Aanstaande zondag gaan onze oosterburen in Duitsland naar de stembus. Het belooft een spannende dag te worden, want de alom geliefde christendemocratische bondskanselier Angela Merkel zwaait af. Wie gaat Mutti Merkel opvolgen: haar partijgenoot van CDU/CSU Armin Laschet, Olaf Scholz van de sociaal-democratische SPD of wellicht Annalena Baerbock van De Groenen? Scholz gaat licht aan kop in de peilingen, waardoor het erop lijkt dat het Duitse bondskanselierschap voor het eerst in 16 jaar naar een andere partij zal gaan. Maar goed, zoals het cliché luidt: het kan nog alle kanten op gaan.
Eén van de belangrijkste onderwerpen in de Duitse verkiezingen is de digitalisering, of eerder: het ontbreken daarvan. Wie weleens in Duitsland komt, weet: het land loopt op dat vlak nogal achter op de feiten. Zo is er op verscheidene plekken zeer matig internet. Tijdens de coronacrisis werd het gebrek aan digitalisering pijnlijk zichtbaar: de uitslagen van coronatests werden in ons buurland nog vaak per fax naar de Duitse GGD-equivalent gestuurd.
Tech-savvy zijn ze dus allerminst in de Duitse politiek. Echter: buiten de politiek om, in het bedrijfsleven, is dat wel anders. De ene na de andere Duitse succesvolle startup duikt de laatste jaren op en allen maken ze gebruik van behoorlijk innovatieve soft- en hardware. Denk maar aan online schoonmakersplatform Helpling, de succesvolle e-commerceformule About You of het hardwarebedrijf Lilium Air Mobility, dat werkt aan een elektrisch aangevoerde jet. What’s next? In deze aflevering van De Vijf: vijf Duitse startups die laten zien dat onze oosterburen behoorlijk wat technisch kapitaal in huis hebben. En eh, ja, sorry voor de regio-strijdmakkers onder u: ze komen allemaal uit Berlijn.
1. N26
Wie dacht dat heel Duitsland nog in het fax-tijdperk leeft, moet eens kijken naar het succes van de Berlijnse scaleup N26. Deze in 2013 opgerichte internetbank laat klanten een gratis betaalrekening met hun Mastercard openen en richt zich daarbij vooral op mobiele betalingen. Om geld in het laatje te krijgen, biedt N26 ook premium-rekeningen aan voor onder meer reis-, auto- en telefoonverzekeringen, naast extraatjes zoals kortingen bij partnerbedrijven, zoals Adidas en Booking.
De bank van oprichters Valentin Stalf en Maximilian Tayenthal kreeg in 2016 een bankvergunning en groeide sindsdien razendsnel. Zo haalde het bedrijf ruim 680 miljoen dollar groeifinanciering op en stelt de bank ruim 7 miljoen klanten te bedienen in 26 landen. 200.000 van deze klanten wonen in Nederland, meldde het bedrijf afgelopen najaar. Het is daarmee een geduchte concurrent van de Amsterdamse internetbank Bunq van ondernemer Ali Niknam. Hoeveel klanten Nederlander Niknam heeft, is overigens niet bekend. Op de een of andere manier is dat staatsgeheim nummer 1 in de wereld van Bunq.
2. Gorillas
Als één bedrijf de kunst der blitzscaling goed in de vingers heeft zitten, is het wel de Berlijnse boodschappenbezorger Gorillas. Het bedrijf werd vorig jaar in mei opgericht, om al na negen maanden meer dan 1 miljard dollar waard te zijn. Nooit eerder slaagde een Duits bedrijf er zo snel in om de zogenoemde unicorn-status te bereiken. De inzet van het bedrijf van oprichters Kağan Sümer, Jörg Kattner en Ronny Shibley is dan ook erg simpel en wervend: snel een boodschap nodig? Binnen tien minuten heb je een fietsbezorger aan de deur staan. Het bedrijf heeft in iedere stadsbuurt waar het actief is een dark store geopend, waar een leger aan fietsers af en aan rijdt. Gorillas is zodoende in korte tijd een serieuze concurrent geworden van ons eigen Picnic, waarbij je nog altijd een bezorgvak moet selecteren.
