Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob ontdekt empathie

Bob is divisiedirecteur van een groot concern. Hij doet zijn best. Deze keer laat hij zich van zijn empathische kant zien.


VAN Bob
AAN Alexander
ONDERWERP Ruud

Hoi Alexander,
Weet jij wat er met Ruud aan de hand is? Ik zat net met hem in een meeting en hij zei bijna niks. Het leek alsof hij helemaal afwezig was. Ik maak me daar een beetje zorgen over. Ik lees de laatste tijd overal verhalen dat je als manager goed op moet letten of je werknemers geen ­symptomen vertonen die kunnen ­duiden op bijvoorbeeld een naderende depressie. Nou, nauwelijks iets zeggen ­tijdens een meeting, dat lijkt me wel een symptoom, toch? Zeker als het om Ruud gaat, die normaal toch altijd minstens 10 keer per meeting héél omstandig uitlegt dat ­problemen structureel, integraal en ­intrinsiek ­moeten worden aangepakt – wat overigens best ­vermoeiend is. Maar dit is ook weer niet goed, dit is het andere ­uiterste, dit baart me gewoon zorgen. Dat komt natuurlijk ook omdat ik onlangs de workshop EMVL (Empathisch ­Management voor Leidinggevenden) heb gevolgd. Dan let je plotseling op dat soort dingen.
Bob

Bob,
Ik snap precies wat je bedoelt! Ik heb Ruud deze week ook in een meeting meegemaakt – en ook: helemaal stil. Op jouw aandringen heb ik ook die workshop EMVL gevolgd en dan ga je daar inderdaad op letten. Heel goed trouwens van ons, zo naar onze mensen leren kijken, alsof het zeg maar mensen zijn. Ik heb zelfs onlangs aan Rosa gevraagd hoe het nou met haar thuis ging. Ik had signalen ontvangen dat het niet goed ging in haar relatie (haar vriendin Helga vertelde tijdens de lunch aan iedereen die het wilde horen dat het niet goed ging in Rosa’s relatie). Toen ben ik gewoon het gesprek aangegaan! En ­huilen zeg! Helaas moest ik meteen weer naar een ingelaste meeting, dus weet ik nog steeds niet hoe ernstig het echt is. Hoop niet al te ernstig trouwens, want zij is verantwoordelijk voor de procesgang van de Q4-cijfers en het zou pas echt een ramp zijn als daar vertraging in komt. Dat zou ik haar dan ook wel zeggen, want ­empathie is volgens mij ook dat je je ­mensen blijft aanspreken op hun targets.
Alexander

Alexander,
Mooi dat je dat doet, zo’n gesprek van mens tot mens. Is ze er overigens al mee ­begonnen, met de Q4-cijfers? Misschien kun je dat in een volgend gesprek even nagaan, want ik moet er niet aan denken zeg, dat we wéér zouden achterlopen. Ik hoor ze al op Hoofdkantoor, te meer daar ze daar empathisch leiderschap nog niet hebben ontdekt. Maar goed, ik begrijp ook dat je het druk hebt. Ja, vertel mij wat: ik heb nou al drie keer een afspraak met Arend Jan moeten uitstellen, je weet wel, die onlangs zijn vrouw heeft verloren, of was het nou zijn dochter? Nou ja, zoiets hakt er best in natuurlijk, en dan is het toch goed dat je dat als leidinggevende ook ­bespreekbaar maakt? Wat dat betreft zijn we best goed bezig, vind je niet?
Bob

Bob,
Hé zeg, dat wist ik niet, van Arend Jan. Vandaar dat hij een tijdje terug twee ­weken afwezig was! Wat trouwens best lastig was, want we waren net begonnen om de workflow te herstructureren, en dan heb je toch zijn excelsheets nodig. Toen hij terug was heb ik hem daar dan ook nog wel op ­aangesproken, wat achteraf dan wellicht niet zo tactisch was. Maar ja, je moet ook maar net weten dat iemand zijn vrouw of dochter verloren heeft. Ik heb dat deel van de workshop – Hoe Zie Ik Tijdig Potentiële Psychische Schade? – ­trouwens ook ­gemist omdat ik teruggeroepen werd voor een ingelaste meeting. Zal ik nu maar eens ­vragen hoe het met hem gaat?
Alexander

