Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Robotisering

De ironie wil dat juist Steve Jobs ons in zombies heeft veranderd. Of liever: smombies: smartphone-zombies. Hij ontwikkelde met de iPhone een apparaat dat ons leven meer en meer beheerst. We zijn er totaal afhankelijk van. Sterker nog, we zijn letterlijk verslaafd. Elke keer dat we naar ons schermpje kijken om Facebook te checken, krijgen we een dopaminekick. Nooit meer alleen met ons brein Onze smartphone maakt ook dat we eigenlijk nooit meer alleen zijn met ons brein, zo stelde de Britse publicist Tony Crabbe op het symposium 'The Future of Work' afgelopen vrijdag in Amsterdam. En dat is een probleem. Ons brein heeft tijd nodig om alle informatie die binnenkomt te verwerken, maar krijgt die tijd niet. Als we bij de bushalte staan? We pakken onze smartphone. Het gesprek valt stil tijdens het ontbijt? We pakken onze smartphone. Het enige moment dat we ons brein even rust gunnen, is ‘s nachts. Helaas blijkt dat we ook nog eens één tot twee uur minder slapen dan 50 jaar geleden. Afgelopen jaar waren er opnieuw meer meldingen van mensen met een burn-out, meldde het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten. Het zou mij verbazen als onze technologieverslaving hiervan niet deels de oorzaak is. AI als mogelijke oplossing Het goede nieuws: er komt hulp. Uit een hoek van waaruit je het niet zou verwachten, namelijk de ontwikkeling van artificiële intelligentie. Het probleem nu is dat we zoveel ‘big data’ over ons heen krijgen gegoten dat ons brein op tilt slaat. Onze processor loopt warm.  We zijn helaas geen computers en Moore’s law gaat niet voor ons op. Onze breincapaciteit verdubbeld niet elke twee jaar. Maar computers kunnen straks een deel van de analyse van al die gegevens voor ons doen. Ze zullen leren welke informatie ze wel met ons moeten delen, en welke informatie niet. De kunstmatig intelligente computer of robot wordt onze filter. De bot is straks een verlengstuk van ons eigen brein, die tijdig kan ingrijpen als onze processor oververhit dreigt te raken. Het slechte nieuws: het kan nog even duren. In de tussentijd is er maar één remedie: even uitzetten die smartphone.

Persoonlijke Groei

Robots tegen burn-out

Meer en meer mensen krijgen een burn-out. Het informatiebombardement dat we over ons heen krijgen via onze smartphone is zeker...

