De ambities van Tesla-topman Elon Musk reiken letterlijk tot het heelal. De Tesla die Musk’s eigen SpaceX begin 2018 lanceerde, vliegt inmiddels rond Mars. Over drie jaar wil Musk de eerste onbemande vlucht naar Mars lanceren. Om in 2023 de eerste commerciële ruimtevlucht met passagiers te lanceren. Tegelijkertijd houdt de eigenzinnige ondernemer zich bezig met een hyperloopproject en heeft hij belangen in Solar City, een zonne-energiebedrijf.
Zoveel op één bordje – niet vreemd als Musk uit de bocht vliegt. Zo kwam hij begin dit jaar opnieuw in de problemen door een tweet waarin hij onhaalbare beloftes doet volgens de Amerikaanse beurswaakhond SEC. In de tweet stelt hij dat Tesla dit jaar 500.000 nieuwe auto’s zal produceren, een stuk hoger dan Tesla zelf aangeeft. Gaat Musk zich verslikken in zijn ambities?
Prestatiezucht
De Tesla-topman is in ieder geval niet de enige met grote aspiraties. Genoeg ondernemers en managers die hun bedrijf continu willen verbeteren en steeds betere prestaties willen neerzetten. Daar is niets mis mee.
Tricky wordt het als de druk om te presteren té hoog wordt. Als je hoe dan ook je bedrijfsdoelen wilt halen en de aandeelhouders niet wilt teleurstellen. Of als ontslag dreigt voor mensen die hun targets níet halen. Bij hoge prestatiedruk is integriteit het eerste dat sneuvelt. Want een kat in het nauw kan rare sprongen maken.
Nepaccounts op social media
Fietsenwinkel.nl kent de gevolgen inmiddels. Deze winkelketen is vorig jaar door tv-programma Radar ‘ontmaskerd’ als bedrijf dat consumenten misleidt met helemaal niet zo ‘onafhankelijke’ recensies en e-biketesten. Bovendien rammelen de fietsen letterlijk aan alle kanten.
Ook bij ABN AMRO bleek de prestatiedruk te hoog. De hypotheekadviseurs gingen daar wel erg creatief om met handtekeningen. Van de ruim 850 adviseurs kopieerden 114 werknemers wel eens handtekeningen van klanten om een hypotheekaanvraag sneller af te ronden.
Gratis whitepaper Moreel Leiderschap
Moreel leiderschap is een urgent thema. Welke soorten moreel leiderschap zijn er? En wat is de stand van zaken in Nederland? Je leest er meer over in deze whitepaper.
lees verderEn dan hebben we het nog niet gehad over de fraudepraktijken bij het (inmiddels failliete) Imtech, de geldstromen die liepen van Buurtzorg Nederland naar diens oprichter, de bouwfraude, de woekerpolisaffaire bij DSB Bank, de sjoemelsoftware van Volkswagen en de afgetreden topman bij Uber.
Wat de meeste van deze bedrijven gemeen hebben, is dat ze allemaal de media haalden. Niet vanwege hun fraaie bedrijfsresultaten maar vanwege de manier waarop ze die resultaten behaalden. Ze overschreden grenzen. Prestatiedruk bleek daarbij een belangrijke ‘motivator’.
Wees helder
Je kunt je bedrijf continu verbeteren én de ethiek niet uit het oog verliezen. Zaak is om een goede balans te houden tussen prestatiedruk en integriteit. Transparantie is daarbij het toverwoord. Openheid, zichtbaarheid en toegankelijkheid van je organisatie staan dan centraal.
Maak duidelijke afspraken over taakverdelingen en de manier waarop het werk moet worden gedaan. Kom regelmatig bij elkaar om te kijken of iedereen zich nog aan de afspraken houdt. Transparantie gaat niet om sancties, maar om leren. Erken ook dat je kampt met dilemma’s. Laat het zien. Belanghebbenden kunnen dan met je meedenken, en zo word je beter aanspreekbaar op je acties en keuzes.
Geen woorden maar daden
Een manager of directeur bepaalt voor een groot deel de bedrijfscultuur. Dat je de bedrijfswaarden hoog hebt staan, moet ook te zien zijn in jouw gedrag. Oud-TNT-topman en idealist Peter Bakker maakte zich niet alleen sterk voor duurzaamheid binnen het postbedrijf, maar zette zich ook daarbuiten in voor een betere wereld.
Howard Schultz, oud-topman van Starbucks, bezocht elke week zijn koffietenten en hielp dan in de bediening. Voor medewerkers was hij niet de man in de ivoren toren, maar iemand die contact hield met de werkvloer. Persoon en bedrijf vloeien dan meer ineen, waardoor mensen meer gemotiveerd zijn zich in te zetten. Voorbeeldgedrag doet volgen.
Wees eigenwijs
Je kunt natuurlijk ook een lange neus maken naar iedereen die hoge verwachtingen van je heeft. Neem chefkok Ron Blaauw, die zijn twee Michelinsterren inleverde en in 2013 begon met een goedkoper, toegankelijker restaurant. ‘Vroeger dacht ik: mensen komen voor het bord. Nu denk ik daar anders over. Mensen komen voor de sfeer’, aldus de kok.
Er viel een last van zijn schouders. Hij werkt nu zes dagen. Op de zevende dag wil hij zelf het leventje leiden van de mensen voor wie hij de rest van de week zo hard aan het werk is, zo vertelde hij in de Ondernemer. Durf dus zelf de bedrijfsnorm te veranderen – ook als dat best radicaal is.
Train je mensen
Last but not least. Zorg dat (nieuwe) werknemers passen bij de cultuur van het bedrijf, waarin presteren én ethiek op dezelfde hoogte staan. Train ze, leid ze op. Zorg voor een goede balans tussen werk en privé, zodat mensen zichzelf kunnen opladen. Als je dit allemaal kunt neerzetten, kun je én betere prestaties neerzetten, én iedereen kan zichzelf recht in de spiegel blijven kijken.
Hoe het gaat lopen met Elon Musk? Laatst zou hij hebben gezegd dat elke afdeling of toeleverancier die niet aan zijn bedrijfsdoelstellingen kan voldoen, hem persoonlijk ‘een zeer goede uitleg zal moeten geven waarom niet, en een plan om het probleem op te lossen.’ Yikes.
Dit artikel is onderdeel van het dossier ‘Performance Verbeteren’ op mt.nl. Dit dossier wordt mede mogelijk gemaakt door House of Performance. House of Performance is specialist in het verbeteren van prestaties op de werkvloer door ethisch werken te implementeren.
Lees ook:
- Zo verbeter je jezelf zónder discutabel gedrag
- Maak normen en waarden binnen jouw bedrijf bespreekbaar
- Integer presteren dankzij het dilemmabord