ReCarbn is de startup van Guus Dubbink (28), Ewout Ruijs (30) en Sophia Hummelman (26). Als student scheikundige technologie aan de Universiteit Twente leerde Dubbink over het onderzoek van professor Wim Brilman. Die was al zeker tien jaar bezig met de vraag hoe je op een slimme en vooral kostenefficiënte manier CO2 uit de lucht kunt filteren.
Van theorie naar spin-off
Dubbink en Ruijs leerden elkaar kennen bij Invest-NL. Ze deden daar samen onderzoek naar de potentie van nieuwe markten in de strijd tegen klimaatverandering. Direct Air Capture (DAC), zoals het afvangen van CO2 uit de atmosfeer wordt genoemd, kwam daarin ook voorbij.
‘Guus vertelde me over Wim Brilman en de door hem ontwikkelde procestechnologie. We besloten om hem te benaderen en de timing kon niet perfecter zijn’, aldus Ruijs.
De professor had namelijk net een succesvolle pilot afgerond. Een DAC-installatie in twee halve zeecontainers bleek te doen wat Brilman al die jaren in zijn hoofd had zitten.
‘Het project werd voor de universiteit eigenlijk te groot. We zijn toen met Wim in gesprek gegaan en hij stelde voor om zijn technologie als spin-off naar de markt te brengen. Het IP ligt nu bij ReCarbn en de Universiteit Twente is als aandeelhouder bij de startup betrokken’, zegt Ruijs. In Sophia Hummelman vonden ze het commerciële geweten voor hun bedrijf.
De belofte van Direct Air Capture
Wereldwijd zijn er inmiddels zo’n zestig bedrijven die met Direct Air Capture aan de slag zijn gegaan. Weliswaar ieder op hun eigen manier, maar wel met dezelfde natuurkundige principes: lucht in contact brengen met een chemische stof die de CO2 filtert.
Er zijn startups die vloeibare DAC-systemen ontwikkelen. Die leiden lucht langs een chemische oplossing. Andere technologieën maken gebruik van een filter. Door het gebruikte materiaal te verhitten, laat de CO2 weer los en kan het worden opgeslagen of voor andere toepassingen worden gebruikt. Maar daarover zometeen meer.
Lees meer bij Change Inc.: 10 vragen over Direct Air Capture: het verwijderen van CO2 uit de lucht
In IJsland draait er al een commerciële installatie van het Zwitserse bedrijf Climeworks. Aan een tweede fabriek wordt gebouwd. En in november van het afgelopen jaar maakte het Nederlandse Carbyon nog een doorbraak bekend.
Tot nu toe kostte het stofzuigen van de atmosfeer nog 500 tot 700 dollar per ton CO2. Veel te duur om het commercieel interessant te maken. Carbyon laat weten dat het nu in staat is om de klus voor 100 dollar te klaren.
De technologie van ReCarbn
Terug naar ReCarbn, dat zover nog niet is. Maar net als Carbyon heeft de startup een technologie in handen die de schoonmaakkosten flink naar beneden kunnen brengen.
‘Ons chemische proces werkt op basis van een zogeheten adsorptiemateriaal waar CO2 zich makkelijk aan hecht. Dit materiaal is gebaseerd op aminen, dat wordt al commercieel geproduceerd voor waterzuiveringsinstallaties. Met een relatief simpele aanpassing kan het geschikt gemaakt worden voor Direct Air Capture’, zegt Ruijs.
CO2-stofzuigers slurpen normaal gesproken energie en zijn vooral daarom zo duur. Maar hier heeft de startup iets op gevonden. ‘Andere bedrijven gebruiken steeds hetzelfde vat dat ze steeds moeten verwarmen en verkoelen. Wij hebben daarentegen twee vaten. Eentje blijft er constant koud, de andere is altijd warm. Hiermee besparen we veel energie.’
