De partijen maakten dinsdag bekend dat de Amerikanen van Protolabs direct 280 miljoen in cash en aandelen aftikken voor de Sprout Challenger van 2018. Afhankelijk van de resultaten van 3D Hubs in de toekomst maken ze nog eens 50 miljoen over voor de scaleup, die actief is in on demand manufacturing via onder meer 3D printen, frezen en spuitgieten. Eind januari moet de deal rond zijn.
Het idee is, dat 3D Hubs (omzet in 2020 circa 25 miljoen dollar) het beursgenoteerde Protolabs (omzet ruim 450 miljoen in 2019) mooi aanvult qua gebruikers en technologie. De Amerikanen zijn pioniers in hun industrie, die zich met eigen machines vooral richten op prototypes en kleine series. De Nederlanders zijn een generatie ‘jonger’ en verwerken via hun productiepartners ook grotere volumes.
‘Dankzij de volautomatische productiefaciliteiten van Protolabs kun je nu binnen een dag je onderdelen laten maken met de hoogste snelheid in de branche’, aldus een de oprichters in een schriftelijke toelichting.
Voor vragen van MT/Sprout hadden ze dinsdag geen tijd – ‘We moeten het eerst vieren, hé?’ – maar op hun website hadden ze wel een statement voorgekookt: Als oprichters is het altijd onze missie geweest om digitale en distributed manufacturing werkelijkheid te maken voor alle technische bedrijven. Door samen te gaan met Protolabs kunnen we dit doel bereiken.’
Nasa en Audi zijn klant
De deal is natuurlijk allereerst een bewijs dat Bram de Zwart c.s. met hun bedrijf veel waarde hebben opgebouwd. Ze dagen de gevestigde orde van industriële toeleveranciers uit met een platform dat een netwerk van honderden productiemachines voor het maken van onderdelen, bijvoorbeeld voor auto’s of vliegtuigen, verbindt aan klanten met ‘printopdrachten’. 3D Hubs heeft inmiddels 135 werknemers, kantoren in Amsterdam en Berlijn, Parijs en Chicago, 20.000 gebruikers in honderd landen en veeleisende klanten als Nasa, Amazon Robotics, Audi, HP en Merck.
3D-printen volwassen
Dat laatste rijtje bevestigt nog eens wat de overnamedeal ook uitstraalt: 3D printen, computerfrezen en andere technieken waarmee je op afroep ook in kleine volumes onderdelen of prototypes kunt laten vervaardigen, zijn volwassen geworden. En 3D Hubs opereert, net als zijn nieuwe eigenaar, als een spin in het web van alle opdrachten op zoek naar een productiemachine. Daarbij zorgt 3D Hubs niet alleen dat de ‘opdrachten’ voldoen aan alle specificaties en standaarden die de machines laten draaien, ze beloven ook als market maker te zorgen voor de juiste prijs op elk moment.
Maker movement
Zo’n manufacturing on demand-platform staat mijlenver af van waar het in 2013 mee begon. De Zwart en Garret begonnen 3D Hubs als online community van mensen die hun 3D printertje best wilden laten draaien voor anderen. De deeldienst werd als ‘Airbnb voor printers’ een darling van de Maker Movement, het leger aan creatieven en nerds dat een Derde Industriële Revolutie had uitgeroepen.
Vooral dankzij 3D-printen was het produceren van goederen niet langer het voorrecht van grote bedrijven, was daarbij de gedachte, doordat elke burger producent kon worden. Veelzeggend is dat Stichting DOEN een van de eerste investeerders was.
Omstreden pivot
Op zoek naar een goed verdienmodel – over gebrek aan investeerders hadden Garret en De Zwart nooit te klagen – besloten de oprichters eind 2017 zich exclusief te richten op eigenaren van industriële productiemachines en grotere opdrachtgevers.
Bij de community van het eerste uur werd die stap als verraad beschouwd: hun ‘hubs’ kregen geen opdrachten meer toegestuurd, die gingen alleen naar de professionele partners van 3D Hubs. Daarmee was dat meer gaan lijken op Shapeways, mopperde de community van het eerste uur, dat andere 3D-print-succes van Nederlandse bodem.
Cashen
Kiezen is de helft verliezen, zullen we maar zeggen. De pivot leverde 3D Hubs een jaar later de titel Challenger van het Jaar op, en voor oprichters Bram de Zwart en komt het verder ook vooral neer op winnen: zij kunnen nu doorgroeien onder een grote partij met een klinkende naam.
Maar natuurlijk zijn er veel meer aandeelhouders die nu cashen: 3D Hubs heeft in A- B- en C-rondes bij elkaar 30 miljoen euro aan kapitaal opgehaald, bij onder meer de Nederlandse vc Endeit Capital, Hearst Ventures, EQT Ventures, Balderton Capital, Booking-oprichter Arthur Kosten, Ultimaker-oprichter Erik de Bruijn en Marcel Beemsterboer (Emesa).
