook al heb je er nog geen woorden voor.

Maar wat moet je er dan wél mee doen? Dat leerde ik van onze Afas-oprichter Piet Mars. Hij zei: als iets niet goed voelt, en je kunt nog niet verklaren waarom, benoem dát dan.

Zeg gewoon: ‘Joh, ik weet niet wat het is, maar dit voelt niet goed.’ Als ik dat had gezegd tegen de mannen van het tooltje uit het begin van dit verhaal, hadden we waarschijnlijk een heel ander gesprek gehad. En had ik misschien wel een betere beslissing genomen.

Een andere les van Piet was: wacht niet met het uitspreken van je gevoel. Dat is niet gemakkelijk, maar dan ligt de bal wel waar hij hoort. Je neemt het niet mee naar huis, en je hoeft er niet van wakker te liggen.

Lees ook: Leiderschap is geen democratie

Op lopen vreten

Jaren geleden had ik een gesprek met een manager die me vertelde dat ze ergens enorm last van had. Ik vroeg haar wat dat dan was. Bleek dat ik drie weken daarvoor iets in een vergadering had gezegd, dat zij als onprettig had ervaren.

Eerlijk? Ik kon het me niet eens meer herinneren. Maar zij had er zich al die weken over op lopen vreten.

Heel herkenbaar. Want hoe gaan die dingen? Je ergert je aan een uitspraak of een actie, en die ander is zich van geen kwaad bewust. Die doet in de tijd erna nog een paar dingen in diezelfde lijn, en voor je het weet heb jij je algehele oordeel al klaar: diegene is gewoon een eikel. Zo heb je de situatie voor jezelf en die ander behoorlijk ingewikkeld gemaakt.

Het is de moeite waard om het anders te doen. Experimenteer er maar eens mee. Ook met de woorden die je gebruikt. Je zult merken: de taal van je ratio leidt tot afstandelijkheid, en uiteindelijk mis je je doel. En zodra je vanuit je hart en gevoel gaat praten, ontstaat er verbinding en komt er een écht gesprek tot stand.

Anka Gajentaan (Randstad Digital): ‘Als zzp’er sta je stil in je carrière’

Managing director Anka Gajentaan wil volgend jaar met Randstad Digital drie keer zo groot zijn. Om dat doel te bereiken, staan onder meer de zzp'ers op haar radar. Die zijn welkom, maar dan wel als gewone werknemer. 'De mensen die stappen maken in IT zijn bijna allemaal in dienst.'

anka gajentaan randstad
Anka Gajentaan heeft zelf gewerkt als zzp'er en vond het 'verschrikkelijk' dat haar carrière stilstond. Foto: Randstad

Randstad bundelt sinds maart in Nederland alle dienstverlening rond IT onder één noemer: Randstad Digital. De 250 collega’s in Nederland hebben er daardoor 25.000 collega’s bijgekregen. Ze werken onder meer vanuit global delivery centers in India, Roemenië, Canada en Portugal.

Ook in Polen en Zuid-Amerika worden zulke centra opgezet. De eerste reacties op die krachtenbundeling zijn alvast heel positief, vertelt Anka Gajentaan aan MT/Sprout. Ze is managing director voor Nederland en head of transformation van Randstad Digital wereldwijd.

Gajentaan is druk bezig met haar rondje langs de 25 grootste klanten in Nederland. ‘Dat we 25.000 mensen aan het werk kunnen zetten op IT is onbekend. Dit is een soort parel die we lang binnen het bedrijf verborgen hebben gehouden.’

Wat klanten het meeste vragen

De meeste belangstelling bij de klanten is er voor generatieve AI. Geen verrassing, want dat is een hype. ‘Maar om daar iets mee te kunnen doen heb je data nodig. Er is dus veel vraag naar mensen voor datatrajecten en -oplossingen.’

Met stip op twee staat de vraag naar mensen voor IT-projectwerk in partnerschappen. Dat gaat vooral over het implementeren van de grote platformen in crm, hr, of financiën, denk aan Salesforce en Workday. Maar ook het verkleinen daarvan is in opmars.