author Thijs Peters

clock 2 min

Eigenlijk vertrouwen we elke dag al op machines. Denk aan je auto, een vliegtuig, je laptop en smartphone. Waarom vinden we de stap naar zelfsturende auto’s dan zo groot? Het is interessant, zo lang het maar niet om onze eigen auto gaat. Dan vinden we het ineens een minder goed idee. Risicoanalyse Toch gaat het gebeuren, stelt voormalig NASA-astronaut Dan Berry. ‘We gaan onszelf in situaties vinden waarin wij niet de macht hebben, maar de machine. Zoals bij zelfsturende auto’s. En dat is spannend, want waarom zou je een machine vertrouwen?’ Hij geeft het voorbeeld van een zelfsturende auto op de weg, een schoolbus met kinderen komt in tegengestelde richting aanrijden. Er is geen ruimte om elkaar te passeren, dus een van de auto’s zal verongelukken. Wie zal het zijn? ‘Zit jij in een zelfsturende auto, dan maakt de software heel snel een berekening van het ongeluk. Jij, of een bus vol kinderen? Uiteraard laat de auto jou dan verongelukken, om de rest te redden. Dat heeft je auto al bedacht, lang voordat jij eruit bent. En wie wil nou zo’n auto kopen?’ Hij geeft een ander voorbeeld: ‘Er bestaan al machines die huizen bouwen. Elke beweging is hetzelfde wanneer de machine bijvoorbeeld een muur bouwt. Maar deze robot kan niet anticiperen op bewegingen die niet geprogrammeerd zijn. Als je per ongeluk in de weg loopt, ben je dood.’ Het is daarom ook helemaal niet raar dat wij robots niet vertrouwen, vindt Berry. Persoonlijke ervaring Maar wat is dan wel goed aan robotisering? ‘Wanneer een robot jouw ervaring persoonlijker en beter maakt’, antwoordt Berry. ‘Stel, je bent een oude vrouw en je begint dement te raken. Je gaat normaal gesproken elke dag wandelen in de omgeving, maar weet soms de weg niet meer terug te vinden. Daarom blijf je maar thuis. Ze woonde in een community-omgeving, dus had gemakkelijk om hulp kunnen vragen van een van haar buren. Dat wilde ze echter niet, omdat haar buren er dan achter zouden komen dat ze dement werd. De schaamte en veroordeling kon ze niet aan, dus zei ze niks. Had ze een robot gehad die elke dag met haar kon wandelen en haar naar huis kon begeleiden, dan was haar leven aanzienlijk verbeterd.’ Vertrouwen Hoe je het onderscheid kunt maken tussen een goede ervaring of een mogelijk slechte ervaring, is lastig. Daarom pleit Barry ervoor dat we de makers van de robots vertrouwen. ‘Ik heb vrienden die robots bouwen en ik vertrouw hen blindelings. Daarom vertrouw ik erop dat de robot die zij maken ook te vertrouwen is.’ Natuurlijk kennen we niet allemaal de makers van de robots om ons heen, maar daar hebben we bijvoorbeeld open sourcing voor, vindt Barry. ‘Stel de juiste vragen en vraag door. Zorg dat jij erop kunt vertrouwen dat het klopt.’ De CTO van Amazon, Werner Vogels, onderschrijft het belang van vertrouwen van de consument. Niet alleen in robotisering, maar ook in het bedrijf. Amazon test daarom met de ‘menselijke kant’ van artificial intellingence. Zo lanceerde het bedrijf een apparaat dat gestuurd wordt door de Alexa Voice Service, een vrouwelijke stem die reageert op je vragen en opdrachten. Dat werkt al zo simpel als ‘Alexa, wat eten we vanavond?’ of ‘Alexa, bestel een Uber’. Vogels: ‘Nu is 10 procent van alle zoekopdrachten spraakgericht, maar dat zal enorm gaan oplopen. Dat komt omdat we meer vertrouwen hebben in een stem. Wanneer je een gesprek voert met iemand, doe je dat ook het liefst face-to-face. Het gezicht en de stem wekken meer vertrouwen op dan een WhatsAppje of mailtje.’ Voorlopers Uit onderzoek naar digitalisering van bedrijven van MIT en Deloitte blijkt dat Nederlandse bedrijven het goed doen, ten opzichte van het mondiale niveau. 31 procent van de Nederlandse bedrijven is naar eigen zeggen ‘digitaal volwassen’, ten opzichte van 25 procent wereldwijd. Bovendien valt ongeveer een derde van de Nederlandse bedrijven in de categorie ‘Fast moving experimenters’, waarvan 84 procent aangeeft succesvolle experimenten uit te voeren. Philips is een van de Nederlandse bedrijven die het goed doet wat betreft digitalisering. Het was ook nodig, beaamt CEO Frans van Houten. ‘In een tijd dat veel bedrijven failliet gaan omdat ze niet meegaan met de digitalisering, moesten wij ook het roer omgooien. We zijn daar zes jaar geleden mee begonnen en het duurde langer dan ik dacht’, lacht Van Houten. Philips investeerde de afgelopen jaren flink in gezondheidstechnologieën. Zo werd bijvoorbeeld de Healthsuite ontwikkelt, een online, persoonlijk dashboard waar je je gezondheid kunt bijhouden. Wanneer je contact op wilt nemen met een dokter, kan dat via een videoverbinding. De arts bekijkt op afstand wat er aan de hand is en of een huis- of ziekenhuisbezoek noodzakelijk is. ‘Daarnaast houden wij de gegevens van onze cliënten bij en controleren we wie meer aandacht behoeft. Dan kunnen we bijvoorbeeld een verpleger op huisbezoek sturen.’ Lees ook het profiel van Frans van Houten.

Management

‘Waarom zou je een robot vertrouwen?’

Het thema van StartupFest 2017 was helder: vertrouwen. Vertrouwen in robots en de toekomst die we niet meer tegen kunnen...

