Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op 15 oktober 2019
The age of distraction, zo beschouwen sociaalwetenschappers sinds kort de maatschappij waarin we ons nu bevinden. De wereld om ons heen gaat zo snel en biedt zoveel informatie en afleiding, dat we ons in een heuse aandachtscrisis bevinden. Technologische ontwikkelingen die we evengoed toejuichen, kapen ons brein en zorgen ervoor dat het soms lijkt alsof we geen seconde meer voor onszelf hebben.
Afgeleid zijn betekent dat je niet bezig bent met waar je bezig mee zou moeten zijn, of wil zijn. Dat is niet alleen zeer onhandig gegeven de hoge werkdruk waar we mee kampen, het zorgt er ook voor dat we belangrijke vaardigheden verwaarlozen. Dat vertelde de Amerikaans-Israëlische psycholoog Nir Eyal onlangs aan nieuwssite CNBC. Hij geeft les aan de Stanford’s Graduate School of Business en is auteur van het boek Indistractable: How to Control Your Attention and Choose Your Life.
‘Focus vergroot kans op succes’
Eyal haalt wetenschappelijke studies aan die ons wijzen op het effect van aandacht en concentratie op de werkvloer. ‘Het is het ruwe materiaal waar onze creativiteit en daarmee kans op succes uit bestaat. De meest gewilde posities in het bedrijfsleven bestaan uit bezigheden waarvoor ultieme vindingrijkheid vereist is, het soort waarvoor je je diep moet focussen op de taak die je aan het uitvoeren bent.’ En laat dat creatieve, probleemoplossende vermogen van ons nu net iets zijn waar zelfs AI nog niet bepaald in uitblinkt. In een tijd van snelle en verregaande automatisering is dat waar je het verschil maakt, aldus de psycholoog. ‘Geluk en succes behoort toe aan mensen die de baas zijn over hun aandacht.’
Uit een studie uit 2015 van Microsoft werd duidelijk dat de gemiddelde persoon een aandachtspanne heeft van acht seconden. Dat is minder dan een goudvis. De kans is goed mogelijk dat dit getal inmiddels nog lager ligt. Vier jaar later bestaat er nog zoveel meer waar onze aandacht naartoe wordt getrokken – en waar we dikwijls aan toegeven. Het is de survival of the fittest van ons digitale tijdperk. Leer je aandacht beheersen, en krijg eindelijk gedaan wat de bedoeling was. Met stress-loze avonden op de koop toe.
Je aandacht trainen
Zo ingewikkeld hoeft het ook niet te zijn, aldus de Amerikaanse onderwijs-expert Elie Venezky van het boek Hack Your Brain. ‘Focus is een spier, en ook die kun je opbouwen. Als je gaat werken vanuit het idee dat je niet gefocust bent, wordt dat echter vanzelf een selffulfilling prophecy. Ga je er daarentegen heel bewust mee aan de slag, zal je al snel merken dat je minder snel raakt afgeleid. ‘Neem, voordat je aan een nieuwe taak begint, bijvoorbeeld een minuut of twee rust waarbij je in een ontspannen houding een paar keer diep ademhaalt. Dit komt je concentratie ten goede.’ Verder is het bewezen dat luisteren naar je favoriete muziek ook bijdraagt, vervolgt Venezky. Waarmee de koptelefoon ook nog eens het signaal uitzendt dat je niet gestoord wenst te worden.
Al die afleiding is niet per se je eigen schuld, maar als jij er niets aandoet verandert er ook niks. Hoe dan ook loont het de moeite om ermee aan de slag te gaan. In de toekomst zal je vermogen tot focus zich meer en meer uitbetalen.