‘Een kleine kapperszaak die een crm-pakket wil installeren, zal niet zo snel een pakket als Salesforce kunnen of willen implementeren. Salesforce heeft zelf geen enkele interesse. En de partners richten zich ook voornamelijk op de grote accounts.’

Drie keer groter in 2025

‘Dus wat gebeurt er dan? Een bedrijf als L’Oréal vraagt om een Salesforce-pakket te bouwen. Dat leveren ze dan mee bij de producten die de kapper afneemt.’

‘Die creatieve oplossingen, vaak van productleveranciers, zie je wereldwijd ontstaan. De grote IT-oplossingen worden klein gemaakt en komen beschikbaar voor het mkb. Dat is een interessante beweging.’

Beide bewegingen vragen om een massa aan IT-werk, daarom voorspelt Gajentaan zonder blikken of blozen een steile groei voor Randstad Digital. Ze wil volgend jaar al ‘drie keer zo groot zijn’ in Nederland.

Lees ook: Benut het talent dat je al hebt om te groeien

De meerwaarde van zzp’ers

Gajentaan werkt al twintig jaar bij Randstad. Het gebrek aan IT’ers op de arbeidsmarkt is al jaren bekend, dat Randstad digitale diensten en mensen levert ook. Hoe gaat ze dan het verschil maken? De hoofdlijn van haar strategie is dat het technische werk beter kan worden uitbesteed aan het buitenland. ‘Hoe technischer, hoe meer het remote kan worden uitgevoerd.’

Het automatisme waarmee zzp’ers voor de hoogste tarieven worden ingehuurd, maakt IT-projecten bovendien onnodig duur in Nederland. ‘Het inhuren van zzp’ers is een gegeven geworden, omdat het al jaren zo gaat.’

Dat komt natuurlijk door de schaarste op de arbeidsmarkt. ‘Maar er wordt zelden gevraagd waar de toegevoegde waarde wordt geleverd. Voor het bedrijf, maar ook voor de zzp’er zelf.’

Jongste generatie

Vragen naar een goedkopere of duurzamere oplossing, dat gebeurt nog te weinig. Dat geldt eigenlijk ook voor de overheid, waar veel zzp’ers worden geplaatst. Gajentaan gaat dat gesprek wel aan, want die oplossing is er wel degelijk. ‘De jongste generatie bij ons wil graag werken bij de overheid. Een UWV of een DUO, dat soort instanties vinden ze aantrekkelijk.’

‘Mijn generatie wilde vooral veel geld verdienen met IT. De jongste generatie wil juist het goede doen voor de maatschappij. En die partijen huren dan alleen maar ervaren zzp’ers in. Doodzonde vind ik dat.’

Lees ook: Wat vindt Gen Z nu eigenlijk zelf van al die klachten over hun generatie?

Geen salespraatje, maar evangelie

Voor Gajentaan is dit geen salespraatje, maar ‘een soort evangelie dat ik predik’. Alle organisaties zouden meer moeten kijken naar wat ze echt nodig hebben en een partner zoeken die mee kan denken. Specialisten met tien jaar ervaring in generatieve AI bestaan bijvoorbeeld niet, geeft ze als voorbeeld, maar er zijn wel mensen met andere ervaring in AI. En die kloof is dan snel gedicht.

‘Als je dat een maand van tevoren laat weten aan een partij zoals wij, dan kunnen we het talent daarop trainen. Dat is vele malen goedkoper dan het inhuren van zzp’ers die alles moeten kunnen.’

Niet dat ze zzp’ers nu van hun inkomsten wil beroven, integendeel. Ook die groep is in beweging, ziet ze. Vermoedelijk omdat het ze sinds dit jaar wettelijk wat moeilijker wordt gemaakt. ‘We hebben sinds onze kick-off in maart opvallend veel sollicitaties gehad op IT-vlak. Vooral van zzp’ers.’

Zzp’ers staan stil

Ze zijn welkom, maar dan wel als gewone werknemer. ‘Ik heb zelf als zzp’er gewerkt en ik vond het hartstikke leuk dat je veel geld verdiende. Maar ik vond het echt verschrikkelijk dat je dan ook stilstaat in je carrière. Je wordt alleen maar ingehuurd voor wat je kan en niet voor wat je nog kan leren.’