author Romy Donk

clock 4 min

Millennials zien technische ontwikkelingen als robots en artificial intelligence (AI) volgens onderzoek eerder als een verrijking van hun baan dan een bedreiging. Volgens hoogleraar Ton Wilhagen onderschatten ze het probleem. Een grote meerderheid van 79 procent van de mensen die zichzelf millennial mogen noemen (tussen de 18 en 35 jaar) geloven dat technologie zelfs voor meer werk zal zorgen, in plaats van dat het aantal banen af zal nemen. Het doemscenario van robots die onze banen inpikken, is volgens wereldwijd onderzoek van de World Economic Forum niet voorbehouden aan jonge medewerkers. Maar is dat beeld terecht? Volgens hoogleraar Arbeidsmarkt aan de Tilburg University Ton Wilthagen niet. ‘Jongeren zijn met technologie opgegroeid en hebben vaak de misvatting dat ze technologie wel de baas kunnen blijven. Ze zien de grootte van het probleem niet in.’ Wilthagen doet onderzoek naar de toekomst van jongeren op de arbeidsmarkt en naar het tegengaan van jeugdwerkloosheid. De belangrijkste reden van de onderschatting is volgens Wilthagen dat millennials nog niet zo lang aan het werk zijn, of in redelijk nieuwe beroepsgroepen terecht komen. ‘Wie nu bij een bank of verzekeringsmaatschappij aangenomen wordt, krijgt een veelal nieuwe functie. Die wordt niet meer bij de administratie neergezet. Terwijl de administratie allang weg geautomatiseerd is. Ook appbouwers, een redelijk nieuwe beroepsgroep, hoeven de komende tijd niet te vrezen.’ Maar ook in dit geval zijn resultaten behaald in het verleden geen garantie voor de toekomst. ‘We weten niet hoe technologie zich gaat ontwikkelen op de arbeidsmarkt. Nu zit er vaak nog een persoon naast om de robot te controleren, maar dat zal vroeg of laat ook meer verdwijnen.’ Uitzendbureau Young Capital gebruikt al machine learning voor recruitment. ‘Uiteindelijk gaan ze ook dit soort relatief nieuwe beroepen overnemen.’ Digitale kennis In het onderzoek werden 31000 mensen uit 186 landen ondervraagd. Ondanks dat millennials technologie als een verrijking zijn, zegt bijna de helft dat het lastiger zal worden om een baan te vinden voor mensen die niet weten hoe met technologie om te gaan. Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat zo’n 20 procent van de Europese beroepsbevolking weinig digitale kennis heeft. Toch onderschatten millennials volgens Wilthagen hun eigen mate van digitale kennis. ‘Ze zijn opgegroeid met computers, maar dat is gebruikerstechnologie die niets doet zonder dat mensen het aanzetten. Robots en technologie op de werkvloer gaat straks zo ver dat ze autonoom opereren.’ Als voorbeeld noemt Wilthagen de zelfrijdende auto. ‘Die heeft geen mens nodig, maar softbots als algoritmes kunnen straks ook autonoom werken.’ Het werk dat overblijft, wordt een stuk complexer en vraagt meer verantwoordelijkheid volgens Wilthagen. ‘Een robot kan nu al huidkanker herkennen, dus er zullen minder dermatologen nodig zijn. Degenen die overblijven, moeten het emotionele gesprek met de patiënt voeren en de robots bevindingen controleren.’ Dat vraagt om meer kennis van technologie. ‘Mensen zullen meer moeten weten over zaken als internet of things, machine learning, big data en privacy. Dat zijn zaken die veel mensen nu naast zich neerleggen en zien als een gegeven, maar wie zijn baan wil behouden zal daar meer over moeten leren. Wil je kunstmatigheid de baas blijven, dan moet je de baas blijven over de technologie.’ Mentaal Dat het simpele werk veelal geautomatiseerd gaat worden, wordt door veel beroepsgroepen met open armen ontvangen. Geen kopietjes meer maken, snel een verslag tikken of je e-mail beantwoorden. Toch heeft ook dat volgens Wilthagen een nadeel. ‘Als je kleine klussen worden overgenomen door een robot, kun jij je enkel focussen op het zware en complexe werk. Dat lijkt fijn, maar vraagt mentaal ontzettend veel van je.’ In Nederland zijn er inmiddels 125.000 jongeren die klachten vertonen die samengaan met vermoeidheid en een burn-out. ‘Wie zijn hersenen niet af en toe rust gunt met een wandeling naar de printer of het uittikken van notulen, zal sneller overspannen raken.’ Dat technologie banen kan verrijken, wordt nu al veelal getoond. ‘Als er een terroristische dreiging is, kijkt een robot of er een bom aanwezig is. Robots en digitalisering maken veel beroepen op bijvoorbeeld hoogtes of met gevaarlijke stoffen een stuk veiliger.’ Toch kunnen jongeren volgens Wilthagen geen goede voorstelling maken van de gevolgen van digitalisering. ‘Jongeren zijn sowieso van nature iets optimistischer over de toekomst, maar de is een stuk complexer dan men nu in kan zien.’

Management

‘Millennial onderschat het probleem van robotisering arbeidsmarkt’

Millennials zien technische ontwikkelingen als robots en artificial intelligence (AI) volgens onderzoek eerder als een verrijking van hun baan dan...

author Loeka Oostra

clock 3 min

Het was groot nieuws in de Verenigde Staten eind juli. Amazon is hiring! In totaal waren er 50.000 nieuwe banen te vergeven aan de bezoekers van de Amazon job fair. We zagen op CNN lange rijen mensen die heel graag wilde werken voor de grootste winkel van de wereld. Als markteer, of als runner in een van de distributiecentra. Het klinkt behoorlijk indrukwekkend: 50.000 nieuwe banen. Dat was ook de reden dat de media het verhaal oppikten. Maar eigenlijk is het bitter weinig. Stel je namelijk eens voor hoeveel mensen je nodig zou hebben gehad als je de producten die door die nieuwe mensen bij Amazon worden verstuurd en bezorgd, in gewone winkels had verkocht. Dan waren er hoogstwaarschijnlijk 500.000 mensen mee in de weer geweest.   Robotisering kost banen. Zoveel is wel duidelijk. En dat geldt niet alleen in de retail, waar het een relatief nieuw fenomeen is, maar zeker ook in de maakindustrie. En toch is gek genoeg een gebrek aan gekwalificeerd personeel het allergrootste probleem waar de CEO’s in de maakindustrie mee worstelen. Dat lijkt met elkaar in tegenspraak, maar is het niet. De industrie maakt namelijk een indrukwekkende groeispurt door. De totale omzet van de 100 maakbedrijven in onze lijst op pagina 20 nam van 2012 tot 2016 toe met circa 3 miljard euro. De bedrijven worden groter, maar de aanwas van gekwalificeerde technici groeit nauwelijks. Het gevolg: zelfs als je meer en meer robots inzet, kom je handen te kort. En dan is er nog een betrekkelijk nieuw fenomeen in de maakindustrie: reshoring. Waar aan het eind van de vorige en het begin van deze eeuw de productie verdween richting China, zijn er nu steeds meer bedrijven die de productie terughalen. Dankzij de robot is het namelijk niet langer een gegeven dat produceren in China zoveel goedkoper is. Per saldo gaan er wel banen verloren, maar het gaat dan alleen om Chinese banen. In Nederland krijgen we er dankzij de robotisering banen bij. Net als in het geval van Amazon gaan er netto banen verloren, maar voor ons land is het saldo positief.

