Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Marketing 3.0

Hoe de toekomst van de marketing eruit ziet, volgens vier prominenten uit de Nederlandse marketingwereld.

Naar aanleiding van het nieuwe boek van marketinggoeroe Philip Kotler, Marketing 3.0, kwamen Nederlandse topmarketeers bijeen bij VODW Marketing voor een rondetafelgesprek.

Aan de hand van een aantal stellingen discussieerden Wankie Chan (Agis zorgverzekeringen), Tijntje Louwers (TomTom), Huub Vulink (Heinz) en Patrick Ruijs (VODW Marketing) over de ontwikkelingen in ons vakgebied, die Kotler in Marketing 3.0 omschrijft. Het nieuwste boek van de marketingoeroe geeft stof tot nadenken en roept op tot discussie. Uit het rondetafelgesprek blijkt al dat niet alles zonder slag of stoot kan worden aangenomen.

Bekijk de video: 

Idealisme

Marketing ontwikkelde zich in de loop der jaren van productgericht naar consumentgericht. In de afgelopen tien jaar is de beweging ingezet naar mensgericht. Hierbij richt een bedrijf zich niet louter en alleen op de individuele behoeften van een consument, maar heeft de organisatie ook oog voor de angsten en verlangens die consumenten hebben ten aanzien van de wereld waarin ze leven.

Tijdens het gesprek werd duidelijk dat daar nog wel een uitdaging ligt voor de meeste marketeers. Dat een goed product een harde randvoorwaarde is, is een open deur voor de marketeers. Toch blijkt het idealisme dat Kotler predikt niet zo eenvoudig te realiseren.

Ruimer blikveld

Het idealisme van Kotler is al vrij snel een synoniem voor duurzaamheid. Terwijl mensgerichtheid ook in een breder perspectief gezien kan worden dan alleen het milieukader. Projecten zoals de Douwe Egberts Burendag en Omo Buitenspeelbond zijn voorbeelden die laten zien dat het verder kan gaan dan alleen “groene” initiatieven.

Het panel geeft ook te kennen dat het gat tussen de korte en lange termijn een drempel vormt in de huidige cultuur. Marketeers worden nog te eenzijdig afgerekend op korte termijn resultaten zoals extra verkoop of hogere omzet.

Product minder belangrijk

Volgens Kotler vermindert het belang van het product binnen de marketingmix. Tijntje Louwers: “Het hangt sterk af van de levensfase waarin een bedrijf zich bevindt. Bij de start is een product wel degelijk van belang om je te kwalificeren.”

Marketing verantwoordelijk voor herstel vertrouwen

“Marketeers zouden de vakbond van de klant moeten zijn” aldus Patrick Ruijs in reactie op deze stellige uitspraak in Marketing 3.0. Het wordt ook duidelijk tijdens de discussie dat klantgerichtheid nog altijd beter kan binnen organisaties. Vaak genoeg weegt het bedrijfsbelang zwaarder dan dat van de consument. Daar zit dan ook nog ruimte om onderscheid te creëren.

Icoonmerk creëren

Klantinzichten vormen een belangrijke basis binnen Marketing 3.0 om een merk tot een icoon te maken. Daar worden de nodige vraagtekens bij gesteld door onze marketeers “Is een icoonmerk überhaupt wel maakbaar?” vraagt Huub Vulink zich af. Het credo “heart power is better than horse power” is een belangrijk uitgangspunt voor het handelen van Heinz. “Alleen echte verbeteringen zorgen ervoor dat consumenten je vertrouwen. Geen trucs. Daar trapt de consument niet meer in” aldus Vulink.

Co-creatie is niet zaligmakend

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Het panel is het erover eens dat co-creatie niet het nieuwe productmanagement is. Wankie Chan: “De grootste uitdaging vormt het waarmaken van de wens van de consument.” Hoewel het als een belangrijke manier wordt gezien voor het verkrijgen van nieuwe inzichten, zien de marketeers co-creatie niet als de manier om baanbrekende innovaties tot stand te brengen. Daarvoor zullen ook de experts een duit in het zakje moeten doen.

Doortastend leiderschap

Kotler geeft aan dat organisaties doortastend leiders nodig hebben. Als we het panel naar Nederlandse voorbeelden vragen, komen uit diverse disciplines namen naar boven: Harold Goddijn (ceo TomTom), Rattan Chadha (Mexx en CitizenM hotels), Joop van den Ende (Endemol en Stage Entertainment), Marc Lammers (hockeycoach) en Ivo Opstelten (voormalige burgemeester en VVD-politicus) ter tafel. Vooral hun passie en het delegeren van verantwoordelijkheid kwalificeert hen als charismatische leiders.

