Ik druk op het knopje voor de 49e verdieping van een pand aan Bush Street, San Francisco en de lift schiet omhoog. Als ik uitstap, lijk ik in een soort sjiek hotel of appartementencomplex terechtgekomen te zijn. Zit ik goed? Zit hier het hoofdkantoor van GitLab, de razendsnel groeiende Nederlandse startup die software en een platform biedt voor programmeurs en in september nog 268 miljoen dollar op in een Series E-ronde? Huist hier het bedrijf dat in 5 jaar tijd uitgroeide van een klein groepje programmeurs tot wereldwijde onderneming met een waardering van 2,75 miljard dollar en IPO-plannen?
Ik zit goed, blijkt als ik op de deurbel druk en hartelijk ontvangen wordt door wat twee werknemers van het bedrijf blijken te zijn: ze zijn 2 weken lang in San Francisco om CEO en mede-oprichter Sid Sijbrandij te schaduwen. Sijbrandij heet me welkom: “Dit is Mission Control, ons hoofdkantoor, maar eigenlijk ook gewoon mijn woonkamer.”
Iedereen bij GitLab – zo’n duizend man – werkt namelijk remote, verdeeld over 65 landen. Videoconferences met tweehonderd deelnemers zijn niet ongewoon, vertelt Sijbrandij. Gebruikt hij daarvoor die zes grote televisieschermen die links van ons hangen, vraag ik hem. “Nee, die zijn eigenlijk alleen om indruk te maken op bezoekers”, zegt hij lachend.
Open source
Het begon in 2011, toen Dimitri Zaporozhets open source-software begon te maken die samenwerking tussen programmeurs faciliteert. “Ik zag wat hij maakte in 2012 voor het eerst”, zegt Sijbrandij, “en het was bijzonder want vrijwel alle software die ik gebruikte als programmeur was open source, wat betekent dat de broncode openbaar is en dat ik er zelf aan kon sleutelen.”
“Alles wat ik gebruikte was open source, behalve de samenwerkingsplatforms. Daarom was GitLab uniek, en ik wilde er een bedrijf omheen bouwen. Dimitri vond dat prima. Een jaar later was er online veel vraag naar verbeteringen van het platform en Dimitri tweette dat hij daar fulltime aan wilde werken. Dus ik e-mailde hem: zal ik je daarvoor inhuren? En zo begon het bedrijf eigenlijk.”
“We bespraken een maandsalaris en ik ging naar de Western Union in Utrecht om geld aan hem over te maken. Ze vroegen: is dit iemand die je kent of iemand die je online hebt ontmoet? Sijbrandij moet lachen: “Er was toen namelijk nogal wat oplichterij gaande vanuit Oekraïne, waar Dimitri woont.”
Dat was in 2012. 2 jaar later werd het bedrijf officieel opgericht, en in 2015, toen er inmiddels negen man bij GitLab werkte, werden ze toegelaten tot de prestigieuze incubator YCombinator in Silicon Valley. “Dat was ontzettend belangrijk voor onze vooruitgang”, zegt Sijbrandij. “Daar leerden we veel sneller te werken, bijvoorbeeld door specifieker te focussen zodat we ons product in kleinere delen konden lanceren. Het heeft bovendien onze ambitie enorm aangewakkerd: je moet niet naar de Valley komen als je niet van plan bent een billion dollar company te bouwen.”
Lees ook: De ‘secret sauce’ van Silicon Valley-accelerator Y Combinator
Remote als cultuur
Al in Utrecht werd de basis gelegd voor een van de meest kenmerkende eigenschappen van de bedrijfscultuur: dat iedereen op locatie werkt. “We werkten in principe vanuit mijn woonkamer in Utrecht”, zegt Sijbrandij, “maar mensen kwamen steeds minder opdagen. Toen ze nog maar een dag per week kwamen, dacht ik: waarom eigenlijk? Werk maar gewoon fulltime vanuit je eigen huis.”
Na het YCombinator-programma groeide het bedrijf snel, en probeerde Sijbrandij een fysiek kantoor in Silicon Valley aan te houden. “Maar hetzelfde gebeurde: eerst gaan mensen een dag per week vanuit huis werken, dan twee, tot ze uiteindelijk vaker niet dan wel komen.”
GitLab is een van de vier Nederlandse startups die tot nu toe werden toegelaten tot Y Combinator. Dankzij Y Combinator kreeg bijvoorbeeld MessageBird voet aan de grond in de Verenigde Staten. Ook Impraise en Psylaris mochten een tijdje zwoegden in de prestigieuze Amerikaanse kraamkamer.
