Wat is Collie?
De Amsterdamse startup Collie ontwikkelt een slimme halsband voor koeien, waarmee veehouders via een app op hun smartphone hun dieren kunnen hoeden zonder fysieke hekken.
Boeren leiden koeien die buiten grazen elke dag naar een nieuw stukje weiland zodat ze altijd vers gras eten. Dit goed managen, kost ze veel tijd. Een gemiddelde melkveehouder besteedt zo’n anderhalf uur per dag aan het verplaatsen van draad en het ophalen van koeien.
Met Collie gaat dat een stuk simpeler. Een boer tekent op zijn smartphone een gebied waar de koeien mogen grazen. Als een koe buiten dit gebied dreigt te komen, hoort ze eerst een zachte pieptoon via de halsband. Loopt ze toch verder, dan wordt het geluid harder. Negeert de koe ook dit signaal, dan krijgt ze een lichte elektrische prikkel van maximaal 0,2 joule – nog geen tiende van de kracht van traditioneel schrikdraad.
Maar het systeem kan ook belonen. ‘Een trilling van de halsband laat de koe weten dat zij in actie moet komen om bijvoorbeeld wat vers voer te krijgen’, vertelt Daniel Reisman, medeoprichter en ceo van Collie. Zo kun je koeien volledig op afstand naar de stal halen.
Het trainen van koeien voor het Collie-systeem duurt ongeveer twee weken. Dat begint met virtuele grenzen en echt schrikdraad op 5 meter afstand als back-up. Elke dag wordt die afstand tot de draad groter, totdat deze na zes dagen volledig weggehaald kan worden.
Startups to Watch
De reeks is mede mogelijk gemaakt door TMF Group, internationaal dienstverlener van bedrijfsadministratie. TMF Group helpt scaleups met HR & Payroll, Entity management en Accounting & Tax administratie.
De halsband bevat een gps-module voor locatiebepaling, een zonnepaneel voor de stroomvoorziening, een trilmotor en speaker voor signalen aan de koe en een bewegingssensor. Alles communiceert draadloos via een zuinige variant van 4G die is ontworpen voor Internet of Things-apparaten.
De naam Collie is een knipoog naar de bordercollie. ‘Een intelligente, betrouwbare hond en een echte farmer’s friend’, zegt Reisman. ‘Zo zien wij onszelf ook. We zijn er om boeren te helpen, om het ze makkelijker te maken om diervriendelijker en natuurinclusiever te boeren.’
Wie zitten erachter?
Reisman (33) groeide op met een sterke verbondenheid met de natuur. ‘Ik ben in een klein dorp, Hardegarijp in Friesland, geboren. Ik was altijd in de weilanden te vinden en met een polsstok over slootjes aan het springen.’
Hij werkte in sales- en operationele functies bij onder meer Greenpeace, Knowmads, Vandebron en TQ tot hij besloot om zijn droom te volgen. ‘Ik heb mijn baan en huis in Amsterdam opgezegd, en ben vanuit mijn camper voor boeren gaan werken.’
Later, toen de Randstad toch weer begon te kriebelen, ging hij aan de slag voor More than Milk Amsterdam (MOMA), een bedrijf dat verse melk en zuivel verkoopt in de hoofdstad. Bij Fresh Ventures Studio, dat startups bouwt die actief zijn in de transitie naar een regeneratief voedselsysteem, liep hij Chris Bloomfield tegen het lijf.
De 35-jarige Nieuw Zeelander is de techneut bij Collie en ontwikkelde een vergelijkbaar product in zijn thuisland voor startup Halter. Dat haalde circa 87 miljoen euro op voor zijn slimme halsbanden. ‘Chris heeft koeien getraind op boerderijen van wel een miljoen hectare groot, als een echte cowboy’, zegt Reisman. ‘Hij is ingenieur, maar heeft ook veel kennis over dierengedrag. Die combinatie komt terug in de halsband.’
De derde oprichter, Kibet Kipkemoi (33), completeert het team als expert in Internet of Things. Hij maakte eerder naam met LoCoMoGo, een educatieve speelgoedtrein die kinderen leert programmeren, en was mede-oprichter van Shapeline, een bedrijf dat een antiblokkeersysteem voor e-bikes ontwikkelde.
‘Ik denk dat we elkaar goed aanvullen’, zegt Reisman. ‘Chris en ik zijn van: hup, vooruit en gewoon gaan. En Kibet is juist van de quality control en puntjes op de i.’
Wie zitten op Collie te wachten?
Collie is geschikt voor zowel biologische als gangbare melkveebedrijven, ongeacht het melksysteem. Boeren hoeven geen schrikdraden neer te zetten of koeien fysiek op te halen uit het weiland. Dat is voor elke boer een stuk efficiënter, al is dat niet Collie’s missie. De startup wil vooral het leven van koeien en boeren aangenamer maken. De dieren kunnen natuurlijker leven: ze grazen buiten, houden hun hoorns en de kalfjes blijven bij de moeder na de geboorte.
