Het is de grootste revolutie in web-achternamen sinds de komst van 'punt.com' in 1984. ICANN, de club die gaat over de domeinnamen, opent vanaf morgen de registratie voor extensies op maat. Slagerij Jansen kan aan de slag als www.slagerij.jansen.
Op dit moment zijn er, afgezien van de landenextensies, nog maar twintig achternamen in omloop voor de miljarden websites die wereldwijd in de lucht zijn. In jargon heten de extensies achter domeinnamen Top Level Domains (TLD). De populairste zijn natuurlijk .com en .net voor bedrijven, .gov voor de (Amerikaanse) overheid en .org voor non-profit organisaties. Vorige week kwam er met .xxx een (voor volwassen content goed bruikbare) nieuwkomer bij.
Sluizen open
Maar nu zet ICANN de sluizen van zijn Domain Name System wagenwijd open. Het wordt de eerste keer dat eigenaren van websites, althans overheden en bedrijven, een verzoek kunnen indienen om hun .com of .net te vervangen door een eigen (bedrijfs)naam of merk. Denk .Facebook, denk .movie of www.drink.Pepsi. Er is zes jaar gesteggeld over het nut en de gevaren van extensies op maat. Volgens ICANN bevordert het de innovatie en concurrentie op het web. "Dit wordt de grootste aanpassing van het DNS sinds de komst van .com in 1984," zegt ICANN-baas Rod Beckstrom tegen Wired. ICANN heeft er jaren over geconsulteerd bij belanghebbenden, jaren gesleuteld aan een veilig systeem en Beckstrom heeft zojuist een roadshow langs 36 landen achter de kiezen.
Kapers op de kust
Niet iedereen is blij met de nieuwigheid. Bij marketeers gaan de handen nog wel op elkaar voor de nieuwe mogelijkheden van zo'n herkenbare achternaam voor een website. Maar juristen en boekhouders zien over het algemeen tandenknarsend toe. Zij zijn er vooral beducht voor dat ze min of meer gedwongen allerhande achternamen moeten claimen, voordat kapers ermee aan de haal gaan. Dat zal ze op kosten jagen: tegenover het maatwerk van ICANN staat een factuurtje van 185.000 dollar per TLD, plus nog eens 25k abonnementsgeld per jaar. Dat zal de echte boeven misschien niet afschrikken. Natuurlijk is er voldoende jurisprudentie over domeinnaamkapers – straks dus extensiekapers – aan te pakken, maar ook dat is omslachtig en kostbaar. Misschien is voorkomen beter dan genezen.
Bescherming
Om dergelijke bezwaren weg te nemen, doet ICANN wel zijn stinkende best om de aanvraagprocedure zorgvuldig te houden. Die is daardoor inderdaad omslachtig en langdurig. Aanvragers worden zo goed mogelijk doorgelicht. Er komt een clearing house, dat redelijk actief checkt of nieuwe aanvragen geen naamrechten schenden. Wie zijn webnaam heeft geregistreerd, krijgt vanzelf e-mail als een mogelijke inbreuk dreigt. Bovendien heeft iedereen het recht bezwaar te maken tegen een kwetsende of anderszins onoirbare extensie, via een zogenoemd Limited Public Interest-actie. Dan nog zullen grote bedrijven de komende tijd te maken krijgen met nieuwe dilemma's: wat vindt Heineken bijvoorbeeld van een domeinnaam als 'Heineken.gay'?
Aanvragen
Dat is voorlopig de grote vraag: wie en wat heeft er belang bij een nieuwe extensie aan te vragen? Uit dit voorlopige overzicht blijkt, dat grote merken als Deloitte, Canon en ook Unicef interesse hebben. Dan zijn er ook gemeenschappen die wel wat zien in een eigen achternaam: .zulu zit in de pijplijn, net als .Vlaanderen en .gay. Verder zijn er natuurlijk slimmeriken die algemene termen willen hebben, zoals .bank, .game en .music.
Nederland
Vanuit Nederland lijkt de animo voor een nieuwe achternaam nog niet heel groot, hoewel de formele aanvragen nog niet zijn ingediend. De SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland) beheert de 4,6 miljoen domeinnamen met de landelijke extensie .nl en geeft ook voorlichting over de ins en outs van de nieuwe mogelijkheden. Het blijkt vooral een zaak van gezond verstand: de mogelijkheden om het merk te verstevigen of een community te bouwen zijn natuurlijk aantrekkelijk. Daar staan kosten en rompslomp tegenover, en een aanpassing van alle online systemen en communicatie. Het zal voor veel bedrijven ook een kwestie zijn van in de gaten houden wat de concurrentie doet. Als www.drink.pepsi er komt, zal Coca Cola niet achter kunnen blijven.