Toch is de strijd rondom de turboboodschappen nog verre van gestreden. Toen Gorillas begin dit jaar naar ons land kwam, was dat nieuws. Inmiddels is de concurrentie moordend geworden. In Amsterdam flitsen nu zowel bezorgers van Gorillas, Flink (tevens Duits), Getir (Turks) als Zapp (Brits) door de straten met hun elektrische fietsen. Het ontstaan van een publieke discussie rondom de almaar verder dichtslibbende fietspaden kun je nu al uittekenen. Investeerders vragen zich daarnaast af of je zoiets als flitsbezorging wel rendabel kunt maken, meldden wij eerder dit jaar. Tel daar nog eens bij op dat de werkcultuur bij Gorillas zacht gezegd niet te best schijnt te zijn en er is nog aardig wat werk te verzetten voor Sümer, Kattner en Shibley. En toch: het blijft een prestatie, in zo’n korte tijd een giga-bedrijf uit de grond stampen.
3. Infarm
Vaste bezoekers van de grotere Albert Heijn-vestigingen des vaderlands zullen ze inmiddels wel kennen: de kruidenkasten van Infarm. De kasten worden door het bedrijf zelf verwarmd, zodat de kruidenplanten erin kunnen groeien, waarna klanten ze in de boodschappentas mee kunnen nemen. Voor het Duitse bedrijf Infarm is dit een mooie kans om het Nederlandse publiek te laten zien hoe vertical farming, oftewel gestapelde landbouw, werkt. In plaats van gebruik te maken van landgrond voor het verbouwen van gewassen, groeien vertical farming-bedrijven zoals Infarm hun gewassen in doorgaans verticale kassen.
4. Tier Mobility
Mogen e-steps in ons land nog altijd niet de weg op (tsja, het begint een beetje zielig te worden), in Duitsland zijn deelstepjes al jaren onderdeel van de straat. Tier Mobility is het Duitse succesnummer van de elektrisch aangevoerde deelstepjes. Het in 2018 opgerichte bedrijf van ondernemers Julian Blessin, Lawrence Leuschner en Matthias Laug haalde bijna 450 miljoen dollar op bij investeerders.
Het Berlijnse Tier Mobility zou zelfs weleens een unicorn kunnen zijn. Na een Serie C-ronde van 250 miljoen dollar eind vorig jaar was het bedrijf net geen miljard dollar waard, wist CNBC toentertijd te melden. Tier wist in juni dit jaar daarentegen nog eens 60 miljoen dollar op te halen bij zakenbank Goldman Sachs, bedoeld om nieuwe e-steps op de markt mee te brengen. Dat zal vast iets gedaan hebben met de waardering. De stepjes en inmiddels ook e-scooters van Tier Mobility rijden momenteel in vijftien landen, van Polen tot Qatar. In dat kader goed nieuws voor Tier-adepten: dit najaar komen de e-scooters van de Berlijners wél naar ons land. De stad Utrecht krijgt de primeur.
5. Grover
Bedrijven die de term ‘bezit’ vervangen door ‘gebruik’: in Nederland is fietsleasebedrijf Swapfiets de bekendste uitdrager van dit genre, maar in Duitsland is dat zonder meer Grover. Dit Berlijnse e-commercebedrijf laat zijn klanten smartphones, laptops en tablets huren. Klanten kunnen zelf bepalen hoeveel maanden ze de producten nodig hebben en betalen maandelijks een huurbedrag. Stel: je wilt altijd de nieuwste iPhone, dan kun je telkens als er een nieuwe uitkomt de laatste versie huren. Ondernemer Michael Cassau startte het concept in 2015, als alternatief op het fenomeen van kopen op afbetaling.
Grover lanceerde afgelopen najaar in Nederland en had toen al zo’n 100.000 abonnees in Duitsland en Oostenrijk. Het bedrijf wist al – jawel – 1,4 miljard dollar aan groeikapitaal op te halen. Dat is grotendeels te danken aan de laatste ronde van het bedrijf, die liefst 1 miljard dollar in het laatje bracht. En dan te bedenken dat dit nog maar de Serie B-ronde van het bedrijf was.