Meer koeien in de wei heeft ook een ander voordeel: de stikstofuitstoot gaat omlaag. In een stal vermengen uitwerpselen en urine zich, wat methaangas en ammoniak veroorzaakt. Buiten is dat anders. ‘Een koe plast en poept nooit op hetzelfde moment’, aldus Reisman. ‘De urine sijpelt de grond in. De poep trekt insecten aan, en dat is weer goed voor de vogels.’
Dat past bij de visie van Reisman: weg van de huidige monocultuur en bouwen aan een divers landbouwsysteem, waar gewassen, natuur en dieren met elkaar in balans zijn. ‘Landbouwinnovaties moeten niet altijd gaan over schaalvergroting’, zegt hij. ‘We moeten het meer bekijken vanuit de planeet en vanuit het dier. En daarin moet je iets aanbieden wat de boer ook wil. Wij proberen efficiëntie met milieu en dierenwelzijn te combineren.’
Wat is het verdienmodel?
Collie biedt drie prijsmodellen aan. De eerste optie is alles-in-een: voor 720 euro per koe koop je de halsband, inclusief acht jaar lang service. Optie twee is een basisinvestering van 400 euro per koe, plus 40 euro servicekosten per koe per jaar. De derde optie is een volledig abonnement van 100 euro per koe per jaar.
De meeste boeren kiezen voor een van de eerste twee opties, zegt Reisman. ‘Omdat een boer denkt in investeringen. Ze zijn gewend om bedrijfsmiddelen aan te schaffen.’
Toch gaat het om flinke bedragen. Een gemiddelde melkveehouder in Nederland heeft meer dan honderd koeien. De aanschaf van Collie’s systeem loopt zo in de tienduizenden euro’s.
Volgend jaar wil Collie het huidige 8-jarige contract terugbrengen naar 4 jaar. ‘Dan ben je net wat flexibeler’, licht Reisman toe. Collie kan zo het aanbod beter aanpassen aan de behoeften van boeren en de nieuwste technologische ontwikkelingen.
Hoever is Collie?
Collie test de technologie al enkele jaren in het veld. Momenteel hangen bij vijf Nederlandse melkveehouders de halsbanden om de nek van de koeien, eind dit jaar moeten dat er vijftien zijn.
Aan interesse geen gebrek, zegt Reisman. Maar Collie kiest ervoor om langzaam te groeien. Aan het systeem wordt voortdurend gesleuteld. Is er bijvoorbeeld een betere sensor op de markt, dan komt die in de halsbanden. ‘We willen hardware ontwikkelen zoals je software maakt, door steeds snel kleine verbeteringen door te voeren.’
Belangrijkste agendapunt is de betrouwbaarheid. Die ligt nu op ongeveer 99 procent, maar dat is niet voldoende voor grootschalige uitrol. ‘Voor 100 koeien betekent dit elke maand 1 halsband die kapot is.’ Dat moet beter, en is dan ook de focus voor het komende jaar.
Daarna is het tijd om door te groeien. ‘Dit jaar en volgend jaar nog in Nederland. Daarna gaan we denk ik vrij snel naar België, Ierland en Engeland. En Frankrijk is ook logisch’, aldus Reisman.
Concurrentie is er genoeg. Er bestaan andere virtuele afrasteringssystemen, zoals de E-Sheperd van Gallagher, Nofence van een Noors bedrijf of virtual fencing-systemen van het Amerikaanse bedrijf Vence. Die werken ongeveer hetzelfde, met piepjes en elektrische prikkels om koeien te leiden.
Alleen Halter is net als Collie ook in staat om koeien te begeleiden en belonen. Het grote verschil is dat Collie zich specifiek richt op Europa, en dan met name op landen waar koeien veel binnen staan.
Nog geld nodig?
Collie heeft in totaal 3,5 miljoen euro opgehaald. Bij de laatste ronde in februari stapte het Duitse investeringsfonds Freigeist Capital in, dat eerder geld stak in de vliegende taxi’s van Lilium en doelijstjesapp Wunderlist (gekocht door Microsoft).
Freigeist is opgericht door onder anderen Frank Thelen, die in Duitsland bekend is van de lokale versie van tv-programma Dragons’ Den, Die Höhle der Löwen.
‘We hebben ze gewoon gemaild. Na twee of drie videocalls kwam bijna het hele team naar ons toe gevlogen in de privéjet van Thelen. Wij hadden op dat moment nog geen bedrijfsauto. Dus we zijn met een GreenWheels naar een boerderij gereden, waar Thelen met laarzen door de koeienstront moest lopen’, vertelt Reisman lachend.
Met het verse kapitaal wil Collie nieuwe markten betreden, het team uitbreiden en de technologie verder verbeteren.
Houd ook deze Startups to Watch in de gaten:
- Lemni verbetert de klantenservice met AI-agents: ‘We willen een miljardenbedrijf bouwen’
- Door de rem op CSRD moest Engyon zijn auditsoftware aanpassen: ‘80% van onze markt viel weg’
- Als een mol de grond in: Geheco maakt boring voor warmtepomp 3x goedkoper