‘Als ik zelf met zzp’ers spreek, dan vraag ik wat ze de afgelopen tien jaar nou echt geleerd hebben. Het gaat toch alleen maar om doen. Om de dingen doen die ze goed kunnen. Bijvoorbeeld goed Java programmeren of Python.’

Technologie groeit altijd door, en daarmee lopen zzp’ers echt een risico, geeft ze aan. ‘De mensen die stappen maken in IT, die de switches maken en op moderne technologieën duiken, die zijn in dienst.’

De IT’ers die Randstad Digital ter beschikking stelt, ook vanuit het buitenland, zijn allemaal in dienst als werknemer. ‘Op enkele diehard zzp’ers na die in een niche zijn gespecialiseerd.’

Communicatie is belangrijk

Moeten klanten nu erg wennen aan die internationale talentpool? De grote bedrijven niet, weet ze. ‘Steeds meer klanten stappen ook af van de eis dat IT’ers Nederlands moeten spreken. Gewoon omdat ze de mensen niet vinden.’

Voor de kleinere bedrijven kan het soms wel wennen zijn. ‘We vragen daar ook altijd naar. Heb je ervaring met remote werken in India of Roemenië? Als dat niet zo is, dan gaan we daarbij helpen. Dan gaan we hun medewerkers trainen, dat is een vereiste. Je moet mensen bewustmaken en handvaten geven om ermee om te gaan.’

‘Dat gaat over een kick-off regelen, check-ups doen, aftekenen wat klaar is, maar ook over feedback geven. Bij de een kun je glashard zeggen dat je het helemaal niks vindt, bij een ander heb je misschien wat meer inleiding nodig. Communicatie is ontzettend belangrijk in dit soort trajecten.’

Interne barrières

Ook intern zet Gajentaan een beweging in gang. Ze verkondigt aan haar collega’s dat alleen binnen Nederland zoeken naar oplossingen niet genoeg is. ‘Ik wil de groei over alle werelddelen heen zien. Mijn teams moeten honderd procent divers en internationaal gaan denken.’

Dat dit voor sommigen best een uitdaging kan zijn, beseft ze ook. Maar cultuurverschillen kun je leren managen, onder meer met de vijf culturele dimensies van Geert Hofstede. ‘Die gebruiken we ook echt. Soms gaat het om heel simpele dingen, zoals bij een mail in Frankrijk de baas in kopie zetten.’

Wat daarbij nog een extra barrière kan zijn, zijn de taalverschillen. Niet iedereen spreekt even goed Engels. ‘Daar zijn wij ook al tegenaan gelopen, maar dan wordt de chatfunctie gewoon aangezet. Dat lost veel op. De chat staat inmiddels de hele dag aan, dat draagt bij aan een goede samenwerking.’

Brokken voorkomen

‘Met de videocalls die we doen, gebruiken mijn collega’s het knopje voor de ondertiteling. Dan kun je elkaar ook veel beter verstaan. Daar trainen we onze teams ook op. Als je gaat bellen, dan kom je niet zo ver. Ga je chatten, dan komt het goed. Bovendien kun je zo nog een keer nalezen wat er is afgesproken.’

Dat helpt ook brokken voorkomen. Gajentaan herinnert zich nog een ‘hilarisch voorbeeld’ uit het verleden, toen ze zelf nog bezig was met IT-projecten. Ze had een plaatje meegestuurd van wat er gebouwd moest worden en zag bij de uitvoering daarvan plots haar koffiebeker verschijnen. Ook die beker stond namelijk op het plaatje.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

‘Maar ik heb ook dagen gehad dat ik ‘s ochtends aan mijn bureau kwam en verrast was over wat er in één nacht was gebouwd. Dan vliegt je project vooruit, dan heb je zin om iets neer te zetten. Als de radartjes goed lopen, dan kun je echt vliegen.’

Lees ook: De zeven grootste fouten bij intercultureel management