Management

De robot als banenmachine

De inzet van robots kost banen. Maar dat zijn niet per se Nederlandse banen, schrijft Thijs Peters.

author Thijs Peters

clock 1,5 min

1. Financiële schade zichtbaar na orkanen Nu de orkanen Harvey en Irma zijn overgewaaid, wordt de schade goed zichtbaar. Harvey raakte de Amerikaanse staten Texas en Floria en orkaan Irma raasde over Sint-Maarten, een Frans-Nederlands eiland. Financiële experts zijn het erover eens dat zowel Amerikaanse als Europese verzekeraars de schade kunnen betalen en daardoor niet in de problemen zullen komen. In Amerika is dat deels omdat veel huiseigenaren niet verzekerd zijn tegen dit soort weersomstandigheden en omdat de overheid een overstromingsprogramma heeft. De schade van Harvey wordt geschat op zo’n 22 tot 27 miljard dollar en 20 tot 40 miljard dollar voor Irma. De experts waarschuwen wel: verzekeraars zullen de schade vergoeden, maar waarschijnlijk gaan hierdoor ook de premies omhoog. 2. Belastingdienst krijgt volgend jaar 75 miljoen extra Om de Belastingdienst volgend jaar draaiende te houden, geeft het kabinet 75 miljoen euro extra voor de begroting. Dit wordt volgens RTL Z op Prinsjesdag bekend gemaakt. Dat geld is bestemd voor de vernieuwing van ICT-systemen, die ernstig verouderd zijn, en het opvullen van de gaten in de organisatie. Dat zullen er een hoop zijn, want veel personeel nam de benen met de uit de hand gelopen vertrekregeling. Als de systemen niet worden geupdatet, kunnen er dingen misgaan met de belastingaangifte en kunnen mensen zelfs onterechte aanslagen ontvangen. Lagere belastingingkomsten zijn daardoor een serieus scenario. 3. Beurskoers Apple zakt tijdens presentatie iPhone Een foutje kan altijd gebeuren, maar wanneer je de nieuwe iPhone presenteert en de unlock gezichtsherkenning niet werkt, is dat niet handig. Dat was ook terug te zien op de beurs. Beleggers begonnen enthousiast, maar naarmate de presentatie van de iPhone 8 en iPhone X vorderde, zakte die redelijk rap. Dit komt vaker voor na de presentatie van een nieuwe iPhone, bij een aantal oudere modellen zakte de beurskeurs ook flink in. Tijdens deze presentatie schommelde een aandeel Apple tussen 159 en 163,5 dollar. Ondanks het dipje doet Apple het nog steeds erg goed op de beurs. 4. Volkswagen steekt miljarden in ontwikkeling elektrische automodellen Volkswagen gaat 70 miljard euro pompen in de ontwikkeling van elektrische en hybride auto’s. ‘De transformatie in onze sector is onstuitbaar en wij zullen die transformatie aanvoeren’, aldus topman Matthias Müller. Ongeveer 20 miljard van het totale bedrag gaat naar de ontwikkeling en productie van 80 nieuwe automodellen, zowel hybride als elektrisch. De overige 50 miljoen wordt gestoken in vier fabrieken, die de accu’s van de auto’s moeten gaan maken. Volkswagen neemt echter geen afscheid van de dieselmotor, waarmee het nog veel geld verdient. RTL Z meldt dat het autobedrijf minder geld overhoudt aan de verkoop van elektrische modellen, maar dat het aan de slag moet vanwege de Europese wetgeving met betrekking tot reductie van het CO2-niveau. 5. Manager van de dag: Femke de Vries (topvrouw AFM) De vrouw die het toezicht op de financiele markten bij toezichthouder AFM moest vernieuwen, vertrekt na twee jaar. Femke de Vries (45) is naar verluidt niet tevreden over de interne organisatiecultuur bij de AFM en stuit op veel verzet bij de doorvoer van haar plannen. De Vries werkte aan het rentedeviratendossier en was verantwoordelijk voor consumentenzaken en pensioenen. Zij stapt over naar consultant &samhoud. 6. Tweet van de dag: alleen de rijker worden rijker 7. Koffieautomaat: robot dirigeert orkest Zijn we bezorgd dat robots onze banen op kantoor over zullen nemen, ondertussen is deze robot een heel andere weg ingeslagen. Hij dirigeert namelijk een orkest en operazanger. De droom van elke robot? Nieuws inhalen? Lees de 7 van gisteren  Elke dag deze nieuwsupdate ontvangen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief, met dagelijks de 7 van MT, plus artikelen als analyses, expertblogs en columns. aanmelden nieuwsbrief

Nieuws Management & Leiderschap

Miljarden dollars aan schade door orkanen Harvey en Irma

Verder in het nieuws vandaag: Belastingdienst krijgt volgend jaar 75 miljoen euro extra - Beurskoers Apple zakt in tijdens presentatie...

