Als je wilt dat iets gebeurt, zorg ervoor dat je het aan iemand vraagt die al druk is. Het oude gezegde klinkt nog steeds even ironisch, maar is waar: het is waarschijnlijk de persoon die tegen alles ja zegt en je dus gaat helpen. Wie eenmaal de reputatie heeft verantwoordelijk en genereus te zijn, zal snel gevonden worden door collega’s.
Warren Buffett zei het al: ‘Het verschil tussen succesvolle en hele succesvolle mensen is dat de laatstgenoemde tegen bijna alles nee zegt.’ Voor degenen die het fijn vinden dat collega’s weten dat ze op je kunnen rekenen, is dat een klap in het gezicht. En toegegeven: een makkelijke taak is het niet. Wie dat ene woord op een vervelende manier weet te brengen, kan een reputatie ontwikkelen van chagrijnig en onaardig.
Organisatiepsycholoog Adam Grant schrijft op zijn LinkedIn dat hij zijn hele leven al rampzalig is in nee zeggen. ‘Als ik andere mensen makkelijk kan helpen zonder dat het me te veel moeite kost, help ik graag.’ Maar met een groeiende familie en meer sociale en zakelijke contacten, heeft Grant het zich toch eigen gemaakt.
In een artikel deelt hij zes manieren om niemand tegen het hoofd te stoten, terwijl je nee zegt.
#1 ‘Ik kan nu niet, maar probeer het later nog eens’
Wat je met deze zin wil, is het scheiden van de mensen die je écht nodig hebben en de mensen die je snel willen bereiken voor iets. Je tijd is beperkt, wie echt op zoek is naar jouw expertise, zal terugkomen. De valkuil is echter dat je de mensen beloont die het blijven proberen en je stalken met vragen – en dat zijn niet automatisch de mensen die specifiek naar jou op zoek zijn, maar vooral de mensen die vol blijven houden omdat ze weten dat ze uiteindelijk hun zin krijgen.
#2 ‘Ik kan je niet helpen, maar ik kan iemand anders die dat wel kan’
Veel van de verzoeken die je krijgt, zijn waarschijnlijk helemaal niet direct gelieerd aan jouw expertise. Als mensen je vragen om een nieuwsbrief in elkaar te zetten terwijl je over sales gaat, of je vragen naar de marketing te kijken terwijl je in de operatie werkt, dan zijn ze vooral op zoek naar iemand en niet naar jou. De beste manier is om je netwerk hier in te zetten en de vraag naar iemand door te sturen die degene waarschijnlijk wel kan helpen. Ook boeken of onderzoeken doorsturen kan helpen. Je helpt iemand, maar hebt er zelf geen werk aan.
#3 ‘Hier is iemand die eenzelfde vraag heeft, zie de CC’
Soms komen dingen op een mooie manier samen en heb je twee vliegen in één klap. Stel je voor: je hebt een collega die je vraagt om een grote lijst met adressen op te stellen. Je hebt niet echt tijd, maar je herinnert je een andere vraag van een collega die een grote lijst met adressen had gemaakt en je vroeg of jij een goed programma had om dit te verwerken. Laat ze eens met elkaar praten, want er is een grote kans dat ze elkaar kunnen helpen. Het voorbeeld is zelden volledig toe te passen op de werkelijkheid, maar door hen met elkaar te laten praten, is er een kans dat ze elkaar toch verder kunnen helpen.
#4 ‘Iemand stelde me dezelfde vraag, laten we een meeting opzetten’
Schrijf je veel over een bepaald onderwerp of krijg je veel vragen over hetzelfde onderwerp? Dan is het handig om alle vragen te verzamelen over dat onderwerp en een meeting op te zetten. Neem je een half uur om een aantal vragen of taken samen af te handelen, dan steek je je tijd er weliswaar in, maar werk je het efficiënt af. Bovendien kennen mensen elkaar hierna en zullen ze elkaar ook sneller weten te vinden met vragen.
#5 ‘Als ik mijn tijd aan jou besteed, stel ik anderen teleur’
De Amerikaanse schrijfster Anne Lamott schreef ooit: ‘Nee is een complete zin.’ Wat ze daarmee probeert te zeggen: je hoeft je niet altijd te verklaren als je nee zegt. Maar toch voelen veel mensen de behoefte om dat te doen, wat de andere partij de mogelijkheid geeft om je nee om te buigen naar een ja. Voel je je toch verplicht je te verklaren? Speel dan deze kaart: laat weten dat alle tijd die je aan iemand besteedt, ten koste gaat van andere, belangrijke taken. Grote kans dat iemand zich bezwaard zal voelen en afdruipt.
#6 Wees eerlijk over je doel
Werken alle bovenstaande tactieken niet? Wees dan heel duidelijk waar je aan probeert te werken. ‘Het spijt me om je teleur te moeten stellen, maar ik heb mezelf voorgenomen wat vaker nee te zeggen tegen taken die niet bijdragen aan mijn eigen werk’ laat geen enkele ruimte over voor discussie en zorgt ervoor dat jij rustig je werk af kan maken.
