De krapte op de arbeidsmarkt neemt toe, maar dat betekent gek genoeg niet dat werkgevers minder kieskeurig worden bij het aantrekken van werknemers. Bepaalde kenmerken op een cv verminderen de kans dat een sollicitant wordt uitgenodigd drastisch.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Vlaming Louis Lippens (UGent). Deze maand verschijnt zijn studie in het gerenommeerde wetenschappelijke vakblad European Economic Review.
Arbeidsbeperking op één qua discriminatie arbeidsmarkt
Wereldwijd op één als voornaamste reden voor discriminatie tijdens sollicitatieprocedures: een arbeidsbeperking. Daar wordt onder verstaan een aandoening van cognitieve, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard. Voorbeelden zijn autisme, slechthorendheid, slechtziendheid, epilepsie, een spierziekte of een chronische depressie.
In Europa wordt het vaakst gediscrimineerd op leeftijd. Een 50-plusser maakt zelfs 34 procent minder kans op een gesprek, na het insturen van een cv. Een andere etnische achtergrond leidt tot 29 procent minder kans op een gesprek.
Ook de lhbti-gemeenschap heeft het in veel landen nog moeilijk. Wie op zijn cv openlijk uitkomt voor zijn geaardheid ziet zijn kans op een uitnodiging voor een gesprek met 30 procent dalen.
15 jaar studies onder de loep
Lippens baseert zijn conclusies op een metastudie, een samenvattend onderzoek van tal van gelijkaardige onderzoeken. Hij verzamelde gegevens van alle wetenschappelijk relevante praktijkstudies naar discriminatie die tussen 2005 en 2020 in de VS en Europa zijn gemaakt.
In totaal gaat het om 900.000 verzonden fictieve cv’s voor openstaande vacatures. In een aantal van die cv’s staat een potentieel discriminerend element. Denk aan een fysieke handicap, een Arabisch klinkende naam of een andere nationaliteit. Er wordt nagegaan of een kandidaat met zo’n cv minder vaak uitgenodigd wordt op gesprek dan een fictieve kandidaat zonder die kenmerken, maar met een gelijkwaardig cv.
Lees ook: Beoordeel jij sollicitanten op hun cv? Dan heb je in 2025 een crisis
Veel discriminatie sollicitanten
Uit alle studies blijkt: discriminatie bij sollicitanten blijft hoog. Hoewel het onderwerp geregeld wordt besproken en er wordt gehamerd op meer bewustwording is de pijnlijke constatering dat er tussen 2005 en 2020 niets is veranderd. Er is geen daling van de discriminatiecijfers geconstateerd.
De onderzoeker probeert het te duiden: ‘We vermoeden dat bijvoorbeeld bij discriminatie wegens etnische achtergrond in Europa twee krachten tegen elkaar inwerken’, zegt Lippens tegenover De Standaard. ‘Aan de ene kant zijn er heel wat bedrijven die door bewustwordingscampagnes minder discrimineren. Maar tegelijk heb je de tegenkracht van de migratiecrisis in 2015 die weer tot een stijging in discriminatie heeft geleid.’
Minder kans om uitgenodigd te worden voor een sollicitatiegesprek:
48% – Oudere werknemers in Europa
46% – Fysieke handicap
41% – Maghrebijns-Arabische achtergrond
37% – Lage fysieke aantrekkelijkheid
34% – Oudere werknemer
31% – Oudere werknemers in de VS
30% – Uitkomen voor lhbti-achtergrond
29% – Andere etnische afkomst
23% – Pas afgestudeerde jongere
De studie toonde ook aan dat er in Europa veel verschillen zijn in het soort migratieachtergrond. Mensen met een Maghrebijnse achtergrond worden veel vaker gediscrimineerd in het sollicitatieproces dan iemand met een Zuid- of Noord-Europese migratie-achtergrond.
Geslacht speelt minder een rol
Een discriminatiefactor die volgens de onderzoekers veel minder speelt dan gedacht, is geslacht. ‘Er is niet echt een duidelijk bewijs voor. Sommige onderzoeken wijzen heel hard op discriminatie tegenover vrouwen, terwijl anderen net discriminatie tegenover mannen aantonen.’
Lippens en Baert hopen dat de cijfers het beleid aanzetten om gerichter op te treden tegen de vormen van discriminatie die het hardst spelen. ‘Maatregelen om de diversiteit te bevorderen, zoals voorlichtingscampagnes en diversiteitstraining, mogen zich niet alleen richten op etniciteit en gender maar moeten ook focussen op leeftijd. Diversiteit op de arbeidsmarkt moet ook een diverse invulling krijgen.’
Lees meer over recruitment:
- De 9 belangrijkste selectiemissers bij de werving van talent
- Krappe arbeidsmarkt? Soms is een personeelstekort je eigen schuld
- Beoordeel jij sollicitanten op hun cv? Dan heb je in 2025 een crisis
