Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Niet alleen bij KPN bent u vogelvrij

KPN heeft twee miljoen e-mailklanten moeten afsluiten na een computerinbraak. Het beveiligen van klantgegevens komt weer bovenaan veel management-agenda's. Het slechte nieuws: hacken is een snelgroeiende industrie en beveiligers lopen altijd achter de feiten aan.

 

Het is wel schrikken voor de 537 KPN-klanten die vrijdag hun inloggegevens open en bloot op internet zien staan. Een onbekende onverlaat heeft een lijstje namen en codes geüpload naar Pastebin (niet doe-het-zelven met de informatie!) De verwijzing naar KPN deed vermoeden dat hier de hackers aan het werk waren die al eerder hadden ingebroken bij het telecomconcern.

Geen KPN-gegevens

KPN gaf dat vorige week woensdag toe, maar ontkende dat er gegevens waren buitgemaakt en gekopieerd. Speurwerk van nu.nl heeft inmiddels uitgewezen dat het lijstje afkomstig is uit een 'oud' lek bij Babydump.nl. Dat is geen enkele reden tot opluchting voor mensen die wel eens online wat aanschaffen of hun bankzaken via internet doen – iedereen dus.

Babydump en de rest

Het lijstje op Pastebin maakt namelijk onderdeel uit van een bestand met 134.000 namen en inlogcodes. Het lek bij Babydump werd vorig jaar ontdekt in wat weinig meer was dan een steekproef naar de veiligheid van webwinkels, verricht door een 17-jarige student. Die graasde in het kader van 'Lektober', de door Webwereld uitgeroepen maand van het privacy-lek, in twee dagen wat webwinkels af. En zijn rapport is best schokkend: bij ruim 150 webwinkels bleken de persoonlijke gegevens van klanten niet veilig.

Provider de volgende

Terwijl KPN na een aanloopje van ontkennen de pr-survival guide volgt (probleem erkennen, diep door het stof en aannemelijk maken dat aan beterschap wordt gewerkt) heeft security-expert Brenno de Winter vanochtend alweer het volgende lek aangekondigd bij een internetprovider. En hij kan, net als Webwereld in oktober, wel dagelijks met dergelijk nieuws komen. Met voor snotneuzen al redelijk eenvoudige zogenoemde SQL-injecties kunnen buitenstaanders vaak extra opdrachten toevoegen aan de databases achter bijvoorbeeld een webwinkel, met als meest kwaadaardige het leegtrekken van alle privé-informatie.

Nergens veilig

Het maakt allemaal duidelijk: kwetsbare klantgegevens zijn bijna nergens veilig. Ondanks de miljardenindustrie rond beveiliging, die bovenstaande risico's wel degelijk in de gaten heeft en – probeert – er tijdig een muur tegen op te werpen. Als KPN geen verouderde software had gedraaid, had veel ellende misschien voorkomen kunnen worden.

Criminele hackers

Misschien. Want hacken lijkt een fact of life geworden. De fanaten die tijdens Lektober hun gelijk willen bewijzen – niets en niemand is veilig voor hun criminele collega's – en de inbrekers bij KPN zijn te goeder trouw. Dat mogen we althans aannemen tot het tegendeel is bewezen. Maar tegenover deze polderkids staat een grote wereldwijde industrie met een leger professionele hackers, die zich laten betalen voor het verzamelen van persoons- en creditcardgegevens. 

Industrie

MT sprak vorig jaar David Perry, die als Public Education Director van IT-securitybedrijf Trend Micro zijn publiek in ronde taal de stuipen op het lijf kan jagen. "Het enige veilige systeem? Pen en papier. Vanaf het moment dat je iets online zet, is de informatie daar niet meer veilig," aldus Perry. Zijn stokpaardje: computercriminaliteit zal nooit verdwijnen, beveiligers lopen per definitie achter de feiten aan. "Het is een industrie geworden die veel groter is dan de onze, en er wordt veel beter verdiend, er gaan honderden miljarden dollars in om. De gebruikte technieken en methoden worden ook elke maand verfijnder."

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Offline als oplossing

Zijn advies over pen en papier is niet eens bedoeld als grap: Perry pleit ervoor dat we bepaalde zaken die we écht veilig willen houden, niet langer via internet regelen. Dat gaat dan om het besturen van verkeerslichten en het beheer van strategische infrastructuur. Want een deel van de hackers laat zich betalen door onder meer de Chinese en Iraanse overheid. Die organiseren zogenoemde advanced persistent threats: ze nemen voortdurend bepaalde doelen op de korrel.

Menselijk gedrag

Uw webmailaccountje bij KPN of de provider wiens identiteit in de loop van deze week ongetwijfeld ook bekend zal raken, is wat minder interessant dan het Pentagon, maar het kan geen kwaad te onthouden dat online gegevens altijd kwetsbaar zijn. En daar uw gedrag op af te stemmen: hetzelfde wachtwoord gebruiken op verschillende plaatsen is makkelijk, maar niet verstandig. Norton, Symantec en anderen maken de software en diensten rond beveiliging, maar het staat of valt met menselijk gedrag: onze gemakzucht en onnozelheid tegenover de lage risico's en hoge opbrengsten van cybercrime, die anderen hebzuchtig maakt.