Alexander,
Doe maar. Ik kan het ook doen, maar ik zie het er qua agenda deze noch ­volgende week van komen en jij kent hem beter, denk ik, als mens. Vraag hem dan meteen ook even of hij Rosa kan helpen als zij haar procesgang niet op tijd afkrijgt? ­Overigens denk ik dat het juist heel goed is als ­mensen met psychische problemen zich op hun werk concentreren, qua ­afleiding. Misschien moeten we tijdens dat soort ­gesprekken dit punt ook meer aanroeren, als advies.
Bob

Bob,
Prima advies! Ik zal het Arend Jan melden, en Rosa ook, al zie ik voorlopig geen ­gaten in mijn agenda. Wat doen we intussen trouwens met Ruud?
Alexander

Alexander,
Dat zeiden ze op die workshop: vraag het gewoon, neem het initiatief!
Bob

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Bob,
Doe ik! Moet nu eerst even naar een ­ingelaste meeting, dan naar Londen, daarna lang weekend. Maar als ik woensdag terugben mail ik hem meteen, oké?
Alexander

Alexander,
Prima. Misschien is het wel echt ernstig en dan moet je er als leidinggevende – en als mens – toch bovenop zitten.
Bob

Meer Bob de manager?

Meerderheid van de ceo’s ‘voelt zich analoog in een digitale wereld’

Een derde van de ceo's vindt dat ze niet genoeg digitale kennis hebben om hun bedrijf de volgende fase in te leiden. Voor Nederland is dat zelfs de helft, blijkt uit nieuw onderzoek. 'De meeste ceo's komen uit de financiële of juridische hoek en daar is de afgelopen vijftig jaar weinig veranderd.'

jeroen kleinhoven and digital ceo
Jeroen Kleinhoven ziet maar weinig ceo's met een echte techachtergrond. Foto: AND Digital

De digitale kloof is ook in de boardroom nog lang niet overbrugd, blijkt uit een internationale enquête van AND Digital onder 600 ceo’s van grote internationale bedrijven. Het gros daarvan komt uit Groot-Brittannië, een klein deel uit Nederland en de VS.

Maar ze geven samen wel een belangrijk signaal af: liefst 64 procent van de ondervraagden ‘voelt zich analoog in een digitale wereld’. En 43 procent denkt dat hun baan vervangen wordt door AI. Vooral het gebrek aan kennis speelt deze m/v’s parten.

Zo weet één op de drie ondervraagde ceo’s niet waarin het budget voor digitalisering moet worden geïnvesteerd. Dat weerhoudt 55 procent van de Nederlandse ceo’s er niet van om te dokken voor technologieën waarvan het rendement niet duidelijk is. De schrik om achter te lopen, zit er dus goed in.

Die digitale kloof is logisch

Die FOMO is goed te zien bij de aanpak van cybercriminaliteit. Vier op de tien leiders liggen wakker van de problemen die datalekken en andere inbreuken kunnen veroorzaken.

‘Je ziet dat er behoorlijk veel wordt geïnvesteerd in cybersecurity. Maar je kunt niet je hele techbudget aan cyberveiligheid uitgeven en dan denken dat je veilig bent. Hieruit blijkt dat er nog veel onwetendheid is’, zegt Jeroen Kleinhoven. Hij is Benelux Executive bij AND Digital, dat sinds tien jaar bedrijven in brede zin helpt om het gebrek aan digitale vaardigheden te verkleinen. In Nederland is de organisatie sinds 2021 actief.

 Volg MT/Sprout nu ook op WhatsApp

Waarom er zo’n digitale kloof gaapt, vindt hij gemakkelijk te verklaren. ‘Welke ceo’s in Nederland hebben nu een echte techachtergrond? De meesten komen uit de financiële of juridische hoek waar de afgelopen vijftig jaar weinig is veranderd.’

‘Dat is een beroepsgroep die teruggaat naar de oude Grieken en Romeinen, maar technologie is een kennisgebied dat pas vijftig jaar jong is en waar de veranderingen supersnel gaan.’

‘Dus ik snap dat het moeilijk is om bij te blijven. En ze geven dat nu ook zelf toe’, aldus Kleinhoven. Eén op de drie ceo’s uit de rondvraag zegt niet over voldoende digitale kennis te beschikken om hun bedrijf naar de volgende groeifase te leiden. Onder Nederlandse ceo’s is dat de helft.