Dus besloot hij dat niemand meer naar kantoor hoefde te komen. In plaats daarvan gebruiken ze Zoom en Slack en het eigen platform om effectief met elkaar samen te werken. Maar is het niet lastig een bedrijfscultuur te onderhouden zonder bij elkaar op kantoor te zitten? Sijbrandij: “We werken heel nadrukkelijk aan het faciliteren van informele gesprekken – ook al zit je niet naast elkaar op kantoor – zodat je je onderdeel voelt van het bedrijf.”
Sijbrandij somt op: elke dag kunnen zijn medewerkers deelnemen aan een groepsgesprek waarbij een bepaalde groep vertelt over waar het mee bezig is. Anderen kunnen dan vragen stellen. “Ook is er iedere dag een company call waarbij we updates geven over waar het bedrijf staat. En er zijn dagelijkse break out calls, waarbij we groepen van zo’n vijftien man een onderwerp geven waarover ze kunnen praten. Vandaag ging het over wat je favoriete feestdag is.”
Ook moedigt Sijbrandij zijn mensen aan om zogeheten “coffee chats” te doen, “waarbij je een-op-een een half uurtje praat over wat dan ook”. Sijbrandij: “We zorgen dus voor verschillende vormen van sociale interactie, ook al is het via video. Daarnaast faciliteren we dat mensen elkaar in persoon ontmoeten. We organiseren meet-ups voor mensen in dezelfde regio, we betalen voor co-working spaces voor mensen die niet vanuit huis willen werken en we bieden reisvergoedingen voor werknemers om elkaar op te zoeken.” Sijbrandij lacht: “Onze werknemer in Hawai is erg populair. Tot slot nemen we iedereen jaarlijks mee naar een bepaalde plaats. Dit jaar gaan we naar Praag.”
Huiskat Suzy brainstormt over businessmodellen op het hoofdkantoor van Gitlab, oftewel: de woonkamer van Sid Sijbrandij.
Transparantie als kernwaarde
Ook belangrijk voor GitLab is het tonen van transparantie. Het bedrijf publiceert dan ook heel veel informatie op de eigen website. “Dat zorgt voor meer betrokkenheid bij onze bredere community</em>; iedereen die gebruikmaakt van en bijdraagt aan ons open source-platform”, zegt Sijbrandij.
Daarom publiceert GitLab online informatie over de korte- en langetermijndoelen, Key Performance Indicators en zelfs de meer dan 250 huisdieren van de ruim duizend werknemers. Zelfs de datum waarop het bedrijf de beurs op wil, 18 november 2020, is op de website te vinden. Dat is een opmerkelijke mate van transparantie die je niet vaak ziet. Wat vinden de investeerders daar eigenlijk van?
“In het begin vonden ze het weleens lastig. Een investeerder zei dat hij steeds bijna een hartaanval kreeg wanneer wij onze kwartaaldoelen publiceerden. Toch hebben ze ook gezien hoe wij mensen kunnen aantrekken die deze werkwijze en visie onderschrijven. Het belangrijkste voor elk succesvol bedrijf is het aantrekken van het juiste talent, en onze mate van transparantie heeft ons in staat gesteld dat te doen. Dat zien de investeerders ook, dus ze zijn overtuigd geraakt van het belang van onze transparantie. Ik zeg niet dat het voor elk bedrijf werkt, maar voor ons wel.”
Tips
Van een woonkamer in Utrecht naar een penthouse in San Francisco, van een handjevol programmeurs naar ruim duizend werknemers in 5 jaar tijd; toch knap. Sijbrandij geeft aan dat klein beginnen in Europa een enorm voordeel was voor de start van zijn bedrijf. “Een enorm voordeel aan Europa is dat je er heel veel programmeurstalent hebt voor een fractie van de prijs van wat het in Silicon Valley kost. Het is daardoor veel makkelijker om aan je product/market fit te werken, oftewel: iets te maken wat mensen ook willen hebben.”
“Het hielp ons enorm dat we een paar jaar hadden om die fit goed te krijgen. Als je meteen naar Silicon Valley verhuist kan dat veel moeilijker zijn, omdat er zoveel druk op staat die product/market fit direct goed te krijgen, aangezien het hier zo duur is. Maar als je die fit eenmaal hebt en snel wil opschalen, moet je hierheen komen.”
Sijbrandij raadt startup-oprichters bovendien aan een gooi te doen naar YCombinator. “Zowel de kennis die je daar opdoet als het netwerk dat je opbouwt, is van ongekende waarde”. Hoewel YCombinator berucht is om hoe moeilijk het is toegelaten te worden, moet dat je niet ontmoedigen, meent de ondernemer. “Wij kwamen er na de eerste keer proberen al binnen, zonder referenties of wat dan ook. Als je écht een goed bedrijf hebt, maak je een veel grotere kans dan je denkt.”