Het boek Marketing 3.0  van Philip Kotler is sinds begin september verkrijgbaar.

Met deze 7 stappen maakt Andy Jassy van Amazon ‘de grootste startup van de wereld’

Wat een uitdaging voor Andy Jassy: het kolossale Amazon omturnen naar een startup. Vooral als je vorig jaar nog 638 miljard dollar aan omzet hebt gedraaid. Met deze zeven stappen wil hij van de Amerikaanse techreus 'de grootste startup van de wereld' maken. 'Talent bij grote bedrijven speelt te vaak op veilig.'

andy jassy amazon
Foto: Amazon

Andy Jassy, de ceo die in 2021 het stokje overnam van oprichter Jeff Bezos, is een Amazon-veteraan. Hij kent het bedrijf nog uit de tijd dat het een echte startup was.

Drie jaar na de oprichting is hij aan boord gekomen. In 1997, meteen het jaar dat het bedrijf als ‘de grootste boekenwinkel van de aarde’ aan de Nasdaq-beurs wordt genoteerd. Zelf heeft hij ook een startup mee opgericht: Amazon Web Services (AWS), het dochterbedrijf waarmee Amazon zijn technologie aan derden levert. Eerst heel stilletjes rond 2000, maar met veel fanfare officieel in 2006.

Amazon heeft sinds het begin de dag-1 cultuur gekoesterd, het wil blijven werken zoals in die beginperiode: de klant staat centraal en snelle innovatie is nodig om de pijnpunten voor ze op te lossen. ‘Maar wanneer je groter wordt, dan vertraag je op allerlei manieren’, vertelde Jassy deze week op de HBR Leadership Summit.

Die vertragingen stoppen niet alleen de broodnodige innovatie, ze kunnen er ook voor zorgen dat Amazon de klant uit het oog verliest. Beide zijn funest voor een gezonde toekomst, zelfs als er vorig jaar 638 miljard dollar aan omzet is geboekt.

Dus is het Jassy’s missie om terug te keren naar de manier waarop startups werken. Met deze zeven stappen wil hij Amazon ‘de grootste startup van de wereld’ laten worden.

#1 Los alleen problemen op voor klanten

‘Heel wat techbedrijven zijn verliefd op technologie’, is de ervaring van Jassy. ‘Ze bouwen dingen die ze zelf cool vinden, maar daarmee lossen ze uiteindelijk niks op. Startups worden gedreven door hun missie: het oplossen van problemen voor klanten.’

Bij Amazon moet alles wat ontwikkeld en gebouwd wordt een probleem voor de klanten oplossen of op z’n minst hun ervaring significant verbeteren. Daar gaan de middelen naartoe.

Eén van de AI-tools die bijvoorbeeld gebouwd zijn, is de shopping assistent Rufus die al actief is in de VS. Deze AI-agent geeft aanbevelingen, vergelijkt producten, en helpt met zoeken naar een product in het gigantische aanbod van Amazon door zelf vragen te stellen. Hoe langer in gebruik, hoe persoonlijker de hulp wordt.

Lees ook: Kees Koolen over hoe Booking de markt veroverd heeft

#2 Omarm de bouwers

Bouwers, dat is waar Amazon enorm veel behoefte aan heeft. Jassy noemt ze de uitvinders. Het zijn mensen die de ervaringen van klanten constant ‘tot op het bot fileren’. Zelfs als die ervaring best goed is, vragen ze zich nog af waarom het niet beter kan. Om vervolgens die betere versie te bouwen. Voor hen is het werk nooit af.

#3 Vervang managers door eigenaars

Een startup wordt gerund door de eigenaars. Bij Amazon zijn er wat Jassy betreft te weinig ‘mensen die nadenken over wat ze zouden doen als ze alles met hun eigen geld zouden financieren’.

Jassy wil meer individuele eigenaars in het bedrijf en minder managers. Hij heeft de verhouding tussen de twee in het eerste kwartaal van dit jaar al flink bijgesteld: met 15 procent meer eigenaars in plaats van managers. Zo wordt de organisatie platter.

Natuurlijk is het logisch dat een bedrijf dat zo hard groeit steeds meer managementlagen erbij krijgt. ‘Alleen merk je dan plots dat er een vergadering voor de vergadering ontstaat én nog een vergadering voor de vergadering waarin de beslissing wordt genomen.’

Twee deuren

Dat schiet dus niet op. Bovendien hebben medewerkers zo niet langer het gevoel dat ze eigenaar kunnen zijn of aanbevelingen kunnen doen, omdat ‘een beslissing drie niveaus hoger wordt genomen’.