Ceo’s kiezen voor snelheid

Ondertussen staan ze nog wel aan het roer. En voelen ze de druk om in te spelen op al die technologische veranderingen. Dat probleem lost de meerderheid op door voor snelheid te kiezen in plaats van weloverwogen beslissingen en doordachte investeringen in technologie. Daarbij vergroten ze juist het risico dat ze (ethische) brokken maken.

De snelle omarming van generatieve AI heeft de dilemma’s in de boardroom alleen maar groter gemaakt, aldus het onderzoek. Ceo’s zijn er zelf niet op voorbereid, maar 44 procent geeft aan dat hun managementteam daar ook niet klaar voor is.

Lees ook: Ruim 90 procent vindt collega’s in de board incompetent

‘Wat je ziet is dat cio’s en cto’s veel vaker de boardroom in worden geroepen. Wat kunnen we hiermee doen? Wat zijn de risico’s? Hoe geven we dat de juiste kaders? Bovendien is er meer ruimte voor doeners dan voor pure adviseurs en plannenschrijvers. Voor AI gaat het ook over meer usecases bedenken en experimenteren dan over strategisch advies.’

Stiekem spelen met ChatGPT

AI kan veel betekenen voor de business, maar hoe doe je dat op een ethische manier, zonder dat je je data op straat gooit? Dat is ook de grote vraag voor ceo’s. Eén van de middelen waarnaar nu wordt gegrepen, is het verbieden van AI-tools, zoals ChatGPT, op de werkvloer.

Dat heeft inmiddels heeft 34 procent van de ceo’s gedaan. Maar dat verbieden is een illusie, zegt Kleinhoven. ‘Je medewerkers zijn er toch al mee bezig. Is het niet onder werktijd, dan is het zeker in de avonduren.’

Lees ook: ChatGPT op het werk verbieden heeft geen zin, opvoeden is noodzaak

Dat doen ceo’s zelf trouwens ook, maar dan stiekem (45 procent). Ze presenteren de resultaten vaak als eigen werk. ‘Iets wat ze vroeger waarschijnlijk ook al deden, maar dan met het werk van strategieconsultants.’

Bewustwording is er wel

AND Digital wil met het onderzoek vooral ‘een spiegel voorhouden’. Van ceo’s wordt verwacht dat ze de impact van technologie begrijpen, die impact kunnen vertalen naar de strategie en daar ook verantwoording over kunnen afleggen.

‘Elk bedrijf is namelijk een techbedrijf, of ze dat nu beseffen of niet. Maar die bewustwording is er wel’, geeft hij mee. Dat blijkt ook uit het onderzoek. Bijscholen is vandaag een topprioriteit. Driekwart van de internationale ceo’s investeert dit jaar in trainingen en opleidingen voor zichzelf en voor hun werknemers.

Nederland scoort op dat vlak toch slechter met 53 procent. Een teken dat ze de ontwikkelingen ‘minder serieus nemen’. Nederlandse ceo’s zien vooral de mogelijkheden van AI om banen te vervangen.

Daar wil 41 procent dit jaar nog mee beginnen (versus 29 procent in de andere landen). De helft heeft er ook geen moeite mee om mensen te ontslaan als dat kosten kan besparen (versus een kwart).

AI gebruiken om te besparen

‘Nederlandse ceo’s kijken niet naar het creëren van waarde, maar naar het reduceren in mensen. Die insteek is ten eerste fout en ten tweede onzin. AI is een assistent die je inzet om je mensen efficiënter te laten werken.’

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

‘Rechtsbijstandsverzekeraar Arag zet AI in bijvoorbeeld in bij het beoordelen van verzekeringsclaims, ABN Amro zet AI in hun callcenters in. Niet om de teams te verkleinen, maar voor een betere klantbeleving. Hun medewerkers hebben dankzij AI meer tijd voor de klant. Er zijn dus ook bedrijven die het goed aanpakken.’

Lees ook: Waarom ook maakbedrijven tot in de kern data- en AI-bedrijven moeten worden

Agile portfoliomanagement: pak die kansen en blijf wendbaar in je strategie

In samenwerking met Mobilee - Traditioneel portfoliomanagement is niet flexibel genoeg om jouw organisatie te laten inspelen op mooie kansen of een crisis. In de praktijk wordt krampachtig vastgehouden aan een jaarplanning die na een paar maanden allang niet meer relevant is. Of worden juist projecten opgepakt op basis van wie het hardste schreeuwt. Dat kan anders.

tycho van de meent mobilee
Tycho van de Meent is Business Consultant bij Mobilee.

