Artificial intelligence (AI), cloudtechnologie, robotisering en procesautomatisering: steeds meer bedrijven en organisaties onderzoeken hoe deze en andere innovatieve technologieën hun werk gemakkelijker kunnen maken. Op het snijvlak van nieuwe technologie en steeds grotere hoeveelheden data ontstaan namelijk steeds meer mogelijkheden voor datagedreven optimalisatie en nieuwe verdienmodellen.
Dat klinkt veelbelovend, maar eerder al zagen we dat rondom digitale transformatie de nodige misvattingen leven. Zo is digitale transformatie zeker geen kwestie van IT en technologie alléén. Pas zodra het digitale fundament er ligt, kun je écht beginnen met veranderen.
In de kern is digitale transformatie dus geen technisch, maar een verandervraagstuk. Dat werpt de vraag op: hoe krijg je de mensen in je organisatie mee? Partner/consultant Heiko van Eldijk van House of Performance begeleidde meerdere organisaties in hun digitale transformatie en deelt zijn belangrijkste learnings.
#1 Zorg voor een lonkend perspectief
Elke digitale transformatie begint met een goed verhaal over wat je wil bereiken; een lonkend perspectief. Dat ervoor zorgt dat je medewerkers stap voor stap enthousiast worden over alle veranderingen die op hen afkomen.
Begin eens met het bij elkaar zetten van IT’ers, productspecialisten, marketeers én het liefst ook klanten, adviseert Van Eldijk. ‘Een gezamenlijke verkenning van hoe de toekomst eruit zou kunnen zien, levert vaak enorm veel ideeën op. Klanten hebben vaak een goed beeld van wat ze van je verwachten en waar optimalisatiemogelijkheden en kansen liggen. En vaak zijn er intern voldoende mensen te vinden die goed op de hoogte zijn van wat er speelt op technologisch vlak en die het leuk vinden om mee te denken over digitale kansen. Zo’n sessie kun je gebruiken om te komen tot één of meer mogelijke toekomstscenario’s. Hoe zou de toekomst van je organisatie eruit kúnnen zien?’
Informele leiders
Dat lonkende perspectief moet vervolgens worden ‘geladen’ en aan de man worden gebracht, vervolgt Van Eldijk. ‘Maak bijvoorbeeld een (animatie)filmpje dat laat zien welke concrete voordelen digitale transformatie heeft op de werkvloer. Ook is het belangrijk dat je de ‘informele leiders’ op de werkvloer meekrijgt in je plannen. Laat zo’n informele leider – en dus geen marketeer – bijvoorbeeld een laagdrempelige presentatie verzorgen op de werkvloer, waarin hij of zij vertelt wat de plannen zijn en wat dat aan operationeel voordeel gaat opleveren. Dan is de kans een stuk groter dat ook de rest van je personeel enthousiast wordt.’
Datagestuurd onderhoud
Van Eldijk geeft het voorbeeld van een kraanverhuurbedrijf dat het hele voorbereidingsproces van de storingsdienst grotendeels heeft gedigitaliseerd. Op basis van geautomatiseerde probleemanalyse en historische data kan het systeem nauwkeurig inschatten wat waarschijnlijk het onderliggende probleem van een storingsmelding is. De benodigde materialen worden vervolgens ’s nachts al in de bus van de monteur gelegd, zodat die ’s ochtends meteen – zonder onnodig tijdverlies – naar de klant kan rijden.
Ook wordt data-analyse ingezet om de onderhoudsbehoefte van materieel te voorspellen. Op die manier heeft het bedrijf de omslag kunnen maken van puur reactief naar preventief onderhoud.
Maak de toekomst zichtbaar
Juist doordat mensen vóór de daadwerkelijke implementatie enthousiast werden gemaakt, werd deze digitale transformatie een succes, merkte Van Eldijk. ‘Het hart van de monteurs ligt uiteindelijk bij het sleutelen aan machines, niet aan al het planningswerk eromheen. Doordat ze zagen hoe deze digitale vernieuwingen hun werk zouden gaan vergemakkelijken – zodat ze onder de streep meer tijd over zouden hebben voor hun passie – werden ze er vanzelf enthousiast over, en waren ze ook bereid om mee te denken en eventuele kinderziektes op de koop toe te nemen. Maak de toekomst zichtbaar, dan wordt de kans een stuk groter dat je je mensen meekrijgt.’