Om meer snelheid en autonomie in beslissingen aan te moedigen, gebruiken ze bij Amazon al sinds jaar en dag het concept met twee deuren. Twee deuren betekent een beslissing waar je op kan terugkomen wanneer je fout zit.

Eén deur is een beslissing die heel moeilijk terug te draaien is. ‘We willen dat die two door decisions vooral worden genomen door de mensen die het werk doen, door de eigenaars.’

Lees ook: Pieter Zwart staat 25 jaar aan het roer bij Coolblue

#4 Voer de snelheid op

Niet alleen voor startups, maar voor alle bedrijven geldt dat ‘snelheid buitenproportioneel belangrijk’ is. Jassy heeft al te vaak dezelfde excuses gehoord van topmanagers. Ze kunnen de snelheid niet opvoeren vanwege problemen met veiligheid, met compliance, het betrekken van allerlei andere organisaties…

Zijn reactie: ‘Speed is a leadership decision.’ Het leiderschap besluit hoe snel een bedrijf moet gaan. ‘Daarna moet je uitzoeken wat je tegenhoudt en al die hindernissen uit de weg ruimen.’ De hele organisatie moet zich niet alleen achter die snelheid scharen, maar tegelijkertijd proberen de kwaliteit te behouden.

Amazon is snel, maar nog niet snel genoeg vindt hij. Jassy houdt daarom de druk op de ketel. ‘Op elke straathoek’ zijn immers ambitieuze techbedrijven actief met grote budgetten en getalenteerde mensen.

#5 Word allergisch voor bureaucratie

Het is goedbedoeld, weet Jassy, maar managers hebben nu eenmaal de neiging om proces op proces te stapelen. Ze voegen daarmee weinig waarde toe voor de klanten en ze vertragen het bedrijf. ‘Voor je het weet zijn er zoveel proceslagen ontstaan dat mensen hun werk niet meer kunnen doen.’

Processen zijn voor een bedrijf met de wereldwijde schaal van Amazon echt wel nodig. Maar zijn ze allemaal wel even nuttig? Jassy heeft daarom vorig najaar een aparte ‘bureaucratie mailbox‘ gelanceerd en gevraagd om voorbeelden door te sturen van hinderlijke bureaucratische processen.

Hij heeft daarover bijna duizend mails ontvangen, en ze ook allemaal gelezen. Op basis van die feedback zijn er inmiddels 375 processen geschrapt (and counting).

Lees ook: Waarom Bol zichzelf opnieuw moet uitvinden

#6 Begin vooral klein

Wanneer bedrijven groter en groter worden, vergeten ze hoe ze zijn begonnen. Managers denken vaak dat ze vooruitkomen met het opzetten van grote teams en projecten. Jassy vindt dat onzin. ‘Je hoeft bij elk nieuw project echt geen vijftig tot honderd mensen te betrekken.’

Met de twee voorgangers van AWS is hij zelf met teams van elf en dertien mensen begonnen. Bouw met een klein team eerst iets wat aanslaat, is zijn boodschap aan ambitieuze managers. Daarna kan er nog altijd opgeschaald worden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

#7 Durf risico’s te nemen

Hoe groter het bedrijf, hoe minder risico’s het durft te nemen. Dat komt ook door het soort mensen dat er werkt: ze zijn intelligent, ambitieus, innovatief en ze werken op een hoog niveau. ‘Alleen zijn ze niet gewend om te falen.’

Jassy heeft dat ook in de eigen gelederen gemerkt: deze talenten ‘spelen op veilig’. Ze durven niet iets totaal anders aan te pakken, omdat ze bang zijn dat ze uitgelachen worden als het misgaat.

Iets bouwen wat de klanten willen, is echter geen risico nemen. ‘Klanten vertellen je wel wat er mis is met je product of met hun ervaring en wat ze veranderd willen zien.’ De wereld verandert niet door hetzelfde te doen als de rest. Echte durvers bouwen iets waarvan de klanten nog niet eens weten dat ze nodig hebben, stelt de Amazon-ceo.

Geen simpele operatie

Jassy is nog lang niet klaar met het omturnen van Amazon naar een startup, geeft hij toe. ‘Het is ook geen simpele operatie, want je bent gewend aan een bepaalde manier van werken.’ Maar het is een kwestie van willen, geeft hij nog mee als advies voor leiders van andere bedrijven. ‘Als het leiderschapsteam beslist dat het anders moet, dan moet het ook in actie komen.’

Lees ook: Vinted is nog ‘kids play’ vindt Thomas Plantenga