author Romy Donk

clock 2,5 min

In onze beroepsbevolking werkt een op de twintig Nederlanders in de ICT. In absolute getallen zijn dat 422.000 mensen in 2016. Vijf jaar daarvoor stond de teller op 362.000. Daarmee staat Nederland op de vijfde plek binnen Europa, volgens statistiekbureau Eurostat. De eeuwig voortdurende discussie of technologie nu banen oplevert of banen kost, zal met deze cijfers niet ophouden. Zelfs de wetenschap is daar nog niet uit. Ik durf de stelling aan dat technologie ons meer maar vooral leuker werk oplevert. ICT-werkgelegenheid gaat ook gepaard met uitdagingen. Denk aan het gebrek aan vrouwen in onze sector, mismatch tussen vraag en aanbod en de zorg om de middengroepen. Die problemen vragen om meer aandacht en actie. 85 procent van de ICT-professionals is man. Ondanks alle goedbedoelde initiatieven om meer vrouwen aan te trekken in de technologie, lijkt het percentage vrouwen niet toe te nemen. Dan helpen berichten van seksuele intimidatie in de ICT-branche natuurlijk ook niet. Toch ben ik ervan overtuigd dat we komende jaren meer vrouwen gaan zien in de ICT. Al was het alleen al omdat digitalisering nog veel meer integraal onderdeel wordt van onze samenleving. De millennials, ofwel de ‘digital natives’ onder ons, groeien er mee op. ICT-onderwijs vanaf de basisschool ín de klas en vooral digital natives vóór de klas moeten daarbij helpen. Aansluiting vraag en aanbod kost tijd Het grote verschil tussen vraag en aanbod in de technologiesector is helaas niet een-twee-drie opgelost. Ontwikkelingen op het gebied van cloud, data-analytics, internet-of-things en robotica zijn nauwelijks bij te houden. Zo verwachten wetenschappers dat data-analist het belangrijkste beroep van de eeuw wordt. Slechts 20 procent van de vraag naar data-analisten wordt nu ingevuld. En zelfs dit beroep is inmiddels een containerbegrip, want grofweg maken we onderscheid tussen de technologen die algoritmes schrijven om data te ontsluiten, statistici voor het ontdekken van patronen en een groep die de informatie omzet in creativiteit. Tja, de vraag is of dat allemaal ICT-banen zijn. Het bevestigt eens te meer dat technologie integraal onderdeel is van ons werk. Met om- en bijscholen gaan we het niet meer inhalen. Ook hiervoor geldt dat onderwijs vanaf de basisschool radicaal aangepast moet worden aan de digitale samenleving. ICT is van ons allemaal Tenslotte is er de zorg om lager en middelbaar opgeleid personeel. 57,4 procent van de Nederlandse ICT’ers is hoog opgeleid. Dat is ver boven de 36 procent van de totale beroepsbevolking. Als we willen dat veel mensen mee kunnen in de digitale samenleving, moeten we ook lager en middelbaar opgeleide mensen verwelkomen in deze sector. Dat kan. Als technologie steeds meer deel uitmaakt van primaire processen in ons dagelijks doen en laten, moeten de laag- en middelbaar opgeleide mensen daar ook van profiteren. Ik realiseer me dat veel banen ingeruild worden voor robots. Tegelijkertijd wordt technologie steeds gebruiksvriendelijker. ICT is zeker niet altijd hogere wiskunde. En voor elke oplossing ontstaat een nieuw probleem. Neem de groeiende aandacht voor digitale veiligheid. De komende jaren hebben we veel cybersecurity kennis nodig die vanuit alle opleidingsniveaus kan komen. Daar moet wel aan gewerkt worden. Dus ook het lager- en middelbaar onderwijs heeft nog flink wat te doen. Wie weet praten we over 10 jaar niet meer over meer of minder ICT-banen. Elke baan bevat dan vast op een of andere manier wel een technologisch tintje. Laten we alles op alles zetten dat het meer en vooral leuke banen worden. Dit opinie-artikel is geschreven door Pablo Derksen, directeur Employability Services en Recruitment van IT-dienstverlener Sogeti. 

Management

Opinie: Aanpak scholing is sleutel tot succesvolle digitale revolutie

Veel mensen zijn bezorgd over het verlies van banen vanwege de digitale revolutie. Pablo Derksen van IT-dienstverlener Sogeti denkt juist...