Podcast: agile transformatie is een reis
Leen Dewicke, Team Lead bij BeNe Rail International, vertelt over de route die haar organisatie aflegt naar een volledig agile manier van werken. Over hoe je je pad baant en waarom er leiders in plaats van managers nodig zijn.
lees verder
#2 Laat je inspireren
De uitdagingen waar organisaties mee worstelen rondom digitale transformatie zijn doorgaans verre van uniek. Ga daarom vooral eens langs bij organisaties die verder zijn op dat terrein, raadt Van Eldijk aan. ‘De meeste organisaties zijn maar al te graag bereid om te vertellen over hoe ze hun digitale transformatiereis hebben vormgegeven en wat het hen heeft opgeleverd. Schroom dus vooral niet om je licht bij iemand anders op te steken.’
Dat hoeft echt niet meteen je grootste concurrent te zijn, benadrukt Van Eldijk. ‘Die zal – begrijpelijkerwijs – wellicht niet staan te springen om zijn inzichten met jou te delen. Maar vaak kan het ook al heel nuttig zijn om langs te gaan bij een bedrijf met vergelijkbare processen, maar dan in een aanpalende industrie. Laat je vooral inspireren.’
Frisse blik
Wat ook kan helpen is om andere bedrijven of organisaties uit te nodigen om bij jou te komen kijken, vervolgt Van Eldijk. ‘Een frisse blik van buiten kan interessante nieuwe gezichtspunten opleveren. Waarom doen jullie dingen eigenlijk op een bepaalde manier? En zou je het misschien ook op déze manier kunnen proberen? Autofabrikant Toyota nodigde geregeld andere bedrijven uit. Alle vragen die tijdens zo’n bedrijfsbezoek werden gesteld schreven ze op, zodat ze er later wellicht hun voordeel mee konden doen. Oftewel: gebruik de buitenwereld om jezelf beter te maken.’
#3 Onderzoek en experimenteer
De succesvolste digitale transformatie begint met onderzoeken en experimenteren. Ga na welk bedrijfsonderdeel of welke afdeling het meest openstaat voor verandering en begin dáár met je zoektocht, adviseert Van Eldijk. ‘Maak vooral gebruik van ideeën die wellicht al leven binnen je organisatie en begin eens met een kleinschalige proeftuin. Zijn de eerste ervaringen positief? Dan kun je altijd nog opschalen. En als ideeën toch niet zo vruchtbaar blijken als je aanvankelijk dacht, dan is er nog geen man overboord.’
Vrijuit experimenteren
Durf daarbij buiten de lijntjes te kleuren, benadrukt Van Eldijk. ‘Organiseer zo’n proeftuin zoveel mogelijk buiten bestaande kaders, anders is het gevaar groot dat je meteen alweer verzandt in tijdrovende procedures en dat het initiatief überhaupt niet van de grond komt. Maak mensen vrij en geef hen de ruimte en middelen om in een ‘laboratorium’ vrijuit, op kleine schaal, te experimenteren met nieuwe technologie.’
Duidelijk tijdpad
Zorg daarbij wel voor een duidelijk begrenzing in de tijd, raadt Van Eldijk aan. ‘Spreek een termijn af van bijvoorbeeld drie of zes maanden. Is die periode voorbij en is er nog geen duidelijke toepassing zichtbaar? Durf dan ook de stekker uit zo’n experiment te trekken en ga door met iets anders. Is er wél zicht op een potentieel interessante transformatie? Schaal dan op en geef er intern voldoende ruchtbaarheid aan. Dan is de kans des te groter dat een nieuw digitaal initiatief door de werkvloer wordt opgepikt.’
Hoe helpt dit de performance van de organisatie?
Op het snijvlak van big data en innovatieve technologieën als AI, Robotic Process Automation (RPA) en cloud computing ontstaan tal van mogelijkheden voor digitale transformatie. Maar de échte transformatie begint pas als het digitale fundament er ligt.
De inzichten in dit artikel laten zien dat digitale transformatie veel meer is dan IT en technologie alléén en dat het belangrijk is om je mensen – en dan met name het middenkader – mee te nemen in alle veranderingen. Bovendien beginnen de succesvolste transformaties klein. Omarm het experiment en schaal pas op bij bewezen succes.
Dit artikel wordt u aangeboden door
House of Performance
Wij zorgen dat mensen, teams en organisaties kunnen excelleren. Binnen Nederland en ook daarbuiten doen wij dat door ze te adviseren en ondersteunen waar dat kan en te confronteren waar het moet. Ook binnen onze eigen organisatie staat het laten excelleren van mensen centraal. Een van de redenen dat wij ook dit jaar weer gecertificeerd zijn als Great Place To Work.
Meer info
