We worden intrinsiek – van binnenuit – gemotiveerd. Ontwikkelmogelijkheden, gevoel van autonomie en voldoening in het werk zijn onze belangrijkste motivatoren. Iedereen motiveert dus van nature zichzelf.
Je goedbedoelde inmenging om medewerkers te motiveren kan daardoor een negatief effect hebben. Als je te veel controleert en invloed tracht uit te oefenen, kan dat de inzet belemmeren.
Betekent dit dat jij je maar niet te veel moet bemoeien? Of een laisser-faire-houding aannemen om je medewerkers optimaal te motiveren?
Vier praktische tips om juist op het veranderingsproces te sturen
Dit lijkt tegenstrijdig en niet de bedoeling. Hoe kun je als leidinggevende dan wel bijdragen aan de verandering? Door juist vooral op het proces en veel minder op de inhoud te sturen.
Tip 1: Creëer een positief beeld
Door op een positief beeld over het eindresultaat te sturen, creëer je een positieve stemming op de werkvloer. De vooruitblik op een mooi eindresultaat werkt motiverend en zet aan tot nieuwe initiatieven en acties.
Aan jou dus de kunst om een zo duidelijk mogelijk beeld te scheppen over het eindresultaat. Vooral bij de ontwikkeling van nieuwe producten of in een veranderingsproces is het zinvol om een zo goed mogelijk beeld te geven van het eindresultaat waaraan de medewerkers gaan bijdragen.
Tip 2: Formuleer concrete doelen voor het veranderingsproces
Stuur op concreet gedrag, zodat medewerkers weten waar ze mee bezig zijn en waarom. Daar kun je aan bijdragen door duidelijke doelen te stellen. Een goed doel is zo geformuleerd dat medewerkers kunnen inschatten in hoeverre het doel bijdraagt aan hun eigen ontwikkeling en autonomie. Medewerkers moeten en willen het volgende weten:
- Welke keuzes ze kunnen maken in het project
- Hoe ze hun creativiteit kunnen inzetten in het maken van de plannen
- Hoe ze vorm kunnen geven aan de samenwerking
Je zult dus het veranderdoel zodanig moeten formuleren in termen van concreet gedrag waarbij je een zo goed mogelijke voorstelling van het gewenste gedrag geeft.
Tip 3: Straal zekerheid en enthousiasme over het veranderingsproces uit
Stuur op de manier waarop je resultaten haalt. Veel plannen worden met de nodige voorzichtigheid gepresenteerd in plaats van met zekerheid en enthousiasme. De voorzichtigheid zit ‘m in het pareren van eventuele weerstanden of het mogelijk niet helemaal halen van de gewenste resultaten.
Dat draagt niet bij aan de intrinsieke motivatie. Het kan hen eerder het gevoel geven dat ze een strijd aan moeten gaan om hun autonomie veilig te stellen.
De oplossing is om niet te spreken over de resultaten en uitkomsten, maar over de wijze waarop je met elkaar de resultaten wilt gaan halen. Door expliciet positieve verwachtingen uit te spreken over het proces zorg je dat mensen zich bekwamer gaan voelen.
Tip 4: Waardeer de inspanning
Stuur op de inspanning en besteed hier aandacht aan. Waardering is een enorme motivator. Het is vooral belangrijk dat je medewerkers aandacht geeft voor wat ze doen. Niet voor wat ze zijn en voor welke eigenschappen ze hebben (slim, creatief), maar hoe ze zich inzetten in het verandertraject.
Maak regelmatig even tijd vrij voor een praatje. Hiermee complimenteer je hen impliciet. Een bekende uitspraak: alles wat aandacht krijgt groeit. Met aandacht laat je blijken dat je jouw medewerkers ziet en waardeert om wat ze (samen) doen. Hierdoor gaan medewerkers elkaar meer waarderen en creëer je onderlinge verwantschap die bijdraagt aan intrinsieke motivatie.