author Pablo Derksen

clock 2,5 min

Een Nederlandse IT- manager mocht onlangs bij een grote softwareleverancier zijn verhaal vertellen over een succesvolle operatie. In 9 maanden was hij erin geslaagd twee afzonderlijke ERP-systemen te integreren en met succes naar de cloud te brengen. Een van de belangrijkste graadmeters voor het succes: het fusiebedrijf kon vanaf nu met veel minder mensen toe. Knap hoor, was mijn eerste reflex. Maar toen begon er iets te knagen. De manager had precies gedaan wat zijn CEO van hem had verlangd en je kunt hem weinig kwalijk nemen. Maar die CEO, die had misschien wat verder moeten kijken. Hij had namelijk gedaan wat de meeste bedrijven al tientallen jaren doen: automatiseren om te kunnen reorganiseren. Want wie met minder mensen meer werk verzet, die verdient meer. Gek genoeg zal diezelfde CEO ongetwijfeld roepen dat 'zijn mensen het hart van zijn bedrijf vormen' als je het hem op de man af vraagt. En dat is in dit geval onzin. Het is een sociaal wenselijk antwoord, want als hij dat écht zou vinden, dan zou zijn eerste reflex niet moeten zijn diezelfde mensen op straat te zetten. Computers staan bij hem op de eerste plaats. Zeg dat dan ook eerlijk, of probeer wél te in de praktijk te brengen wat je zegt. En er zijn twee redenen waarom hij dat ook zou moeten willen. Robotisering arbeidsmarkt Eerst de maatschappelijke reden. Door de opkomst van kunstmatige intelligente, of iets preciezer machine learning, zullen machines de komende jaren steeds meer taken over gaan nemen van mensen. Juristen, artsen, notarissen, secretaresses, allemaal zullen ze een deel van hun takenpakket overgenomen zien worden door computers. Dat fenomeen hebben we in het verleden ook al gezien bij de opkomst van de industrie of de automatisering. Destijds leek de vrees voor massawerkloosheid ongegrond: er kwamen uiteindelijk juist nieuwe banen bij. Banen waarvan we het bestaan niet een konden vermoeden: van mental coach tot fleetmanager, van datamarketeer tot social-mediamanager. Echter, die nieuwe functies komen niet uit de lucht vallen. Vervangende sectoren hebben tijd nodig om te onstaan en soms moeten mensen eerst nog worden opgeleid. De komende automatiseringsgolf gaat waarschijnlijk zo snel, dat wij mensen heel veel moeite zullen hebben om ons aan te passen aan de nieuwe realiteit. Vrachtwagenchauffeurs krijgen binnen 10 tot 15 jaar te maken met robotauto's in plaats van Polen die 'hun banen afpikken'. Als alle bedrijven onbarmhartig al die mensen en masse op straat zetten, hebben we een enorm maatschappelijk probleem. En uiteindelijk dat bedrijf ook: massawerkloosheid leidt tot heel veel arme mensen die geen producten kopen of diensten afnemen. Tijd meer waard dan geld Maar een slimme inventieve CEO heeft ook een tweede, meer door eigenbelang ingegeven reden om het automatisme te laten varen mensen meteen te ontslaan zodra de computer taken van de mens overneemt. Het mooie van automatiseren is dat het tijd vrijmaakt om andere dingen te doen. Een van de groostste frustraties van werknemers is dat ze te druk zijn. Te druk om vernieuwend bezig te zijn, te druk om nieuwe dingen te bedenken. Waarom zou je niet in elk geval een deel van de fte's dat vrijkomt gebruiken om nieuwe dingen te gaan doen? In plaast van mensen te vertellen 'je baan wordt geautomatiseerd', stel je ze de vraag: Als we bepaalde taken voor je automatiseren, wat zou je met de gewonnen tijd willen gaan doen? Ongetwijfeld zal een aantal mensen roepen dat ze dan minder willen gaan werken. Prima, dan laat je hen voor minder geld parttime werken, of weet je meteen welke mensen je echt niet nodig hebt. Maar de meeste werknemers zullen met ideeën komen die het bedrijf vooruit zouden kunnen helpen. En dat is  in een tijd dat bedrijven door hun omgeving gedwongen zijn om te veranderen - iedereen moet agile - een kans die je als bedrijf niet moet laten liggen. Bovendien laat je dan zien dat mensen daadwerkelijk het echte kapitaal van je bedrijf zijn.

Persoonlijk Leiderschap

Mensen het hart van het bedrijf? De meeste CEO’s leven er niet naar

Vraag een willekeurige CEO wat het meest cruciaal is voor zijn bedrijf en hij zegt zijn mensen. Maar in praktijk...

author Thijs Peters

clock 2,5 min

robot robotisering

Management

Bang voor de robot? Meer on-the-job training kan helpen

Bedreigen robotisering en vergrijzing de productiviteit van een organisatie? Hoogste tijd om in te grijpen. Niet alleen met formele cursussen...