Ook ik heb mensen verdrietig gemaakt door te snelle conclusies te trekken

Het is een herkenbare managementfout: te snel oordelen, te weinig luisteren. Ervaren ceo Ineke Kooistra deelt in haar column hoe ze daar zelf de mist mee in ging - en wat ze ervan leerde.

leiders luisteren oordelen

Het is een bekende uitspraak: ‘Als je wilt dat een situatie verbetert, zul je eerst zelf moeten verbeteren.’ Maar oh, wat blijft dit ingewikkeld. Vooral in situaties waarin je op het punt staat een knoop door te hakken: afscheid nemen van iemand, of een beslissing doordrukken omdat jij ervan overtuigd bent dat jouw oplossing de beste is.

Toch is het cruciaal om juist op die momenten eerst naar jezelf te kijken.

De weg ernaartoe

In een eerdere column schreef ik: ‘echte leiders luisteren’. Die woorden klinken simpel, maar ze blijven keer op keer relevant. Zelfs als je als leider weet welke richting of strategie nodig is, draait leiderschap niet alleen om het einddoel, maar ook om de weg ernaartoe. Want hoe je daar komt, maakt het verschil tussen bouwen aan een sterkere organisatie of schade aanrichten – soms zonder dat je het zelf doorhebt.

Neem bijvoorbeeld een situatie waarin je ervan overtuigd bent dat het beter is dat iemand jouw team verlaat. Je kunt kiezen voor de directe aanpak: een kort gesprek, de boodschap overbrengen, pleister er snel af en klaar. Jij hebt je rugzak geleegd, slaapt weer lekker en kunt door.

Verbeter je daarmee echt de situatie? Vaak niet. Onuitgesproken emoties blijven hangen en in een organisatie heeft dat altijd impact. Op de cultuur, op de samenwerking en zelfs op de loyaliteit van andere teamleden – juist die mensen die je misschien dolgraag wilt behouden.

De kracht van luisteren en afstemmen

Hier ben ik zelf in het verleden ook de mist in gegaan; ook ik heb mensen verdrietig gemaakt door te snelle conclusies te trekken. Het mooie is dat ik ervan heb mogen leren en gelukkig achteraf relaties kon herstellen.

Wat wetenschappelijk wordt onderschreven is dat luisteren een van de krachtigste tools van leiderschap is. Uit onderzoek van Zenger & Folkman (2016), gepubliceerd in Harvard Business Review, blijkt dat effectieve luisteraars niet alleen aandachtig luisteren, maar ook reflecteren, samenvatten en vragen stellen. Dit creëert wederzijds begrip én vertrouwen.

Lees ook: Een slimme leider geeft geen oplossingen, maar stelt vragen

Talking stick

Een techniek die ik omarm, komt uit de Indiaanse traditie: de talking stick. Het principe is simpel, maar effectief. Neem de tijd om uit te leggen waarom je niet tevreden bent, hoe je de situatie ziet, en wat jouw gedachten en verwachtingen zijn. Vraag daarna de ander om jouw woorden samen te vatten. Zo weet je of de ander écht heeft geluisterd.

Vervolgens geef je ruimte voor reflectie: hoe ziet de ander de situatie? Wat is hun analyse? Dit vereist dat jij luistert – actief en zonder oordeel.

Wat gebeurt er door dit proces? Twee dingen. Ten eerste ontstaat er een gedeeld begrip. Zelfs als jullie het niet eens zijn, weet je allebei dat je serieus genomen bent. Ten tweede is er ruimte voor onverwachte doorbraken. Misschien ontdekt de ander een oplossing die je zelf nog niet had gezien. Of misschien bevestigt het proces juist dat afscheid nemen de enige juiste keuze is – maar dan wel met wederzijds respect en begrip.

Kleine aanpassingen, grote impact

Het mooie is dat deze aanpak vaak niet meer tijd kost dan de directe route. Sterker nog, de tijd die je investeert in een goed gesprek, verdien je dubbel en dwars terug. Je bouwt aan vertrouwen, een sterkere cultuur en duurzame oplossingen.

Dit alles begint bij bewustwording. Stop, kijk in de spiegel en stel jezelf de vraag: heb ik echt geluisterd? Soms is dat alles wat nodig is om een situatie te laten kantelen.

Dus mijn uitnodiging voor vandaag: neem deze gedachte mee. Geen groot nieuws, maar een kleine herinnering. Misschien is dit net wat je nodig hebt om vandaag iets heel goeds te doen – voor jezelf, voor een ander en voor de organisatie.

Lees ook deze columns van Ineke Kooistra: