Je klanten betalen langzaam. En je staat donkerrood op je rekening-courantkrediet. Probleem? Nee, als het kort duurt of eenmalig is. Als je het direct aanpakt, voorkom je onomkeerbare problemen.
Je krijgt dagelijks signalen over je onderneming. Een klant betaalt of een leverancier stuurt een aanmaning. Als je deze signalen snel in beeld hebt en er op reageert, houd je je bedrijf gezond. Vroegsignalering helpt daarbij.
Wat is vroegsignalering?
Vroegsignalering is het zo vroeg mogelijk signaleren van situaties die mogelijk tot grote financiële problemen kunnen leiden. Deze kun je met gerichte acties voorkomen zodat je bedrijf financieel gezond blijft.
Het belang
Door de signalen te herkennen en snel in actie te komen voorkom je erger. Onderneem je vroegtijdig actie, dan zijn de problemen relatief klein en gemakkelijk op te lossen. Als je signalen voor langere tijd negeert, worden problemen groter en lastiger oplosbaar. Voor je (financiële) privésituatie is het van belang dat je structureel voldoende inkomen uit je bedrijf kunt halen. Voor je geestelijke en lichamelijke gezondheid is het ook belangrijk. Financiële problemen kunnen tot veel stress leiden.
Welke signalen zijn er?
Een overzicht van financiële en niet-financiële signalen vind je hieronder. De percentages zijn indicatief. Of het een klein of groot probleem is, hangt samen met jouw soort bedrijf, branche en persoonlijke financiële situatie.
Omzet en klanten
- Je krijgt minimaal 10% minder opdrachten in vergelijking met vorige maand, kwartaal of jaar.
- Het aantal klanten daalt in een kwartaal met 25%.
- Je omzet daalt met 10% of meer in vergelijking met het voorafgaande kwartaal of in vergelijking met het kwartaal vorig jaar.
- Je winst daalt dit jaar met 10% of meer in vergelijking met vorig jaar.
- Het bedrag aan debiteuren stijgt gedurende een aantal maanden bij lagere omzet.
Inkoop en kosten
- Je hebt betalingsachterstanden van minimaal een maand aan leveranciers en/of huurachterstand van een maand.
- Je personeelskosten zijn hoger dan vorig jaar door ziekte van een medewerker en extra kosten van inhuur.
- Je zet privégeld in om zakelijke kosten te betalen.
- Je gemiddelde voorraad loopt al een paar maanden op.
- Kengetallen verslechteren. Bijvoorbeeld de solvabiliteit, de verhouding eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal, daalt tot onder 20%.
Financiering en bankzaken
- Een automatische afschrijving lukt niet meer.
- Je financier vraagt tussentijds om extra informatie.
- Je kan je zakelijke rente en aflossing deze maand niet betalen.
- Je staat maximaal rood en overschrijdt deze maand je limiet op je zakelijke rekening courant krediet.
Belastingen en administratie
- Je hebt onvoldoende geld om een belastingaanslag te betalen.
- Je doet deze maand te laat belastingaangifte voor loonheffing, btw of een andere belasting.
- Je loopt 2 weken of langer achter met je administratie.
- Je kunt je boekhouder of accountant deze maand niet betalen.
Privéfinanciën
- Je kunt (deze maand) minder inkomen uit je bedrijf halen dan je privé nodig hebt.
- Je hebt privé een betalingsachterstand van een maand voor huur of hypotheek, zorgverzekering, arbeidsongeschiktheidsverzekering, pensioen of andere vaste lasten.
Persoonlijk en emotioneel
- Je ervaart zorgen, onzekerheid, financiële druk, stress, onmacht, boosheid of teleurstelling.
- Je hebt privéproblemen en je relatie staat onder druk. Je bedrijfssituatie heeft impact op je fysieke gezondheid en je voelt je afhankelijkheid van anderen.
- Je familie, vrienden, accountant, boekhouder, leveranciers of klanten hebben zorgen geuit over jou en de financiële situatie van je bedrijf.
Neem signalen serieus
Elke ondernemer is uniek en gaat anders met de situatie om. Toch zijn er handvatten die je kunt gebruiken. In het algemeen is een bedrijf levensvatbaar als het bedrijf de (directe en indirecte) kosten en verplichtingen kan betalen en een voldoende ondernemersbeloning oplevert om privélasten te betalen.
Verschillende getallen geven daarvoor een indicatie. Denk aan kengetallen of rekenformules zoals solvabiliteit. Een solvabiliteit tussen de 25 en 40% zien financiers als gezond.
Ook voor voorraden en debiteuren zijn er richtlijnen afhankelijk van je branche en het soort bedrijf. De omloopsnelheid van je voorraad geeft een idee hoe het met je verkoop gaat. De gemiddelde debiteurentermijn in dagen is een indicatie over hoe snel klanten facturen betalen. Ook de crediteurentermijn is een indicatie over hoe snel jij leveranciers kunt betalen.
Je eigen bedrijf vergelijken met branchegemiddelden geeft een indicatie wat gebruikelijk is. Informatie vind je bij brancheorganisaties en bij banken zoals ABN AMRO, ING en Rabobank.
Buffers
Een zakelijke buffer om bijvoorbeeld 6 maanden je vaste bedrijfskosten te kunnen betalen, biedt weerstand bij tegenslag. Het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) adviseert voor een gezin met 2 kinderen een privébuffer van minimaal 5.000 euro voor onvoorziene uitgaven zoals vervanging van een wasmachine. Het is geen inkomensbuffer. Een buffer waarmee je bijvoorbeeld 6 tot 12 maanden je privélasten kunt betalen, geeft gemoedsrust.
Omgaan met signalen
Je wilt regie hebben en houden. Meer signalen tegelijk dwingen je de situatie serieus te nemen. Je hoeft het niet alleen te doen. Je kunt problemen delen met je familie, vrienden, boekhouder, accountant en andere ondernemers. Of meld je bij een van de organisaties voor ondernemers.
Inzicht krijgen
Een actueel tussentijds financieel overzicht met balans en winst- en verliesrekening geeft inzicht. Met de volgende mogelijkheden kun je kosten verlagen en je omzet verhogen.
Kosten verlagen
Bespaar op inkoop en bedrijfskosten. Kijk eerst naar je inkoop. Minimaliseer je voorraad en overweeg een deel uit te verkopen om versneld cash te organiseren. Maak nieuwe afspraken met leveranciers en onderzoek of aansluiting bij een inkoopcombinatie in jouw branche voordelen oplevert.
Kijk daarna naar jouw leveranciers van energie, telefoon en internet via een abonnement. Misschien kun je het pakket herzien. Overstappen kan lonen. Dit geldt ook voor privé-uitgaven. Als je een eigen bedrijfspand hebt, biedt oversluiten van je zakelijke hypoheek kansen.
Belasting en financiering
Maak optimaal gebruik van belastingaftrekken. Schakel een (belasting)adviseur in die met je meedenkt. Heb je plannen waarvoor je geld moet lenen? Gebruik bootstrapping om je financieringsbehoefte omlaag te brengen en overweeg herfinanciering van je lopende zakelijke leningen tegen een beter tarief.
Privé-inkomen
Haal minder inkomen uit je onderneming en bezuinig op privéuitgaven. Het Nibud biedt praktische bespaartips. Je vindt daar ook een berekeningstool voor tegemoetkomingen.
Omzet verhogen
Kijk of je periodiek jouw verkoopprijzen of uurtarief kunt verhogen.
Verkoop en marketing
Geef je aantal klanten, orders of opdrachten een boost door een nieuwe manier van verkoop en marketing. Misschien wordt het tijd voor online verkoop via Google- en Instagramshopping of influencermarketing, guerllamarketing of affiliate-marketing. Als je samenwerkt met collega-ondernemers die dezelfde doelgroep met een andere product of dienst bedienen, versterken jullie elkaar.
Debiteuren
Scherp je betalingsvoorwaarden aan. Laat klanten sneller betalen, ga tussentijds factureren en bied korting aan snelle betalers. Overweeg factoring.
Innovatie
Vernieuw je verdienmodel of innoveer je producten en diensten om nieuwe omzet te creëren.
Gebruik in plaats van bezit
Heb je al eens gedacht aan leasing? Dan betaal je voor het gebruik van bijvoorbeeld een apparaat en hoef je het niet zelf te kopen. Je kunt ook bezittingen zoals machines of inventaris verkopen en terugleasen. Of maak gebruik van deelplatforms als je iets maar tijdelijk nodig hebt.