author Redactie

clock 3 min

Inspelen op de behoeften van de klant op individueel niveau was in de jaren tachtig en begin jaren negentig iets wat vooral goed werkte in de B2B-markt. De accountmanager kende zijn klant persoonlijk en wist uit ervaring wat wel en wat niet werkte. Maar bediende je als bedrijf grote groepen klanten, of het nu bedrijven of consumenten waren, dan schoot je noodgedwongen met hagel: tv-reclames, advertenties in de krant, dat soort ouderwetse vormen van marketing. De weinige feedback die je kreeg, kwam van marktonderzoek en tevredenheidsenquêtes. Eind vorige eeuw kwam daar verandering in. Eerst was daar customer relationship management-software (CRM). CRM stelde je in staat om de interactie tussen jouw bedrijf en de klant beter vast te leggen en voor iedereen op kantoor toegankelijk te maken. Daarna kwam internet. En dankzij internet kregen we ook nog eens veel meer data over klanten. Waar de marketingafdeling in 1990 nog af moest gaan op een mix van onderbuikgevoel, ervaring en psychologie, wist ze nu ineens veel meer. Ook bedrijven met veel klanten waren nu in staat de customer journey te volgen en de klant dus veel beter te bedienen. De smartphone, het cookie en social media hebben de ontwikkeling van marketing de afgelopen jaren dan ook vooral bepaald. Organisaties proberen de laatste jaren zo veel mogelijk data te vergaren, bij elkaar te gooien en vervolgens verbanden te leggen, in de hoop de behoeften van de klant nog beter te begrijpen: big data. Om enigszins chocola te maken van al die data waren handjes nodig. Al die gegevens moeten namelijk wel geanalyseerd worden en geduid. En dus zijn bedrijven sinds een paar jaar en masse op zoek naar digital marketeers, socialmediaexperts en search engine optimalisation-specialisten. Dat gebeurde echt letterlijk van vandaag op gisteren. Vacaturesite Indeed zag het aantal vacatures voor dit soort functies in 2014 toenemen met 222 procent. Machine learning De vraag naar millennials met bovengenoemde skills is sindsdien eerder af- dan toegenomen. En hoe vreemd het ook mag klinken, de kans is heel groot dat een aanzienlijk deel van hen over vijf jaar ander werk doet. We staan namelijk aan de vooravond van een volgende technologische revolutie: de doorbraak van kunstmatige intelligentie, ook wel artificiële intelligence (AI). Computers gaan een groot deel van het werk overnemen dat nu door mensen wordt gedaan. Dat geldt niet alleen voor de taxichauffeur wiens baan overbodig wordt door de zelfrijdende auto of voor de notaris die geconfronteerd wordt met computers die beter zijn in het opstellen van aktes, het geldt ook voor marketeers. ‘Kunstmatige intelligentie was altijd iets van de toekomst, maar nu is het er. Het gaat ons leven de komende vijf jaar drastisch veranderen’, stelde Malcolm Frank in maart in zijn lezing bij SXSW, een groot festival in Austin, Texas, waar veel over de technologie van morgen wordt gesproken. Frank is auteur van het boek What To Do When Machines Do Everything en is onder meer bestuurder bij FactSat, een Amerikaans bedrijf gespecialiseerd in slimme software voor de financiële markt, een markt waarin AI eigenlijk al de nieuwe standaard is. ‘Acht op de tien hedgefondsen belegt al op basis van kunstmatige intelligentie’, aldus Frank. Dat betekent dat niet een of andere fondsmanager of beurshandelaar, maar de computer de beslissingen neemt over het wel of niet kopen van aandelen of andere financiële producten. Het is, zo is zijn stellige overtuiging, een kwestie van niet meer dan een paar jaar voordat AI die rol ook elders in de samenleving vervult. Maar wat is AI of kunstmatige intelligentie ook alweer precies? Die definitie is een lastige. Vaak wordt gesteld dat het bij AI gaat om computers die in staat zijn om taken uit te voeren waarvan we dachten dat die voorbehouden waren aan het menselijk brein. Het is een definitie waar je eigenlijk niet zoveel aan hebt, omdat die mee schuift met de ontwikkeling van de computer. En de computer speelt niet alleen beter schaak dan de mens (Deepblue vs. wereldkampioen Garri Kasparov in 1997), hij is ook beter in het spelletje Go (AlphaGo vs. Lee Sedol in 2016) en inmiddels ook in poker (Carnegie’s Mellon vs. toppokerspelers, januari 2017). Een betere, of in elk geval begrijpelijkere, aan AI verwante term is machine learning. Het gaat hier om machines of computers die zichzelf voortdurend verbeteren, omdat ze de algoritmes waarop ze alles baseren steeds weer aanpassen. Ze zijn zelflerend. Een mooi voorbeeld is de zelfrijdende auto. Hij rijdt niet alleen zelfstandig, hij wordt er ook beter in als hij meer kilometers maakt. De auto verzamelt met behulp van sensoren informatie, verwerkt die en neemt vervolgens beslissingen. De gevolgen van beslissingen uit het verleden neemt hij mee voor de volgende keer. Zo wordt hij uiteindelijk steeds een beetje beter: hoe maar data, hoe kleiner de foutmarge. Een ander mooi voorbeeld is het beoordelen van röntgenfoto’s of CT-scans door een computer. Door duizenden van die beelden in een computer te laden samen met de beoordelingen van medisch specialisten kan de computer ze uiteindelijk zelf ook beoordelen. Beter zelfs dan de individuele specialist, want de computer leert van de fouten én de ervaring van al die specialisten bij elkaar. De computer verslaat de mens telkens weer op terreinen waar we dachten dat de mens nog een voorsprong had. En inmiddels ook op terrein waar marketeers zich voor interesseren: het analyseren van menselijk gedrag. Frank: ‘Poker was een van die spellen waarvan men dacht dat een computer er echt moeite mee zou hebben. Immers, een computer kan wel rekenen, maar niet bluffen. En toch wist de computer begin dit jaar te winnen, zonder gebruik te maken van gezichtsherkenning, puur op basis van patronen.’ Wil je het hele verhaal lezen? Bestel dan een gratis proefnummer van Management Team magazine.

