Tijdens werk worden we continu afgeleid. Onze smartphone is interruptor nummer één. Maar ook kantoortuinen, waar we gemiddeld om de twee minuten worden gestoord, zijn een regelrechte ramp voor ons brein.
‘Ons brein kan niet multitasken, toch proberen we het continu’, legt neuropsychiater Theo Compernolle uit. ‘Even een mailtje sturen, tussendoor een gesprek met een collega of een appje checken. Iedere keer dat we switchen van taak, kost dat enorm veel energie. Het veroorzaakt chaos en werkt inefficiënt. Alleen al het verschijnen van een waarschuwingsschermpje veroorzaakt een concentratiedip van twee minuten. Een programmeur heeft bijvoorbeeld na een telefoontje twintig minuten nodig om op hetzelfde niveau van concentratie te komen.’
Verslavend
‘Op ieder moment verbonden kúnnen zijn is fantastisch, maar altijd verbonden zijn is een ramp. Maak jezelf geen slaaf, maar meester van de technologie.’ Toch moet je dan verdomd sterk in je schoenen staan: ‘Apps, games, email of social media: om jou verslaafd te krijgen maken de bouwers van deze technologie heel weloverwogen gebruik van de nieuwste breinkennis. Ze spelen onder andere in op een dieperliggende behoefte van onmiddellijke bevrediging. Bij het zien van een leuke app of mail, krijgt je brein een shotje dopamine. Het geeft een korte kick, dat gevoel kan net als drugs zeer verslavend zijn. Omdat het zo kort duurt, wil je er meer van.’
Batchprocessing
Deze constante afleiding komt de kwaliteit van onze werkzaamheden niet ten goede. We hebben meer tijd nodig om een taak af te ronden, maken meer fouten en ervaren chronische stress. De oplossing? Sluit jezelf regelmatig af van alle prikkels en maak tijd voor het echte denkwerk. ‘Koppel stoorzenders als je smartphone of email dagelijks een paar keer los en ga aan de slag met batchprocessing. Maak blokken van 45 minuten om ongestoord te werken. Een blok voor denkwerk, eentje voor het beantwoorden van mails, een ander voor de rotklusjes en nog één voor het voeren van gesprekken.’
Dat zal in het begin even wennen zijn, de shots dopamine vallen namelijk weg. Toch is het volgens Compernolle meer dan de moeite waard: ‘De kwaliteit en creativiteit van je werk zal rigoureus verbeteren. Het zal voor een ander gevoel van voldoening en tevredenheid zorgen. Een positieve emotie die langer duurt dan het shot dopamine. Daarnaast werk je efficiënter, waardoor je tijd over zult houden.’
Neem pauzes
Het denkend brein werkt samen met het archiverend brein. ‘Alle informatie die je opneemt, moet geselecteerd en opgeborgen worden. Dat is de taak van ons archiverend brein.’ Het denkend en archiverend brein maken allebei gebruik van dezelfde ‘computer’: het werkgeheugen. Het archiverend brein gebruikt de capaciteit die vrij is. Dus gebruiken we met flink denkwerk 90 procent van ons werkgeheugen, dan gebruikt het archiverend brein 10 procent. Het archiverend brein kan dus pas echt goed werken als het denkend brein rust neemt’, aldus Compernolle.
Daarom is het essentieel om na een blok denkwerk een pauze in te lassen. ‘Maak bijvoorbeeld even een ommetje zodat het brein de kans krijgt om alles netjes op te bergen en te herstellen. Doe je dat niet, dan zal de informatie niet goed opgeslagen worden en zal je dus ook minder snel creatieve verbanden leggen. Je krijgt immers geen goede ideeën als je niets meer weet over een bepaald onderwerp. De nacht is voor het archiverend brein het ideale moment om zijn werk te doen, slaap daarom genoeg.’
Productiever
‘Voor de duidelijkheid: niet de fantastische technologie is het probleem, maar de manier waarop we er mee omgaan. Het zal wat energie kosten, maar leer jezelf andere gewoontes aan. Kom uit de houdgreep van het altijd verbonden zijn, ga aan de slag met batchprocessing, doe één taak tegelijkertijd en wordt twintig tot vijftig procent productiever. Je zal merken dat je rustiger wordt en zelfs tijd over houdt.’
Kantoortuinen
En die kantoortuinen? Die zijn volgens Compernolle ook een drama voor breinwerkers. Telefoongesprekken, gebabbel, iemand aan je bureau of overleg tussen collega’s; probeer je maar eens te concentreren. Hoe ga je daar mee om? ‘Wees allereerst zelf geen stoorzender voor je collega’s. Daarnaast kun je afspraken met elkaar maken.’
Zo introduceerde een Belgisch interieurbouwbedrijf het concept ‘Mens stoor me niet’. ‘Binnen bepaalde tijdstippen mogen de medewerkers elkaar niet storen. Ook hangt boven ieder bureau een rode lamp. Brandt die lamp, dan mag de medewerker twintig minuten niet gestoord worden. Houd je je aan de afspraken? Dan mag je op een soort ‘Mens erger je niet’-spelbord een paar vakjes vooruit. Stoor je mensen wel, dan moet je achteruit. De winnaar krijgt een wellnessbon, wie verliest trakteert op taart. Het resultaat: taken komen sneller af, de mail wordt minder vaak gecheckt en ideeën zijn creatiever. ‘Probeer dus op een creatieve manier elkaars breinwerk te bevorderen.’
Seminar Zonder stress geen succes
Intervalstress is gezond en bevordert de veerkracht. Chronische stress is daarentegen funest voor de productiviteit. Breinprofessor Theo Compernolle leert je in 24 uur hoe jij en je team de juiste balans vinden.
lees verder
