Eigenlijk vertrouwen we elke dag al op machines. Denk aan je auto, een vliegtuig, je laptop en smartphone. Waarom vinden we de stap naar zelfsturende auto’s dan zo groot? Het is een interessante gedachte, zo lang het maar niet om onze eigen auto gaat. Dan vinden we het ineens een minder goed idee.
De sprekers tijdens een afgesloten sessie op StartupFest Europe hebben er zo allemaal hun eigen gedachten over, terwijl ze samenkomen in de Nieuwkerk te Amsterdam. Doel van de sessie -en StartupFest- is om investeerders (corporates) en startups samen te brengen. In dit geval gaat het specifiek over digitalisering en laat een aantal corporates van zich horen via keynote-speeches om hun kennis te profileren.
Risicoanalyse
Het gebeuren, stelt voormalig NASA-astronaut Dan Barry. ‘We gaan onszelf in situaties vinden waarin wij niet de macht hebben, maar de machine. Zoals bij zelfsturende auto’s. En dat is spannend, want waarom zou je een machine vertrouwen?’ Hij geeft het voorbeeld van een zelfsturende auto op de weg, een schoolbus met kinderen komt in tegengestelde richting aanrijden. Er is geen ruimte om elkaar te passeren, dus een van de auto’s zal verongelukken. Wie zal het zijn? ‘Zit jij in een zelfsturende auto, dan maakt de software heel snel een berekening van het ongeluk. Jij, of een bus vol kinderen? Uiteraard laat de auto jou dan verongelukken, om de rest te redden. Dat heeft je auto al bedacht, lang voordat jij eruit bent. En wie wil nou zo’n auto kopen?’
‘Een robot veroordeelt je niet’
Avondseminar Hoe krijg ik ze zover?
Jan van Setten legt tijdens dit avondseminar uit hoe je medewerkers stap-voor-stap door een verandering loodst. Het resultaat: draagvlak, maar dan zonder dwang.
lees verder
Hij geeft een ander voorbeeld: ‘Er bestaan al machines die huizen bouwen. Elke beweging is hetzelfde wanneer de machine bijvoorbeeld een muur bouwt. Maar deze robot kan niet anticiperen op bewegingen die niet geprogrammeerd zijn. Als je per ongeluk in de weg loopt, ben je dood.’ Het is daarom ook helemaal niet raar dat wij robots niet vertrouwen, vindt Barry.
Persoonlijke ervaring
Maar wat is er dan wel goed aan robotisering? ‘Wanneer een robot jouw ervaring persoonlijker en beter maakt’, antwoordt Barry. ‘Een oude vrouw begon dement te raken. Ze ging normaal gesproken elke dag wandelen in de omgeving, maar wist soms ineens de weg niet meer terug te vinden. Daarom bleef ze maar thuis. Ze woonde in een community-omgeving, dus had gemakkelijk om hulp kunnen vragen van een van haar buren. Dat wilde ze echter niet, omdat haar buren er dan achter zouden komen dat ze dement werd. De schaamte en veroordeling kon ze niet aan, dus zei ze niks. Had ze een robot gehad die elke dag met haar kon wandelen en haar naar huis kon begeleiden, dan was haar leven aanzienlijk verbeterd. Bovendien veroordeelt een robot je niet.’
Vertrouwen
Hoe je het onderscheid kunt maken tussen een goede ervaring of een mogelijk slechte ervaring, is lastig. Daarom pleit Barry ervoor dat we de makers van de robots vertrouwen. ‘Ik heb vrienden die robots bouwen en ik vertrouw hen blindelings. Daarom vertrouw ik erop dat de robots die zij maken, ook te vertrouwen zijn.’ Natuurlijk kennen we niet allemaal de makers van de robots om ons heen, maar daar hebben we bijvoorbeeld open sourcing voor, vindt Barry. ‘Stel de juiste vragen en vraag door. Zorg dat jij erop kunt vertrouwen dat het klopt.’
31 procent van de Nederlandse bedrijven is naar eigen zeggen ‘digitaal volwassen’, ten opzichte van 25 procent wereldwijd
De CTO van Amazon, Werner Vogels, onderschrijft het belang van vertrouwen van de consument. Niet alleen in robotisering, maar ook in het bedrijf. Amazon test daarom met de ‘menselijke kant’ van artificial intellingence. Zo lanceerde het bedrijf een apparaat dat gestuurd wordt door de Alexa Voice Service, een vrouwelijke stem die reageert op je vragen en opdrachten. Dat werkt al zo simpel als ‘Alexa, wat eten we vanavond?’ of ‘Alexa, bestel een Uber’. Vogels: ‘Nu is 10 procent van alle zoekopdrachten spraakgericht, maar dat zal enorm gaan oplopen. Dat komt omdat we meer vertrouwen hebben in een stem. Wanneer je een gesprek voert met iemand, doe je dat ook het liefst face-to-face. Het gezicht en de stem wekken meer vertrouwen op dan een WhatsAppje of mailtje.’
Voorlopers
Uit onderzoek naar digitalisering van bedrijven van MIT en Deloitte blijkt dat Nederlandse bedrijven het goed doen ten opzichte van het mondiale niveau. 31 procent van de Nederlandse bedrijven is naar eigen zeggen ‘digitaal volwassen’, ten opzichte van 25 procent wereldwijd. Bovendien valt ongeveer een derde van de Nederlandse bedrijven in de categorie ‘Fast moving experimenters’, waarvan 84 procent aangeeft succesvolle experimenten uit te voeren en daarmee ook vooruitgang te boeken in digitalisering.
Philips is een van de Nederlandse bedrijven die het goed doet wat betreft digitalisering. Het was ook nodig, beaamt CEO Frans van Houten. ‘In een tijd dat veel bedrijven failliet gaan omdat ze niet meegaan met de digitalisering, moesten wij ook het roer omgooien. We zijn daar zes jaar geleden mee begonnen en het duurde langer dan ik dacht’, lacht Van Houten. Philips investeerde de afgelopen jaren flink in gezondheidstechnologieën. Zo werd bijvoorbeeld de Healthsuite ontwikkelt, een online, persoonlijk dashboard waar je je gezondheid kunt bijhouden. Wanneer je contact op wilt nemen met een dokter, kan dat via een videoverbinding. De arts bekijkt op afstand wat er aan de hand is en of een huis- of ziekenhuisbezoek noodzakelijk is. ‘Daarnaast houden wij de gegevens van onze cliënten bij en controleren we wie meer aandacht behoeft. Dan kunnen we bijvoorbeeld een verpleger op huisbezoek sturen.’
Lees ook het profiel van Philips-CEO Frans van Houten.
Dit was de tweede editie van StartupFest Europe, dat bedacht is door Prins Constantijn. Hij is sinds vorig jaar ambassadeur van Startup Delta en probeert startups een duwtje in de rug te geven in het Nederlandse ondernemerslandschap.