Samenwerking tussen Deep Sky en ReCarbn
ReCarbn heeft nu een partnership gesloten met Deep Sky uit het Canadese Montreal. Dat bedrijf kun je vergelijken met een projectontwikkelaar. Startups als ReCarbn leveren de technologie, Deep Sky regelt alles eromheen. Van de financiering tot de infrastructuur en exploitatie.
‘Eén van de MT-leden van Deep Sky post veel interessante content op LinkedIn. Wij volgen hem en wisten zodoende dat zij op zoek waren naar DAC-partijen om mee samen te werken. We hebben ze benaderd en zo is het balletje gaan rollen’, zegt Ruijs. Van de circa zestig DAC-partijen wereldwijd heeft Deep Sky er twaalf geselecteerd, waaronder dus ReCarbn.
Hun DAC-installatie krijgt een capaciteit van 50 ton koolstofdioxide per jaar. Die wordt een onderdeel van Deep Sky’s Alpha Lab-testfaciliteit in Quebec. In de loop van dit jaar wordt het systeem geïnstalleerd. ReCarbn hoopt hier het ultieme bewijs te krijgen voor het werken van de eigen procestechnologie.
De locatie is overigens niet zonder reden. ‘In Quebec zijn enorme reserves aan hernieuwbare waterkrachtenergie. Daardoor kunnen de installaties met name ‘s nachts op heel goedkope energie draaien. DAC-technologie zal in de toekomst dan ook vooral worden toegepast op plekken waar veel wind, zon of waterkracht is.’
CO2 afgevangen, en dan?
Maar er is nog iets wat Quebec zo geschikt maakt voor de installatie van ReCarbn: de ondergrond. Die biedt namelijk een deel van het antwoord op de vraag wat we met de afgevangen koolstofdioxide moeten doen. CO2 reageert met bepaalde mineralen die in dit deel van de wereld veel voorkomen. Zo kan Deep Sky de gefilterde CO2 omzetten in gesteente. Een andere optie is opslaan onder de grond.
Lees ook: Wat de aarde eeuwen kost, kan Paebbl in een uur: CO2 opslaan in steen
‘Hiermee realiseer je negatieve emissies en die hebben een bepaalde waarde. Je kunt deze zogeheten carbon credits verkopen aan bedrijven die hun CO2-uitstoot nog niet helemaal naar nul krijgen.’ Met die uitleg schetst Ruijs meteen één van de verdienmodellen van Direct Air Capture.
Een tweede optie is om de CO2 te verkopen als grondstof. Als het uitfaseren van olie en aardgas eenmaal goed op gang is gekomen, moet er voor de productie van onder meer plastic en brandstoffen naar andere bouwstenen worden gezocht. CO2 kan hier als duurzaam alternatief gelden. Deze markt bestaat al wel, maar legt het in kostprijs nog dik af tegen aardolie.
Technologie opgeschaald
Dat deel van de keten zal ReCarbn overigens aan andere partijen overlaten. De startup wil zich helemaal focussen op de eigen technologie en die als licenties gaan vermarkten. ‘Over ongeveer vijf jaar bereiken we echt schaal, dan heb je het over een installatie die in staat is om per jaar 100.000 ton CO2 uit de lucht te filteren.’
Ruijs verwacht dat er rond 2050 op meerdere plekken in de wereld grote DAC-systemen operationeel zijn. ‘Met alleen bomen krijgen we de historische CO2-uitstoot niet ongedaan, daarvoor zijn ook tech-based oplossingen nodig. Direct Air Capture zal in de toekomst in ieder geval een deel van het klimaatprobleem kunnen oplossen.’
Lees ook deze artikelen over impact-startups:
- Arctic Reflections wil de smeltende Noordpool redden door zeewater op te spuiten
- Chemie-startup Relement wil verf fossielvrij maken: ‘We lopen voor de troepen uit’
- New Optimist komt met statiegeld op kleding: kan dat de afvalberg verkleinen?