In het traditionele portfoliomanagement wordt eens in de zoveel tijd (bijvoorbeeld eens per jaar) bepaald welke projecten worden opgepakt. Dat werkt eigenlijk alleen goed wanneer er in zo’n jaar vrijwel niets verandert. Komt er een spoedproject tussendoor of moet je de strategie tijdens deze periode aanpassen? Of wil je graag de kansen van nieuwe technologie als AI kunnen grijpen? Dat kan niet binnen traditioneel portfoliomanagement, zonder dat je je organisatiedoelen uit het oog verliest.

Hoe blijf je wendbaar in je strategie en projectkeuzes, vooral als je middelen beperkt zijn? Dat is waar agile portfoliomanagement om de hoek komt kijken.

Wat is agile portfoliomanagement?

Agile portfoliomanagement lijkt op het eerste gezicht misschien een ingewikkelde term. Toch is het in de kern niet zo anders dan gewoon portfoliomanagement. Er worden nog steeds keuzes gemaakt over welke projecten er wel en niet opgepakt worden. ‘Het verschil zit hem erin dat je bij agile portfoliomanagement uitgaat van de strategische doelen die je wilt bereiken binnen je organisatie, in plaats van de projecten zelf’, vertelt Tycho van de Meent, expert portfoliomanagement bij Mobilee. ‘Op basis van die doelen maak je een lijst van de projecten die hieraan bijdragen, dit bepaalt de volgorde van prioriteit.’

‘Het gaat hierbij niet om de projecten zelf, maar om wat het concreet oplevert, benadrukt Van de Meent. ‘Stel dat je graag beter klantcontact wilt. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met een app. Als die vervolgens maar een handjevol downloads heeft, moet je je conclusie kunnen trekken en een andere manier gaan zoeken om voor beter klantcontact te zorgen, want deze manier spreekt je klanten blijkbaar niet voldoende aan.’

Agile portfoliomanagement gaat uit van kort cyclisch werken, waarbij je regelmatig (bijvoorbeeld elk kwartaal) prioriteert en bijstuurt. Hierbij houd je rekening met veranderende omstandigheden en voortschrijdend inzicht. ‘Doordat je regelmatig bijstuurt, doet het minder pijn om afscheid te nemen van eerdere plannen.’

Voordelen van agile portfoliomanagement

De overstap naar agile portfoliomanagement brengt vele voordelen met zich mee. De allerbelangrijkste is flexibiliteit. Door de agile werkwijze kun je veel beter inspelen op onverwachte situaties. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwe trend waar veel geld mee te verdienen valt en nieuwe technologie zoals kunstmatige intelligentie, maar ook aan een crisis.

‘Wanneer er onverwachts een nieuw doel komt dat voorrang krijgt op de planning, moet het project met de minste prioriteit automatisch afvallen’, stelt Van de Meent. ‘Het is hierbij heel belangrijk om inzichtelijk maken wat het betekent als we zeggen dat iets nu prioriteit heeft. Wat valt er dan af? Dat gesprek moet je durven aangaan,’ legt hij uit.

Het gaat er dus niet om alle plannen overboord te gooien, maar juist om te kunnen schakelen en prioriteiten te stellen. ‘Ons advies is vooral niet steeds van deadline naar deadline te gaan, maar om ook verder naar de toekomst te blijven kijken. Probeer wendbaar te zijn, maar houdt ook de strategische doelen van je organisatie in het oog.’

Besluitvorming lager in de organisatie

‘Een ander voordeel van agile portfoliomanagement is de toegenomen transparantie in hoe beslissingen worden genomen. Dit helpt iedereen binnen de organisatie te begrijpen waarom bepaalde projecten prioriteit hebben’, legt hij uit.

Als agile portfoliomanagement goed georganiseerd is, worden beslissingen zo laag mogelijk in de organisatie genomen. ‘Het zorgt ook dat beslissingen sneller vallen. In de praktijk zie ik, doordat vertegenwoordigers van verschillende onderdelen elkaars doelen en deadlines scherp hebben, dat ze in het prioriteringsproces bereid zijn een pas op de plaats te maken wanneer de ander echt even de aanspraak moet maken op bepaalde teams of resources.’