Management

De nieuwe marketeer is een bot

Marketeers die goed zijn in het analyseren van data hebben de banen voor het uitkiezen. Maar ook hun taak wordt...

author Thijs Peters

clock 4 min

Als bedrijven massaal robots gaan inzetten lopen overheden heel wat inkomstenbelasting mis, aldus Gates. Daar heeft hij een punt. En ik neem aan dat hij die robotax met terugwerkende kracht ook wil laten heffen op de geldautomaten die kassiers hebben vervangen, op kaartjesautomaten die in de plaats zijn gekomen van loketmedewerkers en op schoenpoetsapparaten in de gangen van obscure hotelletjes. Of je het nou wel of niet eens bent met Gates, het gaat wel ergens over. Hoe gaan we om met de robotisering die we verwachten voor de komende jaren? Gaan veel mensen hun baan kwijtraken? Is dat erg? En zo ja, hoe kunnen we mens en maatschappij beschermen tegen de gevolgen daarvan? Ik weet niet of je je ongemakkelijk voelt bij die vragen, maar toenemende robotisering is nog maar het topje van de ijsberg. De econoom Jeremy Rifkin schetst in zijn boeken een plaatje van wat ons te wachten staat: een heuse industriële revolutie. Aan het begin van elke industriële revolutie vind je een paradigm shift op drie gebieden: communicatie, energie en transport. Internet heeft de laatste 25 jaar zo’n beetje alles veranderd qua communicatie. Zonne-energie is afgelopen jaar op sommige plekken voor het eerst in de geschiedenis goedkoper geworden dan fossiele brandstoffen per KWh. Alleen zelfrijdende auto’s en vrachtwagens hebben waarschijnlijk nog wel even wat tijd nodig. Maar dat dachten we ook over die futuristische apparaten, waarmee je iemand aan de andere kant van de wereld op een schermpje zou kunnen zien, terwijl je met hem of haar aan het praten was. Het idee! En in deze derde of vierde industriële revolutie, afhankelijk van hoe je telt, lijkt het erop alsof we naast die drie mega-veranderingen ook 3D-printing er nog als bonus bij krijgen. Voor zover ik heb gezien, werd in de partijprogramma’s voor de verkiezingen met geen woord gerept over de impact hiervan. En ik kom ook niet veel managers tegen die hier wel actief over nadenken. Het kan soms heel snel gaan. Gisteren heb je nog een stabiele kasstroom van het elke dag mensen van A naar B rijden. Vandaag concurreer je opeens tegen een app met de bescheiden naam ‘Uber’. En wat er morgen gebeurt, weet niemand. Ander voorbeeld. Retail. Hoeveel winkeliers zagen aankomen dat we met z’n allen zoveel online zouden gaan shoppen? En ook als je een Cover MT03 Marketingwebshop start, ben je je brood nog steeds niet zeker. De meeste online winkels sluiten hun deuren in hun eerste jaar. De economie is fundamenteel aan het veranderen. Dat je in 1760 de eerste industriële revolutie niet aan zag komen lijkt me logisch. De tweede industriële revolutie over het hoofd zien? Kan ook gebeuren. Maar kun je als moderne manager werkelijk over 50 jaar terugkijken en met droge ogen zeggen: ‘Ik had echt geen idee’? Deze column staat in de nieuwe MT magazine. Wil je meer columns, artikelen en interviews lezen? Bestel dan een gratis proefnummer.

Management

‘Revolutie? Ik had echt geen idee’

Bill Gates kwam onlangs met een opmerkelijk voorstel. Hij pleitte ervoor bedrijven belasting te laten betalen voor robots. Vooral voor...

author Taco Oosterkamp

clock 2 min

Technologieën

Vermijd deze 6 risico’s als je met robots gaat werken

Robots hebben een grote ‘wow-factor’: ze combineren hightech met de belofte van flinke kostenbesparingen en efficiënter werken. Tegelijkertijd is het...

author Joost Peters

clock 5 min

Het verschil tussen 'overmeesteren' en 'ondersteunen', zit in het feit dat we Artificial Intelligence dingen moeten 'leren', niet 'programmeren'. Dat zegt Booch in een nieuwe Ted-talk. We kunnen ze leren bloemen herkennen en spelletjes spelen. Het gaat niet om programmeren, maar robots dingen leren herkennen. En daarvoor is veel oefening nodig, aldus Booch. Artificial Intelligence is in ieder geval niet iets om voor te vrezen, het kan uiteindelijk juist ons leven verrijken. Hoe hij dat precies voor zich ziet, vertelt hij in de video: http://www.ted.com/talks/grady_booch_don_t_fear_superintelligence

Management

Tedje van de week: AI bedreigt ons niet, het verbetert mensenlevens

Bijna de helft van de films over de opkomst van robots eindigt in een cliché waarbij het 'computerbrein' de mensheid...

author Romy Donk

clock 0,5 min

Management

Tedje van de week: Hoe robots en mensen gaan samenwerken

Computers die ons denkvermogen verbeteren of robots die op eigen houtje auto’s, bruggen of drones bouwen. Volgens futurist Maurice Conti...

author Lotte Elbrink

clock 0,5 min

Management

Maak gebruik van pitons om te innoveren

Uitmuntende bergbeklimmers laten tijdens het beklimmen van een berg soms pitons achter voor de mensen die na hen komen. Innovators...

author Rick Lahaye

clock 3 min