Tot slot zorgt agile portfoliomanagement ervoor dat de haalbaarheid ook beter in beeld is bij het maken van prioritering en planning, doordat je besluitvorming lager in de organisatie belegd. Je kunt dus een stuk realistischer zijn in je doelen.

Beginnen met agile portfoliomanagement

Veel organisaties hebben de sprong naar agile al wel gemaakt op de IT-afdeling, maar nog niet in de rest van de organisatie. ‘Als de hele organisatie eraan meedoet, pluk je 100% de vruchten van agile werken. Anders sluiten de doelen niet goed op elkaar aan’, vertelt Van de Meent.

Hij ziet bij klanten regelmatig een mismatch tussen langetermijnplannen en de agile werkwijze. ‘Sommige bedrijfsonderdelen stellen dan per vijf jaar doelen, terwijl de oplevering elke twee weken gaat. Dit zorgt voor onbegrip, daar moet je dan een brug tussen zien te slaan.’

Wil je aan de slag met agile portfoliomanagement? Om portfoliomanagement in te richten of wendbaarder te maken, loop je in volgorde deze drie stappen na om te zien waar je grootste gaps zitten en hier actie op te ondernemen:

1. Portfolio-definitie

In dit onderdeel bepaal je welke initiatieven passen bij de strategische doelen van je organisatie en welke acties prioriteit hebben. ‘Je vraagt je hierbij af: zijn we in staat snel genoeg initiatieven te formuleren om onze strategie in te vullen? Hebben we scherp of we met onze lopende initiatieven onze doelen echt bereiken? Zijn we in staat onze initiatieven op te knippen in kleinere stukjes die in korte tijd gerealiseerd en getoetst kunnen worden?’

2. Governance

‘Hier beleggen we besluitvorming zo laag mogelijk in de organisatie. Zijn daar de juiste onderdelen ingevuld? Waarnaar moeten ze escaleren als ze op hun niveau er niet uitkomen?’

3. Executie

Het laatste onderdeel gaat over het effectief leiden en monitoren van projecten, zodat ze bijdragen aan de strategische doelen. De voortgang geeft ook weer feedback om bij te sturen op deze doelen. ‘Wordt agile werken goed toegepast? Zien we dat we sneller deelresultaten bereiken waarmee we onze organisatie verder helpen? Vindt de stand van de voortgang zijn weg weer naar het prioriteringsproces? Als we een eerste ronde verbeteringen hebben gedaan, doorlopen we weer de onderdelen, om zo steeds verder te finetunen.’ Zo ben je weer terug bij ‘Portfolio-definitie’. Dit is een continu proces.’

Van de Meent benadrukt dat de overstap naar agile portfoliomanagement geen radicale verandering is, maar juist een aanpassing van bestaande processen is. ‘Begin klein en probeer het uit binnen een deel van je organisatie. Zo kun je stap voor stap de wendbaarheid in je organisatie verhogen.’

Iedereen is het erover eens: de klant centraal stellen is cruciaal voor succes. Maar hoe vertaal je die ambitie naar concrete acties en blijvende impact binnen de organisatie? In een intieme setting komen we op 16 mei samen met ca. 10 professionals om te praten over strategie-executie.

Aanmelden

In het digitale tijdperk van nu zien we dat informatietechnologie verweven is geraakt met ons dagelijks werk en dat technologische ontwikkelingen steeds sneller gaan. In deze sessie nemen Jeroen Stoop en Koen Hilhorst van Mobilee je mee in hun denkbeelden, beschrijven praktische voorbeelden uit de praktijk en geven je concrete handvatten.

Aanmelden
Mobilee-nb-adv

We leven in een turbulente markt waar klanten steeds hogere verwachtingen hebben van organisaties. Wil je graag relevant blijven in een steeds veeleisender wordende markt? Dan
moet je versnellen. Digitale transformatie kan je helpen om te versnellen en je klanten een optimale beleving te geven.

Downloaden

Benieuwd welke ingrediënten een organisatie nodig heeft voor een duurzame digitale transformatie? Download dan het gratis e-book ‘Het kan wél: de weg naar digitale transformatie’.

Downloaden
Mobilee - activatie

Als consultant bij Mobilee los je uiteenlopende vraagstukken op die gaan over digitale transformatie. Je leert veel verschillende keukens kennen door bij diverse opdrachtgevers te werken. Met kennis, ervaring én een bonk energie maak jij blijvende impact op zowel tactisch als strategisch niveau.

Meer informatie
/